Thời chuyển đổi số: Cơ hội vàng cho ngành giáo dục và đào tạo

Sự tham gia ngày càng sâu rộng của công nghệ, đặc biệt là công nghệ thông tin và viễn thông vào mọi mặt đời sống, xã hội đang làm thay đổi căn bản và toàn diện cách chúng ta sống, học tập, làm việc, liên hệ với nhau. Sự thay đổi đó đã tạo ra nhiều cơ hội lớn để các nước đang phát triển tăng tốc nhưng cũng đặt ra không ít thách thức!

Với ngành giáo dục - đào tạo (GDĐT), đây được coi là cơ hội vàng để đào tạo ra một thế hệ công dân toàn cầu trong thời đại cách mạng công nghiệp 4.0. Sự bùng nổ của nền tảng công nghệ IoT, Big Data, AI, SMAC (mạng xã hội - di động - phân tích dữ liệu lớn - điện toán đám mây) đang hình thành nên hạ tầng giáo dục số mà ai cũng có thể nắm bắt tiếp nhận. Với một lượng thông tin nhiều hơn, đa dạng hơn, không còn trở ngại về khoảng cách, thu hẹp về không gian, tiết kiệm về thời gian, điều còn lại là khát vọng, năng lực tiếp thu của người học.

Nhờ những ưu việt này mà chuyển đổi số là xu thế tất yếu, diễn ra rất nhanh, đã và đang được các quốc gia nhanh chóng nhập cuộc nếu không muốn bỏ lại phía sau. Đã có nhiều nước đang triển khai các chiến lược quốc gia về chuyển đổi số như tại Anh, Autralia, Đan Mạch, Israel… Nội dung chuyển đổi số rất rộng và đa dạng nhưng có chung một số nội dung chính gồm: Chính phủ số, như dịch vụ công trực tuyến, dữ liệu mở; Kinh tế số, như tài chính số, thương mại điện tử; Xã hội số, như giáo dục, y tế, văn hóa và chuyển đổi số trong các ngành trọng điểm, như nông nghiệp, du lịch, điện lực, giao thông...

Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Ngô Thị Minh trực tiếp khảo sát thực tế và trải nghiệm bộ giải pháp dạy học trực tuyến SmartROOM trong chuyến công tác tại tỉnh Quảng Trị triển khai chương trình "Điều ước cho em" kết nối nguồn lực xã hội xây dựng trường học an toàn, thân thiện.

Ngành GDĐT với sứ mệnh trồng người, nơi đào tạo thế hệ trẻ Việt Nam có văn hóa, có tri thức, có kỹ năng sống, kỹ năng làm việc tốt, công dân toàn cầu thì việc chuyển đổi số lại vô cùng quan trọng.

Công ty công nghệ DUCAPITAL Holding (DUCA) với những sản phẩm theo đúng xu hướng như: Đèn học thông minh The Smart LIGHT với sự tích hợp chiếu sáng, camera IP, mic, loa và kết nối internet cho phép học sinh có thể học online một cách sinh động, hấp dẫn và lựa chọn những người thầy phù hợp với môn học mà mình mong muốn.

Cùng với đó là SmartROOM - Bộ giải pháp phòng học thông minh cho phép người dạy có thể giảng bài tại một điểm với sự tham gia của cả trăm học viên từ mọi miền. Mạng lưới gia sư thông minh uTEACHER cho phép sử dụng những chuyên gia giỏi về các lĩnh vực tham gia dạy kèm trực tuyến online.

Bộ giải pháp dạy học trực tuyến SmartROOM được lựa chọn trong các công trình thanh niên tiêu biểu giới thiệu trưng bày bên lề sự kiện Lễ kỷ niệm 90 năm thành lập Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia dịp tháng 3/2021.

Đây là mô hình giáo dục thông minh đang được phát triển trên nền tảng ứng dụng công nghệ thông tin, hỗ trợ đắc lực việc cá nhân hóa học tập, mỗi người học một giáo trình và một phương pháp học tập riêng không nhất thiết phải giống với người khác. Việc xây dựng kho dữ liệu lớn (bigdata) và chủ động chia sẻ khiến cho việc truy cập kho kiến thức khổng lồ trên môi trường mạng được nhanh chóng, dễ dàng; giúp việc tương tác giữa gia đình, nhà trường, giáo viên, học sinh gần như tức thời.

