Bộ trưởng Bộ Y tế: Y tế cơ sở và y tế dự phòng chưa đáp ứng được với đại dịch - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Phát biểu tại Quốc hội chiều 8/11, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cảm ơn sự sẻ chia, ủng hộ của Quốc hội, cử tri cả nước, đó là nguồn động viên to lớn đối với ngành y tế và các lực lượng tuyến đầu trong cuộc chiến đầy cam go, thử thách đẩy lùi dịch bệnh COVID-19.
Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long nêu rõ: Đại dịch COVID-19 đang diễn ra hết sức phức tạp, gây nên tổn thất lớn về kinh tế, sức khoẻ, tính mạng của người dân các quốc gia trên thế giới. Làn sóng dịch hiện nay với biến chủng Delta đã làm đảo lộn kết quả phòng, chống dịch của các nước. Từ khi có ca mắc COVID-19 đầu tiên, Việt Nam đã trải qua 3 đợt dịch và đang trong đợt thứ 4, đợt dịch sau bao giờ cũng diễn biến phức tạp hơn lần trước. Đợt dịch thứ 4 có khả năng lây lan nhanh, mạnh, tác động nghiêm trọng đến sức khỏe người dân và ảnh hưởng lớn đến đời sống xã hội. Với sự nỗ lực, đoàn kết, quyết tâm cao của toàn Đảng, toàn dân, các chủ trương và giải pháp được triển khai nhanh chóng, quyết liệt, kịp thời.
Với tinh thần trách nhiệm cao của cả hệ thống chính trị, chúng ta đã triển khai tất cả các biện pháp đồng bộ, toàn diện về chuyên môn y tế, giãn cách, tăng cường giãn cách xã hội, an sinh và an ninh trật tự xã hội. Đến nay, các địa phương là tâm dịch như TPHCM, Bình Dương, Đồng Nai, Long An đang kiểm soát được số ca nhiễm, số ca tử vong. Dịch bệnh trong phạm vi cả nước đã được kiểm soát và cả nước đang từng bước thực hiện thích ứng an toàn, linh hoạt và kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19.
Báo cáo của Chính phủ đã thẳng thắn nêu lên các hạn chế, nguyên nhân trong công tác phòng, chống dịch. Công tác dự báo có lúc chưa sát với thực tiễn, việc chỉ đạo, điều hành có nơi, có lúc còn lúng túng, bị động; tổ chức thực hiện ở một số địa phương thiếu nhất quán; việc đi lại của người dân, hệ thống y tế bộc lộ nhiều hạn chế, nhất là y tế cơ sở và y tế dự phòng chưa đáp ứng được với đại dịch. Để đối phó với đại dịch chưa có trong tiền lệ, các quốc gia trên thế giới cũng như Việt Nam vừa làm, vừa rút kinh nghiệm và liên tục điều chỉnh các chính sách, chiến lược cho phù hợp.
Theo Bộ trưởng, từ thực tế công tác phòng, chống dịch trong thời gian qua, chúng ta đã có một số kết quả, bài học bước đầu. Đó là sự lãnh đạo, chỉ đạo mạnh mẽ, quyết liệt của Đảng và Nhà nước, huy động toàn Đảng, toàn dân, toàn quân tham gia công tác phòng, chống dịch; phát huy được thế mạnh của hệ thống chính trị cơ sở, được mọi tầng lớp nhân dân đồng lòng với việc đặt sức khỏe, tính mạng của người dân lên trên hết, trước hết.
Nhiều kinh nghiệm quý báu với các giải pháp chuyên môn về phòng, chống dịch chưa có trong tiền lệ được áp dụng như cách ly, điều trị tại nhà; xét nghiệm thần tốc; phân tầng điều trị; thiết lập trạm y tế lưu động, trung tâm hồi sức tích cực… Chiến lược phòng, chống dịch luôn được điều chỉnh linh hoạt, phù hợp với thực tiễn theo từng hoàn cảnh, diễn biến của dịch.
