1. Đặt vấn đề
Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI khẳng định: "Tư tưởng Hồ Chí Minh là một hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc về những vấn để cơ bản của cách mạng Việt Nam, kết quả của sự vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin vào điều kiện cụ thể của nước ta…". Tư tưởng Người không chỉ là tài sản tinh thần to lớn của Đảng, dân tộc, nhân dân ta mà còn luôn tiếp tục đồng hành, soi đường cho đất nước Việt Nam vững bước trên con đường đi lên chủ nghĩa xã hội dưới sự lãnh đạo của Đảng. Thực hiện chiến lược "diễn biến hòa bình", chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch tham vọng tạo ra một "khoảng trống" về tư tưởng trong Đảng, trong xã hội, thúc đẩy "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" làm tan rã từ bên trong, thực hiện mục tiêu xóa bỏ nền tảng tư tưởng của Đảng, lái Việt Nam đi theo quỹ đạo của chủ nghĩa tư bản bằng cách chống phá, xuyên tạc tư tưởng Hồ Chí Minh.
Xuất phát từ âm mưu, thủ đoạn chống phá, xuyên tạc tư tưởng Hồ Chí Minh của các thế lực thù địch, phản động và yêu cầu của nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong tình hình mới, việc phát huy vai trò của đội ngũ học viên ở Học viện Chính trị tham gia bảo vệ tư tưởng Hồ Chí Minh thời gian tới đặt ra yêu cầu, đòi hỏi ngày càng cao. Phát huy vai trò của học viên tham gia bảo vệ tư tưởng Hồ Chí Minh trong những năm qua được Đảng ủy, Ban Giám đốc Học viện Chính trị quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo với nội dung, hình thức, phương pháp phong phú, phù hợp và đạt được kết quả nhất định. Tuy nhiên, bên cạnh đó việc phát huy vai trò của học viên ở Học viện Chính trị tham gia bảo vệ tư tưởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới cũng còn nhiều hạn chế, bất cập nhất định.
2. Nội dung nghiên cứu
2.1. Nội dung phát huy vai trò của học viên ở Học viện Chính trị tham gia bảo vệ tư tưởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới
Phát huy vai trò của học viên ở Học viện Chính trị tham gia bảo vệ tư tưởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới là tổng thể các hoạt động có mục đích, có kế hoạch của chủ thể tác động vào học viên nhằm nhằm khơi dậy, sử dụng và nâng cao hơn nữa vai trò của học viên trong phát hiện, ngăn chặn và đấu tranh phản bác lại sự chống phá, xuyên tạc của các thế lực thù địch đối với tư tưởng Hồ Chí Minh, góp phần làm thất bại chiến lược "diễn biến hòa bình", chống "tự diễn biến", "tự chuyển hóa", bảo vệ, củng cố, phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh trong giai đoạn hiện nay.
Nội dung vai trò của học viên ở Học viện Chính trị tham gia bảo vệ tư tưởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới thể hiện trên các mặt, các lĩnh vực, trong đó tập trung:
Phát huy vai trò của học viên ở Học viện Chính trị tham gia bảo vệ tư tưởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới thông qua nhiệm vụ giáo dục, đào tạo. Bằng nhiều hình thức, biện pháp phát huy khác nhau để học viên ở Học viện Chính trị có năng lực, kỹ năng cần thiết trong việc trang bị hệ thống những tri thức chung, những kiến thức về khoa học xã hội và nhân văn, những vấn đề thực tiễn về âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch để có thể nhận biết và tham gia bảo vệ tư tưởng Hồ Chí Minh một cách hiệu quả.
Phát huy vai trò của học viên ở Học viện Chính trị tham gia bảo vệ tư tưởng Hồ Chí Minh thông qua hoạt động nghiên cứu khoa học. Bằng nhiều hình thức, biện pháp bồi dưỡng khác nhau để học viên ở Học viện Chính trị phát huy được vai trò của mình trong nghiên cứu các chuyên đề, đề tài khoa học trực tiếp bảo vệ tư tưởng Hồ Chí Minh; kịp thời phát hiện và ngăn chặn sự chống phá, xuyên tạc của các thế lực thù địch nhằm bảo vệ tư tưởng Hồ Chí Minh.
