Có một khu dân cư được nhiều đoàn thăm quan trầm trồ khen ngợi

TNV - Nhà truyền thống của khu phố Vĩnh Phú có trị giá trên 1,5 tỷ đồng, gồm 3 gian bằng gỗ lim, diện tích 80m² và được kiến trúc theo lối cổ. Gian giữa bố trí ban thờ Bác Hồ rất trang trọng, trên tường 2 gian bên là nơi lưu giữ hình ảnh các Mẹ Việt Nam anh hùng, các Anh hùng liệt sỹ, hoạt động các đoàn thể và nhân dân khu phố… Đây còn là nơi cấp ủy họp bàn, lãnh đạo khu phố giải quyết công việc hàng ngày, nơi tiếp đón bà con khu phố và các đoàn khách đến thăm quan, tìm hiểu.

Từ một điểm "nóng" trở thành điểm sáng

Hơn 20 năm về trước, khu dân cư Vĩnh Phú thuộc phường Mạo Khê (Đông Triều – Quảng Ninh) tuy là địa bàn nghèo nhất của thị trấn Mạo Khê khi ấy, nhưng luôn rình rập nguy cơ mất an ninh trật tự, điểm nóng về tiêm chích ma túy và ô nhiễm môi trường. Do địa hình hẻo lánh, dân cư thưa thớt lại tiếp giáp với khu nghĩa địa, đồi và vườn cây hoang vắng, nên đây là địa điểm thuận lợi để con nghiện từ nhiều nơi tìm về, là nơi đổ trộm rác thải bừa bãi làm ô uế môi trường.

Từ một điểm nóng về tệ nạn xã hội, mất vệ sinh môi trường… khu dân cư Vĩnh Phú
trở thành điểm sáng của phường Mạo Khê. Ảnh: X. Thu

Từ năm 1993, thực hiện cuộc vận động toàn dân đoàn kết đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư, Cấp ủy, Chính quyền, Mặt trận và các ban ngành đoàn thể của phường Mạo Khê, của khu Vĩnh Phú đã tập trung tuyên truyền, vận động cán bộ, đảng viên và nhân dân cùng nêu cao tinh thần đoàn kết, ý thức tự giác đấu tranh với tệ nạn xã hội, giữ gìn an ninh trật tự, bảo vệ môi trường và giúp đỡ nhau trong cuộc sống. 

Nhờ vậy, 10 năm sau tình hình an ninh trật tự trong khu cơ bản ổn định, tệ nạn ma túy được đẩy lùi rõ rệt, vệ sinh môi trường được cải thiện tích cực. Từ một điểm “nóng” về tệ nạn xã hội, mất vệ sinh môi trường… khu dân cư Vĩnh Phú trở thành điểm sáng của phường Mạo Khê, được UBND huyện Đông Triều khi đó công nhận đạt danh hiệu Khu phố văn hóa. Đây là niềm tự hào, nguồn động viên to lớn để bà con nhân dân trong khu thêm hăng hái, quyết tâm cùng nhau phấn đấu đạt và giữ vững danh hiệu khu phố văn hóa tiên tiến, khu phố văn minh đô thị trong những năm tiếp theo.    

 Nhà truyền thống là nơi cấp ủy họp bàn, lãnh đạo khu phố giải quyết công việc hàng ngày,
nơi tiếp đón bà con khu phố và các đoàn khách đến thăm quan, tìm hiểu. Ảnh: P. Quỳnh

 Tuy nhiên, do gần 100% số hộ dân cư là công nhân mỏ thuần túy và nông dân làm nông nghiệp, nên điều kiện phát triển kinh tế gia đình gặp không ít khó khăn, trong khu vẫn còn 9 hộ nghèo, 10 đối tượng nghiện hút, việc tranh chấp đất đai, xô sát, ly hôn, cãi cọ đôi lúc vẫn xảy ra.

Ông Đoàn Xuân Thu là người đến nay đã có liên tục 27 năm làm trưởng khu nhớ lại: Để xứng đáng với danh hiệu khu phố văn hóa, cấp ủy chi bộ xác định rõ mục tiêu phấn đấu xây dựng gia đình văn hóa – khu phố văn hóa là nhiệm vụ trọng tâm, bằng việc huy động toàn dân tích cực tham gia giữ gìn an ninh trật tự an toàn xã hội, đấu tranh tố giác các đối tượng cờ bạc, mại dâm, buôn bán ma túy, tàng trữ vật liệu nổ; đặc biệt, khuyến khích bà con hợp tác giúp nhau phát triển kinh tế, ổn định đời sống.

Gia đình bà Hường (tổ 4) là hộ tiêu biểu trong tháo dỡ tường rào, cổng xây và
hiến đất mở đường. Ảnh: P. Quỳnh

Với quyết tâm của chi bộ, chung sức đồng lòng của nhân dân, mấy năm nay, đối tượng nghiện hút, trộm cắp giảm chỉ còn 1 đối tượng có hồ sơ, các vấn đề nảy sinh mâu thuẫn trong dân nhân đều được hòa giải êm ấm, không có đơn thư khiếu kiện vượt cấp. Nổi bật là đời sống của 431 hộ với 1.683 nhân khẩu ổn định và từng bước phát triển bền vững, số hộ giàu và khá tăng nhanh (tỷ lệ 67,79% năm 2019), từ năm 2014 đến nay khu xóa không còn hộ nghèo và hộ cận nghèo.

