Sau khi tai nạn xảy ra, người nhà lập tức ngắt điện và đưa nạn nhân đến bệnh viện trong tình trạng đau đớn dữ dội, chảy máu nhiều và bàn tay vẫn còn mắc kẹt trong máy. Các y bác sĩ tại Bệnh viện Quân y 175 đã lập tức triển khai cấp cứu khẩn cấp và chuyển thẳng bệnh nhân vào phòng mổ để xử lý tình trạng nguy hiểm.
Cứu bàn tay trong tích tắc
Theo thông tin từ Bệnh viện Quân y 175, bệnh nhân được gây tê và mổ cấp cứu ngay. Các bác sĩ phải phối hợp khéo léo để tháo máy ra khỏi bàn tay bệnh nhân một cách an toàn, tránh làm tổn thương thêm các mô và xương đã bị dập nát. Sau khi lấy được tay ra khỏi máy, ekip phẫu thuật tiến hành đánh giá mức độ tổn thương, cố định các xương bị gãy, khâu phục hồi mô mềm và xử lý các ngón tay bị dập nát.
"May mắn là bệnh nhân chỉ bị dập nát nghiêm trọng một ngón tay, còn lại các ngón khác được bảo tồn và có khả năng phục hồi chức năng cơ bản sau thời gian điều trị và tập phục hồi chức năng", BS.CKII Bùi Văn Phúc – Khoa Phẫu thuật Chi trên, người trực tiếp thực hiện ca mổ, chia sẻ. Theo bác sĩ Phúc, nếu đến chậm hơn hoặc xử lý không đúng cách, nguy cơ bệnh nhân mất toàn bộ bàn tay là hoàn toàn có thể xảy ra.
Không phải trường hợp hiếm gặp
Bác sĩ Phúc cho biết thêm, đây không phải là ca tai nạn lao động đầu tiên liên quan đến máy xay thịt mà khoa đã tiếp nhận. Trong những năm qua, đặc biệt vào các dịp cao điểm như lễ Tết, mùa cưới hỏi hay mùa du lịch – khi nhu cầu chế biến thực phẩm tăng cao – số ca tai nạn do máy xay thịt có xu hướng gia tăng. Đáng nói, hầu hết nạn nhân đều rơi vào tình trạng tổn thương nặng nề: dập nát xương, đứt gân, tổn thương thần kinh, thậm chí phải tháo khớp, cắt bỏ cả bàn tay hoặc cẳng tay.
Nhiều trường hợp là phụ nữ nội trợ, tiểu thương tại các chợ dân sinh hoặc người làm việc tại các cơ sở chế biến thực phẩm nhỏ lẻ. Vì chủ quan hoặc thiếu kiến thức an toàn lao động, họ thường vận hành máy móc thủ công một cách sơ sài, không có biện pháp bảo vệ phù hợp.
Tai nạn từ những thiết bị tưởng như "vô hại"
Máy xay thịt là thiết bị cơ khí phổ biến, có mặt trong nhiều gia đình và cơ sở kinh doanh nhỏ. Tuy nhiên, chính vì sự phổ biến và quen thuộc đó mà nhiều người có tâm lý chủ quan khi sử dụng. Trong rất nhiều trường hợp, người dùng cố gắng nhồi thịt xuống bằng tay hoặc dùng que gỗ, khi thịt bị kẹt lại bên trong. Nhưng do không ngắt điện, thiết bị vẫn hoạt động nên tay người dễ bị cuốn vào trục quay với tốc độ rất nhanh.
Thực tế, các máy xay thịt gia dụng hoặc bán công nghiệp thường không được thiết kế hệ thống cảm biến an toàn hoặc tấm chắn bảo vệ. Khi vận hành sai cách hoặc vệ sinh khi chưa ngắt điện, tai nạn có thể xảy ra chỉ trong tích tắc.
Cũng theo BS.CKII Bùi Văn Phúc, tai nạn với máy xay thịt thường để lại hậu quả nặng nề, không chỉ về mặt thể chất mà còn tác động sâu sắc đến tâm lý nạn nhân. Những bệnh nhân mất khả năng sử dụng tay có thể rơi vào khủng hoảng tâm lý, mất khả năng lao động, đặc biệt là những người đã lớn tuổi hoặc không có điều kiện chuyển đổi nghề nghiệp.
Cảnh báo và khuyến cáo từ bác sĩ
Từ kinh nghiệm điều trị nhiều ca tai nạn thương tâm do máy móc gây ra, bác sĩ Phúc nhấn mạnh: "Người dân cần đặc biệt cẩn trọng khi sử dụng các thiết bị cơ khí, đặc biệt là những loại không có hệ thống an toàn tích hợp. Tai nạn có thể xảy ra bất cứ lúc nào, chỉ trong một khoảnh khắc lơ là."
Một số khuyến cáo quan trọng được đưa ra gồm:
Không bao giờ đưa tay vào miệng máy khi thiết bị còn đang hoạt động, kể cả khi thấy thịt bị kẹt lại bên trong. Luôn ngắt điện hoàn toàn trước khi vệ sinh, sửa chữa hoặc xử lý sự cố. Sử dụng các dụng cụ hỗ trợ chuyên dụng, tuyệt đối không dùng tay không hoặc que gỗ để đẩy thịt khi máy đang xay. Thường xuyên kiểm tra tình trạng máy móc, đảm bảo hoạt động ổn định, không bị lỏng trục hoặc hở điện. Trang bị thiết bị bảo hộ lao động, đặc biệt trong các cơ sở chế biến thực phẩm quy mô nhỏ, nên có lưới chắn hoặc tấm bảo vệ để hạn chế nguy cơ tiếp xúc trực tiếp với lưỡi dao hoặc trục quay.
Vai trò của ý thức an toàn lao động
Tai nạn lao động không chỉ là vấn đề trong các nhà máy, xí nghiệp lớn mà còn rất phổ biến ở các hộ gia đình, hộ kinh doanh nhỏ lẻ – nơi việc tuân thủ an toàn lao động thường bị xem nhẹ. Theo các chuyên gia y tế, để giảm thiểu tai nạn thương tâm, việc nâng cao nhận thức về an toàn thiết bị, kỹ năng sơ cứu và xử trí tai nạn tại chỗ là vô cùng quan trọng.
Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng cũng cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, kiểm tra an toàn lao động ở các cơ sở sản xuất nhỏ, hộ kinh doanh gia đình. Việc quy định rõ về tiêu chuẩn kỹ thuật của các loại máy móc gia dụng và bán công nghiệp, yêu cầu nhà sản xuất tích hợp các cơ chế bảo vệ người dùng cũng là giải pháp lâu dài để hạn chế nguy cơ tai nạn.
Ca tai nạn nghiêm trọng vừa được Bệnh viện Quân y 175 xử trí thành công là lời cảnh báo rõ ràng về sự nguy hiểm tiềm ẩn từ những thiết bị tưởng chừng vô hại như máy xay thịt. Một phút sơ suất, chủ quan có thể dẫn đến thương tật suốt đời, thậm chí mất khả năng lao động. Mỗi người cần trang bị cho mình kiến thức và ý thức an toàn khi làm việc, đặc biệt với các loại máy móc có động cơ mạnh, để bảo vệ chính mình và người thân trong lao động hằng ngày.
Tấn Tài