Ngày 28/8/2025, HĐND TP.HCM ban hành Nghị quyết 399/NQ-HĐND về thống nhất giá khám chữa bệnh tại các cơ sở y tế công lập trên địa bàn. Nghị quyết có hiệu lực ngay từ ngày ký, đánh dấu một bước đi quan trọng của thành phố trong nỗ lực cải cách y tế sau giai đoạn sắp xếp các đơn vị hành chính.
Theo nghị quyết, TP.HCM quy định mức giá thống nhất cho 10.649 dịch vụ kỹ thuật y tế. Đây là lần đầu tiên thành phố đồng bộ hóa toàn diện giá dịch vụ, từ khám bệnh, hội chẩn, ngày giường điều trị, xét nghiệm, kỹ thuật vô cảm, đến nhiều dịch vụ chuyên sâu khác.
Mục tiêu của chính sách là xóa bỏ tình trạng "mỗi bệnh viện một giá" tồn tại nhiều năm, bảo đảm công bằng cho người dân, thuận lợi cho cơ quan bảo hiểm xã hội, đồng thời tạo điều kiện để các bệnh viện công lập quản trị tài chính minh bạch hơn.
Vì sao cần thống nhất giá?
Bất cập "một dịch vụ – nhiều mức thu"
Trong nhiều năm, người dân TP.HCM thường xuyên băn khoăn khi đi khám bệnh: cùng một dịch vụ nhưng mức thu giữa các bệnh viện không giống nhau. Ví dụ, một số xét nghiệm máu, chẩn đoán hình ảnh hoặc kỹ thuật gây mê, tại bệnh viện tuyến cuối có thể cao hơn 15–20% so với tuyến quận, huyện.
Sự chênh lệch này không chỉ khiến người bệnh khó dự đoán chi phí điều trị mà còn gây khó khăn cho cơ quan bảo hiểm y tế (BHYT) trong thanh toán. Với hàng triệu lượt khám chữa bệnh mỗi năm, việc cùng một dịch vụ tồn tại nhiều mức giá làm nảy sinh nguy cơ sai sót, thậm chí lạm thu.
Đảm bảo công bằng, minh bạch
Theo Thường trực HĐND TP.HCM, thống nhất giá dịch vụ y tế sẽ giúp người dân trả một mức giá như nhau tại các cơ sở công lập cùng hạng, loại bỏ sự bất bình đẳng ngầm giữa các bệnh viện.
Với cơ quan quản lý, đây cũng là biện pháp để kiểm soát chi phí, ngăn chặn thu ngoài quy định, giảm khiếu nại, tạo niềm tin cho người dân.
Tạo điều kiện cho bệnh viện nâng cao chất lượng
Một điểm đáng chú ý là việc ban hành bảng giá mới cũng nhằm phản ánh sát hơn chi phí thực tế. Khi dịch vụ được định giá phù hợp, bệnh viện có thể cân đối tài chính để đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị và đào tạo nhân lực.
Thay vì phải "cạnh tranh bằng giá", các cơ sở y tế công lập sẽ tập trung vào chất lượng chuyên môn và trải nghiệm người bệnh, từ đó nâng cao uy tín và hiệu quả phục vụ.
Nội dung chính của Nghị quyết 399
Danh mục và mức giá
Theo nghị quyết, TP.HCM thống nhất giá cho 10.649 dịch vụ kỹ thuật. Một số mức giá tiêu biểu:
- Khám bệnh BHYT: từ 36.500 đồng đến 50.600 đồng/lần, tùy tuyến.
- Hội chẩn ca bệnh khó: 200.000 đồng/ca.
- Khám sức khỏe không BHYT: 160.000 đồng (lao động, lái xe, khám định kỳ).
- Khám sức khỏe xuất khẩu lao động toàn diện: 450.000 đồng.
- Ngày giường điều trị: dao động từ 156.300 đồng/ngày (khoa thường) đến 928.100 đồng/ngày (hồi sức cấp cứu, ghép tạng).
Các dịch vụ kỹ thuật vô cảm (gây mê, gây tê) được quy định giá nhưng chưa bao gồm thuốc và oxy, để bảo đảm linh hoạt theo từng ca bệnh.
Quy định chuyển tiếp
Để tránh xáo trộn, nghị quyết quy định: người bệnh nhập viện hoặc bắt đầu đợt điều trị trước 28/8/2025 tiếp tục thanh toán theo mức giá cũ đến khi ra viện hoặc kết thúc điều trị ngoại trú. Điều này bảo vệ quyền lợi người dân, tránh việc chi phí thay đổi giữa chừng.
Dịch vụ theo yêu cầu
Ngoài danh mục thống nhất, các bệnh viện vẫn được phép triển khai dịch vụ khám chữa bệnh theo yêu cầu. Tuy nhiên, giá dịch vụ phải công khai, minh bạch và tuân thủ quy định quản lý.
