Kỷ niệm 205 năm ngày sinh C.Mác (05/5/1818 - 05/5/2023): Lý tưởng cộng sản của C.Mác và định hướng chọn nghề cho thanh niên hiện nay

TNV - Năm 1999, trường Đại học Cambridge (Anh) công bố bình chọn nhà tư tưởng số một thiên niên kỷ, kết quả là C.Mác đứng đầu, còn A.Anhxtanh, nhà khoa học tự nhiên vĩ đại đứng thứ hai. Kết quả bình chọn đã chứng minh tính triệt để và tính hoàn chỉnh tuyệt vời của chủ nghĩa Mác mà “ngay cả kẻ thù của C.Mác cũng phải thừa nhận”. Với sức sống trường tồn của mình, chủ nghĩa Mác đã chứng minh tính cách mạng, khoa học của mình trên con đường đấu tranh cho lý tưởng chủ nghĩa cộng sản.

Cả cuộc đời hoạt động của C.Mác là minh chứng sống động nhất cho quá trình chiến đấu cho lý tưởng cộng sản. Lý tưởng cộng sản trong lý luận của C.Mác là nhân loại sẽ vươn tới một xã hội mà con người ta sống không còn phải phân biệt ranh giới quốc gia, là một thế giới đại đồng không còn người bóc lột người, không còn phân chia giai cấp, không còn nhà nước vì nhà nước đã bị tiêu vong. Đó là một thế giới của những con người được sống bằng lao động, lao động sáng tạo và tự giác, lao động có kỷ luật, có kỹ thuật, có năng suất cao, với thời gian làm việc theo nghĩa vụ được giảm dần. Đó là một thế giới có một nền kinh tế phát triển rất cao, của cải làm ra cho cuộc sống con người rất dồi dào lại không còn phải chi phí lớn để nuôi bộ máy nhà nước, các lực lượng vũ trang… nên đủ sức thực hiện ước mơ của con người là được làm việc theo năng lực và được phân phối theo nhu cầu. Con người chỉ còn lo đến cuộc sống chung, không phải lo đến thu nhập riêng, có điều kiện bảo đảm quyền tự do học tập, đạt đến trình độ hiểu biết rất cao, và quyền tự do vui chơi giải trí lành mạnh, đó là một xã hội mà con người sống chỉ biết thương yêu giúp đỡ nhau, và không còn phải phục tùng quyền lực của đồng tiền, quyền lực của nhà nước, quyền lực của thánh thần.

Khác hẳn với lý tưởng của các nhà chủ nghĩa xã hội không tưởng, lý tưởng cộng sản của C.Mác có cơ sở hiện thực: “Đối với chúng ta, chủ nghĩa cộng sản không phải là một trạng thái cần phải sáng tạo ra, không phải là một lý tưởng mà hiện thực phải khuôn theo. Chúng ta gọi chủ nghĩa cộng sản là một phong trào hiện thực, nó xóa bỏ trạng thái hiện nay”. C.Mác khẳng định để tiến tới đỉnh cao của văn minh nhân loại cần cả sự chín muồi của điều kiện khách quan và nhân tố chủ quan. Thể hiện nhân tố chủ quan là cần có một giai cấp, một lực lượng dẫn dắt xã hội tiến lên đỉnh cao của nền văn minh, tiến tới xã hội cộng sản, xã hội nhân đạo hoàn bị. Giai cấp, lực lượng ấy giàu lòng nhân ái, luôn tiên phong, đạt đến trình độ cao của văn hóa, trí tuệ, giai cấp, lực lượng ấy chỉ có thể giải phóng mình, đồng thời với giải phóng nhân loại. Giai cấp ấy cùng với đội tiên phong của nó, rốt cuộc thì lịch sử cũng đã tìm thấy, đó là giai cấp công nhân hiện đại cùng với chính đảng của nó là Đảng Cộng sản. Xã hội cộng sản, một cộng đồng người lao động tự do đòi hỏi mỗi người phải làm chủ được chính bản thân mình, nhận thức được tất yếu và hành động theo tất yếu, lao động trở thành nhu cầu của mỗi người, quyền uy thay cho quyền lực, sự phục tùng chuẩn mực xã hội một cách tự giác là nét đẹp văn hóa của hành vi con người. Một xã hội như vậy, mỗi thành viên phải đạt đến trình độ cao của văn minh, của văn hóa, của trí tuệ.

Thanh niên là nguồn lực quan trọng của đất nước trong hiện tại và tương lai, là nguồn lực đặc biệt quan trọng góp phần vào quyết định sự thành công của sự nghiệp đổi mới công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế. Để đáp ứng sự nghiệp và sứ mệnh vẻ vang đó, việc định hướng lý tưởng, chọn nghề cho thanh niên là vấn đề vô cùng cần thiết. Bởi lẽ, chỉ có hiểu đúng, hiểu sâu sắc về mục đích lý tưởng cộng sản chủ nghĩa cao đẹp mới có lập trường chính trị kiên định là giữ vững độc lập tự do, dân tộc gắn với chủ nghĩa xã hội. Có thực sự tự hào về người cộng sản, với lý tưởng cao đẹp mới biết giữ cho mình tránh được những vi phạm về đạo đức, lối sống thấp hèn xấu xa. Tuy vậy, trước những yêu cầu đòi hỏi ngày càng cao đối với thanh niên trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế, trước thách thức to lớn của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang đặt ra yêu cầu chọn nghề để họ có thể cống hiến được nhiều nhất tuổi thanh xuân, sức trẻ cho đất nước.

