PGS.TS Hoàng Khắc Lịch, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế, ĐHQGHN phát biểu tại Hội thảo
Sự kiện quy tụ hơn 100 chuyên gia, nhà khoa học, nhà hoạch định chính sách và lãnh đạo doanh nghiệp trong và ngoài nước, cùng trao đổi, chia sẻ và kiến tạo những giải pháp đột phá trong tư duy và công cụ quản trị – yếu tố then chốt giúp Việt Nam bứt phá tốc độ tăng trưởng và nâng tầm năng lực cạnh tranh quốc gia trong thập niên tới.
Đến dự và phát biểu khai mạc Hội thảo, PGS.TS. Hoàng Khắc Lịch, Phó Hiệu trưởng, Việt Nam đang đứng trước bước ngoặt lịch sử trong tiến trình phát triển đất nước – khi khát vọng hùng cường không chỉ là mục tiêu lớn lao, mà còn là sứ mạng trước lịch sử của thế hệ hôm nay đang đòi hỏi những đột phá về năng lực quản trị. Mô hình tăng trưởng dựa trên vốn và lao động giá rẻ đã chạm ngưỡng, và thách thức lớn nhất hiện nay không còn là 'thiếu nguồn lực', mà là 'quản trị nguồn lực hiệu quả'. PGS.TS. Hoàng Khắc Lịch nhấn mạnh rằng, những khoảng trống trong năng lực quản trị kinh doanh hiện đại đang là "điểm nghẽn nội tại" kìm hãm bước tiến bứt phá của doanh nghiệp và của cả nền kinh tế. Ông cho rằng, Hội thảo hôm nay mang trong mình sứ mệnh tìm lời giải cho bài toán ấy – kết nối giới học thuật, nhà hoạch định chính sách và cộng đồng doanh nghiệp trong hành trình đổi mới tư duy và công cụ quản trị, hướng tới tăng trưởng hai chữ số bền vững.
Phát biểu đề dẫn tại Hội thảo, PGS.TS. Phan Chí Anh – Viện trưởng Viện Quản trị Kinh doanh, Trường Đại học Kinh tế – ĐHQGHN nhấn mạnh rằng việc hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai chữ số là thách thức lớn đối với cả Nhà nước và doanh nghiệp, để đạt được mục tiêu tham vọng đó, Việt Nam cần một cuộc đổi mới toàn diện về quản trị – từ quản trị doanh nghiệp đến quản trị quốc gia, từ thể chế, công nghệ đến nguồn nhân lực. Hội thảo lần này, vì vậy, không chỉ là nơi chia sẻ tri thức, mà còn là diễn đàn hành động, nơi giới học thuật, doanh nghiệp và nhà hoạch định chính sách cùng chung tay kiến tạo mô hình quản trị hiện đại cho Việt Nam trong thập niên tăng trưởng mới.
Phiên toàn thể mở đầu với bài tham luận của ông V. V. Murashkin – Trưởng cơ quan đại diện Rossotrudnichestvo tại Việt Nam, Giám đốc Trung tâm Khoa học và Văn hóa Nga tại Hà Nội.
Trong bài tham luận của mình, ông V. V. Murashkin đánh giá cao những thành tựu kinh tế – xã hội mà Việt Nam đã đạt được, đồng thời bày tỏ niềm tin mạnh mẽ vào khả năng hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai chữ số trong những năm tới. Ông nhấn mạnh rằng nguồn nhân lực và giáo dục đóng vai trò then chốt đối với sự phát triển bền vững, song cũng chỉ ra những thách thức hiện nay của Việt Nam trong việc nâng cao chất lượng nhân lực, khi còn tồn tại khoảng cách giữa nhu cầu thực tiễn của thị trường lao động và chương trình đào tạo, đặc biệt trong các lĩnh vực mũi nhọn như công nghệ thông tin và kỹ thuật số.
Đại diện phía Nga khẳng định, giáo dục và hợp tác khoa học giữa Việt Nam và Liên bang Nga có thể trở thành cầu nối quan trọng, góp phần giúp Việt Nam thu hẹp khoảng cách kỹ năng, thúc đẩy chuyển giao tri thức và hình thành đội ngũ nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu của thời kỳ phát triển mới.
Ông Gary L. Frankwick – Giáo sư danh dự chuyên ngành Marketing, Trường Đại học Texas tại El Paso – nhấn mạnh rằng hiện đại hóa giáo dục kinh doanh cần được xem như một chất xúc tác quan trọng để Việt Nam hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai chữ số trong giai đoạn tới.
Theo ông, chương trình đào tạo trong lĩnh vực quản trị kinh doanh cần được thiết kế phù hợp với xu hướng toàn cầu và các ưu tiên quốc gia, đồng thời lấy phát triển bền vững và chuyển đổi số làm hai trụ cột trọng tâm của quá trình đổi mới giáo dục.
