Trong nhiều thập kỷ, phụ nữ đi làm bị ràng buộc bởi những quy tắc ăn mặc nghiêm ngặt từ việc phải che vai, che gối, đến việc coi trang phục kín đáo là thước đo năng lực. Thế nhưng, thế hệ Gen Z đang dần phá bỏ bức tường vô hình đó.
Thông qua TikTok và mạng xã hội, họ mang đến một làn gió mới: Ăn mặc chuyên nghiệp không phải là mặc đúng "đồng phục" của thế hệ trước, mà là mặc sao cho bản thân cảm thấy tự tin, thoải mái và có thể cống hiến hết mình. Từ văn phòng truyền thống đến các công ty sáng tạo, định nghĩa "trang phục công sở" đang được viết lại từng ngày.
1. Khi quần áo không còn định nghĩa năng lực
Trước đây, hình ảnh "nhân viên mẫu mực" thường gắn liền với sơ mi, quần âu, váy công sở dài qua gối và giày cao gót. Nhưng Gen Z đã chứng minh rằng năng lực không nằm ở chiếc blazer hay đôi giày da, mà ở chất lượng công việc và sự tự tin họ mang theo mỗi ngày.
Một ví dụ điển hình là Emily Blair Media - công ty truyền thông do thế hệ trẻ dẫn dắt, nổi tiếng với chính sách "không có quy định đồng phục". Nhân viên ở đây có thể diện từ áo hoodie, váy maxi rực rỡ, đến sneaker, và vẫn hoàn thành xuất sắc công việc. Điều đó cho thấy, một chiếc áo màu nổi, đôi sneaker hay đôi chân trần đầu gối không thể làm giảm hiệu suất nhưng môi trường bó buộc, kỳ thị thì có thể.
2. Quy tắc ăn mặc công sở – di sản cũ đang dần lỗi thời
Những quy định ăn mặc nghiêm ngặt ở môi trường 9-to-5 từng được coi là "chuẩn mực không thể thay đổi". Thế nhưng, giống như mọi chuẩn mực xã hội khác, chúng cần được xem xét lại khi không còn phù hợp. Kamala Harris từng nói: "Bạn nghĩ mình rơi từ trên cây dừa xuống sao?" - ám chỉ rằng đã đến lúc tỉnh táo nhìn nhận những quy định lỗi thời này.
Vấn đề là, thay đổi sẽ không xảy ra chỉ sau một đêm. Khi những người giữ vị trí lãnh đạo vẫn phần lớn thuộc thế hệ quen với tiêu chuẩn cũ, cuộc cách mạng về trang phục cần tiến từng bước nhỏ nhưng chắc chắn. Từng buổi họp, từng sự kiện, từng outfit phá cách sẽ là viên gạch dỡ bỏ bức tường định kiến.
3. Mỗi thế hệ lại đẩy "cột mốc" một chút xa hơn
Các công ty do Gen Z dẫn dắt đã mạnh dạn gỡ bỏ dress code, nhưng số lượng này chưa đủ để thay đổi toàn bộ văn hóa công sở. Dù vậy, tín hiệu tích cực đã rõ ràng: Ở nhiều nơi, nhân viên thoải mái mặc đồ thể thao, áo phông oversized, hoặc thậm chí không trang điểm khi đi làm.
Tại The Everygirl - một toà soạn phần lớn do thế hệ Millennials quản lý, những buổi họp nội bộ có thể chứng kiến cảnh nhân viên mặc nguyên set đồ thể thao matching, hoặc phối đồ theo cảm hứng vintage. "Chuyên nghiệp" bây giờ không đồng nghĩa với "đồng bộ", mà là được là chính mình trong khuôn khổ tôn trọng lẫn nhau.
4. Tương lai: "Ăn mặc chuyên nghiệp" sẽ là tự do và tôn trọng
Nhờ TikTok, hàng loạt video OOTD (Outfit of the Day) ở văn phòng lan tỏa thông điệp rằng "dress professionally" không còn là rào cản sáng tạo mà là cơ hội thể hiện cá tính. Khi các thế hệ trẻ nắm giữ nhiều vị trí quyền lực hơn, văn hóa công sở sẽ tiếp tục dịch chuyển: Bớt đi những phán xét về ngoại hình, nhiều hơn sự công nhận dựa trên năng lực thật sự.
Và cho đến khi ngày đó đến, chúng ta vẫn có thể "push the boundary" - thách thức giới hạn trong khả năng cho phép, vừa tôn trọng môi trường làm việc vừa khẳng định bản sắc cá nhân.
Trang phục công sở quan trọng nhưng không phải theo cách chúng ta từng nghĩ. Nó không phải tấm thẻ đánh giá năng lực, mà là công cụ giúp mỗi người cảm thấy tự tin và sẵn sàng cống hiến. Ngày càng nhiều phụ nữ trẻ đang chứng minh rằng phong cách và sự chuyên nghiệp hoàn toàn có thể song hành và khi điều này trở thành chuẩn mực mới, nơi làm việc sẽ vừa hiệu quả vừa đầy cảm hứng hơn.
Celica