Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của ĐVTN và tổ chức Đoàn các cấp trong tình hình mới

Đảng Cộng sản Việt Nam là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội ở nước ta. Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (Bổ sung, phát triển năm 2011) xác định: “Đảng lấy chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động, lấy tập trung dân chủ làm nguyên tắc tổ chức cơ bản” (1). Đại hội XIII của Đảng tiếp tục khẳng định: “Kiên định và vận dụng, phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; kiên định đường lối đổi mới của Đảng; kiên định các nguyên tắc xây dựng Đảng để xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa” (2). Theo tinh thần Nghị quyết 35-NQ/TW ngày 22/10/2018 “Về tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới” (sau đây gọi là Nghị quyết 35), bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng là bảo vệ Đảng, Cương lĩnh chính trị, đường lối của Đảng; bảo vệ Nhân dân, Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam; bảo vệ công cuộc đổi mới, công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước và hội nhập quốc tế; bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc; giữ gìn môi trường hoà bình, ổn định để phát triển đất nước. Bảo nền tảng tư tưởng của Đảng là bảo vệ mục tiêu, con đường xã hội chủ nghĩa và vai trò lịch sử của Đảng đối với vận mệnh và tương lai của dân tộc (3).

Đại biểu Phan Thị Thanh Phương, Ủy viên Ban Thường vụ Trung ương Đoàn khóa XI, Bí thư Thành đoàn Thành phố Hồ Chí Minh trình bày tham luận tại đại hội

1. Với vai trò là “đội dự bị tin cậy của Đảng”, là tổ chức chính trị - xã hội của thanh niên Việt Nam do Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập, lãnh đạo và rèn luyện, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh luôn nhận thức sâu sắc về nhiệm vụ bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch; bởi lẽ đó là yêu cầu cấp thiết đặt ra đối với tổ chức Đoàn, xuất phát từ những lý do chủ yếu sau:

Một là, xuất phát từ vai trò nền tảng tư tưởng của Đảng. Chủ nghĩa Mác - Lênin là “kim chỉ nam” cho hoạt động của Đảng. Bác từng căn dặn: “Học tập chủ nghĩa Mác - Lênin là học tập cái tinh thần xử trí mọi việc, đối với mọi người và đối với bản thân mình, là học tập những chân lý phổ biến của chủ nghĩa Mác - Lênin để áp dụng một cách sáng tạo vào hoàn cảnh của nước ta” (4).

Hai là, xuất phát từ đặc điểm của thanh niên và thực trạng tổ chức Đoàn trong tham gia đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Ở Việt Nam, thanh niên trong độ tuổi từ 16 đến 30 tuổi chiếm khoảng 30% dân số, là lực lượng nhạy bén với cái mới, với cuộc sống hiện thực; thanhniên ngày nay đứng trước nhiều cơ hội lựa chọn đa dạng hơn, phức tạp hơn. Trong thời gian qua, tổ chức Đoàn đã có những thành tích nhất định trong việc tuyên truyền, giáo dục những kiến thức cơ bản về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch. Phần lớn thanh niên tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng và chủ nghĩa xã hội; tích cực tham gia vào quá trình đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế (5). Tuy vậy, vẫn còn một bộ phận thanh niên giảm sút niềm tin, phai nhạt lý tưởng cách mạng, sống thực dụng, xa rời truyền thống tốt đẹp của dân tộc,… Trong khi đó, âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch ngày càng tinh vi hơn, tăng cường xuyên tạc công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng ở Việt Nam. Mơ hồ, mất cảnh giác tất yếu sẽ thất bại trong cuộc đấu tranh chống “diễn biến hòa bình” (6).

