Sáng 5/9, trong không khí khai trường rộn ràng khắp cả nước, tại Hà Nội đã diễn ra Lễ kỷ niệm 80 năm truyền thống ngành Giáo dục và khai giảng năm học 2025 – 2026 với sự tham dự, phát biểu quan trọng của Tổng Bí thư Tô Lâm. Sự kiện khẳng định giáo dục là quốc sách hàng đầu, động lực then chốt cho phát triển đất nước.
Khúc ca khai trường vang vọng khắp non sông
Từ đồng bằng sông Hồng đến dải đất miền Trung, từ cao nguyên Tây Nguyên đến hải đảo Trường Sa, sáng 5/9, hơn 23 triệu học sinh, sinh viên nô nức tới trường trong tiếng trống khai giảng giòn giã.
Ở Hà Nội, những cánh cổng trường rộng mở, cờ hoa tung bay, tiếng hát quốc ca hào hùng hòa cùng niềm vui hân hoan của thầy trò. Tại TP Hồ Chí Minh, các ngôi trường khoác áo mới, rộn rã ngày hội toàn dân đưa trẻ đến trường. Trên các đảo tiền tiêu, lớp học đơn sơ nhưng rộn ràng niềm vui; trên vùng cao Hà Giang, những em nhỏ trong trang phục dân tộc sặc sỡ ríu rít theo cha mẹ tới trường.
Không khí ấy hội tụ, lan tỏa về Hà Nội – nơi diễn ra Lễ kỷ niệm 80 năm truyền thống ngành Giáo dục và khai giảng năm học mới, sự kiện trọng thể với sự hiện diện của Tổng Bí thư Tô Lâm và nhiều lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.
80 năm truyền thống vẻ vang – giáo dục gắn liền vận mệnh dân tộc
Ngày 8/9/1945, chỉ ít lâu sau Tuyên ngôn Độc lập, Bộ Quốc gia Giáo dục được thành lập, mở ra trang mới của nền giáo dục dân tộc. Phong trào Bình dân học vụ với khẩu hiệu "Người biết chữ dạy người chưa biết chữ" đã nhanh chóng xóa nạn mù chữ, khai mở nguồn lực tri thức cho công cuộc kiến quốc.
Trong hai cuộc kháng chiến, giáo dục kiên cường bám trụ, từ mái trường vùng sơ tán đến lớp học hầm bí mật, vẫn sáng ngời tinh thần hiếu học. Bao thế hệ học sinh từ mái trường xã hội chủ nghĩa đã trưởng thành, trở thành cán bộ, chiến sĩ, trí thức đóng góp vào thắng lợi vĩ đại của dân tộc.
Trong công cuộc đổi mới, giáo dục tiếp tục khẳng định vị thế then chốt: phổ cập tiểu học, trung học cơ sở; mở rộng giáo dục đại học, nghề nghiệp; đổi mới chương trình, sách giáo khoa; thúc đẩy hội nhập quốc tế. Giáo dục ngày càng góp phần nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài – ba trụ cột bền vững của sự phát triển.
Lời Tổng Bí thư Tô Lâm: "Giáo dục thực sự là quốc sách hàng đầu"
Trong bài phát biểu, Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định: "Đây là dịp để chúng ta ôn lại truyền thống vẻ vang, tri ân công lao của các thế hệ thầy giáo, cô giáo, đồng thời khẳng định quyết tâm đổi mới mạnh mẽ, để giáo dục thực sự là quốc sách hàng đầu, là động lực then chốt của phát triển đất nước, của tương lai dân tộc.".
Tổng Bí thư nhắc lại bức thư lịch sử Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi học sinh năm 1945, nhấn mạnh: "Những lời căn dặn của Bác về một nền giáo dục hoàn toàn Việt Nam, đào tạo công dân hữu ích, vẫn còn nguyên giá trị".
Đảng và Nhà nước ghi nhận, tri ân ngành Giáo dục
Tổng Bí thư thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước biểu dương, ghi nhận và tri ân sự đóng góp của các thế hệ nhà giáo. Ông nhấn mạnh: "Có thể khẳng định rằng, mỗi bước đi lên của đất nước đều có dấu ấn của giáo dục. Mỗi thành tựu phát triển đều có sự đóng góp thầm lặng nhưng to lớn của hàng triệu thầy cô giáo, cán bộ quản lý giáo dục trên khắp mọi miền Tổ quốc.".
