Thụy Điển là địa điểm lý tưởng cho cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ-Triều?

Phóng viên của CNN đã chụp được hình ảnh Ngoại trưởng Triều Tiên tới Bộ Ngoại giao Thụy Điển vào tối ngày 15/3 (theo giờ địa phương).

Ngoại trưởng Triều Tiên Ri Yong Ho đã tới Thụy Điển, động thái ngoại giao cụ thể đầu tiên của Bình Nhưỡng sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump đồng ý gặp nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un cách đây hơn một tuần

Nguồn tin Chính phủ Thụy Điển cho biết, Ngoại trưởng nước này Margot Wallstrom và người đồng cấp Triều Tiên Ri Yong Ho sẽ tập trung thảo luận trách nhiệm của lãnh sự Thụy Điển ở Bình Nhưỡng trong việc bảo vệ các lợi ích của Mỹ, Canada và Australia tại Triều Tiên. Tình hình an ninh trên Bán đảo Triều Tiên cũng sẽ là nội dung lớn trong chuyến thăm Thụy Điển 2 ngày của Ngoại trưởng Ri Yong Ho.

Đến nay, Triều Tiên vẫn chưa có bất cứ tuyên bố chính thức nào về cuộc gặp mặt đối mặt giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và nhà lãnh đạo Kim Jong-un, trong bối cảnh, cuộc gặp thượng đỉnh này bắt nguồn từ lời đề nghị của ông Kim thông qua đặc phái viên của Hàn Quốc và ông Trump đã chấp nhận cuộc gặp vào tháng 5.

Theo các nguồn tin ngoại giao, việc Ngoại trưởng Triều Tiên thăm Thụy Điển là tín hiệu đủ tin cậy về thông tin mà Hàn Quốc đã cung cấp và cho thấy các bên đang thúc đẩy thực hiện cuộc gặp thượng đỉnh này.

Cùng thời điểm diễn ra chuyến thăm Thụy Điển của Ngoại trưởng Triều Tiên, phái đoàn Nghị viện châu Âu tiết lộ với báo chí rằng họ đã tổ chức các cuộc gặp bí mật với phía Triều Tiên trong suốt 3 năm qua để thuyết phục Triều Tiên trở lại bàn đàm phán phi hạt nhân hóa.

Người đứng đầu phái đoàn phụ trách quan hệ với Bán đảo Triều Tiên ông Nirj Deva đã cho biết họ đã có 14 lần bí mật gặp các quan chức cấp cao, bao gồm cả Bộ trưởng, của Bình Nhưỡng và dự kiến tổ chức thêm một cuộc hội đàm ở Brussels (Bỉ) trong tương lai gần. Theo ông Deva, phái đoàn của Nghị viện châu Âu đã góp phần thúc đẩy các biện pháp xây dựng lòng tin để hỗ trợ cho đối thoại Mỹ-Triều sắp tới.

Phát biểu trong một cuộc họp báo tại Strasbourg, nhà chính trị người Anh Nirj Deva nhấn mạnh: “Chúng tôi ủng hộ đối thoại không cần điều kiện tiên quyết. Những điều kiện tiên quyết đã giết chết cơ hội thành công từ khi đàm phán còn chưa bắt đầu. Chúng tôi hiểu những lo ngại của Triều Tiên và họ cũng hiểu chúng tôi”.

Tại sao là Thụy Điển?

Giới phân tích đánh giá Thụy Điển là một trong những địa điểm lý tưởng để diễn ra cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ-Triều. Bởi vì Đại sứ quán Thụy Điển tại Bình Nhưỡng thường xuyên đóng vai trò là kênh liên lạc trung gian giữa Triều Tiên và các nước không có quan hệ ngoại giao với Bình Nhưỡng.

Một ví dụ điển hình là việc Triều Tiên thả sinh viên người Mỹ Otto Warmbier nhờ kênh trung gian của các nhà ngoại giao Thụy Điển.

Thụy Điển là một trong những nước không phải là xã hội chủ nghĩa đầu tiên thiết lập quan hệ ngoại giao với Triều Tiên vào năm 1973.

