Chuyện về xứ đạo kiên cường đấu tranh bảo vệ đường biên, mốc giới nơi Địa đầu Tổ quốc

TNV - “… Trong quá trình đấu tranh với phía đối diện để nhổ cọc, nhiều giáo dân đã bị thương tích, nhưng chúng tôi không chùn bước mà càng hăng hái hơn, kể cả phải hy sinh cũng sẵn sàng, bởi chúng tôi suy nghĩ không chỉ bảo vệ chủ quyền của đất nước mà còn bảo vệ chính ngư trường làm ăn sinh sống của mình. Và cuối cùng lẽ phải đã chiến thắng!”. Ông Trưởng Ban hành giáo Xứ đạo Trà Cổ tự hào kể.

Bảo vệ đường biên, mốc giới chính là bảo vệ ngư trường làm ăn sinh sống của mình

Phường Trà Cổ thuộc thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh được gọi là vùng đất nơi Địa đầu Tổ quốc, bởi đây chính là nơi đặt nét bút đầu tiên vẽ nên dáng hình Tổ quốc. Trên địa bàn có Giáo xứ Trà Cổ với trên 1.500 giáo dân (chiếm 1/3 dân số phường Trà Cổ); đa phần người dân địa phương sinh sống bằng nghề khai thác hải sản ven bờ, dịch vụ du lịch và nông nghiệp.

Cán bộ chỉ huy Đồn Biên phòng Trà Cổ thăm Giáo xứ nhân ngày lễ thánh. Ảnh: T. Thảo

Đây là địa bàn phức tạp luôn tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an ninh trật tự, xuất nhập cảnh trái phép, xâm phạm ngư trường đánh bắt, buôn lậu và gian lận thương mại, xâm lấn chủ quyền biên giới quốc gia…

Khắc ghi lời dạy của Bác “Dận vận kém thì việc gì cũng kém, dân vận khéo thì việc gì cũng thành công”, từ ngày thành lập (03/11/1987) đến nay đã hơn 30 năm, Đồn Biên phòng Trà Cổ luôn xác định muốn hoàn thành tốt nhiệm vụ thì phải làm tốt công tác dân vận, bởi “dễ trăm lần không dân cũng chịu, khó vạn lần dân liệu cũng xong”.

Cha xứ vui vẻ nhận món quà “cây nhà, lá vườn” của Đồn tăng gia gửi tặng.

Do vậy, ngay từ rất sớm đơn vị đã triển khai xây dựng các điểm công tác VĐQC trong đồng bào công giáo với nội dung: Người công giáo tốt cũng là người công dân tốt; kính Chúa, yêu nước; bài trừ mê tín dị đoan; chống truyền đạo trái phép; tích cực tham gia phong trào tự quản đường biên, cột mốc (ngư trường, bến bãi), giữ gìn an ninh trật tự thôn, xóm khu vực biên giới...

Đồng thời, phối hợp với chính quyền địa phương, các tổ chức đoàn thể quần chúng thực hiện công tác dân tộc và tôn giáo; đặc biệt là phối hợp với Ban hành giáo xứ đạo Trà Cổ trong hoạt động giữ gìn an ninh trật tự và bảo vệ vững chắc chủ quyền biên giới quốc gia.

Từng là Cựu Chiến binh tham gia Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử 1975, nay ông Vũ Đình Phúc còn là giáo dân tiêu biểu trong đấu tranh bảo vệ chủ quyền an ninh biên giới. Ông vui mừng giới thiệu những thành tích được chính quyền địa phương các cấp khen thưởng.

Không dừng lại ở đó, nhiều năm qua, Đồn Biên phòng Trà Cổ còn đẩy mạnh các hoạt động giúp bà con giáo dân xây dựng nông thôn mới, hỗ trợ hộ giáo nghèo hàng tháng, nhận đỡ đầu học sinh địa phương có hoàn cảnh khó khăn... Nhờ vậy, mối quan hệ giữa cán bộ chiến sỹ Đồn Biên phòng với nhân dân càng trở nên khăng khít, qui tụ và khơi dậy được sức mạnh lòng dân nơi Địa đầu Tổ quốc.

Một ngày cuối tháng 6/2020, như thường lệ hàng tuần, hôm nay Thượng tá Nguyễn Thế Thảo (Chính trị viên Đồn Biên phòng Trà Cổ) lên thăm Linh mục Giuse Ngô Văn Vàn (Cha xứ Họ đạo Trà Cổ). Trước đó, Trung tá Nguyễn Đức Dũng (Đồn trưởng) nhắc nhớ mang theo con gà và ít rau của Đồn tăng gia được gửi biếu Cha xứ như vẫn thường làm.

