Từ khoá: công tác tư tưởng, Đảng ta, an ninh, kỷ nguyên phát triển mới.
Kỳ 1: Công tác tư tưởng - khâu trọng yếu quyết định tồn vong của Đảng, thịnh suy của dân tộc
Công tác tư tưởng xét cho cùng là gieo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh vào lòng quần chúng, làm cho chủ nghĩa ấy, tư tưởng ấy trở thành ngọn đuốc soi đường cho hàng trăm triệu dân Việt Nam tiến lên phía trước. Sinh mệnh của Đảng, đất nước thịnh hay suy, sợi dây đồng tâm kết nối khối đại đoàn kết toàn dân bền chặt hay lỏng lẻo phụ thuộc vào công tác tư tưởng tốt hay kém.
Công tác tư tưởng là hồn cốt, là trí khôn của Đảng
Chủ tịch Hồ Chí Minh từng khẳng định: "Công việc thành hay là bại một phần lớn là do nơi tư tưởng"[1]. Hệ tư tưởng chính là yếu tố quyết định một dân tộc giương cao ngọn cờ nào, thiết lập chế độ nào, đi theo chủ nghĩa nào. Chính vì vậy, công tác tư tưởng là một nội dung luôn quan tâm trước hết, trên hết trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, liên quan mật thiết đến sự hưng thịnh, suy vong của Đảng ta. Bởi một lẽ: "Đảng muốn vững thì phải có chủ nghĩa làm cốt… Đảng mà không có chủ nghĩa cũng như người không có trí khôn, tàu không có bàn chỉ nam"[2]. Và hồn cốt đó, trí khôn đó được xây trên nền chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh.
Xét cho cùng công tác này có ý nghĩa quyết định trong việc việc: giữ được "trái tim" - nhằm duy trì bản chất tiên tiến, cách mạng, trong sạch của Đảng; vun bồi trí tuệ - để tăng cường năng lực lãnh đạo của Đảng và gia cố hồn cốt làm cho chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh ngày càng bám sâu, vươn cao trong Đảng, trong quần chúng Nhân dân.
Dân gian có câu: "Nhà có nền thì vững", "cắm sào sâu khó nhổ", nếu làm tốt công tác tư tưởng sẽ làm cho chủ nghĩa càng vững chắc, Đảng ta sẽ trường tồn. Vì lẽ đó, Đảng ta đã hết sức coi trọng công tác tư tưởng, nhiều lần nhấn mạnh công tác tư tưởng là nhiệm vụ cực kỳ quan trọng của Đảng. Qua các kỳ Đại hội, Đảng ta đã ban hành hàng loạt nghị quyết, nghị quyết chuyên đề, kết luận, chỉ thị về công tác tư tưởng. Văn kiện Đại hội XIII của Đảng cũng đã nhấn mạnh: "Hết sức coi trọng xây dựng Đảng về tư tưởng. Kiên định, vững vàng trên nền tảng chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đồng thời không ngừng bổ sung, phát triển sáng tạo, phù hợp với thực tiễn Việt Nam"[3]. Đặc biệt, trong giai đoạn hiện nay, đặt mình trong bối cảnh thế giới "đang chạy", muốn vươn mình hoàn thành sứ mệnh trăm năm, Đảng ta phải nắm vững ngọn cờ tư tưởng, tuân thủ chỉ dẫn của Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong việc giải quyết các vấn đề mới nổi trong thực tiễn Việt Nam, bắt kịp xu hướng, cưỡi lên "con sóng" thời đại để vươn khơi cập bến phồn vinh.
