Khắc phục khó khăn để đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô

Theo VEPR, tăng trưởng kinh tế Việt Nam Quý 3/2020 đạt mức 2,62% (yoy), trong chín tháng đầu năm đạt 2,12% (yoy). Tính chung chín tháng đầu năm, khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản tăng 1,84% (yoy); khu vực công nghiệp và xây dựng tăng 3,08% (yoy); khu vực dịch vụ tăng 1,37% (yoy). Trong chín tháng đầu năm 2020, sản xuất nông, lâm nghiệp và thủy sản gặp nhiều khó khăn do tác động của hạn hán, xâm nhập mặn, dịch tả lợn châu Phi và dịch COVID-19 gây ảnh hưởng đến sản xuất và hoạt động xuất, nhập khẩu nông sản.

Mặc dù gặp rất nhiều khó khăn trong năm 2020 như dịch bệnh Covid-19, lũ lụt miền Trung nhưng nhờ nhiều chính sách, giải pháp kịp thời, Việt Nam được đánh giá là điểm sáng trong phòng chống dịch bệnh và phát triển kinh tế

Trong đó, ngành nông nghiệp tăng 1,65% (yoy), ngành lâm nghiệp tăng 2,02% (yoy), ngành thủy sản tăng 2,44% (yoy). Bên cạnh sản lượng nông nghiệp tăng trưởng yếu do thiên tai và dịch bệnh, ngành lâm nghiệp tăng trưởng yếu do nhiều đơn hàng xuất khẩu gỗ bị hủy hoặc chậm thanh toán khiến các doanh nghiệp giảm thu mua gỗ nguyên liệu, sản lượng gỗ khai thác tăng chậm so với cùng kỳ năm trước. Xâm nhập mặn cũng gây ảnh hưởng xấu đến nuôi trồng thủy sản, cộng với việc thị trường xuất khẩu chưa hoàn toàn hồi phục khiến tăng trưởng ngành trong chín tháng đầu năm đạt mức thấp nhất trong ba năm gần đây.

Nếu có thể gỡ được thẻ vàng của Liên minh châu Âu, ngành thủy sản có thể tận dụng tốt các lợi thế từ EVFTA, tạo động lực cho tăng trưởng dài hạn. Trong khu vực công nghiệp và xây dựng, ngành công nghiệp chín tháng đầu năm 2020 tăng 2,69% (yoy), thấp hơn nhiều so với mức tăng cùng kỳ trong mười năm gần đây. Ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 4,6% (yoy). Ngành khai khoáng giảm 5,35% (yoy) do sản lượng dầu thô khai thác và khí đốt tự nhiên giảm. Ngành xây dựng tăng 5,02% (yoy). Ngành công nghiệp chế biến, chế tạo và ngành xây dựng tăng tốt nhất trong lĩnh vực CN & XD nhờ nhu cầu xuất khẩu và đầu tư công tăng khá.

Tính đến tháng 08/2020, vốn đầu tư thực hiện từ nguồn ngân sách Nhà nước đạt tiến độ bằng 50,7% kế hoạch năm và tăng 30,4% (yoy), cải thiện hơn so với con số 50,1% và tăng 5,4 % (yoy) của cùng kỳ năm 2019. Giải ngân vốn đầu tư công được cho thấy là động lực tạm thời hiệu quả cho tăng trưởng kinh tế. Khu vực dịch vụ trong chín tháng đầu năm 2020 đạt mức tăng thấp nhất so với cùng kỳ các năm trước trong 10 năm gần đây.

Trong khu vực dịch vụ, bán buôn và bán lẻ tăng 4,98% (yoy), hoạt động tài chính, ngân hàng và bảo hiểm tăng 6,68% (yoy), ngành vận tải, kho bãi giảm 4% (yoy), ngành dịch vụ lưu trú và ăn uống giảm 17,03% (yoy), do ngành du lịch bị ảnh hưởng nặng nề vì dịch bệnh. Khách quốc tế đến nước ta trong tháng Chín ước tính chỉ đạt 13,8 nghìn lượt người, giảm 15,5% (mom) và giảm 99,1% (yoy). Tính chung chín tháng năm 2020, khách quốc tế đến nước ta ước tính đạt 3.788,5 nghìn lượt người, giảm 70,6% (yoy).

Những kết quả của năm 2020 là tiền đề quan trọng để nền kinh tế Việt Nam được dự báo tăng trưởng cao trong năm 2021

Trong chín tháng đầu năm, chỉ số sản xuất công nghiệp (IPI) tăng 2,69% (yoy), chỉ số tiêu thụ toàn ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 2,6% (yoy). Chỉ số tồn kho bình quân tăng cao theo đà từ năm 2018 lên tới 24,3% (yoy). Đây là mức tăng trưởng rất khiêm tốn so với các năm trước, cho thấy doanh nghiệp đang phải đình trệ sản xuất tạm thời và thu hẹp quy mô sản xuất.

Mới đây, ngày 21/12, Ngân hàng Thế giới dự báo Việt Nam tăng trưởng gần 3% năm 2020, kết quả trên là nhờ khả năng chống chịu của cả khu vực kinh tế trong nước và kinh tế đối ngoại. Không những kiềm chế được đại dịch bằng những biện pháp sớm, quyết liệt và sáng tạo, Chính phủ còn sử dụng các chính sách tài khóa và tiền tệ để tháo gỡ khó khăn cho khu vực tư nhân và thúc đẩy phục hồi.

Thanh Mai