Trải qua mỗi thời kỳ cách mạng, trong bất cứ hoàn cảnh nào các thế hệ thanh niên đều hoàn thành xuất sắc sứ mệnh lịch sử của mình. Sự nghiệp đổi mới có thành công hay không, đất nước bước vào thế kỷ XXI có vị trí xứng đáng trong cộng đồng thế giới hay không, cách mạng Việt Nam có vững bước theo con đường xã hội chủ nghĩa hay không phần lớn tùy thuộc vào lực lượng thanh niên, vào việc bồi dưỡng, rèn luyện thế hệ thanh niên; công tác thanh niên là vấn đề sống còn của dân tộc, là một trong những nhân tố quyết định sự thành bại của cách mạng. Ngày nay, thế hệ thanh niên Hồ Chí Minh đã và đang tiếp bước, xung kích, sáng tạo, đi đầu trong công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Tình hình quốc tế và khu vực hiện nay đã và đang đặt ra cho đất nước nhiều cơ hội; xu thế hòa bình, hợp tác và phát triển; hội nhập quốc tế vẫn là xu hướng chủ đạo mở ra cơ hội để đội ngũ đoàn viên, thanh niên có cơ hội kế thừa, tiếp thu, sử dụng những thành tựu to lớn của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0, tiếp thu có chọn lọc những giá trị tinh hoa của nhân loại.
Cách mạng công nghiệp 4.0 là một trong những yếu tố sẽ tác động mạnh mẽ tới tiến trình đổi mới ở nước ta thời gian tới. Trong đó, công nghệ số, trí tuệ nhân tạo AI phát triển mạnh mẽ, tạo đột phá trên nhiều lĩnh vực, thúc đẩy sự phát triển của lực lượng sản xuất toàn cầu; tạo ra cả thời cơ và thách thức đối với mọi lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, quân sự, quốc phòng, an ninh của mỗi quốc gia, dân tộc. Cách mạng công nghiệp 4.0 sẽ tạo ra nhiều sản phẩm, dịch vụ, mô hình kinh tế mới trong một "thế giới phẳng", không gian rộng mở xóa nhòa khoảng cách thế giới thực và không gian mạng, tạo ra những cơ hội chưa từng có cho sự phát triển vượt bậc của quốc gia nào có thể "đi tắt đón đầu" những lợi ích mà Cách mạng công nghiệp 4.0 mang lại. Việt Nam là một trong những quốc gia có khả năng thích ứng tương đối tốt với cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 nhờ sự chủ động tạo dựng môi trường phát triển công nghệ với nguồn nhân lực chất lượng cao về ngành công nghệ. Đại hội lần thứ XIII của Đảng đã khẳng định, đổi mới sáng tạo được xác định là nhiệm vụ đột phá chiến lược phát triển của nước ta trong giai đoạn tới và được cụ thể hóa trong Nghị quyết 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Việc tận dụng cơ hội chuyển đổi số một cách toàn diện để có thể rút ngắn khoảng cách phát triển cho Việt Nam là trách nhiệm của toàn xã hội, đồng thời là trách nhiệm chủ yếu của thế hệ trẻ thanh niên Việt Nam - lực lượng xung kích trong tiếp thu, tiếp cận và nguồn lao động chủ yếu tiên phong trong lĩnh vực này.
Nhận thức được tầm quan trọng của chuyển đổi số, năng động, sáng tạo, nhạy bén với khoa học - công nghệ, thanh niên được kỳ vọng là lực lượng đi đầu trong chuyển đổi số, làm chủ công cuộc xây dựng và phát triển mọi lĩnh vực trong tương lai, thời gian qua, các cấp bộ Đoàn trong cả nước đã tích cực, chủ động, tiên phong tham gia vào quá trình xây dựng Chính phủ số, xã hội số; nâng cao năng lực số cho cán bộ, đoàn viên, thanh niên.
