Một cách phổ biến để xác định các hướng Đông Tây Nam Bắc đó là dùng la bàn. Tuy nhiên, trường hợp bạn không có dụng cụ này thì vẫn có thể xác định phương hướng bằng những cách đơn giản sau.
Xác định hướng phương hướng là kỹ năng mềm quan trọng ai cũng nên biết
1. Tổng Quan Về Các Hướng Đông Tây Nam Bắc
Trước khi khám phá cách xác định hướng Đông Tây Nam Bắc, nếu bạn chưa rõ về các phương hướng thì chúng ta hãy cùng nhắc lại.
Theo quy ước chung trên toàn cầu thì có 4 hướng chính để định vị là: Đông – Tây – Nam – Bắc với ký hiệu tương ứng là E – W – S- N. Các ký hiệu này được lấy từ chữ cái đầu của các hướng khi dịch sang tiếng Anh. Cụ thể:
- East (E): hướng Đông
- West (W): hướng Tây
- South (S): hướng Nam
- North (N): hướng Bắc
Bên cạnh 4 hướng chính Đông Tây Nam Bắc, trong những trường hợp cần xác định chính xác tọa độ của một vật thể, một công trình thì có thể sử dụng thêm 4 hướng phụ là:
- Đông Bắc (NE)
- Đông Nam (SE)
- Tây Bắc (NW)
- Tây Nam (SW)
Một số trường hợp cần chi tiết hơn nữa về hướng sự vật thì có thể sử dụng thêm 8 hướng sau:
- Bắc Tây Bắc.
- Bắc Đông Bắc.
- Đông Đông Bắc.
- Bắc Đông Nam.
- Nam Đông Nam.
- Nam Tây Nam.
- Tây Tây Nam.
- Tây Tây Bắc.
Như vậy, có tổng cộng 16 hướng được suy ra từ 4 hướng chính ban đầu. Trong đó, cơ sở để xác định phương hướng vẫn phải dựa vào việc xác định 4 hướng cơ bản là Đông Tây Nam Bắc.
Theo quy ước quốc tế thì có 4 hướng chính là Đông Tây Nam Bắc và 12 hướng phụ
Xem thêm:
2. Làm Sao Để Xác Định Hướng Đông Tây Nam Bắc?
Việc xác định phương hướng được ứng dụng rất nhiều trong cuộc sống. Hữu ích nhất là bạn có thể xác định được hướng nhà hợp tuổi, hợp phong thủy. Ngoài ra, bạn có thể chọn các hướng đẹp, tối ưu về ánh sáng, hướng gió, nhiệt độ,… Hoặc đơn giản, đây là một trong những kỹ năng sinh tồn quan trọng mà ai cũng nên biết.
Có rất nhiều cách xác định hướng Đông Tây Nam Bắc, trong đó, Batdongsan.com.vn đã tổng hợp ra đây 7 cách đơn giản nhất như sau:
Cách Xác Định Hướng Dựa Vào Mặt Trời
Từ xa xưa thì mặt trời đã được coi là tín hiệu thể hiện phương hướng cơ bản nhất của con người. Nếu bạn chưa biết Mặt trời mọc hướng nào thì sau đây là câu trả lời.
Mặt trời mọc ở hướng Đông và lặn ở hướng Tây, hay nói cách khác mặt trời luôn di chuyển từ Đông sang Tây. Lúc này, bạn đã xác định được hướng Đông – Tây. Tiếp theo, bạn giơ 2 tay sang ngang, tay phải chỉ về phía mặt trời mọc (hướng Đông). Khi đó, có thể xác định được các hướng như sau:
- Tay phải đang chỉ về hướng Đông
- Tay trái đang chỉ về hướng Tây
- Sau lưng là hướng Nam
- Trước mặt là hướng Bắc
Tuy nhiên, cách này cũng có hạn chế, đó là mất thời gian khi phải chờ đợi mặt trời mọc và lặn. Ngoài ra thì phương pháp này chỉ chính xác ở một số khu vực như vùng xích đạo. Ở Việt Nam, mặt trời thường chỉ mọc ở hướng Đông chính và lặn ở hướng Tây chính vào các ngày Xuân phân và Thu phân. Các ngày khác ít nhiều có sự chênh lệch.
Cách xác định hướng Đông Tây Nam Bắc dựa vào mặt trời khá đơn giản
Xác Định Hướng Dựa Vào Bóng Của Vật Thể
Cách xác định hướng Đông Tây Nam Bắc tiếp theo là dựa vào bóng của vật thể dưới đất khi mặt trời chiếu vào.
