4 kinh nghiệm "dân vận" của các dân tộc trên thế giới

TNV - Có nhiều cách để giải quyết mâu thuẫn, xung đột như trao đổi thiện chí,  thuê luật sư, đưa nhau ra tòa..., thậm chí có cả trường hợp dẫn đến chiến tranh bất phân thắng bại.  Nhưng một số cách tiếp cận dưới đây được xem là đơn giản, hiệu quả mà không tốn nhiều công sức.

1. Tranh chấp đấu thầu được giải quyết bằng trò chơi "oẳn tù tì"

Tại phiên đấu giá của Christie

Năm 2005, triệu phú người Nhật, Takashi Hashiyama, chủ tịch Tập đoàn Maspro Denkoh (MDC) quyết định bán bộ sưu tập nghệ thuật cá nhân với giá 20 triệu USD bằng đấu thầu quốc tế với sự tham dự của hai nhà thầu nổi tiếng là Christie và Sotheby. Cả hai cùng quyết tâm tham gia với hy vọng giành được hợp đồng béo bở này.

Cũng phải nói thêm rằng Takashi không phải là người bình thường, có phần lập dị nếu không nói chưa thuộc hàng triệu phú, nhưng bộ sưu tập của ông lại rất có giá, gồm cả những bức tranh quý của Cezanne, Picasso, Van Gogh. Sau thời gian dài cân nhắc Takashi vẫn chưa quyết định được Christie hay Sotheby thắng thầu, cuối cùng Takashi quyết định dùng thủ thuật lâu đời, truyền thống nhất để giải quyết, đó là trò chơi dân gian có tên rock-paper-scissors (oẳn tù tì).

Nhiều người cho rằng "oẳn tù tì" là trò chơi đơn giản, phụ thuộc nhiều vào may mắn nhưng thực tế, trò chơi cần có chiến lược, tài quan sát và chút trí tuệ mới có thể giành chiến thắng được. Rock - Paper - Scissors (tạm dịch: đấm hay đá - giấy hay lá - kéo) trong 1/3 thời gian rất khó có thể đoán chính xác ý đồ đối phương đưa ra để đối lại giành chiến thắng. Thông thường, nếu thắng lượt đầu, người này thường có lối chơi tương tự ở vòng kế theo, nếu thua, sẽ chuyển hướng theo chiều kim đồng hồ, tức thay đấm bằng giấy hoặc kéo chuyển sang đấm....

Trong trường hợp nói trên, đại diện của hai công ty đã được mời tham gia trò chơi "oẳn tù tì". Sotheby quyết định giành chiến thắng vì tin rằng đây là trò may rủi, không cần đến chiến lược hay trí thông minh. Đây là một sai lầm lớn của Sotheby, bởi Kanae Ishibashi, chủ tịch hãng Christie có nhiều kinh nghiệm hơn nên trước đó ông đã tham khảo ý kiến ​​một nhóm chuyên gia, kể cả hai con gái sinh đôi 11 tuổi rất giỏi trò này và cuối cùng hãng Christie đã chiến thắng ngoạn mục, còn Sotheby tuy không hài lòng nhưng phải chấp nhận luật chơi.

2. Giải quyết mâu thuẫn bằng màn khiêu vũ

Nữ sinh Aaliyah Taylor khiêu vũ cùng cảnh sát

Nước Mỹ thời hiện đại có quá nhiều việc cho cảnh sát, mâu thuẫn giữa các nhóm thanh thiếu niên dân tộc thiểu số và cảnh sát thường dẫn đến những loạt đạn cảnh cáo hay bắt bớ. Nhưng năm 2015, tại khu phố K Street  thủ đô Washington, một tình huống tương tự xảy ra đã được giải quyết êm thấm, thân thiện nhờ kỹ năng "dân vận" của nữ sinh da màu Aaliyah Taylor.

Khi cuộc đối đầu có nguy cơ dẫn đến bạo lực giữa hai nhóm học sinh của Trường trung học Ballou, Aaliyah Taylor quyết định thực hiện một việc "bất đắc dĩ", khiêu vu trước cảnh sát dưới sự chứng kiến của hai nhóm thanh niên vừa hỗn chiến. Khi cảnh sát Quận 1 có mặt, Aaliyah Taylor hứa nếu màn khiêu vũ của mình không thành thì cảnh sát sẽ xử lý theo luật, còn màn khiêu vũ của Taylor được hai bên chấp thuận thì hai bên buộc phải giải tán vô điều kiện và không bao giờ xung đột nữa. Thậm chí khi màn khiêu vũ lên tới đỉnh điểm, cảnh sát cũng tham gia làm cho màn khiêu vũ thêm rôm rả, giúp mọi người quên đi những bất hoà diễn ra trước đó.

