Đổi mới tuyển sinh trong bối cảnh thi THPT theo Chương trình GDPT 2018
Phát biểu khai mạc Hội nghị, PGS.TS Nguyễn Minh Tâm – Phó Giám đốc ĐHQG-HCM nhấn mạnh năm 2025 là cột mốc quan trọng của giáo dục phổ thông cả nước khi Kỳ thi tốt nghiệp THPT lần đầu tiên áp dụng Chương trình GDPT 2018. Điều này không chỉ đổi mới cấu trúc bài thi, mà còn thay đổi căn bản yêu cầu đánh giá đối với học sinh, tập trung nhiều hơn vào năng lực, tư duy và khả năng vận dụng kiến thức.
Trước sự chuyển dịch chính sách này, ĐHQG-HCM đã chuẩn bị từ sớm, chủ động rà soát và điều chỉnh kế hoạch tuyển sinh. Năm 2025, hệ thống tăng cường sử dụng phương thức Đánh giá năng lực (ĐGNL), đồng thời đẩy mạnh tuyển sinh liên ngành, liên trường nhằm mở rộng cơ hội cho thí sinh.
"ĐHQG-HCM sẽ tiếp tục nâng cao chất lượng, tính minh bạch trong toàn bộ quy trình tuyển sinh; đồng thời linh hoạt điều chỉnh phương thức và tiêu chí để phù hợp với những thay đổi trong hệ thống giáo dục," PGS.TS Nguyễn Minh Tâm khẳng định.
Ổn định quy mô – củng cố chất lượng: Dấu ấn tuyển sinh năm 2025
Báo cáo tại Hội nghị cho thấy năm 2025, ĐHQG-HCM đạt 24.549 thí sinh nhập học, tương đương 97,57% chỉ tiêu. Đây là mức cao trong bối cảnh cạnh tranh mạnh mẽ giữa các cơ sở giáo dục đại học, cho thấy sự hấp dẫn bền vững của hệ thống đào tạo thuộc ĐHQG-HCM.
Ba phương thức song song – sự linh hoạt trong tiếp cận thí sinh
Năm 2025, ĐHQG-HCM triển khai ba phương thức xét tuyển:
- Xét tuyển thẳng và ưu tiên xét tuyển,
- Xét tuyển bằng kết quả thi Đánh giá năng lực,
- Xét tuyển bằng điểm thi tốt nghiệp THPT.
Mỗi phương thức được triển khai phù hợp với đặc thù của từng trường, bảo đảm tính đa dạng trong tìm kiếm nguồn tuyển và tạo điều kiện cho nhiều nhóm thí sinh khác nhau.
Đánh giá năng lực – trụ cột tuyển sinh của ĐHQG-HCM
Phương thức ĐGNL tiếp tục giữ vai trò nòng cốt khi chiếm 56,32% tổng số thí sinh nhập học, vượt xa kỳ vọng ban đầu. Số liệu này cho thấy xu hướng ngày càng tăng của thí sinh lựa chọn các phương thức đánh giá toàn diện hơn thay vì phụ thuộc hoàn toàn vào kỳ thi THPT.
Trong khi đó, phương thức xét tuyển từ điểm thi THPT dù giảm theo lộ trình chung của toàn quốc, vẫn đóng vai trò quan trọng trong cơ cấu tuyển sinh của nhiều đơn vị, đặc biệt ở các ngành có tính truyền thống và yêu cầu ổn định đầu vào.
Ưu tiên xét tuyển thẳng mở rộng mạnh mẽ
Một điểm nhấn khác của năm 2025 là sự gia tăng đáng kể của phương thức ưu tiên xét tuyển thẳng dành cho học sinh giỏi nhất trường THPT theo quy định của ĐHQG-HCM. Hệ thống ghi nhận 30.301 thí sinh đăng ký, tăng mạnh cả về số lượng trường tham gia lẫn phạm vi địa phương, góp phần tạo điều kiện rộng mở cho những học sinh xuất sắc trên toàn quốc.
