Anh chính thức “gói gém đồ đạc” ra khỏi căn nhà chung EU

TNV - Ngày 29/3, thủ tướng Anh Theresa May đã chính thức kích hoạt điều 50 Hiệp ước Lisbon, chính thức khởi động tiến trình đàm phát tình ra khỏi Liên Minh châu Âu (EU). Theo nhiều nhà quan sát, cuộc ly khai này sẽ để lại nhiều hệ lụy vô cùng tai hại, không chỉ riêng đối với Anh-một quốc gia mà nhiều nhà quan sát dự đoán rằng sẽ lại trở thành một “vùng đất hoang giữa lòng đại dương, mà còn đối với cả EU – một liên minh kinh tế có xu hướng tàn đàn xẻ nghé trước sự trỗi dậy của “con rồng” chủ nghĩa dân túy.

Thủ tướng Anh Theresa May chính thức kích hoạt điều 50 Hiệp ước Lisbon tại số 10 phố Downing, London

Nhiều báo đưa tin rằng, việc Anh rời khỏi EU, kết thúc cuộc “hôn nhân” 44 năm là một sai lầm vô cùng nghiêm trọng. Việc Anh rời khỏi EU không những sẽ làm cho tiếng nói của quốc gia này bị sụt giảm đáng kể mà còn để lại những tác động không thể lường trước được đối với gã khổng lồ kinh tế lớn thứ 2 châu Âu này. Dù đã có nhiều nhận định về những trở ngại mà Anh gặp phải, nhưng không một ai ngờ rằng, xứ Scotland lại chọn thời điểm này để đòi quyền tự trị, tách ra khỏi Liên hợp vương Quốc Anh để trở thành một quốc gia độc lập.

Thủ tướng Scotland, bà Nicola Sturgeon, ngày hôm qua, đã dành chiến thắng trong việc thuyết phục quốc hội xứ này tổ chức cuộc trưng cầu ý dân ly khai lần 2 khỏi Liên hiệp Vương Quốc Anh

Scotland và Anh là kẻ thù trong lịch sử. Ý thức đấu tranh chủ quyền của họ kéo dài qua nhiều thế kỷ, việc họ cùng chung sống trên một hòn đảo đã dẫn đến nhiều cuộc chiến tranh. Trong lịch sử họ không tin tưởng lẫn nhau, mỗi bên lại có những lý lẽ chính đáng khác nhau để hoài nghi về đối phương.

Vấn đề dân tộc gắn liền với những cuộc đấu tranh của các triều đại và những nỗ lực thành lập khối liên hiệp được áp đặt thông qua các cuộc chinh phục hay toan tính của các triều đại. Người Anh đặc biệt lo ngại rằng các thế lực ngoại bang, đặc biệt là Pháp, có thể dùng Scotland làm bàn đạp để tấn công nước Anh. Người Scotland lo ngại việc người Anh mong muốn ngăn chặn điều này sẽ dẫn đến việc họ bị người Anh lợi dụng, và có thể là cả sự diệt vong của dân tộc Scotland.

Vào năm 2014, Scotland đã tổ chức một cuộc trưng cầu ý dân rời khỏi Liên hiệp Vương Quốc Anh nhưng đã không thành công do số người ủng hộ chỉ có 45 % người ủng hộ và 55 % người phản đối.

Năm 2014, Scotland đã một lần lỡ hẹn để trở thành một quốc gia tách biệt khỏi Liên hiệp Vương Quốc Anh

Tuy nhiên, 2 năm sau, mọi việc đã hoàn toàn khác. Ý chí  ra đi của người dân Scotland trở nên cao hơn bao giờ hết. Theo điều tra, tỉ lệ người Scotland muốn ra đi chiếm khoảng hơn 68%. Lần này, khác với năm 2014, tỉ lệ số người muốn ra đi rơi vào phần lớn là những người trẻ thay vì thế hệ “tre già”như trước.

Người dân Scotland trong một hoạt động diễu hành đòi quyền độc lập

Trong cuộc đàm phán ngày 27/3 với thủ tướng Anh Theresa May về tiến hành cuộc trưng cầu ý dân, bà Nicola Sturgeon đã không đạt được bất cứ thỏa thuận nào có lợi cho cả hai bên. Nhiều báo đưa tin, cuộc gặp giữa hai lãnh đạo này không những không làm giảm bớt tình trạng căng thẳng trong quan hệ giữa hai quốc gia mà còn làm cho mối quan hệ trở nên tồi tệ hơn.

Thủ tướng Anh Theresa May gặp đồng nhiệm Scotland Nicola Sturgeon, tại Glasgow

Cuộc gặp tay đôi lần thứ hai này tuy được cho là “nghiêm túc và thân mật”, nhưng không khí đã khác hẳn so với cuộc hội kiến hồi tháng 07/2016. Lần này không có bắt tay, không họp báo, chỉ có vài bức ảnh chính thức, cho thấy hai nhà lãnh đạo kém thoải mái như thế nào. Phải nói rằng nếu bà Theresa May đến để thảo luận về việc kích hoạt điều 50, thì bà Nicola Sturgeon chủ yếu lại muốn bàn về một cuộc trưng cầu dân ý thứ hai về độc lập.

Cả hai nữ thủ tướng đều tỏ ra không hề muốn nhượng bộ trước những hạch sách mà chính phủ của hai bên đưa ra cho nhau

Thủ tướng Scotland cũng không giấu diếm sự bất mãn sau cuộc gặp, cho rằng người đồng nhiệm Anh đã không lắng nghe các đòi hỏi của bà về Brexit, trong khi người Scotland đa số đã bỏ phiếu ủng hộ ở lại Liên Hiệp Châu Âu. Hơn nữa bà Theresa May không hề bảo đảm việc giao bớt quyền lực cho Scotland, một khi Luân Đôn nắm lại quyền hành từ tay Bruxelles sau Brexit.

Vũ Giang (Theo BBC)