Ba là, xuất phát từ yêu cầu của Đảng đối với thanh niên và tổ chức Đoàn trong đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng hiện nay. Thực hiện lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh đối với thanh niên “Đảng cần phải chăm lo giáo dục đạo đức cách mạng cho họ, đào tạo họ thành những người thừa kế xây dựng chủ nghĩa xã hội vừa “hồng” vừa “chuyên”. “Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là một việc rất quan trọng và rất cần thiết”(7), trong các giai đoạn cách mạng, nhất là trong thời kỳ Đổi mới, Đảng ta luôn coi trọng vai trò của thanh niên và tổ chức Đoàn. Đặc biệt, kể từ khi Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết 35 đã tạo ra những cơ hội lớn cho tổ chức Đoàn ý thức rõ trách nhiệm của mình trong cả tư duy và hành động tham gia bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, bởi vì danh dự, uy tín của Đảng cũng chính là danh dự, uy tín của cả hệ thống chính trị, mà tổ chức Đoàn là thành viên.

 2. Từ những lý do nêu trên, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh Thành phố Hồ Chí Minh luôn xác định bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu. Vì vậy, Ban Thường vụ Thành Đoàn xác định rõ quan điểm trong triển khai các giải pháp cụ thể như sau:

Thứ nhất, đi song song quan điểm, tổ chức Đoàn xác định yêu cầu, nhiệm vụ công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch phải gắn kết chặt chẽ giữa “xây” và “chống”phải mang tính thường xuyên, lâu dài, kiên trì, bền bỉ, trong đó “Xây” là cơ bản:

Để xây dựng lý tưởng cách mạng cho đoàn viên, thanh niên, Ban Thường vụ Thành Đoàn xác định điều này phải có tầm nhìn, xuyên suốt, lâu dài, xuất phát từ đội viên, thiếu nhi, bởi các em là “mầm non của Đảng”, “là đội dự bị của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh”, gắn với phong trào “Thiếu nhi thành phố làm theo 5 điều Bác Hồ dạy” để các em trở thành Cháu ngoan Bác Hồ, tiến bước lên Đoàn. Làm tốt nhiệm vụ đó, chúng ta sẽ góp phần tạo nên một nguồn lực lượng đoàn viên, thanh niên “vừa hồng”, “vừa chuyên” cho tương lai.

Ngoài ra, tính kiên trì, bền bỉ của tổ chức Đoàn thể hiện qua các hoạt động giáo dục lý luận chính trị, truyền thống cách mạng được tổ chức định kỳ và điển hình là: Hội thi Olympic các môn khoa học Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh “Tầm nhìn xuyên thế kỷ” dành cho sinh viên; Hội thi tìm hiểu chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh “Ánh sáng thời đại” dành cho giảng viên, giáo viên trẻ, Hội thi “Tự hào Sử Việt” để giáo dục đoàn viên, thanh niên về lòng yêu nước, yêu chủ nghĩa xã hội, phấn đấu vì sự nghiệp “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.

Trong tổng thể công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, Thành Đoàn cũng tạo môi trường tạo điều kiện cho thanh thiếu niên phát triển toàn diện về nhân cách, đạo đức, tuân thủ pháp luật, sống có trách nhiệm qua việc xây dựng “Không gian Văn hóa Hồ Chí Minh” theo chủ trương của Đảng bộ Thành phố Hồ Chí Minh; trong đó, tất cả thanh thiếu niên thành phố là chủ thể xây dựng, sáng tạo và thụ hưởng thành quả từ Không gian văn hóa Hồ Chí Minh.