Theo C.Mác, “con người khác với con vật, hành động một cách tự do. Sự tự do của con người biểu hiện rõ nhất ở việc chọn nghề”. Vì vậy, thái độ căn nhắc lựa chọn nghề là trách nhiệm hàng đầu của một thanh niên khi bắt đầu con đường đời của mình mà không muốn phó thác những việc làm quan trọng nhất của mình cho sự ngẫu nhiên. Ngày nay trong kỷ nguyên số, việc lựa chọn điểm khởi đầu, khởi nghiệp của thanh niên ngày càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết, để thanh niên vừa đáp ứng được nhu cầu, sở trường của mình vừa cống hiến được nhiều nhất cho xã hội, cho đất nước. Bởi lẽ, C.Mác cho rằng “phẩm giá chính là điều đề cao con người hơn cả”, chúng ta phải chọn nghề nào mà trong đó chúng ta “không phải là những công cụ nô lệ, mà trong đó chúng ta sáng tạo một cách độc lập trong giới của mình mới có thể đem lại phẩm giá”. Muốn vậy, cần có sự quan tâm giáo dục, định hướng từ môi trường gia đình, nhà trường, các cơ quan đoàn thể, đặc biệt là tổ chức Đoàn thanh niên với tính chất gợi mở, động viên tích cực để thanh niên xác định rõ phương hướng cho sự lựa chọn nghề nghiệp tương lai.

Muốn xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội, vươn tới lý tưởng cộng sản thì cần có những con người xã hội chủ nghĩa, mà lý tưởng chọn nghề theo C.Mác: “Nếu con người chỉ lao động cho bản thân mình thì người đó có thể trở thành một nhà khoa học nổi tiếng, một triết gia vĩ đại, một nhà thơ tuyệt vời, nhưng không bao giờ người đó có thể trở thành một người thật sự hoàn thiện và vĩ đại”. Lịch sử thừa nhận những vĩ nhân là những người làm việc cho mục đích chung, và do đó mà bản thân họ cũng trở nên cao thượng hơn; kinh nghiệm cho thấy rằng người nào đem hạnh phúc cho nhiều người nhất thì người đó là kẻ hạnh phúc nhất”. Đảng ta trong Văn kiện Hội nghị trung ương 9 (khóa XI) cũng xác định: “Xây dựng và phát huy lối sống “mỗi người vì mọi người, mọi người vì mỗi người”, hình thành lối sống có ý thức tự trọng, tự chủ, sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật, kết hợp hài hòa tính tích cực cá nhân và tính tích cực xã hội, đề cao trách nhiệm cá nhân đối với bản thân, gia đình và xã hội. Khẳng định, tôn vinh cái đúng, cái tốt đẹp, tích cực, cao thượng, nhân rộng các giá trị cao đẹp, nhân văn”.

Với ý nghĩa cao cả của lý tưởng cộng sản, C.Mác khẳng định: “Nếu chúng ta đã lựa chọn một nghề mà trong đó chúng ta có thể lao động nhiều nhất cho loài người thì chúng ta sẽ không cúi đầu vằn lưng dưới gánh nặng của nó, bởi gánh nặng ấy là sự hy sinh vì mọi người; khi ấy điều chúng ta cảm nhận được không phải là một niềm vui thảm hại, hạn hẹp, vị kỷ, mà niềm hạnh phúc của chúng ta sẽ thuộc về hàng triệu người, lúc đó sự nghiệp của chúng ta sẽ có một cuộc sống thầm lặng nhưng có hiệu lực vĩnh hằng, và những con người cao thượng sẽ rơi những giọt lệ cháy bỏng trước thi hài của chúng ta”. Ở đây chúng ta bắt gặp tư tưởng lớn của C.Mác với Bailey: “Khi bạn chào đời bạn khóc, còn mọi người xung quanh cười. Hãy sống sao cho đến khi qua đời, mọi người khóc, còn bạn, bạn cười”.

Ngày nay, khi vấn đề khởi nghiệp, định hướng nghề nghiệp cho thanh niên đang rất được quan tâm như Văn kiện Đại hội Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh toàn quốc lần thứ XII đã chỉ rõ: “Xây dựng thế hệ thanh niên Việt Nam phát triển toàn diện, giàu lòng yêu nước, có ý chí tự cường, tự hào dân tộc; có lý tưởng cách mạng, hoài bão, khát vọng vươn lên xây dựng đất nước phồn vinh, hạnh phúc; có đạo đức, ý thức công dân, chấp hành pháp luật; có sức khỏe; có văn hóa, kiến thức khoa học, công nghệ, kỹ năng sống; có nghề nghiệp, ý chí lập thân, lập nghiệp; năng động, sáng tạo. Phát huy tinh thần xung kích, tình nguyện, sáng tạo, trách nhiệm của thanh niên trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, đặc biệt là trong hội nhập quốc tế, chuyển đổi số quốc gia, góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển đất nước đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”. Do vậy, các cấp bộ đoàn cần phải thường xuyên cổ vũ, động viên, khuyến khích và phát huy lớp thanh niên tiên tiến để xây dựng lớp thanh niên thời kỳ mới có lý tưởng cách mạng, bản lĩnh chính trị vững vàng, giàu lòng yêu nước; có đạo đức, lối sống văn hóa, trách nhiệm, tuân thủ pháp luật, yêu chuộng hòa bình; có tri thức, sức khỏe, hoài bão, khát vọng vươn lên; xung kích, tình nguyện, sáng tạo trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Đó là những hành động tích cực để hiện thực hóa lý tưởng cộng sản của thanh niên hiện nay theo học thuyết vĩ đại của lãnh tụ thiên tài C.Mác.                                                                                                                                       

 Đại tá, TS Nguyễn Văn Thủy