Bà Thơi (trước ngôi nhà cũ) mừng rỡ khi gặp cán bộ chiến sĩ Biên phòng – những người đã
cưu mang bố con bà suốt 26 năm qua.

Thấy có khách quen đến thăm, Linh mục ra tận sân ân cần đón tiếp mời vào. Sau khi nhận món quà “cây nhà, lá vườn” của Đồn Biên phòng, Cha xứ Ngô Văn Vàn chia sẻ: Tình cảm quân dân ở đây như cá với nước, cùng chia vui sẻ buồn, chung sức bảo vệ an ninh Tổ quốc, xây dựng phường, khu Tràng Vỹ tốt đẹp.

“Cùng là người Việt Nam, nên cùng bảo vệ nhau. Mỗi dịp lễ thánh, Đồn đều cử cán bộ chiến sĩ xuống chung vui; Đồn tổ chức đón năm mới thì Xứ đạo cử ca đoàn cùng tham gia văn nghệ đón năm mới. Ngoài ra, Đồn còn giúp bà con giáo dân công sức, kinh phí để làm đường bê tông sạch sẽ vào các khu dân cư...” – Cha xứ sôi nổi nói tiếp.

Đều đặn hàng tháng, Đồn Biên phòng gửi hỗ trợ bà 20kg gạo cùng 200 ngàn đồng và ân cần động viên, thăm hỏi.

Sau khi ân cần thăm hỏi, động viên Linh mục đã dành nhiều tâm sức cho việc xây dựng nhà thờ mới có qui mô lớn gấp nhiều lần trước và sẽ hoàn thành như dự kiến, Chính trị viên Thảo cùng chúng tôi chia tay Linh mục để sang thăm Trưởng Ban hành giáo Vũ Đình Phúc.

Là ngư dân dạn dày sóng gió, nên ở tuổi 67 ông vẫn thường xuyên đi biển để đánh bắt hải sản và chăm nuôi những lồng, bè nuôi thủy sản; vậy nên giọng nói của ông còn vẫn sang sảng và tràn đầy nhiệt huyết. Hôm nay, ông Phúc vừa lên phường dự hội nghị thi đua khen thưởng về, nên ăn mặc tươm tất hơn mọi ngày, nhìn ông thật tráng kiện, ít ai có thể ngờ ông đã gần cái tuổi “người thọ 70 xưa nay hiếm”.

Vừa nhấp chén trà từ tay ông Phúc đưa cho, Chính trị viên Thảo bật mí: Bác Phúc đây là giáo dân tiêu biểu tham gia bảo vệ an ninh chủ quyền biên giới, người đã kêu gọi hàng trăm giáo dân đi bè mảng ra vùng biển ở cửa sông Bắc Luân, kiên cường dũng cảm nhổ gần 300 cây cọc kiên cố do phía đối diện đóng lấn chiếm trái phép cách đây gần 20 năm về trước.

 Những tuyến đường nông thôn mới của bà con giáo dân ở khu Tràng Vỹ có phần công sức,
kinh phí ủng hộ của cán bộ chiến sĩ Đồn Biên phòng giờ đã khang trang, sạch đẹp.

Ông Phúc cười vang nhớ lại, đó là vụ việc xảy ra vào khoảng tháng 8/2002, Giáo xứ đã huy động hơn 100 lượt người, 50 bè mảng ngay trong đêm tối cùng với lực lượng dân quân và Bộ đội Biên phòng ra khu vực cửa sông Bắc Luân nhổ sạch 283 cọc đáy của Trung Quốc đóng nhằm lấn chiếm trái phép đường biên, mốc giới.

“Trước kia chưa có định vị, nhưng bằng kinh nghiệm lâu năm bà con giáo dân chúng tôi rất ức khi thấy vùng cửa bể Bắc Luân – nơi bao đời nay ngư dân Việt Nam vẫn đánh bắt hải sản – bị phía bên kia ngang nhiên đóng cọc lấn chiếm. Trong quá trình đấu tranh với phía đối diện để nhổ cọc, nhiều giáo dân đã bị thương tích, nhưng chúng tôi không chùn bước mà càng hăng hái hơn, kể cả phải hy sinh cũng sẵn sàng, bởi chúng tôi suy nghĩ không chỉ bảo vệ chủ quyền của đất nước mà còn bảo vệ chính ngư trường làm ăn sinh sống của mình. Và cuối cùng lẽ phải đã chiến thắng!”. Ông Trưởng Ban hành giáo Xứ đạo Trà Cổ tự hào kể.