Nhờ tố chất khiêu vũ bẩm sinh, nên hành động thông  minh của Taylor không chỉ được cảnh sát mà còn được các bạn cùng trường ủng hộ, và được Tổng thống Obama khen ngợi. Chiến thuật của Taylor đã giành được sự tôn trọng của tất cả những người có mặt, và từ đây giúp cho mối quan hệ của học sinh trong trường Ballou trở nên thân mật hơn, hạn chế tình trạng bắt nạt nhắm vào học sinh dân tộc ít người đang theo học tại trường này.

3. Giải quyết tranh chấp công ty bằng vật tay

Năm 2003, hai công ty viễn thông của New Zealand là MCS Digital và TeamTalk đã gặp phải một bế tắc pháp lý. Trong nhiều tháng liên,  MCS Digital cố gắng truy cập vào mạng vô tuyến di động của TeamTalk, nhưng TeamTalk không đồng ý bởi các điều khoản chưa rõ ràng. Tranh chấp kéo dài nhiều tháng mà bất phân thắng bại, và có nguy cơ phải ra toà.

Đứng trước tình huống trên, giám đốc điều hành của TeamTalk, David Ware, đã quyết định đưa ra một giải pháp mang tính cá nhân với chi phí thấp. David Ware đã thách đố Giám đốc điều hành MCS Digital, Allan Cosford tham gia đấu vật tay. Ai thắng ba tăng liền sẽ là bên chấp bút các điều khoản của hợp đồng, vì vậy hợp đồng giữa hai công ty này được xem là "xưa nay hiếm" trong lịch sử kinh doanh của nhân loại.

Cuộc thi vật tay được tổ chức công khai trước nhóm đông 60 khán giả, ngoài ra, nếu ai thua cuộc còn bị mất 20.000 USD. Kết quả David Ware đã thua vì theo lời Ware, Allan Cosford của MCS Digital người lùn hơn, cơ bắp khoẻ hơn thậm chí Ware còn đùa Cosford đã sử dụng steroid nên dễ thắng cuộc. David Ware thắng vòng đầu nhưng lại thua 2 vòng sau. Trận đấu khép lại, bằng việc cả hai bên đều thoả mãn, một hợp đồng được cả hai bên chấp thuận, mang lại công ăn việc làm và lợi nhuận cho hai phía mà không cần phải nhờ đến toà án.

4. Xung đột dài thập kỷ được chấm dứt nhờ các quý bà

Nhờ cách hoà giải của phụ nữ mà đàn ông  Dado đã từ bỏ phiến quân về với gia đình

Trên đảo Mindanao ở Philippines đã từng diễn ra nội chiến bất phân thắng bại kể từ đầu thập niên 70 thế kỷ trước giữa các nhóm trung thành với chính phủ Philippines và nhóm ly khai giành độc lập. Sau gần nửa thế kỷ bạo lực, người dân địa phương đã thấm mệt do phải di chuyển liên tục, phải đề phòng, và nguy hiểm hơn là nghèo đói đeo đuổi, chết chóc triền miên. Để ngăn chặn cuộc chiến vô bổ này, năm 2011, cư dân làng Dado ở Mindanao, đặc biệt là các thành viên phụ nữ có uy tín trong làng đã nghĩ ra một giải pháp đặc biệt, biểu tình sex.

Thông qua cuộc biểu tình này, những người phụ nữ ở Dado muốn nhắn gửi thông điệp cho cánh đàn ông, nếu họ cứ mải mê đánh nhau, không quan tâm đến gia đình con cái thì phụ nữ Dado sẽ quyết định cấm vận sex đối với những ông chồng cứ khăng khăng đi theo nhóm ly khai. Kết quả chỉ hai tuần sau khi có cuộc biểu tình độc đáo nói trên, hòa bình đã trở lại với dân làng.

Theo những người đứng đầu phong trào này, thì ý tưởng hoà giải nói trên được dựa trên bộ phim hài trên Internet nói về lạc đà tình dục, nhưng hiệu quả lại bất ngờ, đồng thời nó cũng tiếng chuông cảnh tỉnh những người chồng hiểu được ý nghĩa thực của cuộc đời, quay lại với cuộc sống hiện tại, với gia đình vợ con để vun đắp hạnh phúc cho chính họ.

Nguyễn Hiên