Bên cạnh đó, vấn đề trọng tâm của tổ chức Đoàn khi xây dựng các chương trình, kế hoạch của tổ chức Đoàn khi tham gia thực hiện Nghị quyết 35 là “Xây dựng bản lĩnh” của thanh niên. Trong đó, Thành Đoàn xác định việc rèn luyện trong thanh niên phải thể hiện ở các mặt: Bản lĩnh về tư tưởng, chính trị và bản lĩnh về hành động. Đoàn Thanh niên, mỗi đoàn viên cần ý thức sứ mệnh, vai trò của mình vững bước trong tham gia các nhiệm vụ bảo vệ biên cương văn hóa tư tưởng trong giai đoạn hiện nay. Xây dựng bản lĩnh cho thanh niên chính là tạo cho thanh niên có khả năng lý luận, khả năng nhận diện các vấn đề xã hội cho thanh niên; “sức đề kháng”, vượt qua mọi khó khăn, thách thức trong thời đại mới, đồng thời chủ động trong định hướng tương lai, thông qua hành động hiện tại. Trong đó, các hoạt động nổi bật góp phần xây dựng bản lĩnh về tư tưởng, chính trị có thể kể đến như: triển khai hiệu quả việc học tập lý luận chính trị trong đội ngũ cán bộ Đoàn, đoàn viên, phát huy đoàn viên, thanh niên qua các diễn đàn “Đảng với thanh niên, Thanh niên với Đảng”, “Nghe thanh niên nói – Nói thanh niên nghe”. Đồng thời, Đoàn cần tổ chức nhiều hoạt động giáo dục truyền thống cách mạng, nuôi dưỡng lòng yêu nước, yêu nước, giúp thanh niên “sống có tình, có nghĩa, có thủy, có chung”(8), giúp thanh niên xây dựng tình yêu địa phương nơi mình ở, từ đó phát triển thành tình yêu thành phố, yêu đất nước, yêu chế độ xã hội chủ nghĩa; mà tiêu biểu là chương trình thăm và tặng quà Nhân dân vùng căn cứ của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh Thành phố Hồ Chí Minh thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước được duy trì hằng năm. Các hoạt động cụ thể để đoàn viên, thanh niên rèn luyện bản lĩnh chính trị qua những hành động cụ thể: Đẩy mạnh cuộc vận động “Người cộng sản trẻ” trong toàn Đoàn; Ngày hành động thống nhất (Ngày lao động cộng sản, Ngày Chủ nhật xanh, Ngày thứ bảy tình nguyện, Ngày đoàn viên,…), thực hiện chương trình “Rèn luyện đoàn viên”; xây dựng các giá trị mẫu hình thanh niên; các phong trào hành động cách mạng gắn với đặc thù rèn luyện của đoàn viên, thanh niên của từng khu vực đối tượng; thực hiện cuộc vận động “Mỗi ngày một tin tốt, mỗi tuần một câu chuyện đẹp” trong thanh niên gắn thực hiện Bộ Quy tắc ứng xử trên mạng xã hội;…

 Với lợi thế khi có 745.638 đoàn viên, 20.018 cán bộ Đoàn, 20 đơn vị sự nghiệp, doanh nghiệp trực thuộc, 115 cơ sở Đoàn trực thuộc, Thành Đoàn sẽ tiếp tục tạo nên tính lan tỏa, sức mạnh hệ thống, có sức hiệu triệu trong các lực lượng tham gia tuyên truyền, lan tỏa thông tin tích cực, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trên Internet, mạng xã hội trên địa bàn Thành phố. Đi cùng với hoạt động xây dựng lý tưởng cách mạng cho đoàn viên, thanh niên là việc thực hiện tốt công tác nắm bắt tư tưởng, dư luận thanh niên, tổ chức các cuộc khảo sát định kỳ để đánh giá hiệu quả giáo dục từ các hoạt động do Đoàn - Hội - Đội tổ chức và xây dựng lực lượng, trong đó phát huy: (1) Lực lượng Câu lạc bộ Lý luận trẻ từ cấp thành đến cơ sở và hệ thống các tổ, nhóm tu dưỡng rèn luyện; (2) Lực lượng nắm bắt, xử lý, định hướng dư luận xã hội trong thanh niên; (3) Lực lượng nòng cốt chính trị tham gia phối hợp với các cơ quan chức năng, nghiệp vụ để đấu tranh với những sự việc, tình huống phức tạp, nhạy cảm và trên không gian mạng; (4) Lực lượng đảng viên trẻ, đoàn viên ưu tú; (5) Lực lượng tham gia phản biện xã hội về các dự thảo văn bản pháp luật, chính sách đối với thanh thiếu nhi và giám sát thực hiện chính sách pháp luật đối với thanh thiếu nhi. Để làm tốt công tác này, các cấp bộ Đoàn có những giải pháp đề cao trách nhiệm nêu gương của cán bộ Đoàn gắn với xây dựng phong cách cán bộ Đoàn, xây dựng các giá trị mẫu hình thanh niên, tăng cường cung cấp các thông tin chính thống đến đông đảo cán bộ, đoàn viên, thanh thiếu niên bằng những sản phẩm mới, hấp dẫn và dễ tiếp cận. Mục tiêu hướng đến xây dựng hình ảnh người cán bộ Đoàn, đảng viên trẻ không suy thoái về chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống, xứng đáng là đội dự bị thực sự tin cậy của Đảng.