Trong 80 năm qua, nhiều tập thể, cá nhân được trao tặng Huân chương, danh hiệu Anh hùng Lao động; hàng loạt nghị quyết, chiến lược phát triển giáo dục được ban hành, khẳng định quan điểm nhất quán: đầu tư cho giáo dục là đầu tư cho tương lai dân tộc.
Nhìn thẳng thách thức – 9 định hướng chiến lược
Tổng Bí thư Tô Lâm thẳng thắn: "Chất lượng giáo dục còn chưa đồng đều, chênh lệch vùng miền còn lớn. Giáo dục đại học đổi mới chậm. Cơ sở vật chất, chuyển đổi số, hội nhập quốc tế còn hạn chế.".
Để khắc phục, ông đưa ra 9 định hướng lớn:
1. Đổi mới tư duy, coi giáo dục là động lực kiến tạo quốc gia.
2. Bảo đảm công bằng trong tiếp cận giáo dục.
3. Đổi mới giáo dục phổ thông toàn diện.
4. Tạo đột phá trong giáo dục đại học, nghề nghiệp.
5. Đẩy mạnh hội nhập quốc tế.
6. Chăm lo xây dựng đội ngũ nhà giáo.
7. Thúc đẩy chuyển đổi số, ứng dụng AI trong giáo dục.
8. Ưu tiên đầu tư, huy động nguồn lực xã hội.
9. Xây dựng xã hội học tập, khuyến khích học tập suốt đời.
"Đầu tư cho giáo dục chính là đầu tư cho tương lai dân tộc. Xây dựng xã hội học tập, khuyến khích học tập suốt đời chính là nền tảng vững chắc nhất cho một dân tộc tự cường." – Tổng Bí thư nhấn mạnh.
Dặn dò thế hệ trẻ – Tri ân thầy cô
Tổng Bí thư nhắn nhủ thế hệ trẻ: "Thế hệ cha ông đã làm nên chiến thắng bằng máu xương, hôm nay, trong hòa bình, hội nhập và khát vọng vươn lên, trách nhiệm của thế hệ các cháu là phải làm nên chiến thắng mới bằng tri thức, bản lĩnh và sáng tạo."
Ông căn dặn học sinh, sinh viên nuôi dưỡng khát vọng, rèn luyện bản lĩnh, "dám nghĩ, dám làm, đi đầu trong khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, kinh tế xanh, chuyển đổi số, hội nhập quốc tế."
Với thầy cô, Tổng Bí thư khẳng định: "Thầy cô không chỉ truyền đạt kiến thức, mà còn gieo mầm khát vọng, hun đúc nhân cách, thắp sáng niềm tin cho học trò."
Ông nhấn mạnh Luật Nhà giáo mới được thông qua sẽ là nền tảng quan trọng nâng cao vị thế và đảm bảo quyền lợi chính đáng của đội ngũ nhà giáo.
Niềm tin vào tương lai giáo dục Việt Nam
Kết thúc phát biểu, Tổng Bí thư Tô Lâm kêu gọi: "Toàn Đảng, toàn dân, toàn quân; các cấp, các ngành, các địa phương; mỗi gia đình và từng người dân – hãy chung tay chăm lo cho sự nghiệp trồng người, vì tương lai con em chúng ta, vì phồn vinh của Tổ quốc, vì hạnh phúc của Nhân dân."
Trong âm vang tiếng trống khai trường, trong sắc cờ hoa rực rỡ, trong niềm vui hân hoan của thầy trò cả nước, ngành giáo dục Việt Nam bước vào năm học mới với niềm tin và khí thế mới. Một nền giáo dục hiện đại, nhân văn, hội nhập quốc tế – đó là con đường để đất nước vươn tới khát vọng hùng cường, thịnh vượng vào giữa thế kỷ XXI.
Con số ấn tượng 80 năm:
- 1945: Thành lập Bộ Quốc gia Giáo dục.
- 95%: Tỷ lệ biết chữ hiện nay, từ xuất phát điểm hơn 90% dân số mù chữ sau Cách mạng Tháng Tám.
- Hơn 23 triệu: Học sinh, sinh viên năm học 2025 – 2026.
- Gần 1,7 triệu: Giáo viên, giảng viên, cán bộ quản lý giáo dục.
- Hàng trăm: Trường đại học, cao đẳng; hàng chục trường đạt chuẩn khu vực và quốc tế.
Tấn Tài