Vẫn theo quy luật hướng mọc và lặn của mặt trời, buổi sáng bóng của mọi vật sẽ nghiêng theo hướng Tây, còn buổi chiều nghiêng sang hướng Đông. Khi đã xác định được 2 hướng Đông – Tây thì bạn sẽ xác định được 2 hướng Bắc – Nam còn lại
Một cách khác để xác định hướng dựa vào bóng của vật thể là:
- Dùng một cây gậy/cọc cắm xuống đất (lưu ý là nên thực hiện trước buổi trưa).
- Đánh dấu bóng của nó bằng một điểm, đợi khoảng 15 – 20 phút đánh dấu một điểm khác theo bóng mới.
- Nối hai điểm này với nhau, bạn có điểm ban đầu là hướng Tây, bên còn lại là hướng Đông.
- Kẻ thêm một đường vuông góc với hai điểm trên chính là Bắc và Nam.
Như vậy, với dụng cụ đơn giản, bạn có thể xác định hướng Bắc là hướng nào, hướng Đông là hướng nào, tương tự cho các hướng Tây và Nam. Lưu ý, để kết quả chính xác nhất thì bạn nên thực hiện trong điều kiện ánh sáng và thời tiết tốt nhé.
Minh họa cách xác định hướng Đông Tây Nam Bắc dựa vào bóng đổ
Xác Định Hướng Dựa Vào Mặt Trăng
Tương tự như mặt trời, mặt trăng cũng mọc ở hướng Đông và lặn ở hướng Tây. Dân gian theo đó cũng dựa vào hình dạng tròn – khuyết của mặt trăng mà xem hướng Đông Tây Nam Bắc.
Cụ thể:
- Từ đầu tháng đến trước Rằm (tức là từ ngày 1 đến ngày 14 Âm lịch), phần khuyết của mặt trăng sẽ chỉ về phía Đông.
- Ngược lại, từ ngày Rằm đến cuối tháng (tức là từ ngày 17 đến ngày 30 Âm lịch), phần khuyết của mặt trăng lại chỉ về hướng Tây.
- Vào đêm trăng tròn (tức ngày 15, 16 Âm lịch) thì bạn có thể sử dụng phương pháp dùng bóng của chiếc gậy tương tự như với mặt trời nhé!
Xác định hướng Đông Tây Nam Bắc dựa vào mặt trăng
Xác Định Hướng Dựa Theo Sao Hôm – Sao Mai
Dân gian vẫn thường gọi sao Hôm – sao Mai nhưng thực chất chúng đều là sao Kim hay còn gọi là Kim tinh (Venus). Tùy theo vị trí của nó trên bầu trời cũng như thời điểm nó xuất hiện mà xác định được phương hướng. Cụ thể:
- Sao Hôm chỉ mọc vào lúc mặt trời vừa lặn, trời vừa tối và sẽ luôn ở hướng Tây.
- Sao Mai chỉ mọc khi trời vừa hửng sáng và sẽ luôn ở hướng Đông.
Cách Xác Định Hướng Đông Tây Nam Bắc Bằng La Bàn
Việc sử dụng các loại la bàn ngày càng phổ biến. Bạn có thể xác định hướng bằng la bàn truyền thống hoặc dùng la bàn điện tử trên các thiết bị điện tử như điện thoại, máy tính bảng. Trường hợp đo hướng bằng la bàn trên điện thoại thì bạn cần đứng xa các thiết bị có điện hay từ trường như dây dẫn điện, dây mạng… để tránh bị nhiễu, ảnh hưởng đến kết quả. Còn la bàn truyền thống cũng bị tác động nhưng sẽ ít hơn.
Trên la bàn, các chính hướng được xác định như sau:
- Chính Bắc: 0 độ (360 độ)
- Chính Đông: 90 độ
- Chính Nam: 180 độ
- Chính Tây: 270 độ
- Đông Bắc: 45 độ.
