Năm 1966, một chàng trai trẻ tên là Michael Bloomberg đã tốt nghiệp trường Harvard. Trong những thập kỷ tiếp theo, ông đã mạo hiểm bước vào Phố Wall. Cuối cùng, ông đã thành lập công ty nổi tiếng thế giới Bloomberg Group và giữ chức thị trưởng thành phố New York 3 nhiệm kỳ.
Nói về hành trình vươn lên từ một gia đình thu nhập thấp lên tầng lớp thượng lưu của mình, Bloomberg đã chia sẻ đầy xúc động:
“Thành công của tôi không phải là kiến thức mà Harvard truyền đạt, mà là tư duy mà trường dạy tôi về cách đối mặt với cuộc sống".
Chuyên gia tâm lý học Mu Chengang đã tóm tắt 6 kiểu tâm lý phổ biến của sinh viên Harvard. Rèn luyện bản thân chính là khởi đầu cho hành trình hướng thượng của bạn.
1. Hình thành tư duy vô hạn
Natalie Portman là nữ diễn viên từng đoạt giải Oscar. Khi cô 13 tuổi, một đạo diễn nổi tiếng đã đến trường để tuyển chọn diễn viên trẻ. Các bạn cùng lớp đều cho rằng họ không đủ năng lực và lùi bước, nhưng cô là người duy nhất tình nguyện đăng ký.
Vào ngày thử vai, cô đã nổi bật hơn 2.000 người thử vai khác trên khắp New York và được đạo diễn chọn lựa. Sau khi bộ phim được phát hành, nó đã trở thành một hit toàn cầu và các lời mời đóng phim bắt đầu nhiều.
Nhưng cô nghĩ rằng mình vẫn còn rất trẻ và cuộc sống của cô không nên chỉ giới hạn trong diễn xuất. Vì vậy cô quay lại với việc học và tiếp tục học ở trường, chỉ thỉnh thoảng đến phim trường vào thời gian rảnh rỗi.
Thật bất ngờ, khi còn đang học trung học, cô đã lọt vào danh sách nhận giải thưởng Khoa học Intel dựa trên một bài luận. Ngay sau khi tốt nghiệp trung học, cô đã nhận được lời mời từ Đại học Harvard và được nhận vào học.
Nếu là người bình thường, chắc chắn sẽ hài lòng với thành tích kép về diễn xuất và học tập. Nhưng trong mười năm tiếp theo, cô tiếp tục thử thách và vượt qua chính mình.
Sau khi tốt nghiệp Harvard, cô đến Trung Đông để nghiên cứu tôn giáo mới và trở thành giáo viên tại Đại học Columbia. Đồng thời, sau khi giành giải Oscar cho "Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất", cô chuyển sang làm đạo diễn và thử sức trong lĩnh vực làm phim.
Năm 2015, Natalie Portman trở lại Harvard để có bài phát biểu trong lễ tốt nghiệp. Khi kể lại trải nghiệm của mình, cô cho biết: "Chỉ có tư duy vô hạn mới có thể giải thoát tương lai của bạn khỏi mọi giới hạn".
Trong cuộc sống, có nhiều người thích giữ nguyên lối sống cũ và quen với việc sống trong môi trường quen thuộc. Theo thời gian, họ sẽ hủy hoại tương lai của mình bằng cách liên tục đặt ra giới hạn cho bản thân.
Xin đừng giới hạn bản thân. Một thái độ sống thực sự tốt là hành động ngay bây giờ, không chờ đợi, không dựa dẫm vào người khác, không lười biếng. Khi bạn nỗ lực vượt qua những trở ngại và không ngừng mở rộng khả năng, cuối cùng bạn sẽ có cuộc sống thú vị.
2. Nhìn ra cơ hội trong khó khăn
Stephen R. Covey, một chuyên gia quản lý nổi tiếng, đã từng nói: Tư duy chơi game là thái độ coi cuộc sống như một trò chơi, với đặc điểm thiết yếu là thích thử thách.
Trên thực tế, rất nhiều người đều sợ khó khăn, một khi gặp phải thất bại, liền mất đi dũng khí bắt đầu lại. Những người có tâm lý chơi game có thể nhanh chóng tập hợp lại và tiếp tục sau khi liên tục bị thực tế đánh gục. Jane McGonigal, một nhà thiết kế trò chơi người Mỹ, bị tổn thương não trong một vụ tai nạn xe hơi và phải chịu đựng cảm giác buồn nôn và chóng mặt suốt cả ngày.
Mọi người xung quanh nghĩ rằng cô sẽ bị trầm cảm và không bao giờ có thể thiết kế trò chơi nữa. Thật bất ngờ, một năm sau, cô đã viết một cuốn sách về trải nghiệm của mình và nó đã trở thành cuốn sách bán chạy nhất thế giới.
