Thầy giáo dạy nhạc đa tài ở huyện miền núi Tiên Yên

TNV - Thầy Vinh là giáo viên duy nhất trong huyện vừa có khả năng sáng tác âm nhạc, phổ nhạc cho thơ, dàn dựng, thu âm và hòa âm phối khí các tác phẩm âm nhạc – thầy Lê Đức Trọng (Hiệu trưởng ngôi trường thầy Vinh đang công tác) tự hào cho biết.

Sáng tác, hòa âm phối khí và dàn dựng âm nhạc

Mặc dù chỉ là giáo viên dạy nhạc bậc trung học cơ sở ở huyện miền núi ven biển Tiên Yên thuộc tỉnh Quảng Ninh, nhưng thầy giáo Vinh với 34 năm tuổi đời và 13 năm tuổi nghề đã sáng tác được gần 20 ca khúc, trong đó nhiều tác phẩm đã trở thành bài ca truyền thống của địa phương, đơn vị và đoạt giải cao tại các cuộc thi sáng tác âm nhạc và hội diễn nghệ thuật quần chúng. Nguyễn Quang Vinh trở thành giáo viên dạy nhạc duy nhất từ bậc trung học phổ thông trở xuống của tỉnh Quảng Ninh được kết nạp hội viên Hội Văn học nghệ thuật tỉnh.

 Thầy Vinh (thứ  5 từ phải qua trái) tại lễ tôn vinh giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh năm 2019.

Không dừng lại ở tài năng sáng tác, thầy Vinh còn là gương mặt sáng giá không thể thiếu được trong dàn dựng các tác phẩm ca nhạc tại các mùa hội diễn văn nghệ của ngành, của huyện và của nhiều đơn vị đóng quân trên địa bàn huyện. Đặc biệt, Vinh còn là người sáng tạo ra bộ nhạc cụ đàn bát và đàn đá (từ những chiếc bát ăn cơm và đá dùng để lát nhà) và thổi hồn vào những bộ nhạc cụ đơn sơ, mộc mạc, dễ kiếm đó thành những giai điệu thiết tha, trầm bổng…làm thổn thức trái tim của khán giả.

Sinh ra và lớn lên trên quê hương Đệ tứ chiến khu Đông Triều, dù chưa biết nốt nhạc nào, nhưng với ước mơ theo đuổi con đường âm nhạc, nên khi học hết lớp 12, Vinh đã dành trọn 01 năm khăn gói lên TP Hạ Long ôn luyện và làm quen với âm nhạc. Được các giáo viên giàu nhiệt huyết và kinh nghiệm dạy bảo như: Nhạc sĩ Đỗ Hoà An, Vũ Việt Hồng… dần dà Vinh đã nắm vững các kiến thức cơ bản về nhạc cụ, nhạc lý, hòa thanh... Nhờ khổ luyện, nỗ lực và đam mê, chàng trai trẻ đã thi đỗ vào khoa Trung cấp Sư phạm Âm nhạc của trường Cao đẳng VHNT & DL Hạ Long.

Quang Vinh (đứng giữa) và tiết mục độc tấu đàn bát trong chương trình “Chúng tôi là chiến sỹ”.

Tốt nghiệp ra trường được phân công về Trường THCS Thị trấn thuộc huyện miền núi Tiên Yên giảng dạy bộ môn Âm nhạc, với sức trẻ và niềm say mê âm nhạc, ngoài công việc giảng dạy trên lớp thầy Vinh còn rất hăng hái và có vai trò chủ lực trong dàn dựng, lựa chọn tiết mục tham gia các hoạt động văn hóa văn nghệ tại trường, địa phương và các cơ quan kết nghĩa như: Huyện đoàn, Công an, Y tế, Quân đội...và khu dân cư – cô Ngoan (Chủ tịch Công đoàn Trường THCS Thị trấn Tiên Yên) chia sẻ.

Thầy Vinh còn là giáo viên duy nhất trong huyện vừa có khả năng sáng tác âm nhạc, phổ nhạc cho thơ, dàn dựng, thu âm và hòa âm phối khí các tác phẩm âm nhạc – thầy Lê Đức Trọng (Hiệu trưởng ngôi trường thầy Vinh đang công tác) tự hào cho biết.

“Khi tôi mới bắt đầu sáng tác âm nhạc, đêm nào tôi cũng ngồi một mình bên cây đàn Yamaha tài sản duy nhất của tôi lúc bấy giờ trong căn phòng trọ nhỏ bé. Giữa đên khuya tĩnh mịch, tôi soạn ra những nét nhạc ngô nghê đầu tiên mà mình thích sau đó lấy một câu thơ hay một lời ca nào đó ghép vào nhạc. Cứ như thế nhiều đêm trăn trở tìm tòi, cuối cùng tôi cũng phổ nhạc được bài hát đầu tiên “Về Tiên Yên” dựa trên lời thơ của nhà thơ Nguyễn Minh Đức (Hội VHNT Quảng Ninh). Từ đó, mỗi khi có dịp tôi lại say sưa hát cho mọi người nghe, được mọi người khen hay và truyền nhau hát, một thời gian sau đồng nghiệp tôi đã sử dụng bài hát đó đi thi tại Hội diễn văn nghệ quần chúng huyện Tiên Yên năm 2007 và đạt giải Nhất”. Thầy Vinh kể về con đường đến với sáng tác của mình.

 Thầy Vinh đang miệt mài hướng dẫn học sinh luyện tập tham gia Họa mi vàng cấp tỉnh năm 2019.