Tác động đối với người dân
Đối với người dân, nghị quyết mang lại nhiều lợi ích rõ rệt:
- Bớt lo "mỗi nơi một giá": khi đến cơ sở công lập cùng hạng, người bệnh chỉ phải trả một mức giá duy nhất.
- Dễ dự đoán chi phí: giá dịch vụ minh bạch giúp người dân chuẩn bị tài chính trước khi đi khám.
- Lựa chọn dựa trên chất lượng: khi chi phí đã đồng bộ, người bệnh sẽ quan tâm nhiều hơn đến chuyên môn bác sĩ, thời gian chờ, dịch vụ chăm sóc.
- Bảo vệ quyền lợi khi chuyển viện: bệnh nhân được chuyển từ tuyến dưới lên tuyến trên không phải đối mặt với mức thu bất ngờ.
Thách thức với bệnh viện
Bệnh viện tuyến quận, huyện
Các cơ sở y tế tuyến quận, huyện có thể hưởng lợi khi mức giá mới cao hơn giá cũ. Nguồn thu tăng giúp họ cải thiện điều kiện cơ sở vật chất, nâng cao chất lượng điều trị.
Bệnh viện tuyến cuối
Ngược lại, các bệnh viện lớn ở trung tâm — nơi trước đây áp mức giá cao hơn — sẽ phải điều chỉnh xuống. Điều này có thể ảnh hưởng đến nguồn thu, trong khi chi phí vận hành, đào tạo và duy trì kỹ thuật cao vốn rất tốn kém.
Áp lực quản trị tài chính
Nghị quyết cũng đặt ra yêu cầu các bệnh viện phải quản lý tài chính minh bạch, hiệu quả hơn. Nếu không kiểm soát tốt, tình trạng mất cân đối thu – chi dễ xảy ra, đặc biệt tại những đơn vị có khối lượng kỹ thuật chuyên sâu.
So sánh với các địa phương khác
Không chỉ TP.HCM, nhiều tỉnh thành khác cũng đã ban hành bảng giá dịch vụ y tế theo lộ trình của Bộ Y tế. Tuy nhiên, hầu hết mới chỉ tính đến chi phí trực tiếp và nhân công, chưa bao gồm chi phí quản lý, khấu hao tài sản cố định.
Trong bối cảnh TP.HCM có chi phí vận hành cao hơn mặt bằng chung, việc áp giá đồng bộ nhưng chưa "tính đủ" có thể tạo ra áp lực lớn hơn cho các bệnh viện lớn, nhất là những nơi đang gánh trọng trách đào. tạo, nghiên cứu và triển khai kỹ thuật cao.
Vấn đề đặt ra khi triển khai
1. Chi phí đầu vào khác biệt: dù cùng hạng bệnh viện nhưng chi phí điện, nhân công, vận hành khác nhau, dễ gây mất cân bằng.
2. Nguy cơ phát sinh giá ngoài: dịch vụ theo yêu cầu nếu không quản lý chặt sẽ tạo khoảng trống cho "giá ngầm"
3. Thanh toán BHYT: nếu quỹ BHYT chậm giải ngân, bệnh viện dễ thiếu thanh khoản, ảnh hưởng đến hoạt động thường xuyên.
4. Hệ thống quản trị còn hạn chế: nhiều bệnh viện công lập chưa có công cụ hiện đại để kiểm soát chi phí, dẫn đến rủi ro lãng phí.
Giải pháp đề xuất
- Xây dựng lộ trình bù trừ: hỗ trợ tạm thời cho những bệnh viện bị giảm thu quá nhiều sau khi điều chỉnh giá.
- Tính đủ chi phí vào giá: cần dần bổ sung chi phí quản lý, khấu hao, duy tu vào giá dịch vụ để bệnh viện có nguồn tái đầu tư.
- Tăng cường công khai, giám sát: niêm yết bảng giá tại nơi dễ thấy, xử lý nghiêm thu ngoài quy định.
- Ứng dụng quản trị hiện đại: triển khai hệ thống phần mềm kế toán, giám sát nội bộ.
- Bảo đảm thanh toán BHYT kịp thời: tránh tình trạng nợ đọng gây khó khăn cho bệnh viện.
- Đánh giá, điều chỉnh định kỳ: hằng năm rà soát, cập nhật giá theo biến động thực tế.
Kỳ vọng và triển vọng
Việc ban hành và thực thi Nghị quyết 399 ngày 28/8/2025 là bước ngoặt để hệ thống y tế công lập TP.HCM minh bạch, công bằng hơn. Người dân sẽ yên tâm khi đi khám, không còn băn khoăn "mỗi nơi một giá".
Với bệnh viện, đây là cơ hội để cải thiện quản trị tài chính, nâng cao chất lượng phục vụ, đồng thời cũng là thách thức buộc phải thay đổi cách thức hoạt động.
Nếu triển khai hiệu quả, chính sách này không chỉ tạo niềm tin cho người dân TP.HCM mà còn có thể trở thành mô hình tham khảo cho các địa phương khác trong cả nước trong tiến trình cải cách y tế công lập.
Tấn Tài