Qua đánh giá công tác chuẩn bị và tổ chức cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2016 - 2021 để cuộc bầu cử đạt kết quả tốt đẹp, Hội đồng bầu cử Quốc gia đã rút ra 5 bài học kinh nghiệm.
Phó Chủ tịch Quốc hội khóa XIII, Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng bầu cử quốc gia Tòng Thị Phóng báo cáo tổng kết công tác bầu cử. (Ảnh: Kim Thanh)
Sáng 20/7, tại Kỳ họp thứ nhất, Quốc hội khóa XIV, Phó Chủ tịch Quốc hội khóa XIII, Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng bầu cử quốc gia Tòng Thị Phóng đã báo cáo tổng kết cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2016 - 2021. Theo báo cáo, ngày 22 tháng 5 năm 2016, cử tri cả nước đã tiến hành bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2016 - 2021. Hội đồng bầu cử Quốc gia đánh giá cuộc bầu cử thực sự là đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng trong toàn Đảng, toàn dân và toàn quân, thu hút sự tham gia của đông đảo quần chúng nhân dân từ giai đoạn chuẩn bị cho đến ngày diễn ra cuộc bầu cử. Cuộc bầu cử đã phát huy được tinh thần dân chủ, công khai, minh bạch trong từng bước triển khai thực hiện. Việc thành lập và hoạt động của Hội đồng bầu cử quốc gia đã giúp cho công tác chỉ đạo, ban hành văn bản hướng dẫn về bầu cử kịp thời, cụ thể hơn, tạo điều kiện cho các địa phương, cơ sở thuận lợi hơn trong việc tổ chức thực hiện; công tác thông tin, tuyên truyền sâu rộng, thiết thực, có nhiều đổi mới, sáng tạo, thu hút sự quan tâm của đông đảo cử tri và nhân dân cả nước. Cuộc bầu cử cũng diễn ra trong tình hình an ninh ổn định, trật tự, an toàn xã hội được bảo đảm, không có các tình huống bất thường xảy ra. Kết quả bầu cử cơ bản bảo đảm mục tiêu kế hoạch đề ra, tỷ lệ đại biểu là phụ nữ, là người dân tộc thiểu số, đại biểu trẻ tuổi, có trình độ trên đại học cao hơn so với nhiệm kỳ trước, phản ánh được tính đại diện rộng rãi cho các tầng lớp nhân dân; chất lượng đại biểu nâng lên đủ năng lực hoạt động với chất lượng, hiệu quả cao hơn. Ngày 9/6/2016, Hội đồng bầu cử quốc gia đã công bố danh sách chính thức những người trúng cử đại biểu Quốc hội khóa XIV. Đến hết ngày 1/6/2016, Ủy ban bầu cử các cấp đã hoàn thành việc công bố danh sách chính thức những người trúng cử đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp. Đến nay, Hội đồng bầu cử quốc gia, Ủy ban bầu cử các cấp đã tiến hành xong việc xác nhận tư cách đại biểu Quốc hội khóa XIV, đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2016 - 2021. Với tinh thần nghiêm túc, trách nhiệm, Hội đồng bầu cử Quốc gia đã thận trọng trong xem xét, xác nhận tư cách đại biểu, có biểu quyết bằng phiếu, kết quả không công nhận tư cách 02 đại biểu. Như vậy, có 494 đại biểu Quốc hội đủ tư cách đại biểu Quốc hội khóa XIV; cả nước có 3.907 đại biểu Hội đồng nhân dân cấp tỉnh, 25.180 đại biểu Hội đồng nhân dân cấp huyện, 292.305 đại biểu Hội đồng nhân dân cấp xã được công nhận đủ tư cách đại biểu Hội đồng nhân dân nhiệm kỳ 2016 - 2021 . Tuy nhiên, báo cáo cũng chỉ rõ, bên cạnh những kết quả đạt được, cuộc bầu cử lần này cũng có hạn chế là chưa bầu đủ 500 đại biểu như Ủy ban thường vụ Quốc hội đã dự kiến, vẫn còn có trường hợp sau khi trúng cử phát hiện không đủ tư cách đại biểu Quốc hội, nên Hội đồng bầu cử Quốc gia không xác nhận tư cách đại biểu; vẫn còn để xảy ra sai sót trong in ấn phiếu bầu dẫn đến việc phải hủy bỏ kết quả bầu cử và phải tiến hành bầu cử lại; sơ xuất trong việc kiểm soát số lượng phiếu phát ra, số phiếu thu vào, việc đóng dấu đã bỏ phiếu, vẫn còn có trường hợp bầu hộ, bầu thay. Một số nơi bầu chưa đủ 2/3 số lượng đại biểu Hội đồng nhân dân cần bầu, nhất là đại biểu Hội đồng nhân dân cấp xã. Một số cơ cấu, số lượng phân bổ đại biểu chưa đạt được như định hướng dự