Nhà cựu ngoại giao của Anh tại Bình Nhưỡng Jim Hoare nhận định, Thụy Điển đã hiện diện ngoại giao lâu dài ở Triều Tiên, từ những năm 1990. Đại sứ quán Thụy Điển kiêm nhiệm các lợi ích Mỹ tại Triều Tiên.

“Đó là cả một quá trình lâu dài khi Thụy Điển thay mặt Mỹ làm việc với Triều Tiên. Đây giống như một sự liên kết truyền thống”, ông Jim Hoare trả lời phỏng vấn CNN.

Tuy nhiên, ông Jim Hoare không dám chắc việc nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un sẽ tới một nước châu Âu, khi mà có thể có âm mưu bắt giữ nhà lãnh đạo này.

Một số địa điểm nữa được phỏng đoán sẽ diễn ra cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ-Triều đó là Thụy Sĩ, nơi nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un từng theo học; khu vực phi quân sự tại vùng biên giới chung Hàn Quốc-Triều Tiên và cũng có thể là tại Trung Quốc, nước có quan hệ ngoại giao với cả Mỹ và Triều Tiên, cũng như đã từng tiếp đón nhà cố lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-il.

Mỹ chuẩn bị cho cuộc gặp Triều Tiên

Ý tưởng về cuộc gặp trực tiếp đầu tiên giữa một Tổng thống Mỹ và một nhà lãnh đạo Triều Tiên là điều bất khả thi chỉ vài tháng trước đây, khi căng thẳng Mỹ-Triều leo thang đỉnh điểm vì loạt vụ thử tên lửa và hạt nhân của Triều Tiên, cũng như các cuộc tập trận quân sự chung Mỹ-Hàn.

Đến nay, gió đã đổi chiều tích cực. Tổng thống Mỹ Donald Trump từng nghi ngờ liệu chính sách ngoại giao của Mỹ với Triều Tiên có hiệu quả. Chính ông Trump từng nói rằng Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson đã “phí thời gian” khi cố gắng đàm phán với nhà lãnh đạo Kim Jong-un.

Tổng thống Mỹ vừa mới sa thải nhà ngoại giao hàng đầu của mình cách đây vài hôm. Nhà Trắng đã xác định người thay thế ông Tillerson là Giám đốc Cục Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) Mike Pompeo, người được cho là có quan điểm cứng rắn với Triều Tiên hơn nhiều so với Ngoại trưởng Tillerson.

CNN dẫn một nguồn tin thân cận với chính quyền Tổng thống Trump cho biết, ông Trump lựa chọn Giám đốc CIA vào vị trí Ngoại trưởng bởi vì ông muốn một đội ngũ mạnh mẽ để sẵn sàng đàm phán với Triều Tiên.

Giới chuyên gia Mỹ cho rằng, nhà lãnh đạo Triều Tiên đang “ở vị trí người điều khiển” vào thời điểm này.

Cựu cố vấn Mỹ trong đàm phán hạt nhân Iran, cũng là cố vấn của cựu Tổng thống Bill Clinton trong vấn đề Triều Tiên Wendy Sherman nhìn nhận: “Nhà lãnh đạo Triều Tiên có thể đưa Tổng thống Mỹ-nhà lãnh đạo quyền lực nhất thế giới, cùng ngồi vào bàn đàm phán cho thấy vai vế giữa 2 nhà lãnh đạo là cân bằng. Trên quan điểm của nhà lãnh đạo Triều Tiên, thì ông đã đạt được một mục tiêu lớn”.

Cựu cố vấn Wendy Sherman trên cương vị cố vấn đặc biệt của Tổng thống Clinton đã tới thăm Triều Tiên năm 2000. Bà cho rằng, nhà lãnh đạo Triều Tiên sẽ không vội vàng trong việc phi hạt nhân hóa, song bà vui mừng vì Mỹ đã tham gia đàm phán, với cuộc gặp thượng đỉnh đầu tiên này.

“Dù sao thì đàm phán vẫn tốt hơn nhiều so với chiến tranh”, bà Sherman khẳng định./.