Tại dự thảo Tờ trình sửa đổi Luật Thuế Tiêu thụ đặc biệt vừa được Bộ Tài chính trình Chính phủ, cơ quan soạn thảo đề xuất tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xe bán tải lên gấp đôi so với mức thuế suất đang áp dụng hiện hành.
Theo quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về báo hiệu đường bộ số QCVN 41:2019/BGTVT, xe bán tải chở hàng cabin kép khi tham gia giao thông được áp dụng các hệ thống báo hiệu đường bộ như ô tô con. Ngoài ra, loại xe này còn không bị hạn chế về thời gian và làn đường được phép lưu thông trong đô thị.
Để góp phần đảm bảo quản lý nhà nước đối với xe bán tải chở hàng có cabin kép và điều tiết hạn chế sử dụng phương tiện giao thông tại các thành phố lớn, Bộ Tài chính đề xuất đánh thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xe bán tải ở mức 60% mức thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt của ô tô dưới 9 chỗ ngồi sử dụng động cơ đốt trong.
Nếu đề xuất này được thông qua sẽ làm tăng thu ngân sách so với hiện hành. Tuy nhiên, giá xe bán tải cũng sẽ tăng lên, ảnh hưởng đến nhu cầu của người tiêu dùng và hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp sản xuất, nhập khẩu loại phương tiện này.
Hiện nay, các mẫu xe bán tải đang bán tại thị trường Việt Nam được áp thuế tiêu thụ đặc biệt dựa trên dung tích xi-lanh động cơ. Trong đó, các mẫu xe có dung tích xi-lanh động cơ từ 2.5L trở xuống sẽ được áp dụng thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt 15%. Mức tương ứng của xe có dung tích xi-lanh động cơ từ 2.5L đến 3.0L là 20%. Với xe có dung tích xi-lanh động cơ trên 3.0L, mức thuế tiêu thụ đặc biệt sẽ là 25%.
Với đề xuất của Bộ Tài chính, xe bán tải có dung tích xi-lanh động cơ dưới 2.5L sẽ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt bằng 60% ô tô dưới 9 chỗ ngồi cùng dung tích, tức là 30%. Mức tương ứng của xe có dung tích xi-lanh động cơ từ 2.5L đến 3.0L sẽ là 36% và từ 3.0L trở lên là 54%. Nói cách khác, giá bán của xe bán tải sẽ tăng mạnh, lên đến cả trăm triệu đồng.
Ví dụ, một mẫu xe bán tải dùng động cơ với dung tích xi-lanh dưới 2.5L và có giá nhập khẩu khoảng 450 triệu đồng thì thuế tiêu thụ đặc biệt 15% như hiện tại sẽ tương đương 70 triệu đồng. Nếu thuế tiêu thụ đặc biệt của mẫu xe này tăng lên 30% thì giá xe sẽ bị cộng thêm 140 triệu đồng.
Việc thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt tăng lên sẽ khiến các doanh nghiệp phải điều chỉnh giá bán của xe bán tải. Người bị thiệt đầu tiên sẽ là người tiêu dùng vì phải mua xe với giá cao hơn. Doanh số của dòng xe bán tải cũng vì thế mà sụt giảm.
Tại Việt Nam hiện có tổng cộng 5 mẫu xe bán tải, bao gồm Ford Ranger, Mitsubishi Triton, Toyota Hilux, Isuzu D-Max và Nissan Navara. Trong khi đó, dòng xe Mazda BT-50 hiện đã bị ngừng bán tại Việt Nam. Phần lớn những mẫu xe này đều được trang bị động cơ với dung tích xi-lanh từ 2.0L trở lên.