Ông cũng khẳng định, để đạt được tăng trưởng nhanh và bền vững, cần tăng cường gắn kết giữa học thuật và doanh nghiệp – thông qua việc mang đến cho sinh viên trải nghiệm thực tiễn, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và nghiên cứu hợp tác, cũng như khuyến khích các nhà lãnh đạo doanh nghiệp tham gia xây dựng chương trình đào tạo, nhằm đảm bảo sự hòa quyện giữa tri thức học thuật và nhu cầu phát triển thực tế của nền kinh tế Việt Nam.
Một điểm nhấn đáng chú ý trong bài phát biểu là thông điệp dành cho sinh viên và thế hệ trẻ. Ông nói:
"Sinh viên cần học cách thất bại – và học cách vượt qua thất bại đó càng nhanh càng tốt."
Theo GS. Frankwick, khả năng học hỏi từ thất bại, thích nghi và phục hồi nhanh chính là phẩm chất cốt lõi của nhà lãnh đạo trong thế kỷ 21. Giáo dục đại học vì thế không chỉ truyền đạt kiến thức, mà phải rèn luyện bản lĩnh, tư duy phản biện và tinh thần khởi nghiệp sáng tạo.
Kết thúc bài phát biểu, ông gửi gắm kỳ vọng rằng Việt Nam có thể đạt được tăng trưởng kinh tế hai con số một cách bền vững, nếu kết hợp hài hòa giữa quản trị hiện đại, đổi mới sáng tạo, và hợp tác học thuật – doanh nghiệp – chính phủ. Ông tin tưởng vào vai trò tiên phong của Trường Đại học Kinh tế – ĐHQGHN trong việc đào tạo thế hệ lãnh đạo doanh nghiệp có tầm nhìn toàn cầu, góp phần đưa Việt Nam trở thành trung tâm phát triển năng động của khu vực.
Phó Giáo sư Niimi Tatsuya, Khoa Kinh tế, Trường Đại học Nagoya Gakuin, Nhật Bản, nhấn mạnh rằng chất lượng vốn nhân lực là yếu tố cốt lõi thúc đẩy tăng trưởng nhanh và bền vững, và đây cũng chính là chìa khóa để Việt Nam hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng kinh tế hai chữ số trong thập niên tới. Theo ông, một nền tảng giáo dục vững chắc đóng vai trò nền móng, giúp hệ thống giáo dục trang bị cho người lao động những kỹ năng thiết yếu để thích ứng với các thay đổi công nghệ trong tương lai.
Bên cạnh đó, học tập suốt đời được xem là yếu tố quyết định giúp người lao động liên tục cập nhật tri thức, nâng cao năng lực và đáp ứng kịp thời với yêu cầu của nền kinh tế số đang phát triển nhanh. Đây chính là con đường để Việt Nam chuyển đổi từ tăng trưởng dựa vào số lượng lao động sang tăng trưởng dựa trên tri thức, năng suất và đổi mới sáng tạo.
TS Bradley A. Corbett, Nhà sáng lập MYENGLISHGYM, Ontario, Canada, nhấn mạnh vai trò của các cơ sở giáo dục và giới học thuật trong tiến trình tăng trưởng đột phá, cho biết: "Khi Việt Nam chuẩn bị bước vào giai đoạn tăng trưởng kinh tế vượt bậc, các trường đại học và giới học thuật có thể giữ vai trò cố vấn và người đồng hành đáng tin cậy cho các nhà quản lý trong chính phủ và doanh nghiệp".
Trong đó, giới học thuật có thể đầu tư mạnh mẽ vào việc nghiên cứu và thấu hiểu các mô hình trong nước và quốc tế, nhằm điều chỉnh, áp dụng linh hoạt để giải quyết những vấn đề quản trị và vận hành hiện đại.
Chỉ rõ 6 cách thức giúp các cơ sở giáo dục góp phần thúc đẩy mục tiêu tăng trưởng bền vững, TS Bradley A. Corbett nêu: "Thứ nhất, chiến lược kinh doanh. Đây là cách thức hỗ trợ hoạch định chiến lược và xây dựng chính sách dựa trên dữ liệu và nghiên cứu khoa học. Tại Việt Nam, chính sách chủ yếu dựa trên lĩnh vực giáo dục và quy hoạch thị trường lao động - nơi các nghiên cứu học thuật được sử dụng để định hướng phát triển kỹ năng, đào tạo nhân lực phù hợp với nhu cầu thực tế của nền kinh tế. Ngoài ra, việc tạo cầu nối giữa chính phủ và doanh nghiệp nhằm kết nối khu vực công và tư để đảm bảo chính sách được xây dựng dựa trên bằng chứng thực tiễn và có tính khả thi cao.
