Thực trạng và một số biện pháp xây dựng đội ngũ sĩ quan trẻ đơn vị cơ sở trong quân đội hiện nay

TNV - Để xây dựng đơn vị VMTD theo Chỉ thị 917/1999/CT-BQP ngày 22/6/1999 của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng đối với đơn vị cơ sở đòi hỏi phải thực hiện nhiều biện pháp đồng bộ của cấp uỷ, chỉ huy các cấp, trong đó việc xây dựng rèn luyện đội ngũ sĩ quan trẻ (cán bộ trung, đại đội) là khâu then chốt có ý nghĩa quyết định đến quá trình thực hiện nhiệm vụ chính trị được giao. Bởi đây là những cán bộ trong hệ thống tổ chức biên chế của Quân đội ta, trực tiếp cùng ăn, ở, sinh hoạt học tập và công tác hàng ngày với chiến sỹ; là người trực tiếp chỉ huy quản lý tình hình mọi mặt của đơn vị từ con người đến VKTB và cơ sở vật chất. Trực tiếp chỉ huy cán bộ, chiến sỹ thuộc quyền thực hiện thắng lợi nghị quyết của cấp uỷ và nhiệm vụ của đơn vị, cũng như thực hiện các chế độ nề nếp chính quy, chấp hành kỷ luật quân đội, pháp luật Nhà nước. Sĩ quantrẻ vừa là người giáo viên trực tiếp tổ chức huấn luyện, giáo dục chính trị cho bộ đội theo nội dung chương trình huấn luyện, chỉ lệnh và kế hoạch huấn luyện đề ra, đồng thời cũng chính là người chăm lo đời sống vật chất tinh thần của bộ đội. Để làm “tròn vai” của mình đòi hỏi đội ngũ sĩ quantrẻ phải không ngừng nỗ lực, tu dưỡng rèn luyện phấn đấu vươn lên về mọi mặt, trước hết là trình độ năng lực, phẩm chất đạo đức lối sống, đổi mới phương pháp tác phong công tác để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao.

Thực tế tình hình đội ngũ sĩ quantrẻ ở đơn vị cơ sở hiện nay phần lớn được đào tạo cơ bản, có trình độ đại học, được trang bị kiến thức quân sự và khoa học xã hội nhân văn tương đối toàn diện. Tuyệt đại đa số an tâm tư tưởng xác định tốt nhiệm vụ, có động cơ phấn đấu đúng đắn, có xu hướng nghề nghiệp rõ ràng, có tinh thần trách nhiệm cao trong xây dựng đơn vị và phục vụ Quân đội. Bên cạnh đó điều kiện mọi mặt của Quân đội, đơn vị đảm bảo cho thực hiện chức trách tương đối đầy đủ như: Cơ sở vật chất doanh trại, nơi ăn, ở, sinh hoạt, học tập công tác được đầu tư xây dựng cơ bản, đời sống vật chất tinh thần của bộ đội ngày càng được cải thiện, các chính sách đãi ngộ đối với đội ngũ sĩ quan trẻ ngày càng được quan tâm, đảm bảo tốt hơn. Chất lượng đầu vào của chiến sỹ không ngừng được nâng lên, đây là những điều kiện cơ bản để đội ngũ sĩ quan trẻtrẻ hoàn thành nhiệm vụ.