- Đông Nam: 135 độ
- Tây Nam: 225 độ
- Tây Bắc: 315 độ
Tuy nhiên, không phải hướng Bắc chỉ có ở vị trí 0 độ hay hướng Nam chỉ ở vị trí 180 độ. Trên la bàn chia ra 360 độ với 8 hướng chính là Đông, Tây, Nam, Bắc, Đông Bắc, Đông Nam, Tây Nam, Tây Bắc. Mỗi hướng sẽ quản một cung 45 độ gọi là cung hướng. Số đo tương ứng cho từng cung hướng như sau:
| Hướng | Ký hiệu | Số đo |
| Bắc | N | 337.5 – 22.5 độ |
| Đông Bắc | NE | 22.5 – 67.5 độ |
| Đông | E | 67.5 – 112.5 độ |
| Đông Nam | SE | 112.5 – 157.5 độ |
| Nam | S | 157.5 – 202.5 độ |
| Tây Nam | SW | 202.5 – 247.5 độ |
| Tây | W | 247.5 – 292.5 độ |
| Tây Bắc | NW | 292.5 – 337.5 độ |
Nguyên tắc đọc chỉ số la bàn để xác định hướng nhà
Cách đo như sau:
- Lấy một tờ A4, bạn kẻ hai đường thẳng AB và CD vuông góc nhau, giao nhau ở tâm tờ giấy.
- Đặt tờ giấy xuống nền nhà trền bền mặt phẳng. Đặt làm sao cho đường thẳng AB song song với cạnh mặt tiền của ngôi nhà.
- Đặt la bàn vào giữa tờ giấy rồi xoay đúng hướng (kim chỉ nam của la bàn đã được căn chỉnh trên hướng Bắc (chữ N trên la bàn).
- Xác định trên la bàn xem đường thẳng CD chỉ góc bao nhiêu độ trên la bàn, tra theo bảng số đo cung hướng ở trên sẽ biết được ngôi nhà thuộc hướng nào.
- Hoặc sau khi xoay la bàn đúng hướng thì lấy chiếc thước kẻ đặt lên mặt la bàn, chỉnh cho thước vuông góc với đường thẳng song song với mặt tiền ngôi nhà (AB), ngắm trên la bàn xem cạnh của thước kẻ trùng với góc bao nhiêu độ trên la bàn, thuộc cung hướng nào thì đó chính là hướng của ngôi nhà.
Đây chính là cách xác định 4 hướng Đông Tây Nam Bắc bằng la bàn chính xác nhất. Cách sử dụng la bàn xem hướng không quá phức tạp, tuy nhiên bạn cần lưu ý các điểm sau đây:
- Khi cầm la bàn không cầm thêm các vật kim loại, điều này sẽ khiến kim la bàn bị lệch.
- Không để la bàn gần lửa hoặc môi trường nhiệt độ cao vì nam châm bên trong la bàn sẽ bị ảnh hưởng, mất từ tính.
- Bạn nên để la bàn trên một mặt phẳng nằm ngang, tốt nhất là nên để la bàn trên nền đất phẳng để xác định hướng được chính xác nhất.
- Lưu ý hướng Bắc của la bàn không trùng với hướng cực Bắc của trục Trái Đất. Đây gọi là độ Từ thiên, độ này có thể thay đổi tùy theo vị trí đứng của bạn và thời gian bạn dùng la bàn là mùa nào. Tại nước ta thì độ Từ thiên thường khá nhỏ, chỉ xấp xỉ 1 độ.
- Sau khi đặt la bàn và đợi kim ổn định thì bạn có thể xác định được các hướng Đông Tây Nam Bắc dựa theo ký hiệu tiếng Anh của chúng.
La bàn là vật dụng xác định phương hướng tốt nhất hiện nay
Cách Xác Định Hướng Đông Tây Nam Bắc Trên Atlat, Bản Đồ
Đối với các loại bản đồ, atlat luôn có quy tắc chung khi thể hiện bản vẽ. Đó là hướng Bắc sẽ được thể hiện bằng kí tự B, nằm trên một mũi tên thẳng đứng. Mũi tên này sẽ chỉ thẳng lên phía chính trên của trang giấy. Theo đó phía dưới trang giấy sẽ là hướng Nam, bên phải trang giấy là hướng Bắc, bên trái trang giấy là hướng Tây.
Đây cũng đồng thời là cách xác định hướng Đông Tây Nam Bắc trên bản đồ, Google Map dành cho bạn nào chưa thành thạo nhé. Ngoài ra, đây cũng là cách xác định hướng nhà, hướng đất trên sổ hồng, sổ đỏ đơn giản và chính xác.