Thứ hai, quản trị nguồn nhân lực. Việc đào tạo, phát triển kỹ năng và xây dựng đội ngũ nhân lực chất lượng cao đáp ứng nhu cầu thị trường lao động.
Thứ ba, đổi mới sáng tạo và chuyển giao tri thức. Đề xuất này nhằm thúc đẩy nghiên cứu, ứng dụng công nghệ mới và chuyển giao tri thức từ trường đại học sang doanh nghiệp.
Thứ tư, kết nối khu vực và cộng đồng góp phần tăng cường hợp tác giữa học thuật, doanh nghiệp và địa phương để phát triển bền vững.
Thứ năm, tư duy quốc tế và hợp tác toàn cầu hỗ trợ mở rộng hợp tác nghiên cứu, trao đổi học thuật và chia sẻ mô hình phát triển với các đối tác quốc tế.
Thứ sáu, tính linh hoạt trong thể chế góp phần nâng cao khả năng thích ứng của các tổ chức học thuật trước thay đổi nhanh chóng của môi trường kinh tế và xã hội".
Các đại biểu đã có những trao đổi sâu sắc xoay quanh môi trường kinh doanh, năng lực quản trị và chất lượng nguồn nhân lực của Việt Nam hiện nay, về mục tiêu tăng trưởng, đồng thời nhấn mạnh vai trò của giới học thuật trong việc đồng hành cùng Nhà nước và doanh nghiệp giải quyết các thách thức phát triển.
Ông Nguyễn Quang – Nguyên Giám đốc Chương trình Định cư Con người Liên Hợp Quốc (UN-Habitat) – cho rằng, Việt Nam đang đối diện với nhiều vấn đề mang tính cơ cấu, đòi hỏi giới học thuật phải thể hiện vai trò tiên phong, phản biện và cung cấp những câu trả lời mang tính khoa học và thực tiễn. Ông chỉ ra các thách thức nổi bật như: năng suất lao động còn thấp, mô hình tăng trưởng chủ yếu theo chiều rộng, tình trạng tăng trưởng nóng thiếu bền vững, cùng sự mất cân đối trong chất lượng nguồn nhân lực.
Theo ông, chỉ khi tri thức khoa học thực sự gắn với yêu cầu đổi mới thể chế, phát triển con người và nâng cao năng lực quản trị quốc gia, Việt Nam mới có thể chuyển từ tăng trưởng dựa vào khai thác sang tăng trưởng dựa trên sáng tạo và tri thức – nền tảng của mục tiêu tăng trưởng hai chữ số trong giai đoạn mới.
Sau phiên toàn thể, Hội thảo chia thành 6 tiểu ban song song, thảo luận chuyên sâu về các vấn đề như: Chiến lược doanh nghiệp trong bối cảnh chuyển đổi số và phát triển bền vững, Ứng dụng công nghệ mới trong quản trị và kinh doanh, Marketing và truyền thông, Quản trị nguồn nhân lực cho phát triển bền vững, Vấn đề lao động trong toàn cầu hóa, Quản trị kinh doanh từ góc nhìn thực tiễn.
Cuối cùng, phát biểu bế mạc Hội thảo, PGS.TS Phan Chí Anh bày tỏ lời cảm ơn sâu sắc tới toàn thể đại biểu, diễn giả và đối tác trong nước, quốc tế đã đồng hành cùng Trường Đại học Kinh tế – ĐHQGHN. Ông nhấn mạnh rằng, Hội thảo khép lại nhưng mở ra hành trình đổi mới toàn diện quản trị kinh doanh – nền tảng cốt lõi của mục tiêu tăng trưởng hai chữ số. Những tri thức, kinh nghiệm và khuyến nghị được chia sẻ hôm nay không chỉ góp phần hoàn thiện lý luận, mà quan trọng hơn, mở ra những hướng đi cụ thể để chuyển hóa tri thức thành hành động, và tư duy chiến lược thành năng lực thực thi.
Với tinh thần đó, Trường Đại học Kinh tế – ĐHQGHN khẳng định cam kết tiên phong trong việc kiến tạo hệ sinh thái tri thức Việt Nam, kết nối giới học thuật, doanh nghiệp và cơ quan hoạch định chính sách, hướng tới một mô hình quản trị Việt Nam hiện đại, nhân văn và hội nhập quốc tế. Nhà trường mong muốn tiếp tục nhận được sự ủng hộ và đồng hành của các đối tác trong và ngoài nước, cùng chung tay thúc đẩy đổi mới toàn diện quản trị kinh doanh vì mục tiêu tăng trưởng hai chữ số bền vững của Việt Nam.