Rào chắn bảo vệ sinh mệnh Đảng
Tuyến phòng thủ tư tưởng được xem là rào chắn vững chắc bảo vệ an ninh quốc gia, bảo vệ sinh mệnh của Đảng chính trị. Một khi nền tảng tư tưởng bị lung lay, tuyến phòng thủ về mặt ý thức hệ sẽ bị phá vỡ. Và cần phải thấu suốt rằng, sự suy thoái, tha hoá của cán bộ, đảng viên đều khởi nguồn từ việc thiếu lý tưởng, niềm tin; sự suy vong của một đảng chính trị cũng xuất phát từ buông lơi công tác tư tưởng. Chỉ một chút chệch choạc về tư tưởng sẽ gây ra phản ứng dây chuyền ảnh hưởng trực tiếp đến lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội… Đúng như PGS.TS. Lê Văn Cường, Phó Viện trưởng Viện Xây dựng Đảng, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh khẳng định: "Công tác tư tưởng chính là nền móng tinh thần của Đảng. Một khi niềm tin lung lay, ý chí phai nhạt thì tổ chức lớn đến đâu cũng có thể tan rã. Vậy nên, tăng cường công tác tư tưởng cũng chính là giữ vững sinh mệnh chính trị của Đảng ta, giữ ngọn cờ dẫn đường cho cả dân tộc".

Đặc biệt, khi thế giới bước vào giai đoạn đầy biến động, các cuộc đấu tranh giữa các hệ tư tưởng trên toàn thế giới ngày càng trở nên gay gắt, các thế lực thù địch đã lộ rõ dã tâm tạo ra một "cuộc cách mạng màu", phá hoại về mặt tư tưởng, chính trị nhằm xoá bỏ sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản và chế độ xã hội chủ nghĩa thì càng phải đặc biệt coi trọng công tác tư tưởng, không được lơ là, buông lỏng cảnh giác trong giai đoạn hiện nay.
Bài học của lịch sử luôn là tấm gương soi buộc chúng ta phải đề cao cảnh giác. Một Đảng lớn như Đảng Cộng sản Liên Xô đã bị tước quyền lãnh đạo vì không nắm chắc ngọn cờ tư tưởng, một quốc gia xã hội chủ nghĩa lớn như Liên Xô đã sụp đổ vì rào chắn tư tưởng đã bị rạn vỡ. Hay những biến động của Đông Âu, nguy cơ đến từ "cách mạng nhung, "cách mạng màu", "cách mạng đường phố" ở Myanmar, Venezuela, Bangladesh, Ukraine đến phong trào sinh viên "Hoa hướng dương" của Đài Loan hay gần đây nhất là cuộc bạo loạn của "gen Z" đã đốt cháy Nepal …

Người biểu tình cầm cờ Nepal đứng gần các phương tiện đang bị đốt cháyở Thủ đô Kathmandu ngày 9/9/2025. Ảnh: AP
Tất cả đều chung chiến thuật sử dụng chiến tranh tư tưởng tạo ra bất ổn chính trị để kéo đổ chế độ. Từ đó, có thể khẳng định, mặt trận tư tưởng là mặt trận đặc biệt, nó diễn ra thầm lặng, không khói lửa nhưng vô cùng khốc liệt. Đây thực sự là cuộc chiến sinh tử. Thua trên mặt trận này đồng nghĩa với việc đánh mất sinh mệnh chính trị, kết thúc sứ mệnh của Đảng cầm quyền.
Ảnh hưởng đến thịnh suy của một quốc gia trong kỷ nguyên phát triển mới
Sau đổi mới, đất nước thay da đổi thịt "chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay"[4]. Nối tiếp những thành tựu rực rỡ, trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc cần kích hoạt sức mạnh, dồn toàn lực giương cao ngọn đuốc tinh thần với khát vọng viết nên chương mới vĩ đại trong lịch sử đất nước. Để hiện thực hoá ước mơ dân thịnh, nước cường cần kiên trì nhất tâm đi theo Đảng, giương cao ngọn cờ độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Để vươn mình mạnh mẽ trong kỷ nguyên phát triển mới, cần kế thừa và phát huy giá trị tốt đẹp của truyền thống dân tộc. Trong đó lấy chủ nghĩa yêu nước làm cốt lõi, lấy tinh thần cải cách làm bệ phóng, lấy nền tảng tư tưởng làm trụ cột nhằm đánh thức ý thức trách nhiệm, tập hợp trí tuệ, sức mạnh của Nhân dân, đoàn kết "trăm người như một" để vươn khơi cập bến phồn vinh, hạnh phúc. Rõ ràng:"Khi tư tưởng thông suốt thì dân tin, dân theo, việc gì cũng thành, cho nên công tác tư tưởng ở cơ sở chính là chìa khóa để nối lòng dân với Đảng" như ông Phạm Công Lương, Bí thư Chi bộ Khu dân cư Bình phước 1, thành phố Đà Nẵng chia sẻ.

