TNV - Thanh niên là lực lượng xã hội to lớn, có vai trò xung kích trong quá trình phát triển chung của xã hội, là lực lượng lao động quan trọng làm chủ công nghệ hiện đại, là lực lượng tham gia vào các quá trình xã hội với tư cách là chủ nhân của đất nước và là nhân tố quyết định thành công hay thất bại quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa của nước ta hiện nay.
Tuy nhiên, quá trình phát triển của nền kinh tế - xã hội đã tác động làm biến đổi sâu sắc đời sống thanh niên về mọi mặt. Địa vị kinh tế, vị trí xã hội của thanh niên được tôn trọng, cá tính, năng lực của thanh niên có điều kiện để bộc lộ và phát triển mạnh, tác phong, lối sống của thanh niên tiếp cận gần hơn với tác phong hiện đại, tính năng động sáng tạo được khuyến khích phát triển theo thiên hướng cá nhân. Nhưng nhiều biểu hiện tiêu cực cũng xuất hiện ở nhiều lớp thanh niên như thái độ thờ ơ với đời sống chính trị, xã hội, tư tưởng hám lợi, đề cao giá trị vật chất, coi nhẹ các giá trị truyền thống, thuần phong mỹ tục, coi thường đạo lý…
Trước những biến động mới của thanh niên, Đảng ta đã nhận thấy cần phải đưa thanh niên vào vị trí trung tâm trong chiến lược bồi dưỡng, phát huy nhân tố và nguồn lực con người. Và coi việc chăm lo, phát triển,thanh niên vừa là mục tiêu, vừa là động lực bảo đảm cho sự ổn định và phát triển vững bền của đất nước. Nghị quyết 25 Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa X năm 2008 ra đời như một cam kết của Đảng trong chăm lo, bồi dưỡng, phát triển thanh niên. Cụ thể hóa đường lối của Đảng về thanh niên và Công tác thanh niên, và căn cứ vào bối cảnh và tình hình thực tiễn của thanh niên nước nhà, Nhà nước đã ban hành chiến lược phát triển thanh niên với mục tiêu “Xây dựng thế hệ thanh niên Việt Nam phát triển toàn diện, giàu lòng yêu nước, có đạo đức cách mạng, ý thức công dân và lý tưởng xã hội chủ nghĩa; có trình độ học vấn, nghề nghiệp và việc làm; có văn hóa, sức khỏe, kỹ năng sống và ý chí vươn lên; xung kích, sáng tạo làm chủ khoa học, công nghệ tiên tiến; hình thành nguồn nhân lực trẻ có chất lượng cao đáp ứng yêu cầu thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế. Phát huy vai trò, trách nhiệm của thanh niên trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.” [1]
Để thực hiện có hiệu quả chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách nhà nước về thanh niên và công tác thanh niên, chúng ta rất cần đội ngũ cán bộ chuyên trách với đầy đủ kiến thức, kỹ năng, nghiệp vụ cũng như hiểu biết sâu sắc về thanh niên và công tác thanh niên. Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam với bề dầy 60 năm kinh nghiệm trong công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ làm công tác đoàn và công tác thanh niên từ trung ương đến địa phương, từ các lớp bồi dưỡng, trung cấp đến trình độ đại học. Từ năm 2012 đến nay, ngành công tác thanh thiếu niên đang được đào tạo ở bậc đại học với mục tiêu xác định là: “đào tạo đội ngũ cán bộ làm công tác thanh thiếu niên có phẩm chất chính trị, đạo đức, sức khỏe tốt; nắm vững hệ thống kiến thức, kỹ năng công tác thanh thiếu niên; có khả năng nghiên cứu, tham mưu, đề xuất với các cấp ủy Đảng và chính quyền về các chính sách liên quan đến thanh thiếu niên. Người học tốt nghiệp trình độ đại học ngành công tác thanh thiếu niên có năng lực lãnh đạo, quản lý, điều hành, tổ chức hoạt động thanh thiếu niên chuyên nghiệp ở các cấp, các ngành trong các lĩnh vực của xã hội” . Đứng trước những nhu cầu đòi hỏi của thanh niên, những thách thức mới trong đào tạo đội ngũ cán bộ chuyên trách làm công tác thanh niên… đã đặt ra cho Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam phải nhanh chóng nghiên cứu, xây dựng và phát triển chương trình đào tạo ngành Công tác thanh niên với những nét đặc trưng và thế mạnh của Học viện.
Trong năm 2016, được sự đồng ý của Trung ương Đoàn, Khoa Công tác thanh niên, Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam đã tiến hành nghiên cứu, điều tra trên 200 cán bộ, đoàn viên, thanh niên về định hướng phát triển chương trình đào tạo ngành Công tác thanh niên trong bối cảnh hiện nay. Sau khi tiến hành điều tra, phân tích những số liệu thu được, chúng tôi nhận thấy để phát triển chương trình đào tạo ngành Công tác thanh niên đáp ứng được yêu cầu người học và nhu cầu của thị trường lao động cần phải đổi mới, xây dựng và phát triển hệ thống tri thức trong chương trình đào tạo ngành Công tác thanh niên trên cơ sở chắt lọc những nội dung kiến thức từ các môn học trong chương trình đào tạo ngành Công tác thanh thiếu niên trước đây còn phù hợp, đồng thời bổ sung những môn học mới với những nội dung đào tạo phù hợp với vị trí việc làm làm và yêu cầu của nhà tuyển dụng trong lĩnh vực công tác thanh niên. Nhiều ý kiến của các nhà khoa học đồng ý cho rằng cần tách khối kiến thức, kỹ năng nghiệp vụ công tác thanh niên trong chương trình đào tạo công tác thanh thiếu nhi trước đây và lấy đó làm cơ sở nền tảng để xây dựng và phát triển chương trình đào tạo mới, chương trình đạo tạo cử nhân ngành công tác thanh niên.
Để có được nguồn nhân lực chất lượng cao, có trình độ lý luận và kỹ năng nghiệp vụ thực tiễn giải quyết được các vấn đề thanh niên và công tác thanh niên trong bối cảnh hiện nay rất cần có một chương trình đào tạo vừa mang tính ứng dụng vừa mang tính chuyên sâu trong hệ thống các chương trình đào tạo của Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam.
[1] Quyết định số 2474/QĐ-TTG của Thủ tướng Chính phủ : Phê duyệt Chiến lược phát triển thanh niên Việt Nam giai đoạn 2011 - 2020.Th.s Nguyễn Đồng Linh
Trưởng khoa Công tác Thanh niên