TP.Hồ Chí Minh 1975–2025: Nửa thế kỷ huy hoàng qua 50 sự kiện tiêu biểu

Sau hơn một tháng triển khai, với sự quan tâm tích cực của đông đảo người dân, cán bộ, công chức, viên chức và du khách trong và ngoài nước, ban tổ chức đã công bố danh sách 50 sự kiện, hoạt động tiêu biểu nhất, do người dùng bình chọn. Đây là một trong những hoạt động trọng tâm của Sở Văn hóa và Thể thao TP.HCM, nhằm khẳng định vị thế, tôn vinh những dấu mốc quan trọng trong hành trình 50 năm xây dựng và phát triển của thành phố mang tên Bác.

1. Tổng quan cuộc bình chọn

• Thời gian: Khởi động từ ngày 15/3/2025, kết thúc ngày 15/4/2025;

• Hình thức: Bình chọn trực tuyến mở rộng, mỗi người dân có thể bình chọn tối đa 5 sự kiện khác nhau;

• Kết quả: 50 sự kiện, hoạt động tiêu biểu được xếp theo thứ tự giảm dần về số lượt bình chọn.

Các sự kiện – hoạt động tiêu biểu trải dài trên 11 lĩnh vực chính:

1. Chính trị

2. Quốc phòng – An ninh

3. Kinh tế

4. Giáo dục

5. Y tế

6. Lịch sử – Văn hóa

7. Giao thông vận tải

8. Môi trường

9. Văn hóa – Xã hội

10. Thể thao

11. Đối ngoại

Sự đa dạng về lĩnh vực không chỉ thể hiện bề dày thành tựu của TP.HCM sau nửa thế kỷ giải phóng, mà còn phản ánh khát vọng hội nhập, vươn lên trở thành trung tâm kinh tế – văn hóa – giáo dục – y tế hàng đầu của khu vực và quốc tế.

2. Lĩnh vực Chính trị: Những dấu son lịch sử

2.1 Ba sự kiện dẫn đầu cuộc bình chọn

1. Chiến dịch Hồ Chí Minh toàn thắng, Sài Gòn cùng cả nước bước vào kỷ nguyên hòa bình, độc lập, thống nhất, tiến lên Chủ nghĩa xã hội (1975)

2. Ủy ban Quân quản Thành phố Sài Gòn – Gia Định làm lễ ra mắt đồng bào thành phố và tiến hành thực hiện các nhiệm vụ (1975)

3. Ủy ban Nhân dân Cách mạng TP.HCM ra mắt nhân dân (1976)

Ba sự kiện này không chỉ gợi lên ký ức hào hùng của ngày 30/4/1975, mà còn khẳng định bước ngoặt đưa Sài Gòn – Gia Định hòa vào tiến trình xây dựng và bảo vệ Tổ quốc thống nhất. Phần lớn người tham gia bình chọn đều nhấn mạnh ý nghĩa lịch sử trọng đại, cùng tầm vóc chính trị của những thời khắc ấy.

2.2 Các sự kiện chính trị tiêu biểu khác

• Kỳ họp đầu tiên của Quốc hội khóa VI nước Việt Nam thống nhất thông qua nghị quyết chính thức đặt tên thành phố Sài Gòn – Gia Định thành TP.HCM (1976). Quyết định mang tính lịch sử này đã khép lại tên gọi cũ, mở ra chặng đường mới cho một đô thị mang tầm vóc quốc gia.

• Hoạt động kỷ niệm 300 năm thành lập thành phố Sài Gòn (nay là TP.HCM) (1998). Sự kiện văn hóa – lịch sử quy mô lớn, tôn vinh truyền thống hơn ba thế kỷ hình thành và phát triển của vùng đất phương Nam.

• TP.HCM đón nhận các danh hiệu "Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới", "Thành phố Anh hùng" (2005). Sự ghi nhận của Nhà nước dành cho những thành tựu to lớn trong công cuộc đổi mới, hội nhập quốc tế.

• Ra mắt chương trình "Nói và Làm", "Lắng nghe và Trao đổi" – tiền thân chương trình "Dân hỏi – Chính quyền trả lời" (2021). Sáng kiến cải cách hành chính, nâng cao tính minh bạch, trách nhiệm giải trình của chính quyền với người dân.

