Nằm trong hệ thống treo, giảm xóc xe ô tô là một trong những bộ phận quan trọng, góp phần giữ cân đối và ổn định xe khi chạy trên những đoạn đường xấu, nhờ có bộ giảm xóc mà người ngồi trên xe có cảm giác thoải mái, êm ái hơn.
Cũng giống như nhiều bộ phận khác, đến một khoảng thời gian nhất định, giảm xóc ô tô cần được bảo dưỡng. Theo các chuyên gia, khi ô tô vận hành được 48.000 - 64.000km là khoảng thích hợp để kiểm tra, thay thế, bảo dưỡng bộ giảm xóc ô tô, khi vượt quá con số đó sẽ xuất hiện các dấu hiệu hỏng giảm xóc ô tô .
Tuy nhiên, tuổi thọ của bộ giảm xóc cũng tùy thuộc vào điều kiện địa hình, những xe thường xuyên phải chạy trên những con đường bằng phẳng, giao thông thuận tiện thì có thể lên đến khoảng 140.000km mới cần bảo dưỡng. Với những xe đi trên đường đồi núi, gập ghềnh, địa hình xấu thì có thể tiến hành thay thế và bảo dưỡng bộ giảm xóc sớm hơn rất nhiều.
Tuổi thọ của giảm xóc ô tô phụ thuộc vào điều kiện địa hình đường và giao thông.
Dấu hiệu hỏng giảm xóc ô tô
Nếu giảm xóc hỏng sẽ gây thiệt hại trực tiếp đến nhiều bộ phận khác của xe. Việc phát hiện sớm các dấu hiệu hỏng hóc sẽ giúp chủ xe giảm thiểu chi phí để khắc phục và sửa giảm xóc ô tô, xe vận hành mượt mà hơn.
- Đầu xe bị nhún mạnh khi phanh gấp: Hãy kiểm tra ngay bộ giảm xóc nếu gặp phải tình trạng này. Bởi khi đầu xe bị nhún lúc phanh gấp sẽ làm giảm khả năng kiểm soát tay lái và gây nguy hiểm cho chính bản thân và các xe xung quanh.
- Xe bị trượt và chệch hướng: Chỉ một tác động nhẹ cũng khiến xe bị mất cân bằng và chệch hướng thì bạn cũng nên mang xe đi kiểm tra ngay, bởi đây cũng là dấu hiệu cho thấy cần phải thay giảm xóc ô tô mới.
- Xe bị lắc lư, rung mạnh: Nếu cảm thấy rõ các rung động truyền đến tay lái hoặc xe bị lắc mạnh hơn bình thường trên đoạn đường nhiều ổ gà, bạn đưa xe đến gara để xem xét.
Rung tay lái cũng là một trong những dấu hiệu hỏng giảm xóc ô tô.
- Chảy dầu và phát ra tiếng kêu: Giảm xóc ô tô bị chảy dầu rất dễ nhận biết, cho thấy giảm xóc xe đến lúc cần phải thay thế. Khi xe chạy qua những chỗ đường xấu giảm xóc ô tô kêu cót két, phát ra tiếng kêu lộc cộc và có cảm giác nảy cũng báo hiệu chúng đã bị hở phớt và chảy dầu thủy lực, bị suy yếu và cần phải sửa chữa.
- Lốp mòn không đều: Bánh lốp mòn nhưng không được đồng đều, mòn theo từng vị trí thì do giảm xóc cũng đã hoạt động yếu, hư hỏng. Lúc này độ bám đường của lốp kém dễ gây nguy hiểm cho lái xe cũng như mọi người trên xe.
- Giảm xóc ô tô cứng, không còn độ đàn hồi: Kiểm tra không thấy giảm xóc ô tô chảy dầu nhưng ấn đầu xe lại thấy quá cứng. Điều này cho thấy hệ thống giảm xóc không còn khả năng đàn hồi nữa, nếu xe đi trên những đoạn đường xấu, ghồ ghề, chắc chắn bạn sẽ bị xóc nảy người.
Cách kiểm tra giảm xóc ô tô
Bạn có thể tự kiểm tra bộ giảm xóc của mình tại nhà bằng những phương pháp đơn giản như ở dưới đây, nếu phát hiện thấy dấu hiệu hỏng giảm xóc ô tô thì nên đưa xe đến các gara uy tín để chuyên viên tư vấn, sửa chữa.
Quan sát phía trước xe
Bạn đỗ xe trên nền phẳng và quan sát phần đầu xe, nếu độ cao của 2 bên bánh xe trước bằng nhau thì chứng tỏ giảm xóc ở 2 bánh trước vẫn còn tốt và không bị hư hại. Bạn có thể đo độ cao chuẩn của xe thông qua thông số chính xác của hệ thống treo.
Nếu độ cao không giống với thông số tiêu chuẩn thì có thể các lò xo giảm xóc ô tô hoặc thành phần nào đó của hệ thống treo đã bị gãy, hỏng.