Chỉ có làm tốt công tác tư tưởng mới có thể có thể thắp lên ngọn lửa của thời đại, thắp lên ánh sáng của ước mơ khát vọng trong đội ngũ cán bộ, đảng viên và Nhân dân Việt Nam, xây dựng con người mới kiến thức, kỹ năng, tâm huyết để gánh vác trọng trách của thời đại.
Như vậy, kỷ nguyên phát triển mới là hành trình mới với bước ngoặt lịch sử vĩ đại thể hiện chứa đựng thể hiện khát vọng, quyết tâm của bao thế hệ cán bộ, đảng viên và toàn thể Nhân dân Việt Nam. Việc bảo đảm an ninh tư tưởng là mắc xích quan trọng của an ninh quốc gia, tạo điều kiện, tiền đề cơ bản để tập trung phát triển kinh tế. Hiện nay, đất nước đang trong giai đoạn phát triển nhanh chóng, chuyển đổi xã hội và cải cách đột phá, nhiều mâu thuẫn xã hội đan xen vào nhau, dễ gây ra bất ổn. Nhiệm vụ thống nhất tư tưởng và tập hợp sức mạnh là vô cùng khó khăn. Tư tưởng đóng vai trò định hướng và then chốt trong phát triển kinh tế để hiện thực hoá mục tiêu "dân giàu, nước mạnh". Điều này đòi hỏi công tác tư tưởng phải phát huy vai trò đặc biệt, chỉ ra con đường sáng, vạch ra ranh giới rõ ràng giữa đúng và sai, định hướng, thúc đẩy dư luận xã hội, tạo động lực tinh thần cho tiến trình phát triển đất nước.
Kết nối sợi dây đồng tâm của dân tộc
Nhân dân là lực lượng cơ bản quyết định tương lai và vận mệnh của Đảng và đất nước. Sự tồn vong của Đảng phụ thuộc vào sự ủng hộ hay quay lưng của đông đảo Nhân dân. C.Mác đã từng khẳng định "Lực lượng vật chất chỉ có thể bị đánh đổ bằng lực lượng vật chất, nhưng lý luận cũng sẽ trở thành lực lượng vật chất một khi nó xâm nhập vào quần chúng"[5]. Công tác tư tưởng hanh thông, sẽ kết được sợi dây đồng tâm của dân tộc giúp Đảng ta trường tồn, nước nhà hưng thịnh. Đây là sức mạnh vô địch giúp Đảng ta "Đảng ta tuy nhiều người, nhưng khi tiến đánh thì chỉ như một người"[6] giúp cách mạng Việt Nam đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác. Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng đã đúc kết rằng công tác lãnh đạo tư tưởng là quan trọng nhất, là bộ phận trọng yếu của công tác xây dựng Đảng. Người nhất mực đã căn dặn: "Giáo dục tư tưởng và lãnh đạo tư tưởng là việc quan trọng nhất của Đảng, phải kiên quyết chống cái thói xem nhẹ tư tưởng".
Trong điều kiện Việt Nam là quốc gia có nhiều dân tộc anh em cùng chung sống trải dài trên lãnh thổ từ Bắc tới Nam. Công tác tư tưởng sẽ kết sợi dây đồng tâm với chủ trương "Nước Việt Nam là một, dân tộc Việt Nam là một" chung sức, đồng lòng dựng xây ngôi nhà văn hoá xã hội chủ nghĩa dựa trên nền tảng giá trị cốt lõi của chủ nghĩa xã hội. Đây cũng là sợi dây nối liền quá khứ, hiện tại và tương lai; giữa truyền thống, khát vọng và xu hướng của thời đại; giữa cá nhân với tập thể, với đất nước.
(Còn nữa)
Trương Thị Điệp
Trường Chính trị thành phố Đà Nẵng
[1]. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, t.7, tr. 415.
[2]. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, t.2, tr. 279.
[3]. Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, t. I, tr.40 - 41
[4]. Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Tập II, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, t. II, tr.322.
[5]. C. Mác - Ph. Ăngghen: Toàn tập, t.1, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1995, tr.580.
[6]. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, t.6, tr.17.