Nhìn vào bản vẽ có thể xác định được hướng đất trên sổ hồng, sổ đỏ
Xác Định Hướng Dựa Theo Một Số Địa Vật Đặc Biệt
Đây chỉ là tập hợp những kinh nghiệm của người thường xuyên đi rừng, đi tình nguyện hoặc thám hiểm, độ chính xác của chúng không quá cao. Tuy nhiên, với những kinh nghiệm này bạn có thể nhận biết được cơ bản 4 hướng, từ đó tìm cách di chuyển hợp lý. Kinh nghiệm xem Đông Tây Nam Bắc theo cách này sẽ là:
- Hoa hướng dương thường hướng về phía mặt trời mọc, nếu nhiều cây hướng dương cùng hướng về một phía thì khả năng cao đó là hướng Đông.
- Tại rừng nhiệt đới, xích đạo thì rêu hoặc địa y luôn mọc tốt ở phía Tây của thân cây. Còn đối với các nước vùng ôn đới hoặc cận xích đạo như chúng ta thì rêu và địa y sẽ mọc sẫm màu và tươi tốt ở phía Bắc. Thân cây ở phía Bắc bao giờ cũng có dấu hiệu ẩm ướt hơn ở phía Tây. Điều này cũng tương tự với các công trình đã bỏ hoang lâu năm.
- Nếu bạn gặp một gốc cây đã bị cưa ngang thân thì có thể quan sát các vòng trên bề mặt cắt của thân cây đó. Bên nào của thân có các vòng tuổi xếp dày vào nhau hơn thì đó là hướng Bắc.
- Tổ kiến, tổ ong cũng có khả năng giúp chúng ta xác định Đông Tây Nam Bắc. Cụ thể, tổ của chúng thường quay về hướng Nam hoặc Đông Nam. Phần thành tổ dày hơn bao giờ cũng quay về hướng Bắc bất kể tổ đó trên cây hay dưới đất.
- Đôi khi chúng ta quan sát bầu trời thấy chim bay cao, từng đàn vào mùa đông thì chúng đang bay về phía Nam, nếu đó là mùa hè thì chúng đang bay về hướng Bắc.
- Một số cây cầu hoặc đường quốc lộ lớn có thể có biển báo chỉ phương hướng để người đi đường tiện tham khảo nữa nhé!
Hoa hướng dương thường quay về phía Đông
3. Cách Xác Định Hướng Nhà Đông Tây Nam Bắc
Người Á Đông chúng ta thường rất coi trọng việc xem hướng nhà cửa hoặc mảnh đất định mua. Hiểu được tâm lý đó nên Batdongsan.com.vn sẽ hướng dẫn các gia chủ những cách xác định hướng nhà đất cơ bản như sau:
Cách Xác Định Hướng Nhà
Cách xác định hướng nhà chính xác, ai cũng có thể áp dụng là dựa trên khoảng không có nhiều dương khí nhất như sau:
- Nếu ngôi nhà có khoảng sân rộng rãi thì mặt nào có sân chính là hướng nhà.
- Nếu nhà có một mặt tiền giáp với đường, ba mặt còn lại không có đường thì mặt tiếp giáp với đường chính là hướng nhà.
- Trường hợp nhà có hai mặt giáp đường, thì gia chủ có thể dựa vào cửa chính để xác định. Theo đó, nếu cửa chính quay về mặt đường nào thì đó chính là hướng nhà.
Còn bàn về hướng nhà đẹp theo phong thủy. Đối với một căn nhà bạn cần căn cứ vào địa thế khu đất làm nhà, hướng gió chủ đạo của cũng như cường độ bức xạ mặt trời chiếu xuống trong ngày. Để xác định chính xác hướng nhà bạn nên đứng ở chính giữa mặt tiền của ngôi nhà để đặt la bàn xuống đất.
Theo đó, các hướng mà người Việt coi là đẹp để dựng nhà như sau:
- Miền Bắc chuộng hướng Nam và Đông Nam.
- Miền Trung chuộng hướng Đông và Đông Nam.
- Miền Nam chuộng hướng Nam.
- Các vùng ven biển phía Tây chuộng hướng Tây Nam.
Sở dĩ các hướng trên đây được coi là đẹp vì chúng là các hướng đón gió mát, thoáng khí và đón ánh sáng tốt hơn cả.
Hướng nhà tốt nên đón được gió, thoáng khí và có ánh sáng tự nhiên
Ngoài ra, địa thế đẹp để đặt ngôi nhà theo quan niệm phong thủy còn là đất có tả Thanh Long, hữu Bạch Hổ, hậu Huyền Vũ và tiền Chu Tước. Nói một cách đơn giản hơn thì đây chỉ những ngôi nhà có địa thế phía sau cao, trước thấp, hai bên có hai dải cao ôm vòng lấy nhà là thế nhà đất tiêu chuẩn để tụ vượng khí. Một số vùng thì quan niệm thêm là trước có ao, biển, sau nhà tựa núi, đồi.