Phát huy vai trò của học viên ở Học viện Chính trị tham gia bảo vệ tư tưởng Hồ Chí Minh thông qua hoạt động thực tiễn, trực tiếp đấu tranh với các quan điểm sai trái, thù địch chống phá, xuyên tạc tư tưởng Hồ Chí Minh như: viết báo, sử dụng mạng xã hội, tham gia các hoạt động đoàn thể với địa phương và các cơ quan ngoài quân đội... trực tiếp phát hiện, đấu tranh chống lại sự chống phá, xuyên tạc tư tưởng Hồ Chí Minh của các thế lực thù địch, phản động.
2.2. Một số yêu cầu trong phát huy vai trò của học viên ở Học viện Chính trị tham gia bảo vệ tư tưởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới
Một là, phát huy vai trò của học viên ở Học viện Chính trị tham gia bảo vệ tư tưởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới phải nêu cao tinh thần, trách nhiệm của tổ chức Đảng, cán bộ chủ trì các cấp và cơ quan chức năng
Đây là yêu cầu cơ bản, một đòi hỏi khách quan trực tiếp tác động đến chất lượng hiệu quả phát huy vai trò của học viên ở Học viện Chính trị tham gia bảo vệ tư tưởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới. Nhận thức đúng yêu cầu này là cơ sở, tiền đề bảo đảm cho hoạt động phát huy đạt hiệu quả cao nhất. Yêu cầu này đòi hỏi các chủ thể tham gia vào hoạt động phát huy cần có nhận thức đúng về đối tượng, mục đích phát huy; yêu cầu về nội dung, hình thức, phương pháp trong quá trình phát huy; phải khơi dậy được tinh thần trách nhiệm, nhiệt huyết, khả năng của học viên ở Học viện Chính trị trong học tập, nghiên cứu khoa học, đấu tranh tư tưởng, lý luận nói chung và đấu tranh bảo vệ tư tưởng Hồ Chí Minh nói riêng. Cùng với yêu cầu về nhận thức, các chủ thể tham gia vào hoạt động phát huy vai trò của học viên ở Học viện Chính trị phải có trách nhiệm, tình cảm sâu sắc, tính kiên trì bền bỉ mới từng bước làm chuyển hóa, biến quá trình phát huy của chủ thể thành tự phát huy của đối tượng.
Các tổ chức đảng, tổ chức chỉ huy ở từng cơ quan, đơn vị quản lý học viên ở Học viện Chính trị phải đi sâu phân tích, đánh giá những ưu điểm và hạn chế trong hoạt động đấu tranh bảo vệ tư tưởng Hồ Chí Minh của học viên. Những ưu điểm, khuyết điểm đó phải được khẳng định, chỉ rõ trách nhiệm của từng tổ chức và cá nhân. Mọi biểu hiện xem xét, đánh giá thiếu khách quan, phiến diện một chiều phải được chấn chỉnh, nhắc nhở kịp thời. Mặt khác, đòi hỏi phải có thái độ khách quan và khoa học, dám nhìn thẳng vào sự thật, thấy hết được những hạn chế, bất cập đã và đang kìm hãm vai trò của học viên tham gia bảo vệ tư tưởng Hồ Chí Minh. Từ đó, tập trung khắc phục, thay đổi cơ chế, cải thiện, đổi mới môi trường học tập, công tác… để phát huy hết vai trò, khả năng của học viên trong tham gia bảo vệ tư tưởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới.
