Các nhà xuất khẩu cho rằng thuế phái sinh sẽ khiến nhiều hàng hóa phải chịu mức thuế cao hơn trên thành phần thép, bên cạnh mức thuế cơ bản áp trên toàn bộ giá trị sản phẩm. Ảnh: Reuters
Các doanh nghiệp trên khắp thế giới đang chuẩn bị đối phó với làn sóng thuế quan mới từ chính quyền của ông Donald Trump – lần này nhắm vào hàng hóa có thành phần thép, từ xe đạp cho tới khay nướng bánh – trong bối cảnh các công ty Mỹ thúc giục chính phủ mở rộng danh mục hàng hóa bị đánh thuế nhập khẩu.
Theo tiết lộ từ Bộ Thương mại Mỹ, các doanh nghiệp từ nhỏ đến lớn tại Mỹ đã gửi đề xuất bổ sung khoảng 700 sản phẩm vào danh mục 407 mặt hàng đã bị áp thuế bổ sung hồi tháng 8 do có chứa thép. Danh mục này trước đó bao gồm bàn ghế Ikea có ốc vít bằng kim loại và máy gặt đập liên hợp của Đức.
Động thái này đang khiến các doanh nghiệp châu Âu lo ngại, khi danh sách các sản phẩm “phái sinh từ thép” – tức hàng hóa chỉ cần chứa thép trong thành phần – ngày càng dài, đồng nghĩa với việc nhiều sản phẩm hơn sẽ bị áp thuế nhập khẩu.
Các nhà sản xuất châu Âu vốn đã chấp nhận “miễn cưỡng” các mức thuế cao hơn trong thỏa thuận thương mại mới với chính quyền của ông Trump. Theo đó, Anh chấp nhận mức thuế cơ bản 10% với mọi hàng hóa và 25% cho thép, còn Liên minh châu Âu (EU) đồng ý với mức 25% và 50% tương ứng.
Tuy nhiên, giới xuất khẩu cho rằng việc Mỹ áp thêm thuế với hàng hóa có thành phần thép khiến các thỏa thuận này trở nên vô nghĩa, vì nhiều sản phẩm có thể phải chịu thuế kép – vừa tính trên giá trị thép, vừa tính trên tổng giá trị hàng hóa.
Các đề xuất bổ sung thuế mới được gửi về trước hạn chót 21/10, trong khuôn khổ đợt tham vấn thứ hai của Bộ Thương mại Mỹ chỉ trong vòng ba tháng.
Các chuyên gia cho biết gần như 100% các đề xuất nộp trong đợt đầu tháng 8 đều được chấp thuận, khiến nhiều người lo ngại phần lớn các sản phẩm mới cũng sẽ được thông qua và bị áp thuế vào tháng 12 hoặc tháng 1 tới.
Trong số các doanh nghiệp đề nghị bổ sung thuế có Guardian Bikes (bang Indiana), Red Gold – công ty đóng hộp cà chua từ 43 trang trại ở Indiana, Ohio và Michigan, các hãng sản xuất bánh xe thép cho xe tải, công ty sản xuất lò xo nệm và nhà sản xuất máy móc công nghiệp trong nhiều lĩnh vực như khoan hầm, in ấn hay lát sàn.
Trong bức thư dài 11 trang gửi Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick, Guardian Bikes cho biết ngành xe đạp Mỹ “đang chết dần” khi năm 2024 có tới 11 triệu chiếc xe đạp nhập khẩu. Công ty đổ lỗi cho Trung Quốc vì “cạnh tranh khốc liệt”, và cho rằng nếu đề xuất được chấp thuận, thuế nhập khẩu sẽ được áp dụng trên toàn cầu, ảnh hưởng tới các thương hiệu xe đạp cao cấp của Anh và châu Âu như Brompton, Pinarello hay Bianchi.
Tương tự, Red Gold trong thư dài 12 trang cũng phàn nàn rằng họ đang phải chịu thuế 25% đối với thép tráng thiếc nhập từ Anh và 50% với thép từ các nước khác dùng để sản xuất lon hộp. Trong khi đó, các công ty nước ngoài bán trực tiếp lon thành phẩm vào Mỹ lại không bị áp thuế tương tự, khiến doanh nghiệp nội địa bị thiệt thòi. Red Gold đề nghị Mỹ áp thêm thuế phái sinh thép đối với ngành này để “tạo công bằng cạnh tranh”.
Ngoài ra, hai doanh nghiệp trong ngành dụng cụ nhà bếp là American Pan và Chicago Metallic – chuyên sản xuất khay nướng bánh mì, bánh croissant và muffin – cũng yêu cầu đưa sản phẩm của họ vào danh mục chịu thuế...
George Riddell, cố vấn cấp cao tại công ty tư vấn Flint Global, nhận định rằng các yêu cầu mới đang củng cố lo ngại của châu Âu về chính sách “mở rộng thuế quan” của Mỹ.
“Chính phủ Mỹ đang áp dụng một cách tiếp cận rất rộng rãi, hầu như không bác bỏ bất kỳ đề xuất bổ sung nào trong đợt trước”, ông nói.
Ông Riddell cho rằng động thái này cho thấy mối quan hệ giữa Mỹ với Anh và EU vẫn đầy bất ổn, bất chấp việc hai bên đã ký các thỏa thuận thương mại song phương.
Theo Bộ Thương mại Mỹ, quyết định cuối cùng về các sản phẩm được đưa vào danh mục chịu thuế mới sẽ được công bố vào tháng 12 tới, 60 ngày sau khi hết hạn nhận đề xuất.
Anh Mai/The Guardian