Sẵn sàng huy động giáo dân hỗ trợ Bộ đội Biên phòng trong mọi tình huống

Theo ông Phúc, một trong những gia đình giáo dân tiêu biểu nhất phải nói tới là vợ chồng ông Phạm Văn Đăng và bà Nguyễn Thị Từ. Ông Đăng bị gãy xương khi đấu tranh nhổ cọc với phía đối diện, sau đó lại tự nguyện dùng bè mảng chở nguyên vật liệu, lương thực, thực phẩm tiếp tế ròng rã suốt cả tháng trời giúp việc xây dựng cột mốc chủ quyền hoàn thành trước tiến độ. Ông bà được thành phố Móng Cái ghi nhận và khen thưởng.

Tặng khẩu trang cho ngư dân địa phương đi biển. Ảnh: T. Thảo

Được biết, cũng nhờ làm tốt công tác vận động quần chúng, qui tụ lòng dân nơi biên giới, nên thời điểm năm 2005, 2006 bà con giáo dân đã phát hiện báo cho Đồn Biên phòng kịp thời bắt giữ 02 vụ với 06 người và 02 xuồng Hải quan Trung Quốc vi phạm chủ quyền của ta tại khu vực gồ Cây Thông, khu Tràng Vỹ, phường Trà Cổ; tham gia đấu tranh chống lấn chiếm, vi phạm chủ quyền, khai thác thủy sản trái phép tại khu vực hòn Tài Xẹc, Dậu Gót trên biển Trà Cổ.

Hàng năm, ông Vũ Đình Phúc còn cùng nhân dân địa phương ra khu vực cửa sông Bắc Luân giải thích cho dân địa phương nước láng giềng không vi phạm chủ quyền, biên giới lãnh thổ; nhổ cọc đăng đáy của ngư dân phía đối diện vi phạm ngư trường Việt Nam. Đặc biệt, mỗi năm quần chúng giáo dân đã kịp thời phát hiện báo cho Đồn Biên phòng và tham gia xua đuổi hàng chục vụ ngư dân Trung Quốc xâm nhập khai thác hải sản trái phép cùng nhiều vụ tàu tuần tra Trung Quốc vi phạm chủ quyền Việt Nam.

Ông Giàu 75 tuổi và bị mù 2 mắt ở trong ngôi nhà mới không còn lo ẩm thấp, dột nát.
Đây là ngôi nhà do Đồn Biên phòng và Công ty Cổ phần than Hà Lầm xây tặng.

Điển hình nhất là vụ buôn lậu ma túy qua cửa sông biên giới ngày 22/7/2010. Nhận được tin báo, Đồn Biên phòng Trà Cổ đã tổ chức mai phục bắt giữ 01 vụ vận chuyển 19.500 viên ma túy tổng hợp và 0,913g Ketamin qua biên giới với trị giá gần 5 tỷ đồng. Ngoài ra, một số vụ việc tranh chấp ngư trường, trấn cướp trên khu vực cửa sông biên giới cũng được quần chúng giáo dân báo cho Đồn Biên phòng để phối hợp với lực lượng chức năng phía Trung Quốc giải quyết có hiệu quả.

Trong tâm khảm của hàng ngàn tín đồ Xứ đạo vẫn không quên thời điểm năm 1989, nhà thờ Trà Cổ bị mất 01 chiếc chuông đã gây bất bình trong Giáo xứ. Sau một thời gian tích cực nắm tin và truy xét, Đồn Biên phòng đã phát hiện và phối hợp với cơ quan chức năng Trung Quốc thu hồi chiếc chuông trao trả về cho Nhà thờ trong niềm vui mừng phấn khởi của bà con giáo dân. Gần đây, thể theo nguyện vọng của Giáo xứ, Đồn Biên phòng đã đề xuất chính quyền địa phương cấp đất, cấp phép xây dựng mới và mở rộng khuôn viên Nhà thờ Trà Cổ, giúp bà con giáo dân thuận lợi hành lễ.

 Hai chị em Ngọc và Lan Anh mồ côi bố mẹ (ở cùng bà ngoại già yếu tại thôn Nam Thọ, phường Trà Cổ) được Đồn Biên phòng nhận đỡ đầu và nhận làm con nuôi.