Tuy nhiên bên cạnh đó còn có những tồn tại, khó khăn như: Chất lượng đội ngũ sĩ quan trẻ không đồng đều, kinh nghiệm thực tiễn còn ít, năng lực tổ chức và thực hành huấn luyện đang còn là khâu yếu, nhiều đồng chí chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn đặt ra, chuẩn bị giáo án nặng về sao chép tài liệu, ít nghiên cứu tìm tòi sáng tạo nhất là nghiên cứu các chiến lệ, các trận đánh, gắn với kể chuyện truyền thống nên bài giảng thiếu sinh động và chưa gắn với thực sự, thực tế. Thực hành huấn luyện chưa nắm vững phương châm, phương pháp còn nặng về lý thuyết, nói dài, sợ bộ đội không hiểu; việc phân chia thời gian cho từng khoa mục huấn luyện chưa hợp lý, phương pháp tổ chức thực hành ôn luyện thiếu khoa học - nhất là đối tượng chiến sỹ mới còn có biểu hiện nóng vội, đốt cháy giai đoạn, không tuân thủ phương châm “Cơ bản - thiết thực - vững chắc” ngay từ ngày đầu, tuần đầu. Việc tổ chức ôn luyện nhiều đồng chí còn quan liêu thiếu sâu sát, tỷ mỉ nhất là việc sửa tập uốn nắn cho bộ đội từng yếu lĩnh động tác. Sau từng nội dung khoa mục huấn luyện việc kiểm tra đánh giá kết quả của cá nhân và phân đội thực hiện không tốt, nhận xét chung chung, do vậy kết quả chất lượng huấn luyện một số nội dung khoa mục thiếu cơ bản vững chắc. Một trong những tồn tại cần được quan tâm đó là năng lực quản lý, chỉ huy điều hành đơn vị; trong đó việc quản lý tình hình tư tưởng kỷ luật bộ đội vẫn là khâu yếu. Thực tế cho thấy nhiều đơn vị thực hiện nhiệm vụ chính trị huấn luyện sẵn sàng chiến đấu rất tốt, song đơn vị không đạt VMTD do có nhiều vụ việc như ý thức chấp hành kỷ luật của cán bộ, chiến sỹ không nghiêm; hiện tượng la cà, nợ nần hàng quán, uống rượu bia, mất an toàn giao thông… Đã ảnh hưởng đến phẩm chất truyền thống “Bộ đội Cụ Hồ”, thành tích thi đua của đơn vị. Nguyên nhân có nhiều song nguyên nhân cơ bản chủ yếu vẫn là vai trò trách nhiệm của đội ngũ cán bộ các cấp, trong đó có vai trò của đội ngũ sĩ quan trẻ. Bên cạnh công tác giáp dục chính trị tư tưởng thiếu chiều sâu, hiệu quả chưa tốt thì việc tổ chức duy trì chế độ ngày tuần còn lỏng lẻo nhất là các ngày nghỉ, giờ nghỉ; việc tổ chức các hoạt động phong trào đoàn thanh niên, vui chơi hai ngày nghỉ chưa tốt, đây là kẽ hở để bộ đội vi phạm kỷ luật. Một số sĩ quantrẻ thiếu tu dưỡng rèn luyện, nói và làm không theo nghị quyết, chấp hành chế độ nề nếp không nghiêm, thậm chí không ít đồng chí vi phạm kỷ luật quân đội, pháp luật Nhà nước. Đây vừa là khuyết điểm, vừa là nguyên nhân tạo nên tấm gương phản chiếu, tác dụng xấu đến quá trình giáo dục quản lý bộ đội. Từ thực trạng tình hình và những tồn tại khuyết điểm trên để tiếp tục xây dựng đội ngũ sĩ quan trẻở đơn vị cơ sở ngang tầm nhiệm vụ, xin được đề cập một số biện pháp sau:

Một là;cấp uỷ, chỉ huy, tổ chức đoàn thanh niên các cấp thường xuyên làm tốt công tác bồi dưỡng tập huấn cho đội ngũ sĩ quan trẻ, nhằm nâng cao trình độ năng lực, trước hết là năng lực tổ chức huấn luyện bộ đội và công tác tham mưu tác chiến, mỗi cán bộ cơ sở phải nắm vững quan điểm nguyên tắc huấn luyện của Đảng, trước hết là phương châm huấn luyện “Cơ bản - thiết thực - vững chắc” đồng bộ và chuyên sâu với yêu cầu “Giỏi cấp mình, biết cấp trên và thành thạo cấp dưới”. Một thực tế hiện nay ở đơn vị cơ sở là tỷ lệ đào tạo cơ bản nhiều, có thời gian tích luỹ kinh nghiệm đảm nhiệm cương vị cán bộ Trung đội, Đại đội. Song tỷ lệ sĩ quan trẻ huấn luyện giỏi lại không cao, trong khi đó để nâng cao chất lượng huấn luyện ở đơn vị nhân tố đầu tiên đó là năng lực và tổ chức huấn luyện  của đội ngũ cán bộ. Do vậy ngoài việc tổ chức tập huấn, bồi dưỡng cán bộ hàng năm trước mùa huấn luyện thì việc duy trì nghiêm túc nề nếp thông qua giáo án, bải giảng, tổ chức giảng thử, bình giảng hàng tuần ngoài thực địa, nhằm nâng cao khả năng sư phạm, phương pháp tổ chức huấn luyện cho đội ngũ cán bộ. Đồng thời cấp uỷ, chỉ huy, đoànthanh niên các cấp hàng năm nên tổ chức các cuộc thi cán bộ trẻ huấn luyện giỏi nhất là cán bộ Trung đội, Đại đội, từ đó tạo ra phong trào thi đua nâng cao chất lượng huấn luyện, cũng như các hoạt động phong trào của đơn vị.

