Thứ trưởng Bộ KH&CN Phạm Công Tạc : “xây dựng thương hiệu cho sản phẩm nông sản trở thành một yêu cầu cấp bách”

TNV - Tại sao nước ta là một nước nông nghiệp song nguồn lợi thu về từ nông nghiệp là rất thấp? Tại sao nền nông nghiệp nước ta luôn đứng sau các nước đã phát triển? Bài toán nào cho nền nông nghiệp nước nhà? Đấy là vấn đề được bàn luận tại lễ ký kết quy chế phối hợp về xây dựng và quản lý chỉ dẫn địa lý ( CDĐL).

Toàn cảnh buổi lễ ( Thứ trưởng Tạc đang phát biểu).

 “Thương hiệu là một dấu hiệu (hữu hình và vô hình) đặc biệt để nhận biết một sản phẩm hàng hoá hay một dịch vụ nào đó được sản xuất hay được cung cấp bởi một cá nhân hay một tổ chức. Đối với doanh nghiệp, thương hiệu là khái niệm trong người tiêu dùng về sản phẩm, dịch vụ với dấu hiệu của doanh nghiệp gắn lên bề mặt sản phẩm dịch vụ nhằm khẳng định chất lượng và xuất xứ. Thương hiệu là một tài sản vô hình quan trọng và đối với các doanh nghiệp lớn, giá trị thương hiệu của doanh nghiệp chiếm một phần đáng kể trong tổng giá trị của doanh nghiệp”.

Theo đó, 3 Bộ đã có buổi gặp mặt bàn về giá trị thương hiệu cho một sản phẩm nông nghiệp.

Chỉ dẫn địa lý: ba Bộ phối hợp

 Xây dựng và quản lý Chỉ dẫn địa lý là một lĩnh vực đang được thúc đẩy nhanh trong thời gian gần đây, nhằm nâng cao giá trị và sức cạnh tranh cho các sản phẩm. Chính vì tầm quan trọng đó, lần đầu tiên Bộ Công Thương, Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã “bắt tay” hợp tác ký kết “Quy chế phối hợp về xây dựng và quản lý Chỉ dẫn địa lý”.

Chung mục tiêu nâng giá trị cho nông sản Việt Nam.

Thứ trưởng Bộ Công thương Đỗ Thắng Hải cho biết: theo Quy chế phối hợp này, có năm vấn đề chính được đưa ra. Thứ nhất là xây dựng và hoàn thiện chính sách, pháp luật liên quan đến chỉ dẫn địa lý. Thứ hai là tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật và nhiệm vụ khác có liên quan đến chỉ dẫn địa lý. Thứ ba là phối hợp phát hiện, ngăn chặn, kiểm soát và xử lý hành vi xâm phạm quyền đối với chỉ dẫn địa lý trên thị trường. Thứ tư là hỗ trợ xây dựng hồ sơ đăng ký bảo hộ và quản lý Chỉ dẫn địa lý. Thứ năm là thành lập Hội đồng tư vấn Chỉ dẫn địa lý nhằm tư vấn cho Bộ trưởng 03 Bộ và các cơ quan về xây dựng và quản lý Chỉ dẫn địa lý ở Việt Nam. Quy chế phối hợp được đưa ra nhằm bảo đảm sự phối hợp thống nhất, hiệu quả giữa Bộ Công Thương, Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Nông nghiệp và Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn trong công tác xây dựng và quản lý Chỉ dẫn địa lý của Việt Nam; góp phần tích cực trong quản lý nhà nước về Chỉ dẫn địa lý, hiệu quả kinh tế, xã hội của bảo hộ Chỉ dẫn địa lý, nhận thức của người sản xuất và tiêu dùng đối với sản phẩm mang Chỉ dẫn địa lý; Nâng cao hiệu quả hoạt động sử dụng Chỉ dẫn địa lý của tổ chức, cá nhân hiệu quả trong hoạt động liên kết vùng để phát triển các sản phẩm chủ lực của liên tỉnh, liên vùng góp phần nâng cao khả năng cạnh tranh, giá trị sản phẩm trên thị trường trong và ngoài nước; Góp phần triển khai hiệu quả các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên, các tuyên bố chung của Việt Nam với các nước liên quan đến chỉ dẫn địa lý. Trong thời gian qua, nhiều chính sách, chương trình, giải pháp hỗ trợ phát triển Chỉ dẫn địa lý đã được xây dựng và đưa vào triển khai trên thực tế như “Chương trình phát triển tài sản trí tuệ” do Bộ KH&CN chủ trì tổ chức triển khai thực hiện, các Chương trình phát triển thương hiệu của Chính phủ và các Chương trình hỗ trợ phát triển đặc sản địa phương của các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Tính đến ngày 31/7/2018, Việt Nam đã bảo hộ được 68 Chỉ dẫn địa lý, trong đó có 62 Chỉ dẫn địa lý của Việt Nam và 06 Chỉ dẫn địa lý của nước ngoài với nhiều loại sản phẩm như: trái cây, thủy sản, gạo, nước mắm, mắm tôm, nón lá Huế, cói Nga Sơn…. Mặc dù các văn bản pháp quy ở Việt Nam đã quy định khá đầy đủ nhưng để có Chỉ dẫn địa lý rất khó khăn, cam go và mất thời gian. Chính vì vậy, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Phạm Công Tạc cho biết: bên cạnh sự vào cuộc của các cơ quan quản lý nhà nước thì cần có sự tham gia của doanh nghiệp, hiệp hội ngành hàng bởi Chỉ dẫn địa lý hay sở hữu trí tuệ khi tham gia vào thị trường thế giới sẽ không tránh khỏi vấn đề cạnh tranh, khiếu kiện. “Chỉ dẫn địa lý là công việc lâu dài, có thể tồn tại cả thế kỷ, tốn nhiều thời gian, sự tỷ mẫn, chính sách để chỉ dẫn địa lý hòa nhập với thị trường thế giới”, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Phạm Công Tạc nhấn mạnh. Chỉ dẫn địa lý đang dần chứng minh vai trò quan trọng trong phát triển nông nghiệp, nông thôn, góp phần bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống, bảo tồn sự đa dạng sinh học, góp phần thúc đẩy sự phát triển sản xuất, thương mại và nâng cao giá trị gia tăng cho sản phẩm nông sản của Việt Nam.