kiến ban đầu, nhất là tỷ lệ nữ, tỷ lệ người ngoài đảng... Theo bà Tòng Thị Phóng, qua đánh giá công tác chuẩn bị và tổ chức cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2016 - 2021 để cuộc bầu cử đạt kết quả tốt đẹp, Hội đồng bầu cử Quốc gia rút ra 5 bài học kinh nghiệm. Bài học đầu tiên là sự tin tưởng, đồng lòng của nhân dân, ý thức trách nhiệm của công dân, sự tham gia tích cực của cả hệ thống chính trị vào công tác bầu cử là yếu tố quyết định, bảo đảm chắc chắn cho thành công của cuộc bầu cử. Đặc biệt sự lãnh đạo của Ban chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư Đảng đoàn Quốc hội và các cấp ủy Đảng đối với công tác chuẩn bị bầu cử là yếu tố quan trọng hàng đầu bảo đảm thắng lợi của cuộc bầu cử. Nơi nào có sự chỉ đạo sát sao, thống nhất; các văn bản lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đảng được phổ biến, quán triệt đầy đủ nơi đó công tác bầu cử được chuẩn bị chu đáo, triển khai công việc kịp thời, phối hợp chặt chẽ, kết quả đạt cao. Tiếp đó, sự phân công, hợp tác tích cực, phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, tổ chức hữu quan trong công tác chỉ đạo chuẩn bị bầu cử tạo sự thống nhất, thông suốt từ Trung ương đến cơ sở trong việc tổ chức chuẩn bị và tiến hành cuộc bầu cử. Việc thông tin, tuyên truyền mạnh mẽ, sâu rộng đến mọi người dân về bầu cử với nhiều hình thức đa dạng, thiết thực, nội dung phong phú trong từng giai đoạn chuẩn bị; việc bảo đảm sự công khai, minh bạch, dân chủ, công bằng, bình đẳng trong từng công việc chuẩn bị bầu cử; phát huy tốt vai trò của Mặt trận Tổ quốc các cấp và các tổ chức thành viên trong việc vận động khuyến khích người dân, cử tri cả nước tham gia vào các bước trong quá trình bầu cử để tạo không khí tin tưởng, phấn khởi đối với cuộc bầu cử, nâng cao ý thức, trách nhiệm chính trị của công dân tham gia xây dựng bộ máy nhà nước, chính quyền các cấp. Bảo đảm thực hiện tốt quy trình công tác nhân sự; bảo đảm phát huy dân chủ từ việc hiệp thương lựa chọn, giới thiệu người ứng cử, lấy ý kiến cử tri về người ứng cử, vận động bầu cử để lựa chọn được những ứng cử viên xứng đáng, đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn mà pháp luật đã quy định, đại diện cho ý chí nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân. Làm tốt công tác tập huấn nghiệp vụ bầu cử cho các tổ chức phụ trách bầu cử, nhất là các Tổ bầu cử; bảo đảm thành viên các tổ chức phụ trách bầu cử có tâm huyết, trách nhiệm, nắm vững luật pháp về bầu cử, thành thạo công việc, giữ vững nguyên tắc trong việc bỏ phiếu, việc kiểm phiếu. Bài học cuối cùng được Hội đồng bầu cử Quốc gia chỉ ra là chủ động nắm bắt tình hình, bám sát địa bàn cơ sở; chuẩn bị đầy đủ phương án, kế hoạch bảo đảm an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phối hợp chặt chẽ các lực lượng an ninh, quốc phòng, dân phòng và sự ủng hộ của nhân dân để bảo đảm an toàn tuyệt đối cho cuộc bầu cử, xử lý kịp thời các tình huống xảy ra; giải quyết tốt các đơn, thư khiếu nại, tố cáo về công tác bầu cử và nhân sự ứng cử viên. Thực hiện tốt chế độ thông tin, báo cáo về tiến độ triển khai công tác bầu cử; thường xuyên kiểm tra, giám sát, kịp thời chỉ đạo, giải quyết những vướng mắc, khó khăn ở địa phương, cơ sở. Bà Tòng Thị Phóng cho biết, những công việc còn lại như tiếp tục hoàn thiện hồ sơ, chuyển tài liệu đến Ủy ban thường vụ Quốc hội khóa XIV, sẽ được Hội đồng bầu cử Quốc gia thực hiện nghiêm túc theo quy định của Luật bầu cử. Những kiến nghị góp ý của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, chính quyền các cấp về việc tiếp tục nghiên cứu hoàn thiện, hướng dẫn, chỉ đạo công tác bầu cử sẽ được Ủy ban thường vụ Quốc hội và các cơ quan hữu quan nghiên cứu tiếp thu nghiêm túc./.
Theo Dangcongsan
