Chỉ thị số 20/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ ban hành ngày 12/07/2025 về một số nhiệm vụ cấp bách, quyết liệt ngăn chặn và giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường. Cụ thể, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu thành phố Hà Nội nghiên cứu và triển khai các giải pháp hạn chế ô tô, xe máy sử dụng xăng, dầu.
Lộ trình triển khai cần được xây dựng từ quý III/2025 và điều chỉnh hàng năm đi cùng các giải pháp đề xuất gồm điều chỉnh giá dịch vụ trông giữ phương tiện sử dụng nhiên liệu hóa thạch, tăng lệ phí trước bạ, lệ phí đăng ký, cấp biển số phương tiện giao thông cơ giới, xe máy chuyên dùng,...
Các giải pháp triển khai phải đảm bảo Hà Nội đến ngày 1/7/2026 không còn xe mô tô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong khu vực Vành đai 1. Đến ngày 1/1/2028 không có xe mô tô, xe gắn máy và hạn chế xe ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong đường Vành đai 1 và Vành đai 2. Hà Nội sẽ tiếp tục mở rộng triển khai đến Vành đai 3 từ năm 2030.
Cấm xe xăng, tăng xe điện: Cần lộ trình để thích nghi.
Lộ trình cấm xe xăng ở khu vực vành đai 1 nhận về nhiều ý kiến trái chiều của người dân Hà Nội. Một số người ủng hộ bởi đây là một trong những chính sách góp phần cải thiện môi trường, giảm phát thải, hướng đến một thành phố xanh - sạch hơn, phù hợp xu thế phát triển chung của các đô thị lớn trên thế giới nhưng cũng không ít người lo ngại về tính khả thi của chính sách mới.
Còn nhiều nỗi băn khoăn
Không chỉ các chuyên gia các ngành liên quan mà người dân cũng có chung nỗi niềm băn khoăn trước tính khả thi của việc cấm xe xăng bởi xe máy là phương tiện di chuyển chủ yếu của người dân Việt Nam. Và, Hà Nội là thành phố tập trung lượng xe máy đông đảo.
Cấm xe xăng góp phần cải thiện môi trường, giảm phát thải, hướng đến một thành phố xanh - sạch hơn.
Chưa bàn về các vấn đề khác, trước mắt một số người cảm thấy bất tiện, đặc biệt đối với những người sử dụng xe máy là công cụ mưu sinh (grab, shipper,....) và những người sống ở ngoại thành hoặc thường xuyên phải di chuyển vào khu vực Vành đai 1. Trong khi đó, cơ sở hạ tầng giao thông Việt Nam chưa đủ đáp ứng nếu người dân bỏ xe xăng.
Bình luận trong một bài viết liên quan đến vấn đề này, tài khoản nguyenkhanhlinh.hy cho biết: "Tôi luôn ủng hộ cho các chủ trương của nhà nước và của thành phố. Nhưng với chủ trương và lộ trình cấm xe máy ở Hà Nội thì tôi có một số băn khoăn:
1. Nếu phải chuyển sang xe điện thì những gia đình trong ngõ hẹp, nhà tập thể, chung cư sẽ sạc xe như thế nào? Nguy cơ an toàn, phòng chống cháy nổ sẽ được đánh giá như thế nào? Các trạm sạc có được thiết kế cho nhiều loại xe điện khác nhau sạc cùng được không?
2. Nếu người dân không muốn chuyển sang xe điện thì hệ thống giao thông công cộng có đáp ứng cho người dân di chuyển không?
3. Nếu những người sống trong khu vực vành đai 1, 2, 3 phải di chuyển bên ngoài hoặc người dân từ bên ngoài muốn vào trong khu vực vành đai 1, 2, 3 thì cần phải gửi/lấy xe. Vậy các điểm trông xe sẽ bố trí như nào?
4. Lượng khí thải từ xe máy chạy xăng có cao hơn xe ô tô chạy xăng không? Rất nhiều phương tiện ở thủ đô vẫn xả khói đen trên đường như xe buýt, .... Ngoài khói xe, nhiều công trình xây dựng trong nội thành gây lên lượng lớn bụi mịn nhưng tại sao phải cấm xe máy đầu tiên?".
Thị trường xe máy cũ ế ấm, lượng khách mua giảm mạnh sau thông tin cấm xe xăng.
Một khía cạnh khác mà người dân quan tâm đó là những chiếc xe máy đang sử dụng sẽ được xử lý như thế nào? Hai Nguyen đặt câu hỏi: Cấm xe máy máy chạy xăng dầu, còn ô tô thì sao? Mà cấm hết phương tiện chạy xăng dầu thì có đủ cơ sở hạ tầng đề cho xe điện hoạt động không?
Trong khi xe máy điện chưa đáp ứng tốt nhu cầu di chuyển của người dân do tầm hoạt động hạn chế, nguy cơ cháy nổ cao và tạo áp lực trong việc sạc điện đối với những người sinh sống ở chung cư, nhà tập thể.
Nguyễn Văn Trực nêu ý kiến: "Về phía người dân, cũng cần có lộ trình. Nhiều người, chiếc xe máy không chỉ là cần câu cơm mà cả gia tài. Nếu muốn đổi sang xe điện thì trước hết nên giới hạn thời hạn sử dụng xe máy, hết hạn sử dụng thì mới buộc phải đổi sang xe điện".
Một số chung cư không nhận giữ xe điện tại hầm gửi xe do lo ngại cháy nổ.
Cần thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ cùng lúc
Hiện một số doanh nghiệp sản xuất xe máy điện trong trong nước triển khai các chương trình ưu đãi, hỗ trợ mua xe trả góp, sạc miễn phí, đổi xe xăng lấy xe điện,.... để khuyến khích người dân nhanh chóng chuyển đổi sang xe điện.
Theo nhận định của nhiều chuyên gia, việc cấm xe xăng vào nội đô cần nhiều giải pháp đồng bộ hơn nữa để người dân "thích nghi". Những việc cần làm trước mắt là đẩy mạnh phát triển hệ thống xe điện, xe bus và các phương tiện công cộng khác để đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân. Cần kiểm soát chặt chẽ chất lượng xe điện, đảm bảo đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn và hiệu suất vận hành.
Theo ông Nguyễn Đông Phong - Giám đốc Trung tâm thử nghiệm khí thải xe cơ giới đường bộ (Cục Đăng Kiểm Việt Nam), để thực hiện cấm xe xăng, tăng xe điện hiệu quả, Hà Nội cần giải quyết bài toán về hệ thống trạm sạc và đơn vị cung cấp điện. Mặt khác, phải giải quyết triệt để bài toán về rác thải pin như giảm thiểu việc thải bỏ pin, tái chế và chuyển mục đích sử dụng pin.
Mới đây, Hiệp hội Các nhà sản xuất xe máy Việt Nam (VAMM) cũng đã gửi văn bán kiến nghị tới Chính phủ, việc cấm xe máy xăng cần thực hiện theo lộ trình hợp lý với thời gian chuẩn bị tối thiểu 2-3 năm, có tính toán kỹ lưỡng để giảm thiểu tác động đến người dân.
Nguồn ảnh: Internet
Cộng tác viên