Tổng thống Donal Trump công du đến Saudi Arabia: Một sự tiếp đón niềm nở đến bất ngờ của thế giới Hồi giáo

TNV- Vào chiều ngày 20/5 vừa qua, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã có chuyến công du nước ngoài đầu tiên của mình tại Saudi Arabia. Đây là một chuyến công du chưa từng có tiền lệ trong các đời tổng thống của Mỹ.

Theo The Washington Post, khác với thời của tổng thống tiền nhiệm Barack Obama, ông Donald Trump được chào đón rất nồng nhiệt; dù trước đó ông này đã đưa ra những luận điệu phản đối đạo Hồi trong chiến dịch tranh cử của mình – trong đó có cả việc cấm người đạo Hồi du nhập vào Mỹ. Vào hồi 20/4/2016, cũng trong chuyến công du đến Saudi Arabia, vị tổng thống da đen “vạn người mê” Barack Obama lại bị tiếp đón với không khí vô cùng lạnh nhạt bởi nước chủ nhà từ những bất đồng trong quan hệ trước đó chứ không được trang trọng, nồng ấm như vị tổng thống đương nhiệm “gạch đá” Donal Trump. Để thể hiện sự nồng ấm của mình dành cho ông Trump, ngay trong cuộc gặp tại Cung điện Hoàng gia ở thủ đô Riyadh, Quốc vương Salman cũng đã trao tặng Tổng thống Donald Trump Huân chương Quốc vương Abdulaziz, tước hiệu công dân cao quý nhất của Saudi Arabia.

Quốc vương Saudi Arabia (phải) tiếp đón tổng thống Donald Trump (trái) và đệ nhất phu nhân Melenia Trump

Việc Tổng thống Donald Trump được đón tiếp nồng hậu ở Saudi Arabia cho thấy đây cũng là dịp để Saudi Arabia bày tỏ quan điểm ủng hộ chính quyền Mỹ về vai trò của Washington trong nhiều vấn đề quốc tế liên quan như cuộc chiến chống khủng bố ở Trung Đông, giải quyết xung đột Israel-Palestine, bất ổn ở Yemen cũng như chính sách ngoại giao với Iran.

Quốc vương Salman cũng đã trao tặng Tổng thống Donald Trump Huân chương Quốc vương Abdulaziz, tước hiệu công dân cao quý nhất của Saudi Arabia

Trong ngày đầu tiên ở thủ đô Riyadh, Tổng thống Mỹ Donald Trump và Quốc vương Saudi Arabia Salman bin Abdulaziz al-Saud đã ký Tuyên bố tầm nhìn chiến lược và chứng kiến các thỏa thuận hợp tác đầu tư trị giá hơn 280 tỉ USD. Các thỏa thuận này sẽ góp phần chuyển giao kiến thức và công nghệ trong lĩnh vực công nghiệp và đầu tư cũng như sẽ tạo hàng trăm nghìn việc làm ở cả hai nước.

Hai bên cũng đã ký thỏa thuận giao dịch mới trị giá 22 tỷ USD trong lĩnh vực dầu khí cùng hàng chục các thỏa thuận đầu tư kinh tế, thương mại, kỹ thuật khác trong lĩnh vực giao thông và cơ sở hạ tầng.Đáng chú ý là thỏa thuận hợp tác và hợp đồng vũ khí trị giá 110 tỷ USD và có giá trị lên đến 350 tỷ USD trong 10 năm tới. Các thỏa thuận quân sự sẽ đảm bảo sự an toàn của Saudi Arabia và vùng Vịnh trong dài hạn cũng như khi đối mặt với các mối đe dọa từ bên ngoài. Các thiết bị quân sự mà Saudi Arabia mua nhằm đảm bảo an ninh biên giới và cuộc chiến chống khủng bố, an ninh hàng hải và ven biển, phát triển của quốc phòng lực lượng không quân, không quân và tên lửa, cũng như an ninh điện tử và truyền thông.

