Kiểm soát việc nhầm lẫn, tráo đổi bệnh nhân, tinh trùng, noãn, phôi

Các đơn vị cần rà soát kỹ tính pháp lý của hồ sơ mang thai hộ vì mục đích nhân đạo

Theo Bộ Y tế, tại một số địa phương đã xuất hiện tình trạng không tuân thủ pháp luật, như buôn bán tinh trùng, noãn, phôi, mang thai hộ vì mục đích thương mại, và đã bị cơ quan công an điều tra, xử lý theo pháp luật.

Để bảo đảm việc thực thi các quy định của pháp luật, phòng tránh tình trạng mang thai hộ vì mục đích thương mại, buôn bán giao tử xảy ra trong cơ sở y tế, hoặc các hành vi tiếp tay, tham gia vào những đường dây phi pháp của cán bộ y tế, Bộ Y tế đề nghị sở y tế các tỉnh, thành phố, lãnh đạo các cơ sở y tế công lập và ngoài công lập có cung cấp dịch vụ thụ tinh trong ống nghiệm và mang thai hộ vì mục đích nhân đạo, chỉ đạo và thực hiện nghiêm túc các quy định của pháp luật về hỗ trợ sinh sản.

Theo đó, các cơ sở phải rà soát, xây dựng bổ sung quy trình chống nhầm lẫn đối với tất cả các trường hợp cần phải nhận diện bệnh nhân, để kiểm soát việc nhầm lẫn hoặc tráo đổi bệnh nhân, tinh trùng, noãn, phôi. Trong đó, đặc biệt lưu ý các quy trình, như lấy mẫu tinh dịch; chọc hút noãn; chuyển phôi; vận chuyển, tiếp nhận tinh trùng/noãn/phôi giữa các bệnh viện; mang thai hộ vì mục đích nhân đạo.

Bộ Y tế khuyến khích các bệnh viện quản lý các trường hợp cho/nhận tinh trùng/noãn/phôi, thụ tinh trong ống nghiệm, mang thai hộ vì mục đích nhân đạo trên phần mềm có sử dụng các kỹ thuật nhận diện sinh trắc học hiện đại, như chụp ảnh khuôn mặt, vân tay, mống mắt để phòng tránh nhầm lẫn hoặc tráo đổi bệnh nhân do sử dụng giấy tờ giả.

Các đơn vị cần rà soát kỹ tính pháp lý của hồ sơ mang thai hộ vì mục đích nhân đạo; chỉ định các trường hợp mang thai hộ vì mục đích nhân đạo và xét nghiệm di truyền tiền làm tổ nên được hội đồng chuyên môn thông qua và lãnh đạo bệnh viện ký xét duyệt để phòng tránh mang thai hộ vì mục đích thương mại và lựa chọn giới tính thai nhi.

Đồng thời, hoàn thiện quy trình và tăng cường hoạt động kiểm tra, giám sát nội bộ, bảo đảm không để cán bộ, nhân viên tham gia, dính líu, tiếp tay cho các đường dây buôn bán tinh trùng, noãn, phôi, đẻ thuê, hoặc thực hiện lựa chọn giới tính thai nhi; xử lý nghiêm các nhân viên vi phạm quy định.

Bộ Y tế cũng đề nghị các cơ sở y tế phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng để phát hiện, ngăn chặn và xử lý theo pháp luật các trường hợp đẻ thuê, lựa chọn giới tính thai nhi xảy ra trong cơ sở y tế. Trong trường hợp phát hiện cán bộ, nhân viên có sai phạm, các bệnh viện phải báo cáo ngay về Bộ Y tế để giải quyết theo thẩm quyền.

Ngoài ra, các cơ sở y tế cần thường xuyên tập huấn cho cán bộ của đơn vị về các quy định chuyên môn và pháp luật trong lĩnh vực hỗ trợ sinh sản và báo cáo về cơ sở vật chất, trang thiết bị, nhân sự hiện tại đủ điều kiện thực hiện kỹ thuật thụ tinh trong ống nghiệm và mang thai hộ vì mục đích nhân đạo về Vụ Sức khỏe Bà mẹ-Trẻ em (Bộ Y tế).

Hiền Minh/Chinhphu