Nơi đảo xa cách đất liền hàng trăm cây số, mọi ca cấp cứu nặng đều là thử thách lớn. Nếu bệnh nhân cần chuyển về TPHCM bằng máy bay, thời gian chờ đợi có thể trở thành ranh giới mong manh giữa sự sống và cái chết.
Dấu hiệu nguy kịch sau hai ngày
Ngay khi nhập viện, H. được truyền một đơn vị hồng cầu lắng (350 ml) để bù máu. Nhưng những ngày tiếp theo, tình trạng không cải thiện. Sáng 9/9, em xuất hiện mạch nhanh 120 lần/phút, huyết sắc tố (Hb) chỉ còn 7 g/dl, cho thấy đang có xuất huyết nội tiến triển. Nếu không phẫu thuật kịp thời, bệnh nhân có nguy cơ sốc mất máu cấp, đe dọa trực tiếp đến tính mạng.
Trước tình thế khẩn cấp, Trung tâm Y tế Quân dân Y Côn Đảo lập tức phát tín hiệu báo động đỏ toàn hệ thống.
Ê-kíp từ đất liền bay ra đảo
Tại TPHCM, PGS.TS.BS Trần Vĩnh Hưng — Giám đốc Bệnh viện Bình Dân — đã khẩn trương tổ chức một ê-kíp chuyên môn cao, bay ra Côn Đảo ngay trong buổi sáng. Đi cùng ông là BS.CKII Lương Thanh Tùng, Phó Giám đốc Bệnh viện Bình Dân, cùng các bác sĩ thuộc các chuyên khoa: ngoại tổng quát, ngoại lồng ngực – mạch máu, tiết niệu và gây mê hồi sức.
Đây là sự phối hợp đa chuyên khoa trong tình huống khẩn nguy, với mục tiêu duy nhất: thực hiện phẫu thuật ngay tại chỗ, giành giật sự sống cho bệnh nhân.
Phẫu thuật trong "thời gian vàng"
Bệnh nhân được đưa vào phòng mổ trong tình trạng nguy kịch. Nội soi ổ bụng thám sát cho thấy nhiều tổn thương nghiêm trọng:
- Thận trái đứt đôi, cực trên vỡ lìa, cực dưới không thể bảo tồn.
- Rách cơ thành bụng tại góc sườn – hoành trái.
- Dập đuôi tụy.
- Tràn máu màng phổi trái.
- Khối máu tụ lớn tại vùng hố thận trái.
Trước tình hình máu chảy ồ ạt và nguy cơ suy hô hấp, ê-kíp quyết định chuyển sang mổ mở. Các bác sĩ nhanh chóng khâu vết rách cơ thành bụng, đặt dẫn lưu màng phổi trái, và buộc phải cắt bỏ thận trái để kiểm soát chảy máu. Đồng thời, toàn bộ ổ bụng được kiểm tra kỹ lưỡng để tránh bỏ sót tổn thương.
Sau khi lấy hết máu đông, rửa sạch ổ bụng, hai ống dẫn lưu được đặt, vết mổ được đóng lại. Tổng lượng máu mất trong ca mổ lên tới 1.500 ml.
Đây là một ca phẫu thuật phức tạp, diễn ra trong nhiều giờ căng thẳng, đòi hỏi sự tập trung và phối hợp nhịp nhàng của toàn bộ ê-kíp.
Dấu hiệu hồi phục khả quan
Ngay sau phẫu thuật, H. được chuyển sang hồi sức để theo dõi sát. Nhờ được kiểm soát tốt mất máu, hô hấp và nguy cơ nhiễm khuẩn, bệnh nhân nhanh chóng hồi tỉnh.
Sáng hôm sau, tức ngày hậu phẫu thứ nhất, H. có dấu hiệu ổn định: mạch, huyết áp, nhịp thở trong giới hạn an toàn; bụng mềm, các dẫn lưu hoạt động tốt. Đáng chú ý, em đã có thể ngồi dậy và ăn uống nhẹ — một bước tiến đầy hy vọng.
PGS.TS.BS Trần Vĩnh Hưng chia sẻ: "Đây là trường hợp chấn thương bụng kín phức tạp gây xuất huyết nội. Nhờ phối hợp bác sĩ đa chuyên khoa, phòng mổ trang bị đầy đủ, cùng ngân hàng máu hỗ trợ, chúng tôi đã cứu sống bệnh nhân kịp thời. Bên cạnh đó, chúng tôi còn hỗ trợ kiểm soát nhiễm khuẩn và xây dựng các quy trình an toàn. Từng bước, chúng tôi hướng đến mục tiêu xây dựng nguồn lực y tế bền vững cho địa phương."
Ý nghĩa vượt ra ngoài một ca mổ
Thành công này không chỉ cứu sống một bệnh nhân trẻ tuổi mà còn đặt ra thông điệp quan trọng về chiến lược y tế cho các địa bàn xa đất liền.
Trong điều kiện thời tiết xấu, việc vận chuyển bệnh nhân bằng máy bay từ Côn Đảo về đất liền luôn tiềm ẩn nhiều rủi ro. Nếu trường hợp của H. bị chậm trễ, nguy cơ tử vong do mất máu cấp, nhiễm trùng khối máu tụ hoặc suy hô hấp là rất cao.
Do đó, việc tăng cường phối hợp giữa các bệnh viện lớn tại TPHCM với Trung tâm Y tế Quân dân Y Côn Đảo mở ra hướng đi mới: xây dựng năng lực cấp cứu ngoại khoa ngay tại đảo. Nhiều ca bệnh nặng có thể được xử trí tại chỗ, tận dụng "thời gian vàng", giảm tối đa rủi ro trong quá trình vận chuyển.
Hướng phát triển y tế bền vững tại Côn Đảo
Theo định hướng lâu dài, Bệnh viện Bình Dân sẽ tiếp tục đồng hành cùng đặc khu Côn Đảo trong việc:
- Đào tạo và chuyển giao kỹ thuật cho đội ngũ y tế địa phương.
- Thiết lập hệ thống kiểm soát nhiễm khuẩn đạt chuẩn.
- Xây dựng ngân hàng máu dự trữ phục vụ cấp cứu.
- Hoàn thiện trang thiết bị, cơ sở phòng mổ hiện đại.
Những nỗ lực này nhằm đảm bảo người dân Côn Đảo được tiếp cận dịch vụ y tế chất lượng cao ngay tại nơi sinh sống, giảm phụ thuộc vào vận chuyển về đất liền.
Thông điệp nhân văn từ một ca mổ
Trường hợp của H. đã khiến gia đình và người dân Côn Đảo xúc động. Từ chỗ rơi vào lằn ranh sinh tử, em đã hồi phục nhờ sự tận tâm, quyết đoán và bản lĩnh của đội ngũ thầy thuốc.
Thành công của ca mổ không chỉ khẳng định năng lực chuyên môn của các bác sĩ mà còn gửi gắm thông điệp: dù ở nơi xa xôi cách trở, sự sống của người dân vẫn luôn được bảo vệ bằng tinh thần trách nhiệm và tình yêu thương.
Tấn Tài