50 năm lãnh tụ Cuba Fidel Castro tới thăm Quảng Trị: Dấu ấn không thể phai mờ

Lãnh tụ Cuba Fidel Castro phất cao lá cờ bách chiến bách thắng lấp lánh Huân chương của đoàn Khe Sanh, Quân giải phóng Trị Thiên Huế, tháng 9/1973 - Ảnh: TTXVN

Nhân kỷ niệm 50 năm chuyến thăm của Lãnh tụ Cuba Fidel Castro tới vùng Giải phóng miền Nam Việt Nam tại Quảng Trị (9/1973 – 9/2023), ông Nguyễn Quốc Khánh, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Quảng Trị đã chia sẻ với Báo điện tử Chính phủ về ý nghĩa sự kiện lịch sử đặc biệt này.

Cách đây 50 năm, tháng 9/1973, Lãnh tụ Cuba Fidel Castro trở thành vị nguyên thủ quốc gia nước ngoài đầu tiên đến thăm vùng giải phóng miền Nam Việt Nam tại Quảng Trị. Đây là một dấu mốc lịch sử đặc biệt trong quan hệ hai nước Việt Nam, Cuba, đồng thời là một biểu tượng của phong trào quốc tế đoàn kết và ủng hộ cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc của nhân dân Việt Nam.

Nhân dân Việt Nam không bao giờ quên hình ảnh Nhà cách mạng lỗi lạc, lãnh tụ Cuba Fidel Castro bất chấp mọi nguy hiểm, khó khăn với mong muốn được tận mắt chứng kiến cuộc chiến đấu anh dũng của quân và dân Việt Nam. Vượt qua hàng vạn dặm đến với vùng đất lửa Quảng Trị chưa yên tiếng súng, Chủ tịch Fidel Castro với dáng vóc to lớn, oai phong trong bộ quân phục màu xanh oliu, đội mũ lưỡi trai, đến thăm hỏi bộ đội, đồng bào Quảng Trị đã để lại dấu ấn không thể phai mờ trong lòng nhân dân Quảng Trị.

50 năm đã qua, hình ảnh Chủ tịch Fidel Castro hai tay phất cao lá cờ của Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam trên cao điểm 241 Tân Lâm, nơi còn khét mùi thuốc súng, vẫn mãi in đậm trong tâm trí nhiều thế hệ người dân Việt Nam và trở thành biểu tượng cao đẹp của tình đoàn kết anh em gắn bó, thủy chung giữa hai dân tộc và nhân dân hai nước.

"Các đồng chí hãy mang lá cờ bách chiến, bách thắng này cắm vào sào huyệt cuối cùng của chính quyền ngụy Sài Gòn", những lời phát biểu hùng hồn của Chủ tịch Fidel Castro tại vùng giải phóng Quảng Trị lúc bấy giờ là nguồn động viên tinh thần to lớn, tiếp thêm ý chí, sức mạnh cho quân và dân ta trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc.

Niềm tin đó đã thành hiện thực, chưa đầy 2 năm sau đó, vào lúc 11h30' ngày 30/4/1975, lá cờ bách chiến, bách thắng đã tung bay trên nóc dinh Độc Lập, hai miền Nam Bắc được hoàn toàn thống nhất.

Theo ông Nguyễn Quốc Khánh, trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Quảng Trị là địa bàn chiến lược quân sự hết sức quan trọng, nơi đã từng chịu đựng nỗi đau chia cắt đất nước kéo dài gần một phần tư thế kỷ. Và cũng nơi đây sáng ngời lên ý chí kiên cường, bất khuất của người Quảng Trị, người Việt Nam, làm cho những người yêu chuộng hòa bình trên thế giới trân trọng, cảm phục. 

Mảnh đất được lịch sử "chọn làm điểm tựa" một thời chiến tranh được nhắc đến với những địa danh oai hùng như: Đường 9 - Khe Sanh, Dốc Miếu - Cồn Tiên, Cửa Việt, 81 ngày đêm Thành cổ Quảng Trị rực lửa, dòng Bến Hải ranh giới chia cắt hai miền đất nước, sông Thạch Hãn hòa dòng máu đỏ, Vĩnh Linh luỹ thép anh hùng...

