Chiều 14/11, Quốc hội thông qua nghị quyết về phân bổ ngân sách trung ương năm 2026 với toàn bộ đại biểu tham gia tán thành.
Kéo dài thời gian ổn định ngân sách địa phương sang năm 2026
Tổng thu ngân sách trung ương năm sau là hơn 1,2 triệu tỷ đồng, còn chi khoảng 1,8 triệu tỷ. Theo Nghị quyết, dự toán ngân sách là 238.421 tỷ đồng để bổ sung cân đối ngân sách địa phương; 53.554 tỷ đồng bổ sung cho địa phương đảm bảo thực hiện mức lương cơ sở 2,34 triệu đồng/tháng; dự toán 187.175 tỷ đồng bổ sung có mục tiêu ngân sách địa phương.
Phiên họp Quốc hội biểu quyết thông qua phương án phân bổ ngân sách trung ương năm 2026. Ảnh: Cổng TTĐT Quốc hội
Quốc hội đồng ý kéo dài thời gian ổn định ngân sách địa phương giai đoạn 2022-2025 sang năm 2026, thực hiện phân chia các khoản thu giữa trung ương và địa phương.
Bao gồm thu tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước và thuế bảo vệ môi trường đối với sản phẩm xăng dầu, tiền thu từ sử dụng đất, thuê đất thực hiện theo Luật Ngân sách 2025. Tiếp tục thực hiện nguyên tắc hỗ trợ từ ngân sách trung ương cho địa phương thực hiện an sinh xã hội.
Tăng thêm 3% số bổ sung cân đối so với dự toán năm 2025 để địa phương có thêm nguồn lực đáp ứng nhiệm vụ chi quan trọng phát sinh trong năm kéo dài.
Quốc hội cũng dành 15.000 tỷ đồng dự phòng đảm bảo an toàn, an ninh tài chính quốc gia trong trường hợp kinh tế - xã hội có biến động, thu ngân sách nhà nước không đạt dự toán; giao Chính phủ chủ động điều hành nhằm hạn chế ảnh hưởng tới các nhiệm vụ chi đã được dự toán và đảm bảo an toàn tài chính.
Dự toán thu tiền sử dụng đất tăng cao
Đối với dự toán năm 2026, vai trò chủ đạo của ngân sách trung ương được thể hiện trên các góc độ.
Theo đó, tổng chi ngân sách trung ương chiếm 57,7% tổng chi ngân sách nhà nước, đảm bảo các nhiệm vụ chính trị, quốc phòng, an ninh, đầu tư vào các nhiệm vụ, dự án quan trọng của quốc gia, phát triển đồng bộ các hạ tầng kinh tế xã hội, tạo động lực tăng trưởng kinh tế của đất nước.
Ngân sách trung ương tiếp tục bổ sung 479.000 tỷ đồng cho ngân sách địa phương để đảm bảo cân đối, bổ sung có mục tiêu để thực hiện các đề án, dự án, các chính sách an sinh xã hội và cải cách tiền lương. Riêng đối với ngân sách trung ương chiếm 48,4% tổng thu ngân sách nhà nước xuất phát từ lý do để đảm bảo an ninh, an toàn tài chính, thận trọng trong bối cảnh có nhiều biến động.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày Báo cáo tiếp thu, giải trình. Ảnh: Cổng TTĐT Quốc hội
Thu cân đối từ hoạt động xuất nhập khẩu tương đương so với ước thực hiện 2025. Trong khi đó, dự toán thu tiền sử dụng đất năm 2026 dự kiến tăng cao hơn là tăng 220.000 tỷ đồng so với dự toán 2025 vì dự kiến 2026 tiếp tục hoàn thiện các kết cấu hạ tầng giao thông quốc gia, đẩy mạnh đấu giá đất cho thuê đất, trong khi đây là khoản thu ngân sách địa phương hưởng tới 85,7%.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, nếu loại trừ khoản thu tiền sử dụng đất thì ngân sách trung ương chiếm trên 56% tổng thu ngân sách nhà nước. Ngoài ra, theo điều 44 Nghị quyết dự toán ngân sách nhà nước 2026, trong thực hiện, Quốc hội giao Chính phủ chỉ đạo phấn đấu thu ngân sách nhà nước năm 2026 tăng ít nhất 10% so với ước thực hiện năm 2025 nên dự kiến tỷ trọng thu ngân sách trung ương sẽ tăng.
Tại báo cáo số 56, khoản chi còn lại chưa phân bổ là khoảng 92.000 tỷ đồng. Tiếp thu ý kiến của các đại biểu Quốc hội, Chính phủ đã trình Quốc hội phân bổ chi tiết kinh phí hỗ trợ các địa phương quản lý bảo trì đường bộ là khoảng 10.400 tỷ đồng. Đối với số còn lại chủ yếu là các nhiệm vụ đã có chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước nhưng đang trong quá trình thể chế hóa, ban hành các văn bản tổ chức thực hiện hoặc cần tiếp tục rà soát mức kinh phí phát sinh trong thực tế để đảm bảo chi đúng đối tượng, tránh lãng phí.
Phương Vy