Xem thêm: Nhà Hướng Tây Và 5 Lưu Ý Nhất Định Phải Biết
Cách Xác Định Hướng Cửa
Hướng cửa cũng là một trong những yếu tố cực kỳ quan trọng của căn nhà. Hướng cửa được định nghĩa là hướng của đường thẳng từ tâm nhà nối với trung điểm của cửa chính. Do vậy nếu bạn muốn xác định hướng cửa ngôi nhà của mình thì cần kẻ rất chuẩn đường thẳng này rồi mới tiến hành đặt la bàn để đo.
Lưu ý là bạn nên thực hiện đo hướng bằng la bàn 3 lần. Nếu 3 lần thu được kết quả chênh nhau quá 15 độ thì bạn nên kiểm tra lại xem xung quanh có vật kim loại nào gây ảnh hưởng độ chính xác của la bàn không nhé!
Cách Xác Định Hướng Căn Hộ Cao Tầng
Nếu bạn có căn hộ từ tầng 1 đến tầng 10 của tòa nhà thì hướng của căn hộ vẫn được tính đồng nhất với hướng của tòa nhà. Tuy nhiên, thường nếu bạn sống từ tầng 10 trở lên thì hướng sẽ không bị ảnh hưởng bởi mặt đất bên dưới nữa. Lúc này bạn có thể xác định tại trung điểm của hướng cho bạn tầm nhìn rộng, bao quát nhất.
Nếu bạn sống ở tầng 10 trở lên thì hướng căn hộ sẽ không bị phụ thuộc theo hướng cả tòa nhà nữa
4. Hướng Nhà Ảnh Hưởng Như Thế Nào Đến Công Trình?
Chưa bàn tới yếu tố phong thủy, xét về mặt khoa học, các hướng Đông Tây Nam Bắc có ảnh hưởng đến công trình được xây dựng như sau:
- Nhà hướng Đông: ngôi nhà sẽ tiếp nhận ánh sáng tự nhiên của mặt trời vào buổi sáng. Đây là nguồn sáng dịu nhẹ, không gay gắt, vì vậy, nhà xây hướng đông sẽ mát mẻ, không nóng bức như hướng Tây. Đây là hướng phù hợp với các công trình như trường học, văn phòng, nhà ở và các khu dân cư.
- Nhà hướng Tây: công trình được xây theo hướng này sẽ nhận nhiều ánh nắng mặt trời nhất trong ngày. Điều này có thể làm tăng nhiệt độ bên trong và chi phí sử dụng điện để làm mát. Tuy nhiên, nếu biết tính toán khi thiết kế, công trình hướng Tây sẽ giúp không gian ngôi nhà luôn tràn ngập ánh sáng tự nhiên, thoáng đãng, thông gió, rất tốt cho sức khỏe của các thành viên, đồng thời còn hạn chế tối đa nấm mốc, vi khuẩn có hại sinh sôi.
- Nhà hướng Nam: nhà hướng Nam được đánh giá có ưu thế vượt trội nhất trong việc lưu thông gió và đón sáng tối ưu. Xây nhà hướng này sẽ tránh ánh nắng sớm buổi sáng và ánh nắng gay gắt về chiều, đồng thời tránh được gió Bắc lạnh vào mùa Đông cũng như gió Tây nóng khi hè đến.
- Nhà hướng Bắc: là hướng ít tiếp xúc với ánh sáng mặt trời và thường mát hơn so với các hướng khác. Tuy nhiên, có thể làm tăng chi phí sử dụng năng lượng để sưởi ấm trong mùa đông và chi phí chiếu sáng vào ban đêm.
Chúng tôi đã tổng hợp những cách xác định hướng Đông Tây Nam Bắc một cách chi tiết, dễ thực hiện, cho độ chính xác cao. Việc thông thạo cách xác định phương hướng không những là kỹ năng sống cần thiết mà còn giúp bạn biết cách xác định hướng nhà để tìm được nơi định cư hợp mệnh, hợp tuổi. Hi vọng bài viết này đã giúp các bạn biết cách xem hướng Đông Tây Nam Bắc chính xác, thành công!
Hà Linh
Xem thêm:
