Lan tỏa tri thức, thúc đẩy chuyển đổi thực hành lâm sàng trong điều trị xơ vữa động mạch

Ngày 23/8/2025, Hội nghị Khoa học Xơ vữa Động mạch Việt Nam lần III đã chính thức diễn ra tại TP. Hồ Chí Minh, quy tụ gần 1.000 đại biểu cùng 135 báo cáo khoa học được trình bày bởi các chuyên gia hàng đầu đến từ châu Âu, châu Á và Việt Nam. Với chủ đề "Quản lý xơ vữa động mạch: từ nghiên cứu cơ bản đến thực tế lâm sàng", sự kiện được đánh giá là diễn đàn học thuật quy mô nhất từ trước đến nay của Phân hội Xơ vữa Động mạch Việt Nam.

Hội nghị không chỉ tạo cầu nối giữa nghiên cứu khoa học và ứng dụng thực tế, mà còn là nơi các định hướng điều trị mới, sáng kiến nghiên cứu và kinh nghiệm thực hành lâm sàng cùng hội tụ, mở ra triển vọng cải thiện chất lượng điều trị, nâng cao hiệu quả phòng ngừa biến chứng tim mạch và kéo dài tuổi thọ khỏe mạnh cho người bệnh.

Cầu nối học thuật – Từ nghiên cứu đến lâm sàng

Phát biểu khai mạc hội nghị, GS TS BS. Trương Quang Bình – Chủ tịch Phân hội Xơ vữa Động mạch Việt Nam nhấn mạnh:

"Chúng ta đang sống trong thời kỳ mà hiểu biết về sinh lý bệnh của xơ vữa động mạch ngày càng sâu sắc, với nhiều hướng tiếp cận mới trong điều trị và kiểm soát nguy cơ. Hội nghị lần này không chỉ là dịp để cập nhật tiến bộ khoa học, mà còn là cơ hội để chia sẻ, phản biện và kết nối nhằm góp phần thúc đẩy thực hành lâm sàng theo hướng cá thể hóa và dựa trên bằng chứng".

Tiếp nối thành công từ hai kỳ hội nghị trước, sự kiện năm nay tổ chức 24 phiên chuyên đề song song, tập trung vào các nội dung then chốt trong quản lý bệnh xơ vữa: cơ chế viêm và vai trò miễn dịch, yếu tố di truyền, lipid học hiện đại, chiến lược kiểm soát huyết áp, tiếp cận bệnh nhân nguy cơ cao, cho tới ứng dụng trí tuệ nhân tạo và công nghệ hình ảnh trong chẩn đoán mạch máu.

Không chỉ dừng lại ở nghiên cứu, nhiều phiên thảo luận đi sâu vào thực tiễn lâm sàng, đặt ra những ca bệnh khó – bệnh nhân đái tháo đường, bệnh mạch vành đa nhánh, người cao tuổi có nhiều bệnh lý kèm theo – từ đó đưa ra chiến lược điều trị tối ưu hóa, cá thể hóa từng trường hợp.

Vai trò trung tâm của cơ chế viêm trong xơ vữa động mạch

Một trong những điểm nhấn lớn nhất của hội nghị năm nay là phiên chuyên đề "Vai trò của viêm trong xơ vữa động mạch".

Tại đây, nhiều bằng chứng mới được công bố, cho thấy quá trình viêm không chỉ là yếu tố thúc đẩy hình thành mảng xơ vữa mà còn đóng vai trò quyết định trong sự mất ổn định của mảng, dẫn tới biến cố tim mạch. Các nghiên cứu quốc tế nổi bật như CANTOS, COLCOT, CLEAR được phân tích sâu, khẳng định hiệu quả của một số liệu pháp chống viêm trong việc giảm nguy cơ nhồi máu cơ tim, đột quỵ, tử vong tim mạch – độc lập với nồng độ cholesterol.

Điều này mở ra một "cửa sổ cơ hội" mới: thay vì chỉ tập trung vào hạ mỡ máu, giới y khoa có thể cân nhắc điều trị đa mục tiêu, vừa kiểm soát lipid, vừa điều hòa phản ứng viêm. Đây chính là nền tảng cho các phác đồ cá thể hóa trong tương lai.

Thuốc thế hệ mới – Bước tiến trong kiểm soát rối loạn lipid

Song song với liệu pháp chống viêm, hội nghị cũng dành nhiều thời lượng để thảo luận về các thuốc hạ lipid máu thế hệ mới.

Nếu như statin từng được xem là "tiêu chuẩn vàng", thì nay, nhiều bệnh nhân lại rơi vào tình trạng không dung nạp hoặc chưa đạt mục tiêu LDL-C theo khuyến cáo. Sự ra đời của các chất ức chế PCSK9, ức chế ANGPTL3 hay các dạng thuốc phối hợp tiêm định kỳ được kỳ vọng sẽ thay đổi cách tiếp cận điều trị trong dài hạn.

Theo báo cáo từ một nhóm nghiên cứu châu Âu, liệu pháp phối hợp này giúp giảm LDL-C hơn 60%, mang lại lợi ích rõ rệt cho nhóm bệnh nhân nguy cơ rất cao, vốn khó kiểm soát bằng liệu pháp cổ điển.

Đổi mới phương pháp chẩn đoán và quản lý bệnh nhân

Một điểm mới mẻ khác của hội nghị là ứng dụng công nghệ y học số. Các chuyên gia từ Hàn Quốc và châu Âu đã chia sẻ kinh nghiệm triển khai AI trong phân tích hình ảnh CT mạch vành, giúp dự báo nguy cơ mảng xơ vữa nứt vỡ, từ đó cá thể hóa điều trị.