Đối với đoàn viên, thanh niên là cán bộ, công chức trong cơ quan hành chính nhà nước, bên cạnh việc thể hiện vai trò xung kích của thanh niên, đoàn viên, thanh niên cần nghiêm túc tuân thủ nghĩa vụ của cán bộ, công chức trong thi hành công vụ và nguyên tắc trong hoạt động nghề nghiệp của viên chức theo quy định của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức. Đặt trong bối cảnh hội nhập quốc tế và Cách mạng công nghiệp 4.0, đoàn viên, thanh niên trong cơ quan hành chính nhà nước cần tập trung thực hiện một số vai trò chủ yếu sau:
Một là, đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền, tăng cường nâng cao nhận thức, tâm thế của đoàn viên, thanh về đổi mới sáng tạo, gắn với việc phổ biến, quán triệt các Nghị quyết của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước liên quan tới thúc đẩy hoạt động đổi sáng tạo trong thanh niên đến các cấp, các ngành, tạo sự thống nhất về nhận thức và hành động trong cả hệ thống chính trị đối với việc triển khai các hoạt động thúc đẩy tinh thần sáng tạo trong đoàn viên, thanh niên.
Đổi mới mạnh mẽ nội dung, hình thức, đa dạng hóa hoạt động, hỗ trợ đoàn viên, thanh niên tiên phong đổi mới sáng tạo. Tận dụng hiệu quả những điều kiện thuận lợi từ cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư để đẩy mạnh phong trào thi đua lao động sáng tạo, nâng cao kiến thức, trình độ ứng dụng chuyển đổi số cho thanh niên. Tạo sân chơi cho thanh niên phát huy năng lực sáng tạo, đề xuất sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, phát minh, sáng chế… Phát triển các câu lạc bộ, sinh hoạt đội, nhóm, cuộc thi, ngày hội về công nghệ số, chuyển đổi số; tổ chức các chương trình, diễn đàn thực hành công nghệ số trong thanh niên. Nâng cao năng lực số cho thanh niên; tuyên truyền, phổ cập kỹ năng số, kỹ năng đảm bảo an toàn, an ninh mạng; đẩy mạnh chuyển đổi số trong hoạt động của Đoàn, Hội, Đội.
Nâng cao năng lực công nghệ thông tin cho đoàn viên, thanh niên. Tập huấn nghiệp vụ, phổ cập kỹ năng số, kỹ năng đảm bảo an toàn, an ninh mạng cho đoàn viên, thanh niên. Đẩy mạnh đào tạo kỹ năng tra cứu thông tin, sở hữu trí tuệ… phục vụ cho quá trình nghiên cứu và sản xuất kinh doanh. Tổ chức các giải thưởng, cuộc thi về khoa học và công nghệ, ứng dụng chuyển đổi số trong đoàn viên, thanh niên.
Hai là, quán tiệt và thực hiện nghiêm túc các quy định của pháp luật, phát huy trách nhiệm chính trị cao nhất và chịu trách nhiệm về kết quả thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được giao. Thực tế cho thấy, một bộ phận cán bộ, công chức còn thiếu quyết liệt, tâm lý né tránh, sợ trách nhiệm, đùn đẩy, sợ sai, gây ách tắc, làm cản trở sự phát triển kinh tế, xã hội của đất nước. Do đó, với vai trò là "chủ nhân tương lai của đất nước", thanh niên trong cơ quan hành chính nhà nước cần tăng cường tính chủ động, tính sẵn sàng, tính xung kích trong việc thực hiện nhiệm vụ được giao, bảo đảm đúng, đủ và chất lượng trong công tác tại cơ quan, đơn vị tránh các biểu hiện tiêu cực và sự suy thoái về tư tưởng chính trị.