Bên cạnh đó, Ban Thường vụ Thành Đoàn cũng xác định đi cùng với “Xây” là “Chống” phải quyết liệt, hiệu quả, an toàn tuyệt đối; đây là quá trình xuyên suốt, thường xuyên. Trong đó, phải quyết liệt chống biểu hiện “nhạt Đảng, khô Đoàn, xa rời chính trị”; chống tâm lý thụ động, làm việc hình thức, đối phó và thiếu kỷ luật phát ngôn; chống các quan điểm sai trái, thông tin xấu, độc sai sự thật trên internet, mạng xã hội hiện nay; chống các quan điểm, hành vi phản đạo đức, phi đạo đức, phản văn hóa.

Thứ hai, đổi mới phương thức tuyên truyền, giáo dục của Đoàn và đặc biệt trên không gian mạng. Hoạt động của Đoàn luôn gắn với nhu cầu, mong muốn của thanh niên. Song, phải nhìn nhận rằng, xu hướng phát triển của thanh niên, đặc biệt là thanh niên thành phố rất phong phú, thay đổi nhanh đòi hỏi sự nắm bắt để đổi mới tư duy, phương thức tuyên truyền, giáo dục của Đoàn, ứng dụng công nghệ mới, khai thác tối đa các kênh tương tác trực tuyến để tổ chức hoạt động, tăng tính tương tác với thanh niên trên không gian mạng.

Sáng tạo trong phương thức tiếp cận trên không gian mạng và tăng tỷ lệ tương tác với thanh niên, Thành Đoàn đã ứng dụng công nghệ phát sóng trực tiếp (livestream) trên các trang cộng đồng để tổ chức học tập các chuyên đề về học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, tuyên truyền, quán triệt Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp, các chương trình kỷ niệm các ngày lễ lớn, các sự kiện của tổ chức Đoàn - Hội - Đội thành phố; ứng dụng công nghệ “Chatbot” (chương trình kết hợp với trí tuệ nhân tạo - AI) để tương tác với đoàn viên, thanh niên trong các cuộc thi, làm cho việc học tập lý luận chính trị trở thành một đợt sinh hoạt sâu rộng, hấp dẫn, có tính lan tỏa. Ngoài ra, Thành Đoàn tiếp tục thực hiện các ấn phẩm, tuyên truyền, phổ biến các công trình, tác phẩm, tư liệu về tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, về giáo dục chính trị tư tưởng có giá trị giáo dục nhân văn cho thanh niên.

Đổi mới trong phương thức các sản phẩm, ấn phẩm tuyên truyền, giáo dục của Đoàn: Gần đây nhất, Thành Đoàn đã giao nhiệm vụ Nhà xuất bản Trẻ thực hiện bộ Di sản Hồ Chí Minh, Đọc Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh qua các kỳ Đại hội, Sắt son niềm tin với Đảng, Bản đồ Hành trình theo chân Bác, Sổ tay Không gian Văn hóa Hồ Chí Minh… Trong số các quyển sách nói trên có những quyển được thiết kế “Sách bỏ túi”, khổ giấy nhỏ gọn, có thể dùng để mang theo học tập thường xuyên và trao tặng đoàn viên, thanh niên trong các buổi lễ kết nạp Đoàn, kết nạp Đảng, các buổi sinh hoạt chi đoàn.

