Ảnh minh họa
Theo đại diện Cục Thống kê, các doanh nghiệp sản xuất các mặt hàng xuất khẩu chủ lực như máy vi tính, linh kiện điện tử, máy móc thiết bị, điện thoại và linh kiện, dệt may, giày dép, cũng như gỗ và sản phẩm từ gỗ sẽ khó tránh khỏi tác động tiêu cực khi Hoa Kỳ áp thuế đối ứng. Những ảnh hưởng này không chỉ dừng ở khía cạnh kinh tế, mà còn lan rộng đến thị trường lao động, nơi hàng triệu công nhân đang phụ thuộc vào các ngành này để mưu sinh.
Sáu nhóm hàng hóa kể trên hiện chiếm hơn 70% tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Hoa Kỳ trong năm 2024. Vì vậy, bất kỳ biến động nào từ chính sách thuế của Mỹ đều sẽ gây ảnh hưởng sâu rộng đến nền xuất khẩu nói chung và lực lượng lao động nói riêng.
Dù đối mặt với thách thức, Việt Nam vẫn đang ở trong giai đoạn “dân số vàng”, với lực lượng lao động dồi dào và không ngừng gia tăng. Tỷ lệ tham gia lực lượng lao động của dân số từ 15 tuổi trở lên hiện đạt khoảng 69%, tương đương mỗi năm có thêm khoảng 500.000 người gia nhập thị trường việc làm.
Trong quý I năm 2025, lực lượng lao động từ 15 tuổi trở lên đạt 52,9 triệu người, giảm 230,7 nghìn so với quý trước nhưng vẫn tăng 532 nghìn người so với cùng kỳ năm ngoái. Đáng chú ý, tỷ lệ lao động qua đào tạo tiếp tục tăng trưởng tích cực, với 28,8% lao động có bằng cấp, chứng chỉ – tăng 0,2 điểm phần trăm so với quý trước và tăng 1,0 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm 2024.
Thị trường lao động Việt Nam tiếp tục ghi nhận xu hướng phục hồi tích cực. Tuy nhiên, trên thực tế, chất lượng nguồn cung lao động vẫn còn nhiều hạn chế, chưa đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao của một thị trường lao động hiện đại, linh hoạt, bền vững và hội nhập sâu rộng với thế giới.
Hiện nay, tỷ lệ lao động đã qua đào tạo có bằng cấp, chứng chỉ trên cả nước mới chỉ đạt 28,8% – con số này cho thấy sự thiếu hụt cả về số lượng lẫn trình độ chuyên môn, đặc biệt là ở nhóm nhân lực chất lượng cao. Để giảm thiểu các tác động tiêu cực từ môi trường kinh tế toàn cầu đến thị trường lao động trong nước, cần sớm triển khai các chính sách đào tạo chuyên sâu, phân luồng giáo dục hiệu quả và nâng cao kỹ năng nghề nghiệp cho người lao động.
Theo Cục Thống kê, trong quý I năm 2025, thu nhập bình quân của người lao động đạt 8,3 triệu đồng mỗi tháng, tăng 131 nghìn đồng so với quý IV năm 2024 và cao hơn 720 nghìn đồng so với cùng kỳ năm ngoái. Phân theo giới tính, thu nhập bình quân của nam giới là 9,3 triệu đồng/tháng, trong khi nữ giới đạt 7,1 triệu đồng/tháng. Xét theo khu vực, người lao động ở thành thị có mức thu nhập trung bình 10,1 triệu đồng/tháng, còn ở nông thôn là 7,2 triệu đồng/tháng.
Đáng chú ý, lao động làm công hưởng lương trong quý I-2025 có mức thu nhập bình quân 9,4 triệu đồng/tháng, tăng 10,7% so với cùng kỳ năm trước – tương đương tăng 906 nghìn đồng. Trong đó, thu nhập bình quân của nam giới là 9,8 triệu đồng/tháng và của nữ giới là 8,9 triệu đồng/tháng.
Lan Hương