Nhà truyền thống có một không hai

Bước vào thăm nhà truyền thống của khu phố Vĩnh Phú, chúng tôi cũng như hàng trăm đoàn khách trước đó đều có chung một cảm xúc: thoải mái, thích thú, không ngớt trầm trồ khen ngợi và muốn được tận hưởng lâu hơn không gian kiến trúc ở nơi đây.  

Nhà truyền thống được khởi công xây dựng và hoàn thành năm 2015 với trị giá trên 1,5 tỷ đồng do Công ty TNHH MTV 397 (Tổng công ty Đông Bắc) tài trợ chính. Nhà gồm 3 gian bằng gỗ lim, diện tích 80m² và được kiến trúc theo lối cổ. Gian giữa bố trí ban thờ Bác Hồ rất trang trọng, trên tường 2 gian bên là nơi lưu giữ hình ảnh các Mẹ Việt Nam anh hùng, các Anh hùng liệt sỹ, hoạt động các đoàn thể và nhân dân khu phố… Đây còn là nơi cấp ủy họp bàn, lãnh đạo khu phố giải quyết công việc hàng ngày, nơi tiếp đón bà con khu phố và các đoàn khách đến thăm quan, tìm hiểu.

 Ông Thuận có cửa hàng nhỏ sửa xe máy tâm sự, nay đường đẹp đẽ rất thích mắt,
nếu cần mở rộng thêm cũng vẫn sẵn sàng hiến tiếp. Ảnh: P. Quỳnh

Ngắm nhìn toàn bộ khuôn viên nhà văn hóa diện tích 2.200m², gồm nhiều hạng mục công trình được đầu tư khang trang, sạch đẹp như: Nhà văn hóa diện tích 240m², nhà truyền thống, nhà để xe 30m², nhà bếp 25m², sân khấu ngoài trời 100m², đài phun nước 70m², sân đổ bê tông 700m²; phần còn lại là vườn hoa, cây cảnh… Có lẽ rất nhiều người không thể ngờ rằng, hơn 15 năm về trước nơi đây là hồ chứa nước của HTX nông nghiệp đã bỏ hoang, có độ sâu bình quân 4m.

Trong ròng rã suốt hàng chục năm trời, với sự kiên trì dẫn dắt của cấp ủy và chi bộ, ban công tác mặt trận khu đã khéo léo tuyên truyền vận động các cơ quan, doanh nghiệp, các tổ chức, cá nhân và nhân dân ủng hộ kinh phí, công sức… có tổng trị giá 6 tỷ 890 triệu đồng (trong đó địa phương hỗ trợ 200 triệu đồng) miệt mài tạo lập và xây dựng để có được cơ ngơi như ngày hôm nay.

Tự hào về nhà truyền thống cũng như toàn bộ khuôn viên nhà văn hóa có một không hai (như lời nhận xét của nhiều đoàn khách Trung ương và trong Tỉnh về thăm), ngày nào cán bộ, nhân dân trong khu cũng hồ hởi có mặt và coi đây như ngôi nhà thứ hai của mình; là nơi để gặp gỡ chuyện trò, thi đấu bóng chuyền và luyện tập văn nghệ, khiêu vũ thể thao… vào mỗi buổi chiều, tối.

Kỳ tích mới

Nhận thấy tuyến đường trục chính khu Vĩnh Phú tuy đã nhiều lần tôn tạo, nhưng vẫn còn nhỏ hẹp, chỉ có 3,5m mặt đường, chưa có hành lang vỉa hè, chưa đáp ứng nhu cầu đi lại của nhân dân và tiêu chuẩn của tuyến phố văn minh; ngày 15/9/2019, UBND phường Mạo Khê có quyết định mở rộng tuyến đường trục chính khu Vĩnh Phú với chiều dài 820m, mặt đường rộng 6m, mương và hành lang vỉa hè mỗi bên là 2,5m – ông Hoàng Văn Đề (Bí thư Đảng ủy phường Mạo Khê) kể lại.

Ngay sau đó, Chi bộ khu phố Vĩnh Phú đã tổ chức họp bàn đột xuất và xây dựng kế hoạch, triển khai thực hiện. Theo đó, khu phố tự đầu tư lắp đặt 16 cột điện cao áp, cáp ngầm, đèn nét, thuê kẻ vẽ dải phân cách đường bằng nguồn xã hội hóa; đồng thời vận động cán bộ đảng viên, nhân dân trên trục đường tự nguyện hiến đất, tháo dỡ công trình giao lại mặt bằng quỹ đất sạch cho chủ đầu tư và đơn vị thi công trước ngày 01/10/2019.