Các cơ quan chức năng, nòng cốt là cơ quan chính trị, cần có sự liên hệ chặt chẽ với nhau, nghiên cứu, đánh giá cụ thể, tham mưu cho Đảng ủy, Ban Giám đốc Học viện các chủ trương, biện pháp lãnh đạo đúng đắn, phù hợp và hướng dẫn các đơn vị quản lý học viên thực hiện tốt việc phát huy vai trò của học viên tham gia bảo vệ tư tưởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới. Hướng mọi nỗ lực vào việc nâng cao nhận thức, trình độ lý luận, năng lực trong học tập, nghiên cứu khoa học và đấu tranh với các quan điểm sai trái, thù địch, xây dựng động cơ, thái độ, trách nhiệm cho học viên, tạo cho họ sự mạnh dạn, tự tin khi tham gia đấu tranh bảo vệ tư tưởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới.
Hai là, phát huy vai trò của học viên ở Học viện Chính trị tham gia bảo vệ tư tưởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới phải có kế hoạch, chủ động, sáng tạo
Đây là yêu cầu rất cần thiết trong quá trình phát huy vai trò của học viên ở Học viện Chính trị tham gia bảo vệ tư tưởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới. Hoạt động đấu tranh bảo vệ tư tưởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới là một hoạt động đặc thù, khó khăn, phức tạp không thể đạt được kết quả cao trong ngày một, ngày hai; mặt khác hoạt động này không tách rời mà phải lồng ghép, kết hợp với các hoạt động chung ở đơn vị, Học viện, vì vậy đòi hỏi rất cao tính kế hoạch, tính sáng tạo trong tổ chức các hoạt động phát huy của chủ thể. Tính kế hoạch cao giúp cho các chủ thể chủ động hơn, phân rõ trách nhiệm, nắm chắc thực trạng để từ đó mà có chủ chương, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn, giúp đỡ, hiệp đồng chặt chẽ trong hoạt động phát huy. Đó cũng là cơ sở để mỗi học viên xây dựng kế hoạch học tập, tu dưỡng, rèn luyện và tự phát huy vai trò của bản thân trong tham gia bảo vệ tư tưởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới.
Thực hiện yêu cầu này, các chủ thể phát huy vai trò của học viên ở Học viện Chính trị tham gia bảo vệ tư tưởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới, nhất là lãnh đạo, chỉ huy các cơ quan, đơn vị quản lý học viên phải có kế hoạch khoa học, hợp lý, tỷ mỉ, cụ thể, chính xác, kiên quyết tổ chức thực hiện đúng kế hoạch đã xác định; thường xuyên kiểm tra, kịp thời đôn đốc nhắc nhở, uốn nắn, hướng dẫn kịp thời. Đồng thời, tránh biểu hiện cứng nhắc, máy móc mà phải căn cứ vào thực tiễn nhiệm vụ của đơn vị, Học viện và thực tiễn chống phá của các thế lực thù địch để kịp thời bổ sung, điều chỉnh nội dung, kế hoạch nhằm phát huy cao độ tính tích cực, chủ động, sáng tạo của các chủ thể tham gia vào hoạt động phát huy vai trò của học viên ở Học viện Chính trị tham gia bảo vệ tư tưởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới.
Mỗi học viên ở Học viện Chính trị phải tự ý thức sâu sắc về vai trò của mình trong đấu tranh bảo vệ tư tưởng Hồ Chí Minh; chân thành, khiêm tốn, cầu thị trong tiếp thu những kinh nghiệm của lãnh đạo, chỉ huy, giảng viên, các chuyên gia đầu ngành, các nhà khoa học có kinh nghiệm trong đấu tranhh bảo vệ tư tưởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới; tự nguyện, tự giác trong học tập, tu dưỡng, rèn luyện nâng cao năng lực toàn diện, tinh thần, trách nhiệm, xác định rõ vị trí, vai trò của mình trong tham gia bảo vệ tư tưởng Hồ Chí Minh, xứng đáng là người chiến sĩ trên mặt trận tư tưởng, lý luận.
