
Mẫu Mac Pro "thùng rác" hình trụ tròn từng xuất hiện rồi nhanh chóng bị Apple bỏ rơi do giới hạn tản nhiệt và hiệu năng. Sau đó, công ty quay lại với dáng tháp quen thuộc, trước tiên dùng CPU Intel Xeon, và về sau chuyển hẳn sang chip Apple Silicon với M2 Ultra. Ít ai ngờ rằng thiết kế tháp đã được Apple ra mắt 20 năm trước và vẫn giữ được vẻ hiện đại đến tận bây giờ.
Ngôn ngữ thiết kế vượt thời gian
Mac Pro thế hệ đầu tiên là cột mốc khi Apple rời bỏ PowerPC để sang CPU Intel. CPU Intel khi đó mang lại hiệu năng trên mỗi watt vượt trội, đủ để thuyết phục Apple phải mạnh dạn chuyển hướng.
Ngày 7/8/2006 tại WWDC, Apple ra mắt chiếc Mac Pro đầu tiên, giữ nguyên phong cách thiết kế của Power Mac G5 từ năm 2003 nhưng tái cấu trúc bên trong. Điều này đồng nghĩa với việc ngôn ngữ thiết kế ấy của Apple đã tồn tại hơn 20 năm.

Power Mac G5.
So với các mẫu PC Windows cao cấp năm 2003, triết lý thiết kế của Apple gần như ở một đẳng cấp khác. Thời điểm đó, case PC chú trọng vào khả năng chứa linh kiện hơn là yếu tố thẩm mỹ. Ngay cả các mẫu máy gaming có thêm cửa sổ trong suốt hay đèn LED RGB cũng vẫn mang đậm chất "máy công nghiệp".
Trong khi đó, Power Mac G5 và sau đó là Mac Pro có lớp vỏ nhôm được xử lý anodized tinh xảo, các lỗ thông gió "cheese grater" (hay còn được gọi là "bàn bào phô mai") vừa đẹp mắt vừa hỗ trợ tản nhiệt. Bên trong, Apple chia khoang hợp lý, dây dẫn gọn gàng và cơ chế tháo lắp nhanh chóng, cho cảm giác như đang tiếp cận một thiết bị cơ khí cao cấp chứ không phải một chiếc PC thông thường.
Ngay cả khi đặt thiết kế từ 20 năm trước này vào một góc setup ngày nay với màn hình 4K, bàn phím cơ và bàn ghế tinh tế, nó vẫn trông hoàn toàn phù hợp — như thể được thiết kế cho chính thời hiện đại. Phong cách này vẫn được duy trì trên Mac Pro hiện tại, chứng minh ngôn ngữ thiết kế của Apple có thể trường tồn suốt hai thập kỷ mà không bị lỗi thời.

PowerMac G5 và Mac Pro.
Mac Pro 2006 dùng Intel Xeon 5100-series "Woodcrest" hai nhân 2,60GHz, hỗ trợ 64-bit, có thể cấu hình tối đa 4 nhân – 8 luồng, đáp ứng những tác vụ chuyên nghiệp nặng nhất lúc bấy giờ
Máy hỗ trợ tới 16GB RAM DDR2 ECC, tốc độ 667MHz, 8 khe cắm; lưu trữ gồm 4 khay ổ cứng 3,5 inch SATA và một khay 5,25 inch cho SuperDrive.
GPU mặc định là NVIDIA GeForce 7300 với 256MB VRAM – đủ cho thời điểm đó và có thể dễ dàng nâng cấp. Nhiều cổng kết nối cho phép người dùng mở rộng tối đa.

Thiết kế hiện tại của Mac Pro vẫn gợi nhớ những ngày đầu tiên.
Xét tới hiệu quả vượt trội của Apple Silicon hiện nay, một thùng máy dạng tower như Mac Pro dường như hơi "dư thừa" để chứa những linh kiện gọn gàng như thế. Thêm vào đó, việc chế tạo một bộ vỏ như vậy khá tốn kém do yêu cầu gia công CNC chính xác và nguyên liệu cao cấp, nên M3 Ultra hiện chỉ xuất hiện trên Mac Studio.
Tương lai của Mac Pro vẫn chưa rõ, nhưng nếu hành trình này khép lại, chiếc máy vẫn sẽ được nhớ đến như minh chứng cho khả năng thiết kế bền vững, tinh tế và không bị cuốn theo thời gian của Apple.
Tuấn Nguyễn