Hiện nay, BHTN đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ người lao động mất việc làm tạm thời, giúp họ ổn định cuộc sống và tìm kiếm cơ hội việc làm mới. Tuy nhiên, quá trình giải quyết thủ tục BHTN truyền thống vẫn còn tồn tại nhiều bất cập như: thủ tục rườm rà, thời gian xử lý kéo dài, khó theo dõi tiến độ.
Việc ứng dụng CNTT trong lĩnh vực này giúp hiện đại hóa hệ thống quản lý, rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ, đồng thời tăng tính minh bạch và hiệu quả trong việc chi trả trợ cấp thất nghiệp. Cụ thể, theo thống kê của cơ quan Bảo hiểm xã hội, việc triển khai dịch vụ công trực tuyến mức độ 4 đã giúp thời gian xử lý hồ sơ BHTN giảm từ 20 ngày xuống còn khoảng 8–10 ngày.
Với hệ thống nộp hồ sơ trực tuyến, người lao động có thể thực hiện đăng ký hưởng trợ cấp thất nghiệp ngay tại nhà thông qua Cổng dịch vụ công quốc gia hoặc phần mềm của cơ quan bảo hiểm xã hội. Điều này đặc biệt hữu ích trong giai đoạn dịch bệnh hoặc khi di chuyển gặp nhiều khó khăn. Ngoài ra, việc đồng bộ dữ liệu giữa các cơ quan như Sở Lao động – Thương binh và Xã hội, Trung tâm Dịch vụ việc làm và Bảo hiểm xã hội cũng giúp giảm thiểu tình trạng chồng chéo, sai sót trong hồ sơ người lao động.
Hệ thống quản lý điện tử giúp theo dõi toàn bộ quy trình xử lý hồ sơ, từ khâu tiếp nhận đến giải quyết và chi trả. Điều này không chỉ tăng cường tính công khai, minh bạch mà còn tạo điều kiện thuận lợi để giám sát và đánh giá hiệu quả thực hiện chính sách.
Tuy đạt được nhiều kết quả tích cực, quá trình chuyển đổi số trong lĩnh vực BHTN vẫn còn một số khó khăn nhất định. Hạ tầng kỹ thuật chưa đồng bộ: Ở một số địa phương, cơ sở vật chất và hạ tầng CNTT còn hạn chế, chưa đáp ứng được yêu cầu triển khai toàn diện các giải pháp số. Trình độ tin học của người lao động còn thấp: Nhiều lao động phổ thông, đặc biệt ở vùng sâu, vùng xa, vẫn gặp khó khăn trong việc sử dụng các dịch vụ công trực tuyến.
Để khắc phục tình trạng này, các chuyên gia cho rằng cần tiếp tục đầu tư hạ tầng CNTT đồng bộ trên toàn quốc, đồng thời tổ chức tập huấn, hỗ trợ kỹ năng công nghệ thông tin cho cán bộ thực hiện và người lao động. Trong thời gian tới, ngành bảo hiểm xã hội xác định mục tiêu xây dựng hệ sinh thái số trong lĩnh vực bảo hiểm thất nghiệp, trong đó người lao động có thể dễ dàng truy cập, tra cứu, theo dõi quyền lợi của mình thông qua các nền tảng số. Bên cạnh đó, việc kết nối dữ liệu liên thông với hệ thống quản lý lao động, việc làm cũng sẽ tạo nền tảng để thực hiện đồng bộ các chính sách hỗ trợ tái hòa nhập thị trường lao động cho người thất nghiệp.
Ứng dụng công nghệ thông tin trong triển khai bảo hiểm thất nghiệp không chỉ là giải pháp tình thế mà là bước đi chiến lược nhằm hiện đại hóa hệ thống an sinh xã hội, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người lao động trong thời kỳ số hóa. Để đạt được hiệu quả tối ưu, cần sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng, sự đầu tư đúng mức vào hạ tầng công nghệ và không thể thiếu là việc nâng cao nhận thức, kỹ năng số của người dân – những người thụ hưởng chính sách bảo hiểm thất nghiệp.