3. Lĩnh vực Văn hóa – Xã hội: Đậm đà bản sắc, hướng tới tương lai

3.1 Những lễ hội, không gian văn hóa đặc sắc

• Xây dựng Không gian văn hóa Hồ Chí Minh (2022). Công trình nghệ thuật và không gian sinh hoạt công cộng mang đậm giá trị tư tưởng, tôn vinh hình ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh.

• Hội hoa Xuân tại công viên Tao Đàn và Đường hoa Nguyễn Huệ (hàng năm từ 1981 đến nay). Điểm đến du xuân nổi tiếng, hội tụ các làng hoa từ khắp miền đất nước.

• Lễ hội đường sách Tết và Đường sách TP.HCM (khởi xướng 2010). Mô hình văn hóa kết hợp thương mại, khuyến khích văn hóa đọc; trở thành nét đặc trưng của thành phố mỗi dịp Tết.

• Chuỗi sự kiện thúc đẩy phát triển du lịch thành phố (Hội chợ Du lịch quốc tế, Lễ hội Áo dài…). Các hoạt động này đã quảng bá hình ảnh TP.HCM năng động, đa dạng và thân thiện với du khách.

3.2 Phong trào – Hoạt động xã hội nổi bật

• TP.HCM khởi xướng phong trào Nhà tình nghĩa, xóa đói giảm nghèo và bền bỉ thực hiện (1992). Nhiều căn nhà tình nghĩa, học bổng, quỹ hỗ trợ đã được trao cho hộ nghèo, gia đình chính sách.

• Phong trào Thanh niên tình nguyện TP.HCM (khởi phát 1994). Hàng ngàn chiến sĩ sinh viên đã tham gia các chương trình "Tiếp sức mùa thi", "Mùa hè xanh", đem niềm tin và nhiệt huyết về với các địa phương khó khăn.

• Phong trào "Hiến đất làm đường, mở hẻm" (2000). Nhân dân đồng thuận hiến đất, san lấp mặt bằng, góp phần cải tạo hạ tầng giao thông đô thị.

• Phát động phong trào Kế hoạch nhỏ của Thiếu nhi thành phố đóng góp xây dựng "Đoàn tàu Thống nhất" (1977). Hoạt động có ý nghĩa giáo dục, kết nối thế hệ măng non với lịch sử vẻ vang của đất nước.

4. Lĩnh vực Y tế – Khoa học công nghệ: Đột phá, nhân văn

• Ca mổ tách rời cặp song sinh Việt – Đức thành công (1988). Thành tựu y học mang tầm khu vực, khẳng định năng lực phẫu thuật nhi của các bác sĩ TP.HCM.

• Những em bé đầu tiên ra đời từ kỹ thuật thụ tinh trong ống nghiệm (1998). Bước ngoặt trong điều trị vô sinh, mở ra hy vọng cho nhiều gia đình.

• Khánh thành Khu công nghệ cao TP.HCM (2002). Trung tâm thu hút đầu tư, nghiên cứu lĩnh vực vi mạch, sinh học phân tử, công nghệ thông tin…

• Thành lập Khu công viên phần mềm Quang Trung – khu công nghệ thông tin tập trung đầu tiên của cả nước (2000). Đón làn sóng đầu tư FDI trong lĩnh vực phần mềm và công nghệ thông tin.

5. Lĩnh vực Kinh tế – Đầu tư: Đòn bẩy tăng trưởng

• Thành lập khu chế xuất Tân Thuận – khu chế xuất đầu tiên của cả nước (1991). Động lực thu hút đầu tư, tạo việc làm, đóng góp vào giá trị xuất khẩu.

• TP.HCM khai trương Trung tâm Giao dịch Chứng khoán (2000). Mốc son đánh dấu thị trường chứng khoán Việt Nam bước vào giai đoạn hình thành và phát triển.

• Chương trình "Bình ổn thị trường" (2002). Đảm bảo an sinh xã hội, ổn định giá cả, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng; xúc tiến bình chọn hàng Việt Nam chất lượng cao.

• Thành lập Liên hiệp Hợp tác xã thương mại TP.HCM (Saigon Co.op) (1989). Mô hình bán lẻ, phân phối hiện đại, phục vụ nhu cầu tiêu dùng nội địa.

6. Lĩnh vực Giao thông vận tải – Môi trường: Xanh – Sạch – Hiện đại

• Khánh thành hầm Thủ Thiêm và đại lộ Đông Tây (Đại lộ Võ Văn Kiệt) (2011). Tuyến nối Đông – Tây, giảm áp lực giao thông cho cầu Sài Gòn, cầu Thủ Thiêm.