Đặc biệt, đã 26 năm nay giáo dân Lê Thị Thơi (74 tuổi) ở tổ 11, khu Tràng Lộ, phường Trà Cổ được Đồn Biên phòng đảm nhận đỡ đầu với 20 kg gạo và 200 ngàn đồng mỗi tháng. Trước đây, bà Thơi sống đơn thân cùng người bố già yếu và là hộ giáo nghèo, bố mất hơn chục năm nay bà sống thui thủi một mình trong căn nhà nhỏ đã xuống cấp, mới từ tháng 10/2029 bà được vợ chồng em gái dọn về xây cất nhà cửa khang trang hơn đón lên ở cùng. 

Đây là những hình ảnh đẹp mà cán bộ chiến sĩ Đồn Biên phòng Trà Cổ đã thắp lên trong lòng đồng bào công giáo và các tầng lớp nhân dân trên địa bàn công tác. Nhờ vậy, mối quan hệ đoàn kết gắn bó ngày càng được củng cố, đơn vị đã tạo được uy tín tốt với Linh mục, Ban hành giáo và quần chúng giáo dân. Từ đây, bà con giáo dân luôn tin và làm theo hướng dẫn của Bộ đội Biên phòng, cùng chung sức đồng lòng giữ gìn bảo vệ an ninh biên giới, trật tự khối xóm dân cư. Bởi cán bộ chiến sĩ Đồn Biên phòng không chỉ chăm lo đến đời sống tín ngưỡng, giúp đỡ hộ nghèo, làm đường giao thông mà còn bảo vệ yên ổn ngư trường làm ăn sinh sống hàng ngày cho bà con giáo dân.

Kịp thời cứu sống ngư dân bị đuối nước. Ảnh: ĐBP

Là người thường xuyên cung cấp tin báo của ngư dân trên biển về tình hình hút cát trái phép, thả phao lấn chiếm dòng chảy… đồng thời, sẵn sàng huy động lực lượng giáo dân đưa bè mảng trong đêm tối tham gia cùng lực lượng Biên phòng cắt phao, nhổ cọc, xua đuổi các hành vi lấn chiếm ngư trường. Ông Phúc cho biết, hiện Đồn Biên phòng đã tham mưu cho Xứ đạo thành lập Tổ an ninh tự quản do đồng bào công giáo phụ trách; khi có tình huống xảy ra, Xứ đạo có thể huy động lực lượng tại chỗ từ 200 - 300 người cùng trên 50 bè, mảng cơ động ra thực địa để hỗ trợ Bộ đội Biên phòng bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới trong mọi diễn biến. 

Theo Đồn trưởng Nguyễn Đức Dũng, để thực hiện tốt cuộc vận động “Xây dựng xứ đạo an toàn, địa bàn an toàn” cán bộ chiến sĩ đơn vị luôn sâu sát, gần gũi với bà con giáo dân, thực hiện phương châm 4 “bám”; đồng thời, đẩy mạnh phong trào quần chúng bảo vệ an ninh biên giới, tự quản đường biên, cột mốc (ngư trường, bến bãi); vận động 100% hộ dân xứ đạo hưởng ứng thực hiện "4 xây, 3 biết, 4 không".

Đến nay, hai khu Tràng Lộ và Tràng Vỹ (phường Trà Cổ) có đồng bào công giáo sinh sống đều đạt khu phố văn hóa, đời sống của bà con tương đối ổn định, trên 90% số hộ đã xây dựng kiên cố nhà ở…; tỷ lệ học sinh bỏ học giảm, tỷ lệ sinh con thứ 3 giảm mạnh; các hủ tục lạc hậu trong việc cưới, việc tang đã dần được xoá bỏ.

Đồn đã tham gia hòa giải thành công nhiều vụ việc liên quan đến mâu thuẫn trong khối xóm, cảm hóa những thanh niên ăn chơi lêu lổng trở thành người tốt. Đặc biệt, 2 năm trở lại đây Đồn đã phối hợp với Giáo xứ vận động giáo dân quyên góp gạo, tiền, quần áo, tổ chức 02 đợt đi giúp đỡ đồng bào nghèo xã Hải Sơn (TP Móng Cái), được dư luận hoan nghênh đánh giá cao… Đây là tiền đề vững chắc để xây dựng khu dân cư công giáo vững mạnh, tham gia cùng BĐBP bảo vệ vững chắc đường biên, cột mốc, an ninh trật tự địa bàn biên giới./.

 Bài, ảnh: Phạm Quỳnh