Ngay sau đó, cô đã tham gia một bài phát biểu tại TED và trở lại đỉnh cao của cuộc đời. Nhiều người ngạc nhiên vì điều này.
Cô giải thích: "Bệnh tật không phải cũng giống như quái vật trong trò chơi sao? Nếu chúng ta không thể thoát khỏi nó, vậy thì chúng ta nên coi quá trình điều trị như một trò chơi chiến đấu với quái vật và lên cấp!".
Chính tinh thần chơi game này đã giúp cô nhanh chóng ổn định tâm lý và đạt được nhiều thành công hơn.
Trên thế giới này, hầu hết mọi thứ đều diễn ra trái với mong muốn của con người và ít có điều gì diễn ra suôn sẻ. Những người yếu đuối về mặt tâm lý sẽ trốn tránh khi gặp khó khăn, dễ rơi vào cảnh khốn cùng và không thể tự thoát ra được.
Nếu bạn học cách coi cuộc sống như một trò chơi, tính cách của bạn sẽ trở nên kiên cường hơn nhiều. Nếu bạn ngã, hãy đứng dậy; nếu bạn thất bại, hãy bắt đầu lại. Cuối cùng, bạn sẽ trở nên mạnh mẽ hơn sau mỗi lần thất bại.
3. Tư duy luôn cảnh giác và tiếp tục phát triển
Vào những năm 1970, có một giáo viên mới tại Harvard tên là John Coleman, người luôn không có phong độ làm việc tốt.
Một ngày nọ, anh ta xin lãnh đạo bệnh viện cho một kỳ nghỉ dài rồi biến mất. Ba tháng sau, anh trở lại trường và đột nhiên trở nên siêng năng hơn, thay đổi hoàn toàn so với trước, Chỉ trong vài năm, anh đã viết nhiều bài báo chất lượng cao và được thăng chức giáo sư.
Thì ra trong thời gian đó, anh đã đi làm ở một trang trại ở phía nam dưới một cái tên giả. Anh làm nhiều nghề như vắt sữa, nhổ cỏ, khuân vác, thu gom rác,... Anh ấy bị ông chủ sa thải chỉ sau vài ngày ở mỗi công việc. Bởi vì hiệu suất làm việc của anh quá thấp, kém xa so với những người lao động di cư khác.
Sau đó, Coleman biết rằng những người lao động nhập cư gặp khó khăn trong việc kiếm sống và lo sợ công việc của họ bị thay thế. Vì vậy họ luôn có cảm giác khủng hoảng trong lòng và làm việc chăm chỉ hơn nữa.
Chính “tư duy của người lao động di cư” này đã giúp Coleman thăng tiến lên vị trí giáo sư sau khi trở về Harvard.
Trong thời đại thay đổi nhanh chóng này, khả năng của mỗi người thực sự đang giảm sút từng ngày. Bạn nghĩ rằng mình có thể sống một cuộc sống ổn định và vô ưu khi có một công việc, nhưng bạn không biết rằng bạn có thể dễ dàng bị thay thế ngay sau đó.
Chỉ bằng cách duy trì tâm lý của một người lao động di cư và luôn nhận thức được khủng hoảng, bạn mới có thể buộc mình phải phát triển mà không dừng lại.
Trong thời gian rảnh rỗi, hãy đọc thêm sách để mở rộng kiến thức và cải thiện nhận thức của bạn. Khi làm việc, hãy học hỏi thêm về kỹ năng của mình và phấn đấu để thành thạo chúng ở trình độ cao.
Khi bạn có thể luôn cảnh giác và tiếp tục phát triển, bạn sẽ luôn có một vị trí trong dòng chảy hỗn loạn của thời đại.
4. "Tư duy ngày hôm nay"
Bạn đã từng có trải nghiệm này chưa?
Bạn biết cuối tháng sẽ có một kỳ thi nhưng bạn không bắt đầu nghiêm túc ôn luyện mà chỉ lo lắng không biết mình có làm bài tốt không.
Bạn đi làm vào thứ Hai nhưng đã lo lắng không biết tuần sau, công việc có thuận lợi không.
Sau khi tiết kiệm tiền và mua được nhà, bạn bắt đầu lo lắng liệu giá nhà có mất giá hay không.
Chúng ta luôn vô thức trả trước những lo lắng của ngày mai và lãng phí tâm trạng hiện tại một cách vô ích.
Giáo sư Daniel Gilbert của Đại học Harvard đã từng kể một câu chuyện. Ông có người bạn tên là Gary, ở Dallas, người điều hành một nhà máy chế biến nhỏ và làm ăn rất tốt.
Gary rất dũng cảm và thông minh, nhưng anh có một thói quen xấu không thể thay đổi: Thích phàn nàn. Anh thường nói với bất kỳ ai mà anh gặp: "Tôi thực sự chán sống rồi".