Tổng thống Trump và Quốc vương Salman ký hàng loạt thỏa thuận

Giới quan sát nhận định, chuyến đi nước ngoài đầu tiên và chọn tới thăm Saudi Arabia của Tổng thống Donald Trump và hồi tháng 4 trước đó của Bộ trưởng Quốc phòng James Mattis nằm trong nỗ lực nhằm "cài đặt lại" mối quan hệ hai nước, vốn trải qua nhiều sóng gió và "băng giá" dưới thời cựu Tổng thống Barack Obama.

Có thể thấy, từ nhiều thập kỷ nay, Saudi Arabia luôn đóng một vị trí vô cùng quan trọng trong “học thuyết chính sách ngoại giao” của các đời Tổng thống Mỹ. Đó là mối quan hệ đặc biệt dựa trên các hợp đồng mua bán vũ khí khổng lồ, hợp tác quân sự sâu rộng, hợp tác an ninh song phương và đặc biệt trong cuộc chiến chống tổ chức al-Qaeda và nhóm Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng hiện nay. Tuy nhiên, mối quan hệ đó đang gặp nhiều trở ngại trong thời gian cầm quyền của Tổng thống Obama, đặc biệt là từ đầu năm 2011, liên quan đến một loạt bất ổn bùng phát tại Trung Đông và Bắc Phi.

Vào hôm qua 21/6, tham dự và phát biểu tại Hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Arab Hồi giáo tại Saudi Arabia, Tổng thống Donald Trump đã nhấn mạnh nước Mỹ không đang trong chiến tranh với đạo Hồi, đồng thời khẳng định cuộc chiến chống các nhóm khủng bố là cuộc chiến giữa cái thiện và cái ác chứ không phải cuộc chiến giữa các niềm tin, các nhóm tôn giáo hay các nền văn minh khác nhau. Tổng thống Trump kêu gọi các nước Arab chung tay chống lại chủ nghĩa cực đoan và khủng bố Hồi giáo dưới mọi hình thức, đặc biệt là IS.

Tổng thống Trump cho rằng các nước Hồi giáo cùng chia sẻ trách nhiệm đấu tranh chống các nhóm khủng bố và kêu gọi lãnh đạo các nước này quét sạch các phần tử khủng bố ra khỏi xã hội và đất nước của họ. Ông cũng cho rằng các nước ở khu vực Trung Đông không thể đợi sức mạnh của Mỹ mà thay vào đó phải tự quyết định tương lai mà mình mong đợi, cho đất nước và cho con em họ.

Ngoài ra, ông Trump cũng muốn chuyến thăm này sẽ có tác dụng thúc đẩy tiến trình hòa bình Trung Đông hiện đang bị bế tắc, xúc tiến giải quyết cuộc xung đột giữa người Israel và Palestine.

Bên cạnh đó, việc lựa chọn Saudi Arabia là điểm đến đầu tiên trong chuyến công du được nhìn nhận là nhằm xóa bỏ suy nghĩ lâu nay của dư luận về việc ông Trump chủ trương chống Hồi giáo. Trên thực tế, bất chấp chính sách xa lánh thế giới Hồi giáo mà ông Trump theo đuổi trong chiến dịch tranh cử cũng như lệnh cấm nhập cảnh đối với công dân các quốc gia Hồi giáo, dường như các Chính phủ Arab dòng Sunni vẫn hoan nghênh ông và ủng hộ các chính sách cứng rắn của ông đối với Iran.

Chuyến thăm cũng là một thông điệp gửi tới Iran, nước lâu nay vẫn là “cái gai” trong đánh giá của giới hoạch định chính sách Washington, đồng thời là đối thủ truyền kiếp của Saudi Arabia và Israel.

Chuyến công du nước ngoài đầu tiên của ông Trump có thể giúp ông thoát khỏi những chỉ trích hiện nay xung quanh các vụ bê bối nội bộ mới nhất, đồng thời là cơ hội để ông thể hiện vai trò của người đứng đầu nước Mỹ trên trường quốc tế. Chuyến thăm cũng sẽ giúp định hình rõ hơn chính sách đối ngoại của chính quyền mới ở Washington bởi sau hơn 100 ngày cầm quyền, đường hướng đối ngoại của Nhà Trắng vẫn còn mơ hồ, chưa rõ ràng và cụ thể.

Vũ Giang (Theo VOV)