 Đưa khách thăm quan tuyến phố văn minh. Ảnh: Thế Mạnh.

Theo ông Cao Văn Bình (Phó Bí thư chi bộ khu phố): Xác định khâu vận động bà con hai bên đường tự nguyện hiến đất, tháo dỡ công trình là khâu khó nhất, bên cạnh việc tổ chức họp với toàn bộ 80 hộ dân ở ven đường, khu phố đã thành lập ban vận động đến từng nhà tuyên truyền, vận động, giải đáp thắc mắc để các hộ thấy hết những lợi ích cho khu phố, cho gia đình, đồng thời, phát huy vai trò gương mẫu làm trước của cán bộ, đảng viên để nhân dân tự giác làm theo.

Thấy nhiều gia đình đảng viên như bà Lộc, bà Thường, ông Vinh, bà Hường… đi tiên phong phá dỡ cổng, tường rào, hiến đất; đặc biệt khi ông Thu (Bí thư chi bộ kiêm trưởng khu) dõng dạc thuê máy xúc phá 25m² nhà bê tông kiên cố, 12m tường rào/cổng và hiến 25m² đất, đa số hộ dân đã có thêm niềm tin, tự nguyện dọn đồ đạc, tháo dỡ công trình và hiến phần đất mồ hôi công sức bấy lâu để mở đường – ông Nguyễn Thanh Bình (Trưởng ban Công tác Mặt trận khu) nói thêm.

Ngày nào bà con trong khu cũng hồ hởi có mặt và coi đây như ngôi nhà thứ hai của mình.
Ảnh: X. Thu

Tuy nhiên vẫn còn 2 hộ chưa đồng thuận với lý do điều kiện kinh tế của gia đình khó khăn, không xây được bờ kè khi mưa sẽ bị sạt lở và e ngại về việc cấp lại bìa đỏ?!. Để tháo gỡ khó khăn, cấp ủy khu phố nhờ đơn vị thi công hỗ trợ xây dựng bờ kè cho 2 hộ dân, đề nghị cấp có thẩm quyền cấp lại bìa đất cho nhân dân. Ngoài ra, đề nghị xí nghiệp điện lực, xí nghiệp nước Đông Triều, di chuyển 8 cột điện, 820m đường ống nước sạch (không nằm trong dự toán thiết kế của công trình).

Do vậy, chỉ trong vòng 10 ngày 80/80 hộ dận dọc tuyến đường đều tự tháo dỡ công trình, vật kiến trúc và hiến toàn bộ phần đất nằm trong thiết kế, giao mặt bằng sạch cho chủ đầu tư và đơn vị thi công. Với tổng diện tích hiến đất là 755m² , trị giá 1 tỷ 510 triệu đồng; tháo dỡ vật kiến trúc trị giá 800 triệu đồng. Ngoài ra, khu phố còn vận động các doanh nghiệp ủng hộ lắp đặt 16 cột điện cao áp, đèn nét có trị giá trên 200 triệu đồng. Tạo thuận lợi để sau hơn 3 tháng tuyến đường đã hoàn thành, lập thêm kỳ tích mới cho khu dân cư Vĩnh Phú.

Từ ngày có tuyến phố mới thảm nhựa khang trang, rộng rãi, sáng đèn suốt đêm, những hộ hăng hái cắt dỡ công trình, hiến đất mở đường như ông Thuận (tổ 4), bà Tuyết (tổ 3), bà Hường (tổ 4)… cũng như 80 hộ dân hai bên đường đều tỏ ra phấn khởi, bởi đã góp sức mình làm được việc có ích cho cả khu phố.

Ông Thuận có cửa hàng nhỏ sửa xe máy tâm sự, trước đây đường nhỏ, xấu và khúc khuỷa, nay đường đẹp đẽ rất thích mắt, nên hiến 50 m² không là gì cả, nếu cần mở rộng thêm cũng vẫn sẵn sàng hiến tiếp.

Nằm giáp bên trái nhà văn hóa khu là hộ bà Hường. Đây là hộ sớm phá dỡ bức tường rào cùng cổng xây kiên cố, đẹp mắt có trị giá gần trăm triệu đồng và đã hiến gần 60 m² đất. Được biết, hơn chục năm trước gia đình bà cũng hiến hơn trăm m² đất cho khu mở đường vào cho các hộ dân dãy sau.

Với những kết quả nổi bật đạt được trong nhiều năm qua, cán bộ và nhân dân khu phố Vĩnh Phú được các cấp chính quyền tỉnh Quảng Ninh tặng nhiều giấy khen và 04 bằng công nhận khu phố văn hóa tiên tiến; năm 2011 cán bộ, nhân dân khu Vĩnh Phú và cá nhân trưởng khu Đoàn Xuân Thu được Bộ trưởng Bộ Văn hóa thể thao và Du lịch tặng bằng khen.

Được biết, phường Mạo Khê có 24 khu phố thì khu phố Vĩnh Phú là 1 trong 5 khu đăng ký hoàn thành xây dựng khu phố văn minh kiểu mẫu trong năm 2020./.

Phạm Quỳnh