Hai là;thực hiện nghiêm túc chế độ nề nếp xây dựng kế hoạch và thực hiện kế hoạch, chương trình, lịch công tác hàng tuần, tháng của đơn vị, gắn với chế độ công tác ngày tuần của chỉ huy các cấp. Làm việc theo chức trách, hành động theo điều lệnh, đây là thể hiện tác phong làm việc chính quy, khoa học của mỗi quân nhân, trước hết là đội ngũ sĩ quan trẻ. Do vậy yêu cầu đội ngũ sĩ quantrẻ phải hiểu biết và nắm vững các quy định điều lệnh, điều lệ - chức trách của bản thân, nguyên tắc lãnh đạo của Đảng trước hết là nguyên tắc tập trung dân chủ, tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách, thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở. Duy trì nghiêm túc có chất lượng nề nếp chế độ sinh hoạt, học tập trong tuần, nội dung sinh hoạt phải được chuẩn bị chu đáo, có phê duyệt của chỉ huy các cấp. Giải quyết tốt các mối quan hệ giữa cán bộ với chiến sỹ, trên cơ sở các quy định của điều lệnh quản lý bộ đội gắn với tình thương yêu đồng chí, đồng đội, tất cả cùng chung mục tiêu, lý tưởng, cùng đồng cam cộng khổ giúp đỡ nhau hoàn thành nhiệm vụ. Muốn vậy đội ngũ cán bộ trẻ phải biết động viên khơi dậy tinh thần tích cực tự giác của mỗi cán bộ, chiến sỹ, đoàn viên thanh niên trong thực hiện nhiệm vụ chức trách và chấp hành kỷ luật, phải có tác phong sâu sát, tỷ mỉ, gần gũi với bộ đội, lắng nghe bộ đội nói, nói cho bộ đội hiểu và làm cho bộ đội noi theo, thực sự là trung tâm đoàn kết tập hợp mọi người trong đơn vị để phấn đấu thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị được giao.

Ba là;đội ngũ sĩ quan trẻ phải không ngừng tu dưỡng rèn luyện xây dựng bản lĩnh chính trị vững vàng, xác định tốt nhiệm vụ xây dựng đơn vị, phục vụ quân đội. Lấy binh nghiệp làm nghề nghiệp từ đó thường xuyên trau dồi trình độ mọi mặt phấn đấu vươn lên tự hoàn thiện mình. Trước hết là kiến thức quân sự, chính trị, hậu cần, kỹ thuật, năng lực tổ chức huấn luyện bộ đội, quản lý chỉ huy đơn vị và tổ chức hoạt động phong trào đoàn. Rèn luyện phương pháp tác phong công tác, luôn gương mẫu trong lời nói và hành động, có ý thức tổ chức kỷ luật, có lối sống trong sạch lành mạnh, thực sự là tấm gương sáng để bộ đội noi theo. Mỗi đồng chí sĩ quantrẻ phải chịu khó tìm tòi nghiên cứu các tài liệu sách báo, luôn trau dồi kiến thức nghiệp vụ và hiểu biết về đời sống xã hội, tích luỹ kinh nghiệm xây dựng bản lĩnh vững vàng trong mọi lúc, mọi nơi có như vậy mới hội đủ phẩm chất cần thiết để chỉ huy bộ đội hoàn thành nhiệm vụ được giao. Thực tế không ít sĩ quantrẻ do đơn vị hoàn thành nhiệm vụ thấp, chiến sỹ mình quản lý chấp hành kỷ luật không nghiêm dẫn đến dễ nổi nóng, thiếu kiềm chế. Đây là vấn đề nghiêm trọng ảnh hưởng đến truyền thống “Bộ đội Cụ Hồ” sai với điều lệnh, quy định của quân đội do bản thân người sĩ quan trẻ thiếu bản lĩnh, chưa trang bị cho mình một vốn sống cũng như sự trải nghiệm, đây là hệ quả của ý thức tổ chức kỷ luật không cao, nhận thức về pháp luật, kỷ luật chưa đầy đủ, là biểu hiện của độc đoán, gia trưởng, áp đặt thiếu dân chủ. Do vậy luôn luôn tự hoàn thiện mình đó là tiêu chí phấn đấu của mỗi cán bộ, đảng viên trong quân đội nói chung và đội ngũ sĩ quantrẻ nói riêng, có như vậy mới đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ xây dựng quân đội, xây dựng đơn vị.

Bốn là; Cấp uỷ, chỉ huy các cấp phải kết hợp chặt chẽ giữa xây dựng đội ngũ sĩ quan trẻ với rèn luyện đội ngũ đảng viên. Duy trì nghiêm chế độ đánh giá, xếp loại chất lượng đảng viên hàng tháng, cả năm gắn với thực hiện có hiệu quả Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII vàChỉ thị số 05 của Bộ chính trị, Chỉ thị số 87 của Thường vụ Quân ủy Trung ương về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; lấy kết quả hoàn thành nhiệm vụ chính trị của đơn vị làm cơ sở nhận xét đảng viên và xem xét đánh giá đội ngũ cán bộ cũng như đề nghị, đề bạt, bổ nhiệm, nâng lương, phong quân hàm. Đồng thời phải làm tốt công tác luân chuyển đội ngũ cán bộ giữa cơ quan và đơn vị - giữa chủ lực và địa phương. Nhằm không ngừng nâng cao chất lượng đội ngũ sĩ quan trẻ và tạo sự đồng đều giữa cơ quan và đơn vị góp phần xây dựng đơn vị VMTD./.                                        

Trung tá Nguyễn Trung Kiên  - Đại úy Nguyễn Đức Dương