• Chính thức vận hành tuyến Metro số 1 (Bến Thành – Suối Tiên) (2024). Dấu mốc lịch sử, đưa TP.HCM vào kỷ nguyên giao thông công cộng hiện đại.

• Khánh thành dự án cải tạo, hồi sinh kênh Nhiêu Lộc – Thị Nghè (2012). Mô hình cải thiện môi trường nước, cảnh quan đô thị, phục hồi hệ sinh thái dọc kênh.

• Rừng Sác, rừng ngập mặn Cần Giờ được UNESCO công nhận là Khu dự trữ sinh quyển đầu tiên của Việt Nam (2000). Bảo tồn đa dạng sinh học, thích ứng biến đổi khí hậu.

7. Lĩnh vực Giáo dục – Đào tạo: Chắp cánh tương lai

• Thành lập Đại học Quốc gia TP.HCM (1995). Liên kết các đơn vị đào tạo, nghiên cứu khoa học, nâng cao chất lượng giáo dục bậc đại học.

• TP.HCM được UNESCO công nhận thành viên Mạng lưới Thành phố học tập toàn cầu (2024). Khẳng định cam kết xây dựng xã hội học tập suốt đời.

• Giải báo chí TP.HCM (42 năm phát triển liên tục, từ 1982). Tôn vinh những tác phẩm, nhà báo có đóng góp vào sự phát triển chung của thành phố.

8. Lĩnh vực Thể thao – Văn hóa đối ngoại: Lan tỏa tinh thần hội nhập

• Cuộc đua xe đạp toàn quốc tranh Cúp truyền hình TP.HCM (1989). Giải thể thao đường trường truyền thống, góp phần phát triển phong trào đua xe đạp chuyên nghiệp.

• TP.HCM và thành phố San Francisco (Hoa Kỳ) ký kết thiết lập quan hệ hợp tác hữu nghị (1995). Khởi đầu cho chuỗi hoạt động giao lưu, trao đổi về văn hóa, kinh tế, du lịch, y tế.

• Giải thưởng Tôn Đức Thắng – giải thưởng dành cho công nhân TP.HCM (2000). Vinh danh gương lao động sáng tạo, đóng góp vào quá trình công nghiệp hóa – hiện đại hóa.

9. Lĩnh vực Quốc phòng – An ninh: Bảo vệ hòa bình, phát triển bền vững

• Phát động phong trào "Vì tuyến đầu Tổ quốc" và "Vì biển đảo quê hương – Vì tuyến đầu Tổ quốc" (1979). Hoạt động động viên, hỗ trợ cán bộ, chiến sĩ và nhân dân vùng biên giới, hải đảo.

• Ngày hội Ra quân lao động của Đoàn Thanh niên Thành phố – thành lập Lực lượng Thanh niên Xung phong Thành phố (1976). Huy động lực lượng trẻ tham gia xây dựng hạ tầng, góp sức vào giai đoạn đầu công cuộc tái thiết.

Hành trình 50 năm (1975 – 2025) xây dựng, phát triển và hội nhập của TP.HCM đã ghi dấu hàng loạt sự kiện, hoạt động mang tầm vóc lịch sử, xã hội, kinh tế, văn hóa – giáo dục, giao thông – môi trường… Cuộc bình chọn "50 sự kiện, hoạt động tiêu biểu" không chỉ là dịp người dân ôn lại quá khứ, mà còn là nền tảng khơi dậy khát vọng vươn lên, chung sức xây dựng TP.HCM trở thành đô thị sáng tạo, thông minh, giàu bản sắc và nhân văn.

Mỗi sự kiện, hoạt động trong danh sách 50 tiêu biểu đều chứa đựng những giá trị riêng: từ chiến thắng lịch sử giải phóng miền Nam, bước ngoặt đặt tên TP.HCM, đến những phong trào xã hội nhân văn; từ các công trình y tế, giáo dục, công nghệ cao đến các dự án hạ tầng hiện đại; từ những chương trình văn hóa đặc sắc đến hợp tác quốc tế đầy ý nghĩa. Những dấu mốc ấy đã, đang và sẽ tiếp tục là động lực để thành phố không ngừng đổi mới, sáng tạo và phát triển bền vững, xứng đáng với lòng tin, kỳ vọng của nhân dân và bạn bè quốc tế.

Tấn Tài