Theo các quy định pháp luật về giao thông đường bộ hiện hành, tín hiệu đèn vàng đóng vai trò là giai đoạn chuyển tiếp quan trọng nhằm đảm bảo an toàn tại các điểm giao cắt. Tuy nhiên, một bộ phận không nhỏ người điều khiển xe ô tô vẫn giữ thói quen đẩy cao tốc độ khi thấy đèn chuyển vàng để kịp vượt qua giao lộ trước khi đèn đỏ bắt đầu. Đây là quan niệm sai lầm về mặt luật pháp và cực kỳ nguy hiểm về mặt kỹ thuật vận hành, dẫn đến những hệ quả pháp lý nặng nề theo quy định mới nhất.
Căn cứ vào Nghị định 168, quy tắc ứng xử của tài xế khi gặp đèn vàng được phân định rất cụ thể dựa trên vị trí của phương tiện so với vạch dừng. Khi đèn tín hiệu chuyển sang màu vàng, người lái xe phải chủ động giảm tốc độ và dừng lại trước vạch quy định. Luật chỉ cho phép phương tiện tiếp tục di chuyển trong trường hợp xe đã vượt quá vạch dừng trước khi tín hiệu đèn vàng bật sáng. Đối với các khu vực lắp đặt đèn vàng nhấp nháy, tài xế được phép đi tiếp nhưng bắt buộc phải duy trì tốc độ thấp, tăng cường quan sát và ưu tiên nhường đường cho người đi bộ hoặc các phương tiện thô sơ của người khuyết tật.
Ô tô vượt đèn vàng có thể bị phạt hàng chục triệu đồng. Ảnh: Butler Kahn
Điểm đáng chú ý nhất trong khung pháp lý hiện nay là sự thay đổi về mức xử phạt tài chính. Hành vi không chấp hành tín hiệu đèn giao thông, bao gồm cả việc vượt đèn vàng trái quy định, đã được nâng mức phạt lên gấp 8 lần so với các giai đoạn trước đây. Cụ thể, người điều khiển xe ô tô vi phạm có thể bị phạt tiền từ 18 triệu đến 20 triệu đồng. Bên cạnh đó, hình thức xử phạt bổ sung cũng được thực hiện nghiêm ngặt thông qua việc trừ 4 điểm trên giấy phép lái xe. Trong kịch bản xấu nhất, nếu hành vi vượt đèn vàng dẫn đến tai nạn giao thông, mức phạt sẽ tăng lên ngưỡng 20 đến 22 triệu đồng và người lái sẽ bị trừ trực tiếp 10 điểm trên bằng lái.
Sự nghiêm minh của pháp luật còn được củng cố bởi sự hỗ trợ đắc lực từ hạ tầng công nghệ hiện đại. Hệ thống camera giám sát tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) đã được triển khai rộng khắp tại các nút giao thông trọng điểm để phục vụ công tác "phạt nguội". Các thiết bị này sở hữu khả năng phân tích dữ liệu hình ảnh thời gian thực, cho phép ghi lại chi tiết lộ trình của phương tiện, xác định chính xác vị trí bánh xe so với vạch dừng tại thời điểm đèn chuyển màu. Với độ phân giải cao và khả năng lưu trữ video bằng chứng, mọi nỗ lực tranh thủ tăng tốc trong những giây cuối cùng đều bị ghi nhận một cách khách quan, khiến việc trốn tránh trách nhiệm trở nên bất khả thi.
Những người có kinh nghiệm lái xe cho rằng, trong bối cảnh lưu lượng giao thông tăng cao vào dịp cuối năm, việc tuân thủ nghiêm ngặt tín hiệu đèn không chỉ giúp tài xế bảo vệ túi tiền trước những mức phạt nặng nề mà còn là cách bảo vệ tính mạng cho chính mình và cộng đồng. Sự kiên nhẫn dừng lại khi thấy ánh đèn vàng chính là biểu hiện của văn hóa giao thông văn minh, giúp mọi chuyến hành trình đều kết thúc trong sự bình an.
Xem thêm: Biến căng thẳng thành thư giãn: Bí quyết lái xe vui vẻ giữa mưa gió và tắc đường
Cộng tác viên