Khảo sát mới nhất của HSBC cho thấy các doanh nghiệp Việt Nam đang nhanh chóng thích ứng với môi trường thương mại đầy biến động.
HSBC vừa công bố kết quả Khảo sát Thương mại Toàn cầu phiên bản 2.0, với sự tham gia của 6.750 doanh nghiệp tại 17 thị trường, trong đó có 250 doanh nghiệp Việt Nam. Kết quả khảo sát cho thấy các doanh nghiệp trên toàn cầu, đặc biệt là Việt Nam, đang thích ứng nhanh với bối cảnh thương mại đầy biến động và gia tăng sức bền kinh doanh.
Doanh nghiệp toàn cầu lấy lại ổn định và tự tin hơn
Sau sáu tháng đầu năm 2025 đầy thách thức, 67% doanh nghiệp cảm thấy rõ ràng hơn về tác động của chính sách thương mại đối với hoạt động kinh doanh, và 77% cho biết họ dễ dàng nắm bắt các thay đổi chính sách gần đây. Lo ngại về doanh thu giảm mạnh đã giảm xuống còn 22%, trong khi hơn một nửa (53%) kỳ vọng doanh thu sẽ tăng trong sáu tháng tới và 58% dự kiến tăng trong vòng hai năm tới.
Đa dạng hóa chuỗi cung ứng – chiến lược hàng đầu
Khảo sát chỉ ra rằng 84% doanh nghiệp toàn cầu đang đa dạng hóa chuỗi cung ứng để giảm rủi ro, trong đó các tập đoàn lớn (doanh thu trên 2 tỷ USD) dẫn đầu với 44%. Đồng thời, 50% doanh nghiệp có kế hoạch gia nhập thị trường mới, 47% xem xét điều chỉnh sản phẩm/dịch vụ và 43% cân nhắc sáp nhập hoặc mua lại.
Hơn ba phần tư doanh nghiệp (76%) đang triển khai biện pháp ứng phó chi phí gia tăng, bao gồm chuyển chi phí sang khách hàng, đàm phán lại hợp đồng và đầu tư vào tự động hóa và AI. Niềm tin vào tăng trưởng thương mại quốc tế vẫn mạnh mẽ, với 88% doanh nghiệp dự kiến tăng trưởng trong hai năm tới.
Thương mại nội vùng châu Á gia tăng, bản đồ thương mại mới hình thành
Các doanh nghiệp châu Á đang dần tăng cường tập trung vào khu vực. 41% dự định phụ thuộc nhiều hơn vào Đông Nam Á, 34% vào Đông và Bắc Á, và 29% vào Nam Á. Châu Á trở thành thị trường chiến lược nhờ RCEP, người tiêu dùng mở rộng, nền kinh tế số năng động và chuỗi cung ứng phát triển.
Doanh nghiệp Việt Nam thích nghi nhanh với “Bình Thường Mới”
Các doanh nghiệp Việt Nam đang thích ứng nhanh hơn nhiều so với các đối thủ toàn cầu. Hơn 70% cho biết họ hiểu rõ hơn tác động của chính sách thương mại và có khả năng dự báo rủi ro tốt hơn so với sáu tháng trước. Để ứng phó với chi phí tăng, các doanh nghiệp đã triển khai nhiều giải pháp như tối ưu hóa vận hành, đàm phán lại hợp đồng và đầu tư vào công nghệ hiện đại.
Cụ thể, 9 trên 10 doanh nghiệp Việt Nam đã hoặc đang cân nhắc việc ứng dụng AI hoặc máy học để tối ưu hóa nguồn cung, tuyến logistics hoặc mức tồn kho nhằm ứng phó với biến động thương mại (90%) và sử dụng dữ liệu để dự báo rủi ro và nhu cầu tốt hơn (92%).
Bên cạnh đó, họ cũng đã hoặc đang cân nhắc tiến hành những thay đổi bên trong doanh nghiệp để ứng phó tốt hơn với bất ổn (91%), xây dựng kế hoạch quản trị rủi ro (90%) và tái cân đối cơ cấu sản phẩm hoặc dịch vụ để giảm thiểu rủi ro thương mại (90%).
Tuy nhiên, áp lực tài chính vẫn tồn tại: 46% doanh nghiệp gặp một số áp lực về vốn nhưng trong tầm kiểm soát, 21% trải qua áp lực lớn về dòng tiền kể từ năm 2024.
Vươn tầm quốc tế vẫn bền bỉ
Các doanh nghiệp Việt Nam tăng xuất hàng sang Singapore, Trung Quốc, Pháp, Thái Lan và Nhật Bản, đồng thời gia tăng sự phụ thuộc vào các hành lang thương mại khu vực và châu Âu. Trong nhóm doanh nghiệp có doanh thu 500 triệu – 2 tỷ USD, 50% tăng phụ thuộc vào Đông Nam Á, 46% vào Đông và Bắc Á. Tổng cộng, 90% doanh nghiệp Việt Nam tin tưởng có thể phát triển thương mại quốc tế trong hai năm tới, cao hơn mức trung bình toàn cầu là 87%.
Ông Surajit Rakshit, Giám đốc Khối Giải pháp Thương mại Toàn cầu HSBC Việt Nam, nhận định: "Dữ liệu khảo sát cho thấy các doanh nghiệp Việt Nam đang chủ động thích nghi, biến áp lực thương mại thành cơ hội tăng trưởng và củng cố sức bền. Việc tối ưu hóa vốn lưu động giờ đây không chỉ là vấn đề tài chính mà còn là chiến lược dài hạn cho sự phát triển và mở rộng chuỗi cung ứng”.
Khảo sát của HSBC phản ánh một bức tranh tích cực: doanh nghiệp toàn cầu, đặc biệt là Việt Nam, đang chủ động thích ứng với môi trường thương mại biến động, đa dạng hóa chuỗi cung ứng, mở rộng thị trường quốc tế và sử dụng công nghệ để nâng cao sức bền. Đây là bước đi quan trọng để tận dụng cơ hội, giảm thiểu rủi ro và củng cố vị thế trong thương mại toàn cầu.
Anh Mai