Ba là, xung kích, tiên phong, dám nghĩ, dám làm, năng động, sáng tạo vì lợi ích chung. Để tạo bước đột phá, Đảng và Nhà nước chủ trương khuyến khích và bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo vì lợi ích chung. Thực tế cho thấy, chính sách, pháp luật phục vụ phát triển so với chính sách, pháp luật quản lý kiểm soát còn ít nên cần ban hành thêm chính sách, pháp luật tạo động lực phát triển, thu hút nguồn lực và khuyến khích năng động, sáng tạo; đồng thời bảo đảm có hành lang pháp lý an toàn, bảo vệ và hạn chế rủi ro đối với người thực hiện. Với vai trò là lực lượng xung kích, dám nghĩ, dám làm, tiên phong, năng động, sáng tạo vì lợi ích chung thì đoàn viên, thanh niên trong cơ quan hành chính nhà nước cần sẵn sàng làm bất cứ nhiệm vụ nào khi Tổ quốc, nhân dân cần; luôn giữ vững mục tiêu, lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, khát vọng vươn lên mọi lúc, mọi nơi, bản lĩnh vững vàng trong mọi hoàn cảnh; chủ động hơn nữa trước những yêu cầu, đòi hỏi cấp thiết của thực tiễn, đề xuất đổi mới sáng tạo, nhất là đối với thể chế, chính sách, pháp luật, báo cáo với người đứng đầu cấp ủy, chính quyền, cơ quan, đơn vị nơi công tác để được cơ quan có thẩm quyền xem xét, quyết định cho thực hiện hoặc thực hiện thí điểm, bảo đảm không trái với Hiến pháp và Điều lệ Đảng. Xây dựng và củng cố các mô hình câu lạc bộ sở thích sáng tạo, như: câu lạc bộ khởi nghiệp, câu lạc bộ khoa học kỹ thuật trẻ, câu lạc bộ tiến sỹ trẻ, câu lạc bộ thanh niên làm kinh tế giỏi… để các bạn trẻ giao lưu, học hỏi và trao đổi thông tin, chia sẻ những ý tưởng mới.
Bốn là, nâng cao chất lượng tham mưu, xây dựng cơ chế thúc đẩy hoạt động đổi mới sáng tạo trong thanh niên. Làm tốt nhiệm vụ tham mưu, đẩy mạnh cải cách hành chính gắn với đổi mới sáng tạo, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, trọng tâm là cải cách thể chế, cắt giảm thủ tục hành chính, nhất là trong nội bộ các cơ quan hành chính nhà nước, nâng cao chất lượng cung cấp dịch vụ công trực tuyến, tăng cường mức độ hài lòng của người dân và doanh nghiệp, lấy người dân, doanh nghiệp làm chủ thể, làm trung tâm phục vụ.
Chủ động tham mưu, góp ý với cấp ủy, người đứng đầu cơ quan, đơn vị, địa phương về các giải pháp giúp thúc đẩy công tác chuyển đổi số trong mọi lĩnh vực hoạt động. Xây dựng cơ chế, chính sách khuyến khích sự sáng tạo trong đoàn viên, thanh niên: cơ chế sử dụng các sáng kiến, sáng tạo; ghi nhận và khen thưởng kịp thời các cá nhân có giải pháp sáng tạo hiệu quả; tổ chức thảo luận cởi mở để cùng nhau tìm ra các giải pháp; cung cấp các công cụ, nguồn lực hỗ trợ hoạt động nghiên cứu sáng tạo: phòng nghiên cứu, kinh phí, thiết bị, thời gian...; tạo cơ hội trao quyền cho các cá nhân được thử sức tham gia đăng ký đảm nhận và triển khai thực hiện với các vị trí, vai trò, giải quyết các vấn đề khác nhau trong công việc...
Với niềm tin tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước, đoàn viên, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc đã và đang mở ra một tương lai tươi sáng. Thanh niên Việt Nam sẽ là lực lượng đi đầu trong việc thực hiện khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc, trở thành nước phát triển, vì một Việt Nam hùng cường, thịnh vượng.
Trương Thị Hoài Thu – Đại học Nguyễn Huệ