Dùng lực kiểm tra phần đầu xe
Dùng lực ấn phần đầu xe xuống hoặc đặt đầu gối lên phần cứng của cản xe và nhún rồi nhảy xuống, nếu xe không bật lên lại như trước thì có nghĩa giảm xóc có vấn đề.
Kiểm tra bằng mắt
Giảm xóc luôn phải hoạt động với tần suất lớn, lò xo rất nhanh bị hư hỏng, có thể bị gãy và không còn đàn hồi. Trong ống nhún có sử dụng dầu thủy lực để hấp thụ và triệt tiêu các dao động, nếu các phớt làm kín bị hỏng thì dầu thủy lực sẽ rò rỉ ra ngoài. Bạn có thể quan sát bằng mắt thường để tìm những chỗ rò rỉ, nếu có các dấu hiệu giảm xóc ô tô chảy dầu bạn nên mang xe đi chữa.
Giảm xóc ô tô bị chảy dầu.
Khi nào cần thay giảm xóc ô tô?
Khi bộ phận giảm xóc xe ô tô có dấu hiệu rò rỉ dầu thì tức là nó đã bị hỏng, tuy nhiên, theo kinh nghiệm sử dụng ô tô , bạn vẫn có thể sử dụng thêm vài tháng nữa (cho đến khi xe chạy trên đường mà có tiếng kêu dội lên ở khoang hành khách). Các chủ xe chỉ cần sửa giảm xóc ô tô chứ không thay mới hoàn toàn. Bởi chi phí sẽ rẻ hơn rất nhiều so với việc thay thế, mua mới.
Khi sửa chữa, phục hồi giảm xóc ô tô tại các gara, người thợ sẽ tháo giảm xóc, kiểm tra phớt chắn dầu, xem ty giảm xóc có xước không, ấn xuống để kiểm tra độ nhún. Nếu thấy dầu chảy họ sẽ thay phớt, còn độ đàn hồi của nó trở về quá chậm hoặc quá nhanh, thậm chí là không trở về thì có nghĩa bộ giảm xóc đã hỏng hẳn và cần phải thay mới.
Khi ấn xuống mà xe trở về trong khoảng 3 - 4 giây thì bộ giảm xóc đó vẫn còn sử dụng được. Sau khi tiến hành kiểm tra xong, thợ sẽ đổ dầu vào ống thủy lực rồi lắp lại lên xe. Đây chỉ là giải pháp tạm thời, tốt nhất bạn nên thay mới hoàn toàn nhằm đảm bảo độ bền và tăng tuổi thọ cho hệ thống gầm xe.
Nhiều tài xế muốn nâng giảm xóc ô tô bằng cách đệm trợ lực lò xo, đệm thêm cao su giảm xóc ô tô hoặc sử dụng các sản phẩm chuyên dụng khác, giúp dập tắt dao động đàn hồi nhanh hơn, giảm cự ly hãm phanh nếu thắng gấp khi đang chạy ở tốc độ cao, bảo vệ phuộc nhún tốt hơn,...
Phục hồi giảm xóc giúp tránh việc mua phải hàng giả, hàng nhái nhưng tuổi thọ không cao.
Bảo dưỡng giảm xóc ô tô
Khi tiến hành bảo dưỡng giảm xóc ô tô cần thay dầu, các dụng cụ cao su giảm chấn nhằm hạn chế trọng tải và tác động từ mặt đường làm hư hỏng và chảy dầu. Nhìn chung, quy trình bảo dưỡng sẽ gồm các bước sau: Kích xe lên -> Tháo bánh -> Tháo các chi tiết ốc ra khỏi giảm xóc (rotuyn trụ đứng, rotuyn cân bằng,…) -> Dùng vam chuyên dụng để giữ lò xo lại -> Tháo bi bát bèo để kiểm tra cao su, sau đó tra mỡ vào bi -> Kiểm tra giảm chấn -> Lắp lại đúng kỹ thuật, chạy thử và kiểm tra lần cuối.
Để giảm xóc hoạt động bền bỉ và hiệu quả thì các lái xe cần lưu ý:
- Thường xuyên rửa xe, đặc biệt là hệ thống giảm xóc để loại bỏ lớp bụi bẩn bám trong ty giảm chấn, tránh gây ra hiện tượng chảy dầu, ty giảm chấn bị mài mòn nhanh hơn.
- Đảm bảo lốp xe ô tô được bơm đúng tiêu chuẩn, không chở vượt quá tải trọng cho phép.
- Thường xuyên kiểm tra giảm xóc xem có chảy dầu hay không, đặc biệt là khi xe chạy lâu hoặc đi qua nhiều đoạn đường xấu. Nếu thấy giảm xóc chảy dầu cần tiến hành thay phớt để dầu không bị chảy ra ngoài.
Bảo dưỡng giảm xóc ô tô.
Nhận biết các dấu hiệu hỏng giảm xóc ô tô sớm sẽ giúp các lái xe nhanh chóng tìm ra cách giải quyết hiệu quả, khắc phục kịp thời hư hại, tránh gây ra ảnh hưởng nghiêm trọng hơn tới các bộ phận khác của xe, đồng thời giúp bạn chủ động trong vấn đề tài chính của mình.
Tịnh Tâm