Thứ trưởng Bộ Công thương Đỗ Thắng Hải có những chia sẻ thiết thực tại buổi lễ ký kết.

Cần sự phối hợp chặt chẽ giữa 3 bên

Khẳng định tầm quan trọng của thương hiệu, sở hữu trí tuệ, Chỉ dẫn địa lý, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải cho rằng, phải làm tốt các vấn đề này thì việc xây dựng mới mang lại giá trị gia tăng, đẩy mạnh tăng trưởng và mở rộng thị trường xuất khẩu cho hàng hóa Việt Nam. Vấn đề thứ hai được Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải nhắc đến đó là sự phối hợp của các cơ quan. Thứ trưởng Hải cho rằng đây là điểm yếu của các cơ quan, doanh nghiệp, Hiệp hội. “Sự hợp tác của 3 Bộ là bước đầu, tôi hy vọng thời gian tới sự hợp tác này sẽ mở rộng trong nhiều lĩnh vực hơn”, thứ trưởng Đỗ Thắng Hải mong muốn. Vấn đề cuối cùng cũng là yếu tố quyết định được Thứ trưởng Hải nêu ra tại Lễ ký quy chế phối hợp đó là sự tham gia tích cực, chủ động từ phía địa phương, doanh nghiệp và hiệp hội ngành hàng. Nhất trí ý kiến của Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải cho rằng Chỉ dẫn địa lý quan trọng nhưng thực hiện được hay không, sự quyết định là ở các địa phương, doanh nghiệp và các Hiệp hội ngành hàng. Quy chế phối hợp giữa 3 Bộ có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, là cơ sở để các Bộ phối hợp, tập trung nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, hỗ trợ các Chỉ dẫn địa lý phát huy tối đa hiệu quả, giá trị của sản phẩm được bảo hộ, nâng cao sức cạnh tranh của sản phẩm Việt trong bối cảnh hội nhập thị trường quốc tế.

Đặc biệt, sự phối hợp này được cho là sẽ phát huy ưu thế về năng lực chuyên môn, nguồn lực con người và tài chính của từng Bộ, tạo ra sự thống nhất, bổ trợ lẫn nhau trong các hoạt động xây dựng, quản lý và phát triển Chỉ dẫn địa lý. Đây cũng là cơ sở để các địa phương xây dựng cơ chế phối hợp giữa các Sở, ngành của địa phương trong xây dựng, quản lý và phát triển Chỉ dẫn địa lý.

Cũng tại biểu lễ  ông Đinh Hữu Phí - Cục trưởng Cục Sở hữu trí tuệ cho biết, trong bối cảnh hiện nay, để nâng cao giá trị gia tăng của nông sản hướng tới đáp ứng nhu cầu và yêu cầu của thị trường quốc tế, việc xây dựng thương hiệu cho sản phẩm nông sản trở thành yêu cầu cấp bách được Chính phủ, các Bộ, ngành, địa phương xác định là giải pháp quan trọng. Đồng thời khẳng định quy chế phối hợp giữa 3 Bộ là cơ sở để các Bộ phối hợp, tập trung nâng cao quản lý nhà nước hỗ trợ các CDĐL phát huy tối đa hiệu quả, giá trị của sản phẩm được bảo hộ, nâng cao sức cạnh tranh của sản phẩm Việt trong bối cảnh hội nhập thị trường quốc tế.

Ông Đinh Hữu Phí - Cục trưởng Cục Sở hữu trí tuệ phát biểu tại buổi lễ.

Sau lễ ký kết quy chế phối hợp, 3 cơ quan đầu mối của 3 Bộ sẽ chủ động, trao đổi thường xuyên và cùng nhau xây dựng kế hoạch cụ thể triển khai các nội dung theo Quy chế. Theo đó, thời gian tới, triển khai xây dựng và phê duyệt quy chế Hội đồng tư vấn về chỉ dẫn địa lý, nhằm nâng cao hiệu quả việc thẩm định đơn đăng ký chỉ dẫn địa lý, hoạt động xây dựng chính sách, thể chế về chỉ dẫn địa lý. Đồng thời, trao đổi, xây dựng kế hoạch và triển khai các nội dung nhằm thúc đẩy thị trường, đưa chỉ dẫn địa lý trở thành một dấu hiệu người tiêu dùng lựa chọn thông qua các hội chợ, tuần lễ chỉ dẫn địa lý… Bên cạnh đó, thúc đẩy các hoạt động xây dựng, sửa đổi và hoàn thiện hệ thống pháp luật, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, quản lý thị trường, xử lý các hành vi xâm phạm về sở hữu trí tuệ đối với chỉ dẫn địa lý.

Bài: Huy Hoàng-Kiều Vân