Bà Lisa Cook tuyên thệ nhậm chức thành viên Hội đồng Thống đốc của Cục Dự trữ Liên bang trong một buổi lễ tại Tòa nhà William McChesney Martin Jr. của Fed, ngày 23/5/2022 tại Washington, D.C. Ảnh: Getty Images
Thẩm phán Jia Cobb cho rằng việc duy trì tính độc lập của Fed là “lợi ích công cộng cần được bảo vệ”, từ đó ra lệnh khôi phục vị trí của bà Cook.
Phán quyết cũng buộc Chủ tịch Fed Jerome Powell và Hội đồng Thống đốc không được thực thi bất kỳ động thái nào liên quan đến quyết định sa thải của ông Trump.
Trước đó, ngày 25/8, ông Trump tuyên bố cách chức bà Cook sau khi Giám đốc Cơ quan Tài chính Nhà ở Liên bang (FHFA) Bill Pulte cáo buộc bà có hành vi gian lận thế chấp liên quan đến hai bất động sản tại bang Georgia và Michigan. Bà Cook, người phụ nữ da màu đầu tiên trong lịch sử đảm nhiệm vị trí Thống đốc Fed, đã kịch liệt bác bỏ cáo buộc.
“Tôi sẽ không từ chức”, bà Cook khẳng định ngay sau tuyên bố của ông Trump. “Tổng thống Trump viện dẫn lý do sa thải tôi ‘có căn cứ’, nhưng thực tế không tồn tại bất kỳ căn cứ pháp lý nào để ông ấy làm vậy”.
Động thái này khiến ông Trump trở thành tổng thống Mỹ đầu tiên trong lịch sử tìm cách bãi nhiệm một thành viên Hội đồng Thống đốc Fed – cơ quan vốn được pháp luật bảo đảm tính độc lập. Luật Cục Dự trữ Liên bang chỉ cho phép tổng thống cách chức thống đốc “vì lý do chính đáng”.
Trong phiên điều trần ngày 29/8, luật sư Abbe Lowell – đại diện của bà Cook – đã chỉ trích cáo buộc mà ông Trump dựa vào, gọi đây là “những dòng tweet lúc nửa đêm của ông Pulte” và hoàn toàn không thể được coi là căn cứ pháp lý.
Ông Trump từ lâu công khai chỉ trích Fed, Chủ tịch Jerome Powell cùng các thống đốc, bao gồm cả bà Cook, vì không hạ lãi suất nhanh chóng theo yêu cầu của Nhà Trắng.
Vụ kiện này đang thu hút sự quan tâm đặc biệt tại Washington, bởi nó không chỉ liên quan đến cá nhân bà Cook mà còn đặt ra tiền lệ pháp lý cho giới hạn quyền lực của tổng thống đối với Fed – định chế vốn đóng vai trò trọng yếu trong chính sách tiền tệ Mỹ.
Anh Mai