Bên cạnh đó, mô hình quản lý bệnh nhân theo dõi từ xa cũng được giới thiệu, đặc biệt hữu ích cho nhóm bệnh nhân ở vùng sâu vùng xa, khó tiếp cận dịch vụ y tế chuyên khoa. Công nghệ đã chứng minh khả năng rút ngắn khoảng cách y tế, hỗ trợ bác sĩ giám sát hiệu quả điều trị và can thiệp kịp thời.

Đồng hành cùng người bệnh – Thông điệp nhân văn

Không chỉ là nơi trao đổi học thuật, Hội nghị Khoa học Xơ vữa Động mạch Việt Nam lần III còn dành một phần đặc biệt để lắng nghe tiếng nói từ chính người bệnh.

Những chia sẻ từ bệnh nhân đã trải qua nhồi máu cơ tim, can thiệp đặt stent hay phẫu thuật bắc cầu động mạch vành giúp các chuyên gia hiểu rõ hơn về kỳ vọng, khó khăn trong tuân thủ điều trị, cũng như tác động của từng loại thuốc lên chất lượng sống hằng ngày.

Chính yếu tố này làm nổi bật thông điệp nhân văn mà Phân hội mong muốn lan tỏa: lấy người bệnh làm trung tâm. Mọi nghiên cứu, đổi mới kỹ thuật hay thuốc men đều nhằm mục tiêu cuối cùng là nâng cao chất lượng cuộc sống, kéo dài tuổi thọ khỏe mạnh.

Hậu trường hội nghị: Tổ chức – kết nối – đồng hành cùng y tế

Đằng sau thành công của hội nghị lần III là nỗ lực bền bỉ của ban tổ chức, các tiểu ban chuyên môn, cùng sự đồng hành của nhiều doanh nghiệp trong lĩnh vực dược phẩm và thiết bị y tế.

Không gian triển lãm khoa học tại hội nghị quy tụ hàng chục gian trưng bày, giới thiệu các công nghệ chẩn đoán hình ảnh tiên tiến, thiết bị đo huyết áp thông minh, hệ thống theo dõi từ xa và các thuốc tim mạch thế hệ mới. Đây là cơ hội để giới chuyên môn tiếp cận trực tiếp sản phẩm, công nghệ hiện đại, đồng thời tạo kết nối giữa nghiên cứu – lâm sàng – công nghiệp y tế.

Một điểm thú vị khác là chương trình giao lưu học thuật dành cho bác sĩ trẻ, nơi các nghiên cứu viên nội trú và học viên cao học trình bày các công trình nghiên cứu bước đầu. Nhiều đề tài của bác sĩ trẻ Việt Nam đã gây ấn tượng, cho thấy tiềm năng đóng góp vào mạng lưới nghiên cứu khu vực trong tương lai.

Ngoài ra, các hoạt động bên lề như khu vực tư vấn sức khỏe cho cộng đồng, chiến dịch truyền thông nâng cao nhận thức về xơ vữa động mạch cũng góp phần lan tỏa thông điệp: phòng ngừa là chìa khóa quan trọng, song hành cùng điều trị.

Khẳng định vị thế học thuật quốc tế

Trong phiên tổng kết, TS BS. Trần Hòa – Tổng thư ký Phân hội Xơ vữa Động mạch Việt Nam nhấn mạnh:

"Mỗi hội nghị là một bước tiến, giúp cộng đồng y khoa Việt Nam hội nhập sâu hơn vào dòng chảy học thuật thế giới. Chúng tôi đặc biệt đánh giá cao sự tham gia của các chuyên gia đến từ Hội Xơ vữa Động mạch Quốc tế và Hàn Quốc, những đối tác chiến lược trong cập nhật và chuyển giao các hướng dẫn điều trị mới nhất".

Hội nghị lần III không chỉ giúp cập nhật kiến thức, mà còn tạo nền tảng cho hợp tác nghiên cứu đa trung tâm, xây dựng cơ sở dữ liệu bệnh nhân xơ vữa động mạch tại Việt Nam, qua đó đưa ra các khuyến cáo điều trị phù hợp với đặc thù dân số trong nước.

Định hình tương lai thực hành lâm sàng

Với sự tham gia đông đảo của gần 1.000 đại biểu, sự kiện không chỉ là cột mốc học thuật đáng nhớ mà còn khẳng định cam kết của giới y khoa Việt Nam trong việc cập nhật và ứng dụng tiến bộ quốc tế vào thực tế điều trị.

Trong bối cảnh bệnh tim mạch vẫn là nguyên nhân tử vong hàng đầu tại Việt Nam, những đổi mới về chẩn đoán, điều trị và quản lý bệnh xơ vữa động mạch có ý nghĩa quan trọng trong việc giảm gánh nặng bệnh tật.

Hội nghị Khoa học Xơ vữa Động mạch Việt Nam lần III đã thực sự trở thành diễn đàn lan tỏa tri thức, nơi nghiên cứu, kinh nghiệm lâm sàng và sự đồng cảm cùng song hành. Từ đây, một hướng đi mới đang dần hình thành – thực hành lâm sàng cá thể hóa, dựa trên bằng chứng, gắn kết công nghệ và nhân văn – tất cả vì một tương lai sức khỏe bền vững cho cộng đồng.

Tấn Tài