Ba là, phát huy vai trò của học viên ở Học viện Chính trị tham gia bảo vệ tư tưởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới phải được tiến hành thường xuyên với nội dung, hình thức, biện pháp phong phú, phù hợp
Đây là yêu cầu cơ bản, thường xuyên, là đòi hỏi trực tiếp tác động đến chất lượng, hiệu quả và sự đảm bảo thống nhất hữu cơ tất cả các yếu tố khách quan, chủ quan nhằm phát huy cao độ vai trò của học viên tham bảo vệ tư tưởng Hồ Chí Minh ở Học viện Chính trị. Việc phát huy vai trò của học viên tham gia bảo vệ tư tưởng Hồ Chí Minh phải được tiến hành thường xuyên, liên tục trong mọi điều kiện, hoàn cảnh, ở mọi lúc, mọi nơi. Để tạo được sự bền vững và phát huy được vai trò trong bảo vệ tư tưởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới, học viên ở Học viện Chính trị cần phải có sự cố gắng, nỗ lực thường xuyên, liên tục. Chỉ có sự cố gắng thường xuyên, liên tục thì học viên mới thực sự phát triển, hoàn thiện được phẩm chất, năng lực đấu tranh bảo vệ tư tưởng Hồ Chí Minh và đạt được những yêu cầu đề ra trong nhiệm vụ đặc thù này.
Bên cạnh đó, cần kết hợp nhiều hình thức, phương pháp khác nhau để phát huy vai trò của học viên ở Học viện Chính trị tham gia bảo vệ tư tưởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới. Trước hết, phải coi trọng công tác giáo dục chính trị tư tưởng, xây dựng ý chí quyết tâm, động cơ, thái độ, trách nhiệm của học viên với nhiệm vụ bảo vệ tư tưởng Hồ Chí Minh. Kết hợp bồi dưỡng nâng cao nhận thức với thường xuyên rèn luyện bản lĩnh, ý chí, kỹ năng, kỹ xảo trong đấu tranh trực diện với các quan điểm sai trái, thù địch chống phá, xuyên tạc tư tưởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới; tin tưởng giao cho học viên tham gia nghiên cứu các công trình khoa học và viết bài luận chiến, phản bác lại các quan điểm sai trái của các thế lực thù địch trên các diễn đàn thông tin đại chúng, đặc biệt là trên không gian mạng. Thông qua thực tiễn đấu tranh bảo vệ tư tưởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới, kịp thời nắm vững vấn đề mới nảy sinh, những điểm hạn chế về phẩm chất, năng lực của học viên để bổ sung thêm nội dung, đổi mới phương pháp giáo dục, rèn luyện phẩm chất, năng lực nhằm phát huy vai trò của học viên ở Học viện Chính trị tham gia bảo vệ tư tưởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới.
3. Kết luận
Bảo vệ tư tưởng Hồ Chí Minh là một vấn đề vừa cấp bách vừa lâu lài, là một đòi hỏi của cuộc sống và sự phát triển đất nước cũng như sự nghiệp cách mạng. Đây là một quá trình cần phải được nghiên cứu công phu, kế hoạch, bài bản và tiến hành nghiêm túc, có chất lượng, thiết thực với những cách thức đa dạng, linh hoạt nhạy bén. Học viên ở Học viện Chính trị, với vai trò là những chiến sỹ tiên phong trên mặt trận đấu tranh tư tưởng, lý luận, cần được trang bị đầy đủ về lý luận chính trị, kỹ năng nhận diện và phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, đồng thời phát huy tinh thần trách nhiệm trong công tác này./.
Nguyễn Trung Hiếu - Học viện Chính trị
Nguyễn Văn Long - Học viện Hậu cần
Tài liệu tham khảo:
1. Đảng Cộng sản Việt Nam (2011), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, Hà Nội, tr.83.
2. Trương Văn Bắc (2023), Phát triển lý luận, tổng kết thực tiễn, chống quan điểm sai trái để bảo vệ giá trị tư tưởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới, Báo Quân đội nhân dân điện tử, ngày 31/8/2023.
3. Lê Văn Cao (2023), Bảo vệ và phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới, Cổng thông tin điện tử Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy Hà Giang, ngày 25/8/2023.
4. Lê Thị Hằng (2022), Đấu tranh bảo vệ tư tưởng Hồ Chí Minh trong tình hình hiện nay, Tạp chí Cộng sản điện tử, ngày 23/4/2022.