Kể từ khi mở nhà máy, Gary không khỏi lo lắng về việc mất khách hàng. Một khi khách hàng rời đi, nhà máy sẽ phá sản và số tiền tiết kiệm tích lũy qua nhiều năm sẽ bị lãng phí. Gary lo lắng đến mức cảm thấy rất chán nản trong suốt thời gian đó.
Sau khi Giáo sư Gilbert biết được tình hình, ông đã an ủi người bạn: "Lúc này, công việc kinh doanh của bạn đang phát đạt, gia đình hòa thuận, rõ ràng là bạn rất vui vẻ, còn gì phải lo lắng nữa?".
Gary đột nhiên nhận ra: Thay vì lo lắng trước, tốt hơn là hãy tận hưởng ngày hôm nay.
Đây chính là "tư duy ngày hôm nay" được Giáo sư Gilbert ủng hộ, chỉ tập trung vào khoảnh khắc này, con người này và bối cảnh này. Nhiều khi, điều kìm hãm con người không phải là những khó khăn trong thực tế mà là trí tưởng tượng trong tâm trí bạn.
Nếu bạn nghĩ đến công việc ngày mai trong khi ăn thì ngay cả bữa ăn ngon nhất cũng trở nên vô vị. Nếu bạn lo lắng về tình trạng tắc đường khi đi du lịch, bạn sẽ khó có thể tập trung vào cảnh đẹp nhất.
Nhà thơ Ovid đã nói rằng những ai không sống tốt hôm nay sẽ có cuộc sống tồi tệ hơn vào ngày mai. Chỉ bằng cách học cách trân trọng khoảnh khắc hiện tại và nắm bắt ngày hôm nay, bạn mới có thể sống cuộc sống trọn vẹn nhất.
5. Tư duy luôn đặt câu hỏi cho mọi vấn đề
Jobs đã từng chia sẻ: Trong 33 năm, tôi đã tự hỏi mình câu hỏi này hầu như mỗi ngày, và nó đã giúp tôi vượt qua bản năng của mình.
Khi còn nhỏ, ông thường thả diều cùng bạn bè. Có lần, vì thả diều thấp hơn những người khác nên ông về nhà và tức giận ném diều vào góc nhà.
Cha ông đã nói với ông: "Bất kể con làm gì cũng cần đặt ra 2 câu hỏi - Tại sao người khác không thể thành công hơn tôi và tại sao tôi lại thua người khác?".
Jobs thực sự xúc động trước những lời của cha mình và từ đó ông đã thay đổi tư duy: khi đối mặt với thất bại, ông đã chuyển từ việc từ bỏ bản thân sang xem xét lại và suy ngẫm.
Chính tâm lý luôn đặt câu hỏi này đã giúp ông vượt qua nhiều khó khăn trong tương lai. Socrates cũng nói rằng một cuộc sống không được suy ngẫm thì không đáng sống.
Người không biết suy ngẫm chỉ mãi rơi từ hố này sang hố khác trong cuộc sống. Khi đối mặt với những thất bại trong cuộc sống, bạn nên luôn tự hỏi bản thân. Chỉ bằng cách suy nghĩ có mục tiêu và trả lời từng câu hỏi thì khó khăn mới có thể được khắc phục.
6. Luôn có thái độ biết ơn
Lawrence Bacow, cựu hiệu trưởng trường Đại học Harvard, đã từng phát biểu trước sinh viên năm nhất:
Cảm ơn những người đã cho tôi những cơ hội mà tôi chưa từng nghĩ tới. cảm ơn những người đã trao cho tôi trách nhiệm. Cảm ơn những người đã giúp đỡ tôi... Tôi xin cảm ơn từng người vì họ là nguồn hy vọng và sự lạc quan, là vinh dự lớn nhất cuộc đời tôi.
Lòng biết ơn là bài học đầu tiên ông dạy cho tất cả sinh viên mới. Bất kể bạn là ai hay đang ở trong hoàn cảnh nào, lòng biết ơn sẽ thay đổi hoàn toàn cuộc sống của bạn.
Khi mọi người có thái độ biết ơn, họ sẽ thấy rằng có nhiều cơ hội để phát triển ở mọi nơi trong cuộc sống. Khi bạn đối xử với người khác bằng tấm lòng biết ơn, thế giới sẽ âm thầm tặng bạn những món quà.
Tư duy là sức mạnh đáng kinh ngạc có thể mang lại cho bạn nguồn năng lượng vô tận. Những người thực sự khôn ngoan sẽ liên tục điều chỉnh tư duy để đối phó với thăng trầm cuộc sống. Hãy rèn luyện 6 tư duy của Harvard, đừng lo lắng về tương lai và đừng chểnh mảng ở hiện tại.
Ngay cả khi cuộc sống phức tạp và thay đổi, bạn vẫn có thể bình tĩnh đối mặt và vươn tới những tầm cao mới.
Ứng Hà Chi