Trong công tác tuyên truyền, các cấp bộ Đoàn cũng cần chủ động thiết kế xây dựng chủ đề để định hướng thanh niên; việc lựa chọn chủ đề cần tăng tính tương tác, tạo sự gần gũi, sử dụng nhiều ngôn ngữ và hình thức được thanh niên yêu thích, lựa chọn cách đưa thông tin sinh động, cụ thể, gắn với cuộc sống.

3. Những vấn đề nêu trên vừa là nhiệm vụ cấp thiết trước mắt, vừa là nhiệm vụ cơ bản, chiến lược, lâu dài, đòi hỏi phải có sự quan tâm, đầu tư thoả đáng. Đây là nhiệm vụ của toàn Đảng, của các cấp, các ngành, đoàn thể, gia đình và toàn xã hội, trong đó Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh có vai trò đặc biệt quan trọng. Muốn làm tốt được điều đó, Ban Thường vụ Thành Đoàn Thành phố Hồ Chí Minh xin kiến nghị một số giải pháp cụ thể sau: (1) Thực hiện hiệu quả Nghị quyết 35 của Đảng và các nhiệm vụ đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch; (2) Nâng cao bản lĩnh chính trị của mỗi cán bộ Đoàn, vững tư tưởng, chuẩn nhận thức, am tường về chính trị, tính nêu gương của mỗi cán bộ Đoàn; (3) Coi trọng công tác giáo dục lý tưởng cách mạng thông qua các đợt sinh hoạt chính trị gắn với các ngày lễ lớn trong giai đoạn 2022 - 2027 và tầm nhìn đến năm 2045, tăng cường các hoạt động tìm hiểu tác phẩm “Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam” của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng để tạo cảm xúc, niềm tin chính trị trong đoàn viên, thanh niên; (4) Tiếp tục tận dụng ưu thế của các công cụ, phương tiện truyền thông hiện đại, mạng xã hội, hệ thống báo chí, xuất bản của Đoàn trong giáo dục thanh thiếu nhi; (5) Coi trọng giáo dục bằng hành động, qua thực tiễn phong trào; (6) Chăm lo củng cố xây dựng tổ chức Đoàn thực sự vững mạnh về tư tưởng chính trị, tổ chức và hành động, xứng đáng là đội dự bị tin cậy của Đảng (Làm tốt công tác giới thiệu đoàn viên ưu tú cho Đảng xem xét kết nạp, nâng cao chất lượng đoàn viên ưu tú, công tác giám sát, phản biện xã hội tham gia phản biện xã hội về các dự thảo văn bản pháp luật, chính sách đối với thanh thiếu nhi và giám sát thực hiện chính sách pháp luật đối với thanh thiếu nhi,…)

Trong giai đoạn 2022 - 2027, trên cơ sở những chỉ đạo của Trung ương Đoàn và Thành ủy, Thành Đoàn Thành phố Hồ Chí Minh sẽ tiếp tục thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch với phương châm “Nhận thức đúng, thông tin đủ, hành động nhanh, kết nối mạnh, lan tỏa rộng”. Từ vị trí là “đội dự bị tin cậy của Ðảng”, việc bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác có hiệu quả các quan điểm sai trái, thù địch vừa là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu vừa là công việc tự giác, thường xuyên của tổ chức Đoàn, của mỗi cán bộ Đoàn, đoàn viên, thanh niên, đây là cơ hội để tôi luyện (9) bản lĩnh của mỗi bạn trẻ.

Trên đây là những kinh nghiệm của Thành Đoàn Thành phố Hồ Chí Minh xin được chia sẻ và báo cáo trong Đại hội.

------------