Thách thức trong quy đổi và đa dạng phương thức
Mặc dù đạt nhiều kết quả tích cực, công tác tuyển sinh năm 2025 vẫn gặp khó khăn khi số lượng phương thức khá nhiều, quy đổi điểm giữa các tổ hợp chưa thật sự đồng nhất, và hồ sơ ưu tiên xét tuyển còn phức tạp. Đây cũng chính là những vấn đề trọng tâm được các đại biểu thảo luận, hướng tới đề xuất giải pháp cho năm 2026.
Định hướng tuyển sinh 2026: Tinh gọn phương thức – Nâng vai trò Đánh giá năng lực
Phát biểu định hướng tại Hội nghị, GS.TS Nguyễn Thị Thanh Mai, Phó giám đốc phụ trách ĐHQG-HCM nhấn mạnh yêu cầu đổi mới tuyển sinh trong bối cảnh toàn hệ thống giáo dục đại học đang chuyển hướng sang đánh giá năng lực và chuẩn hóa đầu vào.
Trên cơ sở tổng kết hiệu quả các phương thức hiện hành, ĐHQG-HCM xác định từ năm 2026 sẽ tinh gọn quy trình, tiến tới một phương thức xét tuyển tích hợp duy nhất, trong đó kết quả ĐGNL đóng vai trò trụ cột. Chủ trương này nhằm:
Giảm số lượng phương thức, Tránh gây rối và áp lực cho thí sinh, Tạo sự thống nhất, minh bạch giữa các trường thành viên, Đảm bảo đánh giá toàn diện năng lực đầu vào.
Ba nhóm tiêu chí tạo nên phương thức tích hợp
Phương thức mới kết hợp ba yếu tố chính:
- Kết quả thi tốt nghiệp THPT – phản ánh mức độ hoàn thành chương trình phổ thông.
- Kết quả Đánh giá năng lực – đánh giá tư duy, khả năng phân tích, giải quyết vấn đề.
- Quá trình học tập THPT (học bạ) – ghi nhận sự nỗ lực và thành tích học tập lâu dài của thí sinh.
Tỷ trọng từng tiêu chí sẽ được xác định dựa trên phân tích dữ liệu ba năm gần nhất, bảo đảm phù hợp với yêu cầu đào tạo của các trường và tính công bằng cho thí sinh.
Ưu tiên dành cho học sinh giỏi – nhưng đảm bảo công bằng
Điểm cộng cho học sinh trường chuyên, năng khiếu và học sinh đạt thành tích nổi trội vẫn được duy trì, nhưng với quy định rõ ràng, minh bạch để tránh chênh lệch bất hợp lý giữa các nhóm thí sinh.
Các trường thành viên vẫn được trao quyền tự chủ trong việc triển khai chi tiết, song phải đảm bảo tuân thủ khung chung và công khai toàn bộ quy trình xét tuyển.
Hướng tới chuẩn hóa quốc gia và thi trên máy tính vào năm 2027
Năm 2026, ĐHQG-HCM tiếp tục thúc đẩy:
- Chuẩn hóa kỹ thuật xét tuyển, Số hóa toàn diện hồ sơ,
- Chuẩn hóa quy trình ưu tiên xét tuyển,
- Tăng cường phối hợp với Bộ GD&ĐT và các đơn vị tổ chức thi ĐGNL trên cả nước.
Những bước chuẩn bị này nhằm hướng tới mục tiêu hình thành chuẩn chung về chất lượng đầu vào đại học ở quy mô quốc gia, đồng thời tạo nền tảng vững chắc cho kế hoạch tổ chức thi trên máy tính (CBT) từ năm 2027 – một bước tiến quan trọng trong hiện đại hóa công tác tuyển sinh.
Hội nghị Tổng kết tuyển sinh 2025 của ĐHQG-HCM khẳng định quyết tâm đổi mới toàn diện, bảo đảm chất lượng và sự minh bạch trong công tác tuyển sinh. Với định hướng tinh gọn phương thức, lấy Đánh giá năng lực làm trụ cột và chuẩn hóa quy trình trên toàn hệ thống, ĐHQG-HCM hướng tới xây dựng một môi trường tuyển sinh hiện đại, hiệu quả và công bằng – phù hợp xu thế giáo dục đại học quốc tế và yêu cầu phát triển nhân lực chất lượng cao của đất nước trong giai đoạn mới.
Tấn Tài