Ngày 17/9, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã hạ lãi suất chuẩn 0,25 điểm phần trăm
Ý nghĩa của mức cắt 0,25%
Một lần giảm 25 điểm cơ bản không phải là thay đổi lớn về mặt tuyệt đối, nhưng nó gửi đi thông điệp: Fed bắt đầu hoặc tái khởi động chu kỳ nới lỏng thay vì thay đổi chính sách một cách đột ngột.
Các kênh tác động chính của việc hạ lãi suất bao gồm việc giảm lãi suất ngắn hạn, khiến lãi suất qua đêm giữa các ngân hàng hạ xuống và chi phí tín dụng ngắn hạn giảm; đồng thời, kỳ vọng thị trường cũng được định hình khi Fed phát tín hiệu về các lần cắt tiếp theo, ảnh hưởng đến lãi suất dài hạn, quyết định đầu tư và định giá các tài sản rủi ro.
Đường cong lợi suất cũng có thể dốc hơn khi lãi suất ngắn hạn giảm nhưng dài hạn vẫn cao, tạo động lực cho hoạt động vay mượn.
Chi phí vay thực tế như lãi vay mua nhà, vay doanh nghiệp, vay ô tô hay thẻ tín dụng sẽ giảm chậm, đặc biệt với các khoản vay thả nổi, trong khi các khoản cố định phản ứng chậm hơn.
Cuối cùng, lãi suất thấp làm giảm sức hấp dẫn của tiền mặt và trái phiếu lãi thấp, đồng thời kích thích nhu cầu đối với cổ phiếu, bất động sản và các tài sản rủi ro khác.
Tuy nhiên, mức cắt 0,25% không tức thì hạ mạnh lãi vay cố định, không giải quyết ngay lạm phát từ nguồn cung hay gánh nặng nhà ở, cũng như không phục hồi thị trường bất động sản nếu người mua gặp hạn chế về khả năng chi trả.
Lịch sử các chu kỳ cắt giảm lãi suất của Fed
Các chu kỳ hạ lãi suất sau năm 2000 cho thấy phản ứng của thị trường và tác động tới nhà ở, cổ phiếu cũng như tiền số rất khác nhau theo từng bối cảnh kinh tế. Năm 2001, sau bong bóng dot-com và cú sốc 9/11, Fed hạ lãi suất từ 6,5% xuống 1,75%, khiến chứng khoán lao dốc mạnh trong khi thị trường bất động sản chỉ cải thiện từ từ.
Trong khủng hoảng tài chính 2007–2008, khi Fed cắt lãi suất gần về 0%, nhà ở suy giảm nghiêm trọng và cổ phiếu lao dốc.
Năm 2019, trong chu kỳ điều chỉnh giữa chu kỳ, Fed thực hiện ba lần giảm 25 điểm cơ bản, giúp cổ phiếu và tiền số hồi phục.
Giai đoạn đại dịch 2020–2021 chứng kiến Fed cắt khẩn cấp xuống mức 0–0,25%, tạo điều kiện cho cổ phiếu và tiền số bùng nổ mạnh.
Mới đây, năm 2024–2025, khi lạm phát giảm nhưng vẫn ở mức cao, Fed cắt 50 điểm cơ bản năm 2024 và 25 điểm cơ bản tháng 9/2025, hỗ trợ thị trường ổn định nhưng vẫn đi kèm với biến động đáng kể.
Tại sao Fed hạ lãi suất năm 2025
Lạm phát vẫn ở mức cao so với mục tiêu 2%, tăng trưởng kinh tế chậm lại và thị trường lao động yếu hơn dự báo. Fed muốn nới lỏng thận trọng để hỗ trợ tăng trưởng mà không kích hoạt trở lại áp lực lạm phát.
Tác động tới thị trường tài chính và tiền số
Việc hạ lãi suất tác động đa chiều tới thị trường tài chính và tiền số. Thị trường cổ phiếu thường được hưởng lợi nhờ chi phí vốn giảm và tín hiệu hỗ trợ tăng trưởng, đặc biệt các nhóm nhạy cảm với tín dụng như bất động sản, small caps hay tiêu dùng có thể tăng mạnh.
Ở kênh trái phiếu, lợi suất kho bạc có xu hướng giảm, đồng thời đường cong lợi suất có thể dốc hơn nếu kỳ vọng tăng trưởng dài hạn ổn định.
Đối với đô la và hàng hóa, USD có thể giảm nhẹ, mang lại cơ hội cho thị trường mới nổi và đẩy giá vàng, dầu tăng.
Trong khi đó, tiền số như Bitcoin và altcoins thường hưởng lợi từ dòng thanh khoản dồi dào, USD yếu đi và lợi suất thực giảm, nhưng các stablecoin lại có thể chịu áp lực lợi nhuận khi lãi suất hạ thấp.
Kịch bản tiếp theo cho 2025
Các kịch bản chính cho chính sách tiền tệ trong thời gian tới có thể được tóm gọn thành ba hướng.
Thứ nhất, chu kỳ nới lỏng dần: Fed giảm thêm 0,25% vào tháng 12 và một lần nữa đầu 2026, tổng cộng 0,75 điểm, trong bối cảnh lạm phát ổn định, tăng trưởng vững, thị trường chứng khoán và tài sản rủi ro đi lên.
Thứ hai, kịch bản dừng–đi: nếu lạm phát dai dẳng, Fed tạm ngừng sau lần cắt tháng 9, khiến thị trường biến động khi nhà đầu tư dự đoán thời điểm các lần cắt tiếp theo.
Thứ ba, nới lỏng mạnh: tăng trưởng suy yếu hoặc thất nghiệp tăng cao, Fed đẩy mạnh cắt lãi suất 50 điểm cơ bản hoặc hơn; ban đầu có thể gây hoảng loạn trên thị trường, nhưng tiền số và tài sản rủi ro khác có thể được hưởng lợi khi thanh khoản quay trở lại.
Mức cắt 0,25% ngày 17/9 không nhằm cứu trợ tức thời mà là tín hiệu chính sách thay đổi. Chi phí vay của hộ gia đình không giảm mạnh ngay, nhưng thông điệp gửi tới thị trường rõ ràng: thời kỳ thắt chặt liên tục đã kết thúc.
Với tiền số, các dòng thanh khoản trở lại, hỗ trợ Bitcoin, altcoins và hoạt động rủi ro trong DeFi. Ngược lại, nhà phát hành stablecoin phải đối mặt với áp lực lợi nhuận khi lợi suất giảm.
Anh Mai