Chiều 14/11, ông Trần Lưu Quang, Bí thư Thành ủy TP.HCM, Trưởng Ban Chỉ đạo phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị TP.Hồ Chí Minh (Ban Chỉ đạo) chủ trì cuộc họp Ban Chỉ đạo và làm việc với Ban Quản lý Đường sắt đô thị TP.HCM về chiến lược phát triển mạng lưới đường sắt trên địa bàn thành phố.
Tại cuộc họp, Giám đốc Sở Xây dựng TP.HCM Trần Quang Lâm cho biết, theo quy hoạch được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, mạng lưới đường sắt Quốc gia tại khu vực đầu mối TP.HCM gồm 7 tuyến với tổng chiều dài 547km.
Tuyến metro số 1 tại ga Bến Thành - Suối Tiên
Trong khi đó, mạng lưới đường sắt đô thị của riêng TP.HCM gồm 27 tuyến với tổng chiều dài 1.024km. Thành phố đặt mục tiêu đến năm 2030 sẽ hoàn thành khoảng 232km đường sắt đô thị, với tổng mức đầu tư sơ bộ khoảng 19,67 tỷ USD.
Trong giai đoạn 2025 – 2030, TP.HCM tập trung đầu tư và hoàn thành 6 tuyến quan trọng gồm:
1. Tuyến Metro số 2 (đoạn Bến Thành – Tham Lương); Tuyến Metro số 2 (Bến Thành – Thủ Thiêm);
2. Tuyến Thủ Thiêm – Long Thành;
3. Tuyến thành phố mới Bình Dương – Suối Tiên;
4. Tuyến Thủ Dầu Một – TP.HCM ;
5. Giai đoạn 1, tuyến Metro số 6 (Tân Sơn Nhất – Phú Hữu);
6. Tuyến Bến Thành – Cần Giờ.
Đề xuất thành lập Tổng Công ty Đường sắt đô thị do Nhà nước nắm 100% vốn
Theo đánh giá, nguồn vốn Trung ương và ngân sách thành phố chỉ đáp ứng được khoảng 66% tổng nhu cầu đầu tư.
Do đó, thành phố cần khẩn trương xây dựng đề án huy động các nguồn lực bổ sung, trong đó có khai thác quỹ đất theo mô hình TOD (phát triển đô thị gắn với giao thông công cộng) và các phương thức hợp tác công – tư (PPP), đặc biệt là hợp đồng xây dựng - chuyển giao (BT).
Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM Trương Minh Huy Vũ cho rằng, cần thành lập Tổng Công ty Đường sắt đô thị do Nhà nước nắm 100% vốn, trực thuộc TP.HCM để đảm bảo đầu tư, quản lý và vận hành đồng bộ hệ thống metro.
Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được yêu cầu các sở, ngành và đơn vị liên quan lựa chọn nhà đầu tư có năng lực, rà soát tổng thể quy hoạch mạng lưới đường sắt phù hợp với không gian mới của thành phố để cập nhật vào quy hoạch chung của thành phố và điều chỉnh quy hoạch TP.HCM thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Đồng thời, rà soát, tổ chức lập, thẩm định, phê duyệt, điều chỉnh quy hoạch khu vực phát triển đô thị theo hướng TOD xung quanh nhà ga, depot đường sắt đô thị để khai thác nguồn lực này phục vụ cho sự phát triển thành phố.
Khởi công metro Bến Thành – Cần Giờ vào tháng 12
Phát biểu kết luận, Bí thư Thành ủy TP.HCM Trần Lưu Quang yêu cầu toàn hệ thống chính trị thành phố tập trung hoàn thành 6 tuyến metro của thành phố và 2 tuyến đường sắt quốc gia mà Trung ương đã giao.
Sơ đồ tổng hướng tuyến của dự án đường sắt Bến Thành - Cần Giờ.
Riêng với 3 tuyến trọng điểm (metro số 2 Bến Thành – Tham Lương, metro số 2 Bến Thành – Thủ Thiêm và tuyến Thủ Thiêm – Long Thành), Bí thư Thành ủy chỉ đạo phải hoàn thành trước năm 2030, yêu cầu rõ ràng từng mốc tiến độ, phân công trách nhiệm cụ thể, tránh tình trạng trì trệ, chồng chéo.
Thành phố sẽ tổ chức khởi công tuyến Bến Thành – Cần Giờ vào ngày 19/12 tới đây, yêu cầu các sở ngành thực hiện song song nhiều đầu việc để đảm bảo tiến độ, không để xảy ra tình trạng chờ đợi, ách tắc do thiếu phối hợp.
Về tiến độ triển khai tuyến đường sắt đô thị số 2 (Bến Thành – Tham Lương), Giám đốc Sở Xây dựng TP.HCM cho biết, thành phố dự kiến khởi công dự án trong tháng 01/2026.
Đây là tuyến Metro đầu tiên tại TP.HCM áp dụng các cơ chế, chính sách đặc thù theo Nghị quyết 188 của Quốc hội, về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt để phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị tại TP.Hà Nội và TP.HCM .
Diệu Trang