Chuyển đổi số trong GDĐT không chỉ trong lĩnh vực dạy và học mà hơn thế còn trong quản lý giáo dục. Việc sử dụng SmartROOM trong việc truyền đạt chủ trương, chính sách và tập huấn giáo viên sẽ làm cho công tác quản lý giáo dục được giảm tải, tăng nhanh hiệu quả, tiết kiệm chi phí do không phải di chuyển, tập trung đông người.

Đại dịch Covid-19 đang có những diễn biến phức tạp, khó lường, cũng giống như nhiều ngành khác, giáo dục cũng bị ảnh hưởng nặng nề. Đây cũng là khoảng lặng để ngành giáo dục - đào tạo tập trung rà soát, tinh giản nội dung chương trình của các cấp học, với phương châm tinh giản nội dung nhưng không “buông lỏng” chất lượng. Từ đó tổ chức xây dựng các bài giảng điện tử hoặc các bài giảng để ứng dụng trên các hạ tầng công nghệ.

Phó trưởng Ban Tuyên giáo Phùng Xuân Nhạ (nguyên Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo) là người rất tâm huyết với việc chuyển đổi số. Trong một lần trao đổi với báo chí, ông cho biết: Bộ GDĐT sẽ kiên trì với chủ trương tăng cường ứng dụng CNTT trong dạy học, không chỉ trong mùa dịch này mà còn phát triển trong thời gian tiếp đó. Từ đó biến "nguy" thành "cơ" và có được những kết quả tốt.

Để chuyển đổi số thành công, tạo nền tảng cho nền kinh tế số, ông Nhạ từng chia sẻ: Bộ GDĐT sẽ đưa môn CNTT vào chương trình học bắt buộc từ lớp 3, cùng với môn ngoại ngữ, đặc biệt là tiếng Anh để từ đó tạo nên một thế hệ “công dân toàn cầu” có kiến thức kỹ năng về CNTT, chuyển đổi số và trình độ tiếng Anh để hội nhập tốt với thế giới.

Thầy cô và học sinh trường THCS Giao Phong (Giao Thủy - Nam Định) đang được giới thiệu cách tiếp cận với các chuyên gia của môn học STEAM thông qua bộ giải pháp dạy học trực tuyến SmartROOM.

Hiện nay, Bộ Giáo dục và Đào tạo đang cùng với Bộ Thông tin và Truyền thông nâng cao kỹ năng ứng dụng công nghệ thông tin, công nghệ số nói chung, đặc biệt liên quan đến ứng dụng công nghệ trong dạy học qua internet, trên truyền hình; để chủ trương, các hoạt động hỗ trợ hợp tác giữa hai Bộ thực sự thiết thực, hiệu quả, tạo đột phá trong chất lượng giáo dục.

Cùng với quyết tâm cao của ngành GDĐT, với sự vào cuộc của toàn xã hội, cùng với đó là những thiết bị thông minh đưa vào sử dụng, người Việt có cơ hội tiếp cận tốt nhất với những tinh hoa của nhân loại. Có thể nói, chuyển đổi số đang tạo ra cơ hội vàng cho ngành giáo dục tăng tốc và hội nhập thành công với thế giới.

Năm 2018, chương trình “Tri thức trẻ vì giáo dục” do Bộ Giáo dục và Trung ương Đoàn tổ chức đã trao tặng cho đèn học thông minh giải thưởng “Công trình tiêu biểu và xuất sắc nhất” từ hơn 400 công trình được lựa chọn. Năm 2020, sản phẩm đèn học thông minh The Smart LIGHT kết hợp với giải pháp gia sư thông minh uTEACHER và phòng học thông minh SmartROOM đã được Bộ Thông tin và Truyền thông xếp vào Top10 hạng mục “thu hẹp khoảng cách số” của giải thưởng “Make in Vietnam”.

Phan Thế Hải/Vũ Quang Minh