Cuộc chiến tranh khốc liệt đã để lại những hậu quả hết sức nặng nề đối với Quảng Trị. Thời gian qua đi, ngày nay "đất thép đã nở hoa". Mảnh đất hoang tàn, đầy rẫy hố bom ngày đồng chí Fidel đến thăm giờ đã tràn ngập màu xanh.

Chủ tịch Cuba Fidel Castro với các chiến sĩ đoàn Khe Sanh, quân giải phóng Trị Thiên Huế trong chuyến thăm vùng giải phóng Quảng Trị - Ảnh: TTXVN

Từ trong chiến tranh đến thời kỳ đổi mới, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Quảng Trị luôn khẳng định tình đoàn kết, hữu nghị trong sáng thuỷ chung với nhân dân Cuba. Các lễ kỷ niệm 40 năm, 45 năm Chủ tịch Fidel Castro đến thăm vùng giải phóng Quảng Trị đều được tổ chức trang trọng tại Quảng Trị. Đặc biệt, năm 2018 Quảng Trị đã tổ chức khánh thành công viên mang tên vị lãnh tụ Cuba Fidel Castro tại thành phố Đông Hà.

Tại kỳ họp thứ 37 của Ủy ban Liên Chính phủ Việt Nam-Cuba vào năm 2019, Thứ trưởng Bộ Y tế Cuba Marcia Cobass Ruiz và Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị Hoàng Nam đã ký kết Biên bản ghi nhớ hợp tác về lĩnh vực y tế giữa tỉnh Quảng Trị và Cuba. Biên bản đã thiết lập chiến lược hợp tác toàn diện trong lĩnh vực y tế giữa 2 nước Việt Nam, Cuba nói chung và giữa tỉnh Quảng Trị và Cuba nói riêng, đồng thời phối hợp thực hiện các chương trình y tế, dự án hỗ trợ học tập, khoa học, đầu tư và y tế mà cả hai bên quan tâm.

Quảng Trị cũng trở thành điểm đến của các đoàn lãnh đạo Cuba mỗi khi sang thăm và làm việc tại Việt Nam. Mới đây, tháng 5/2023, Ủy viên Trung ương Đảng Cộng sản Cuba, Ủy viên Hội đồng Nhà nước, Chủ tịch Ủy ban Bảo vệ cách mạng Cuba Gerardo Hernander Nordelo đã thăm tất cả những địa danh mà cách đây 50 năm, vị Chủ tịch kính yêu Fidel đã đặt chân đến. Đó là Cao điểm 241, Di tích Trụ sở Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam, nơi Chủ tịch Fidel đã nói: "Vì Việt Nam, Cuba sẵn sàng hiến dâng cả máu của mình",…

Bà Arlin Alberly Loforte, Phó Tổng Biên tập Báo Granma khi dừng chân đến Quảng Trị cũng có cảm xúc rất đặc biệt: "Đây là lần đầu tiên tôi đến Quảng Trị-mảnh đất mà tôi muốn được đặt chân đến một lần trong đời. Tại đất nước Cuba, hai tiếng Quảng Trị luôn được báo chí nhắc đến đầy ngưỡng mộ trong nhiều sự kiện quan trọng".

Gần đây, trong khuôn khổ chuyến đi thăm và làm việc của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ tại La Habana và Santiago de Cuba diễn ra từ ngày 18 đến 23/4/2023,  Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Trị Lê Quang Tùng và Thống đốc tỉnh Holguin, ông Julio Cesar Estupinan Rodriguez đã trao bản ghi nhớ về việc thiết lập quan hệ hữu nghị, hợp tác với sự chứng kiến của Chủ tịch Quốc hội hai nước. Bản ghi nhớ này đã mở ra hướng hợp tác mới trên các lĩnh vực hai tỉnh cùng quan tâm và có  lợi thế. Nhân dịp này, Quảng Trị đã tặng tỉnh Holguin 50.000 USD để thực hiện chính sách an sinh xã hội.

Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Quảng Trị Nguyễn Quốc Khánh khẳng định, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Quảng Trị sẽ cùng nhân dân cả nước làm hết sức mình để vun đắp mối quan hệ hữu nghị và đoàn kết Việt Nam-Cuba mãi mãi xanh tươi và đơm hoa kết trái, vì hòa bình và phát triển ở khu vực và thế giới.

Thế Phong/Chinhphu