Theo thầy Vinh, trong số gần 20 ca khúc, thì ca khúc “Dấu chân Sư đoàn 327” ra đời gắn với một kỷ niệm khó quên, và đây là 1 trong 10 bài ca truyền thống được Quân khu 3 tuyển chọn, gìn giữ. Quang Vinh nhớ lại: Tôi viết ca khúc này sau khi chứng kiến nước lũ tràn về trung tâm huyện Tiên Yên tháng 9/2008, nhấn chìm những nóc nhà của Sư đoàn 327 và cuốn đi tất cả mọi thứ trong đó có cả cây đàn Óc gan – tài sản có giá trị duy nhất của tôi lúc bấy giờ -vừa mới tập văn nghệ hôm trước cùng các anh Bộ đội chuẩn bị cho Hội diễn Nghệ thuật quần chúng Quân Khu 3 vào đầu tháng tới.

Sáng chế, độc tấu và truyền dạy đàn bát

Trong lúc cao hứng đàm đạo thơ ca cùng nhà thơ không chuyên Quang Tuấn – người có 2 bài thơ được Quang Vinh phổ nhạc thành công là “Tiên Yên có một” và “Hồn thiêng vùng Đông Bắc” – thầy Vinh tiết lộ bối cảnh ra đời bộ nhạc cụ đàn bát: Một hôm trong lúc chờ cơm cùng các chiến sỹ của Đoàn KTQP 327 thì một chiến sỹ dùng đũa gõ vào những chiếc bát đã bày sẵn trên bàn phát ra những âm thanh nghe rất vui tai. Trong lúc đó, tôi được phân công phụ trách một tiết mục độc tấu nhạc cụ tham gia thi văn nghệ của đoàn. Tôi chợt nghĩ tại sao mình không tự tìm ra một loại nhạc cụ độc đáo cho riêng mình? Bộ nhạc cụ bằng những chiếc bát ăn cơm mộc mạc và gần gũi hàng ngày với mỗi người, tại sao không nhỉ?!.

Nghĩ là làm, hôm sau Vinh xin nghỉ phép 2 ngày về quê. Trên đường về, Vinh rẽ vào một công ty gốm sứ ở đó có rất nhiều bát, đĩa to nhỏ, lớn bé khác nhau, chọn được một bộ đàn bát, mỗi chiếc bát tương ứng với một nốt nhạc và có thể điều chỉnh độ cao thấp âm thanh bằng mực nước. Bộ đàn bát đó đã theo Vinh và có thể đánh được bất cứ bài hát nào mà bạn yêu thích.

 Thầy và trò Trường THCS Thị trấn Tiên Yên vui mừng đoạt giải nhất Họa mi vàng
cấp huyện năm 2019 và giải ba Họa mi vàng cấp tỉnh năm 2019.

Năm 2009, Vinh được đơn vị kết nghĩa là Đoàn KTQP 327 đề cử tham gia chương trình Chúng tôi là chiến sỹ với tiết mục độc tấu đàn bát. Bất ngờ với bộ nhạc cụ vô cùng độc đáo và khả năng biểu diễn thăng hoa, truyền cảm của Vinh,  tiết mục độc tấu đàn bát được khán giả truyền hình bình chọn là một trong 6 tiết mục hay và ấn tượng nhất chương trình Chúng tôi là chiến sỹ của năm đó. Từ đó tiếng đàn bát của thầy Vinh được nhiều người biết đến và ngưỡng mộ.  

Năm 2011, khi Quang Vinh được kết nạp vào Hội VNHT tỉnh Quảng Ninh chuyên ngành sáng tác và biểu diễn âm nhạc, thì tiết mục độc tấu đàn bát của anh càng có nhiều dịp được Hội VHNT tỉnh cử đi biểu diễn các cuộc thi ở trong và ngoài tỉnh.

Tại Hội thi Sáng tạo và sử dụng đồ dùng dạy học tự làm môn Âm nhạc do Sở GD&ĐT tỉnh Quảng Ninh tổ chức năm 2012, bộ nhạc cụ đàn bát của thầy Vinh được Sở GD&ĐT trao giải Nhất. Tiếp nối thành công, trong năm học 2013 - 2014, tiết mục đánh đàn bát của học sinh Trường THCS Thị trấn Tiên Yên do thầy Vinh truyền dạy đoạt giải Nhì tại Hội thi Họa Mi Vàng cấp Tỉnh.

Quang Vinh và nhà thơ không chuyên Quang Tuấn trải lòng với ca khúc
“Hồn thiêng vùng Đông Bắc” (Nhạc: Quang Vinh; Lời thơ: Quang Tuấn).

Bằng tài năng âm nhạc của mình, năm 2014 Nguyễn Quang Vinh được Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh tặng bằng khen đã có thành tích xuất sắc trong phong trào thi đua năm học 2013-2014; năm 2015 và 2019 đạt danh hiệu giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh Quảng Ninh; năm 2016 được Hội VHNT tỉnh Quảng Ninh tặng bằng khen đã có thành tích xuất sắc trong hoạt động VHNT; năm 2017 được Uỷ ban Hội LHTN Việt Nam huyện Tiên Yên tặng giấy khen đã có thành tích xuất sắc trong công tác hội và phong trào thanh niên; được UBND huyện Tiên Yên trao Giấy chứng nhận Đạo diễn xuất sắc nhất Hội diễn NTQC do huyện Tiên Yên tổ chức tháng 7/2019. 

Phạm Quỳnh