Đề cập đến một số vấn đề mà đại biểu Quốc hội và cử tri quan tâm, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cho biết:
Thứ nhất, về vaccine, chúng ta đã triển khai chiến lược vaccine rất hiệu quả trên tất cả các lĩnh vực từ mua, nhập khẩu, tổ chức nghiên cứu và sản xuất trong nước, tổ chức tiêm chủng… Đến nay, chúng ta đã có những thỏa thuận, đơn hàng, hợp đồng lên đến 200 triệu liều; đã tiếp nhận 125 triệu liều. Chúng ta đang đẩy nhanh tốc độ đưa vaccine về nước vào cuối năm nay để tiêm miễn phí cho người dân. Chiến dịch tiêm vaccine cũng đang được triển khai rất thành công. Đến ngày 7/11, cả nước đã tiêm được hơn 90 triệu liều với hơn 83,8% số người từ 18 tuổi đã được tiêm ít nhất một liều vaccine, hơn 40% số người 18 tuổi trở lên được tiêm đủ 2 mũi vaccine. Số lượng vaccine hiện tại đã bảo đảm bao phủ đủ liều vào cuối năm nay, đồng thời triển khai kế hoạch tiêm mũi thứ 3 vào cuối năm nay và đầu năm 2022. Theo đó, Việt Nam nằm trong số 20 nước trên thế giới có số liều vaccine tiêm chủng nhiều nhất, thứ 2 khu vực Đông Nam Á (sau Indonesia), trong nhóm 3 nước có tốc độ tiêm nhanh nhất tính theo số liều tiêm theo ngày và theo tuần. Chúng ta cũng đang thúc đẩy nghiên cứu, chuyển giao công nghệ sản xuất với các nước trên thế giới để chủ động nguồn vaccine trong nước.
Thứ hai, về y tế cơ sở và y tế dự phòng. Thời gian qua, hai vấn đề này luôn được Đảng và Nhà nước quan tâm. Nghị quyết 20 của Trung ương đã xác định y tế dự phòng là then chốt, y tế cơ sở là nền tảng. Chính phủ đã ban hành Quyết định 2348 năm 2016 về xây dựng y tế cơ sở trong tình hình mới, các đề án đã đầu tư cho tuyến huyện, hiện nay đã và đang huy động cho một số dự án ODA để đầu tư cho trạm y tế tuyến xã, tạo điều kiện cho người dân được tiếp cận với các dịch vụ y tế chất lượng ngay từ cơ sơ. Tuy nhiên, hệ thống y tế cơ sở, y tế dự phòng vẫn gặp nhiều khó khăn, tồn tại nhiều hạn chế và chưa đáp ứng năng lực phòng, chống dịch, nhất là khi xảy ra tình huống đại dịch như trong thời gian vừa qua. Trong thời gian tới, Chính phủ, Bộ Y tế sẽ tập trung củng cố, hoàn thiện tổ chức mạng lưới; cơ cấu lại hệ thống y tế, nhất là y tế cơ sở; tăng cường đầu tư, thúc đẩy đào tạo và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; đổi mới cơ chế tài chính và mở rộng việc cung ứng dịch vụ y tế cơ sở.
Thứ ba là việc thực hiện thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả đối với dịch COVID-19. Bộ Y tế đã nghiên cứu, tham khảo các kinh nghiệm trong nước và quốc tế; tham mưu Chính phủ ban hành Nghị quyết 128 và ban hành Quyết định 4800 để tổ chức triển khai thực hiện chủ trương thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19. Việc triển khai chủ trương này nhằm mục tiêu vừa bảo vệ tối đa sức khỏe, tính mạng người dân, vừa tạo điều kiện phục hồi sản xuất, phát triển kinh tế-xã hội và đời sống sinh hoạt của người dân. Đến nay, việc triển khai đã được thực hiện cơ bản đồng bộ; các địa phương đã không còn tình trạng phong tỏa trên diện rộng, gây ảnh hưởng đến đời sống của người dân nhưng vẫn bảo đảm phòng, chống dịch hiệu quả. Bộ Y tế hiện cũng đang hoàn thiện Chiến lược tổng thể phòng chống dịch COVID-19 trong thời gian tới.
"Trên cơ sở những bài học kinh nghiệm đúc kết trong quá trình triển khai thực hiện, ngành y tế sẽ nỗ lực, quyết tâm đổi mới mạnh mẽ, toàn diện để thực hiện thắng lợi mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp trong Nghị quyết Đại hội XIII; trước mắt tiếp tục tập trung cao nhất cho công tác phòng, chống dịch COVID-19, góp phần tạo động lực, niềm tin, tăng cường đoàn kết, thống nhất trong xã hội và tạo điều kiện tốt cho phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội trong thời gian tới", Bộ trưởng Bộ Y tế bày tỏ.
Lê Sơn/Chinhphu
