Trường hợp này được chỉ định phẫu thuật cắt tử cung hoàn toàn và hai phần phụ, có thể kèm theo cắt mạc nối lớn nếu khối u được xác định là ác tính trên đại thể. Tuy nhiên, điều khiến ca mổ trở nên đặc biệt thách thức lại không nằm ở khối u vùng bụng, mà bắt nguồn từ một yếu tố tưởng như không liên quan – hàm của bệnh nhân không thể mở rộng.
Biến cố trong quá khứ và hệ lụy hiện tại
Qua khai thác tiền sử, các bác sĩ ghi nhận bà H. từng bị chấn thương vùng hàm mặt nhiều năm trước. Dù đã được điều trị bảo tồn, nhưng di chứng để lại là tình trạng khít hàm nặng – miệng chỉ mở được khoảng 0,5cm. Tình trạng này khiến việc đặt ống nội khí quản qua đường miệng – một kỹ thuật gây mê chuẩn trong hầu hết phẫu thuật ổ bụng – trở nên bất khả thi.
Trong phẫu thuật, việc kiểm soát đường thở là yếu tố sống còn. Nếu không đảm bảo được thông khí, bệnh nhân có thể gặp các biến chứng hô hấp nguy hiểm, thậm chí tử vong ngay trong lúc khởi mê. Do vậy, ca mổ tưởng chừng "đơn giản" lại trở thành một bài toán nan giải về gây mê và kiểm soát đường thở.
Hội chẩn liên chuyên khoa – tìm lối đi an toàn nhất
Trước tình huống phức tạp, các bác sĩ Bệnh viện Từ Dũ đã chủ động mời hội chẩn liên chuyên với Bệnh viện Răng Hàm Mặt TP.HCM – nơi có thế mạnh trong xử trí các tình huống phẫu thuật vùng hàm mặt, đặc biệt là kiểm soát đường thở trong những ca dị dạng hoặc khít hàm.
Sau khi đánh giá kỹ lưỡng, các bác sĩ hai bệnh viện quyết định lựa chọn một phương án ít phổ biến nhưng an toàn hơn trong trường hợp đặc biệt này: đặt nội khí quản qua đường mũi bằng ống soi mềm. Đây là kỹ thuật đòi hỏi bệnh nhân còn tỉnh táo, phối hợp tốt và đảm bảo vẫn tự thở được trong quá trình luồn ống.
Quy trình gây mê sẽ được thực hiện theo từng bước: đầu tiên, gây tê vùng hầu họng và mũi để giảm kích thích; tiếp theo, dùng ống soi mềm luồn qua mũi để đưa ống nội khí quản vào khí quản dưới sự quan sát trực tiếp; cuối cùng, khi đã chắc chắn đặt ống thành công, bệnh nhân mới được gây mê toàn thân để tiến hành phẫu thuật.
Kỹ thuật này yêu cầu người thực hiện phải có tay nghề cao, sự phối hợp ăn ý giữa bác sĩ Răng Hàm Mặt và bác sĩ gây mê hồi sức, cùng với sự chuẩn bị kỹ lưỡng các phương án dự phòng nếu đặt ống thất bại.
Một ca phẫu thuật tưởng dễ nhưng "khó bất ngờ"
Nhờ kế hoạch phối hợp chặt chẽ giữa hai bệnh viện, quá trình gây mê diễn ra an toàn. Các bác sĩ Bệnh viện Từ Dũ sau đó đã tiến hành cắt tử cung hoàn toàn, hai phần phụ và mạc nối lớn theo đúng chỉ định. Khối u được lấy ra trọn vẹn, gửi giải phẫu bệnh để xác định tính chất ác – lành.
Sau mổ, bà H. hồi phục tốt, không có biến chứng hô hấp hay nhiễm trùng hậu phẫu. Bà chia sẻ: "Tôi từng nghĩ khít hàm chỉ gây khó khăn khi ăn uống, không ngờ đến lúc cần mổ bụng, miệng không mở được cũng trở thành trở ngại lớn đến vậy".
Khít hàm – "rào cản vô hình" trong gây mê phẫu thuật
Theo BS khoa Gây mê Hồi sức – Bệnh viện Từ Dũ, thông thường, ống nội khí quản được đặt qua đường miệng vì dễ kiểm soát và ít gây sang chấn. Tuy nhiên, ở bệnh nhân khít hàm, phương án này không thực hiện được, buộc bác sĩ phải lựa chọn các kỹ thuật thay thế như đặt ống qua mũi, mở khí quản hoặc dùng ống soi mềm – mỗi phương án đều có rủi ro riêng và cần được cân nhắc kỹ.
Bài học từ một ca bệnh hiếm gặp
Trường hợp của bà H. là minh chứng điển hình cho tầm quan trọng của đánh giá đường thở trước phẫu thuật – yếu tố có thể quyết định sự sống còn của bệnh nhân trong phòng mổ. Không chỉ vậy, đây còn là ví dụ tiêu biểu cho hiệu quả của mô hình phối hợp liên chuyên khoa trong bệnh viện – đặc biệt là giữa chuyên ngành sản phụ khoa và răng hàm mặt – tưởng chừng không liên quan nhưng lại có mối dây liên kết quan trọng trong thực tế lâm sàng.
PGS.TS.BS Trần Ngọc Hải – Giám đốc Bệnh viện Từ Dũ chia sẻ: "Chúng tôi luôn sẵn sàng hợp tác với các bệnh viện bạn để đảm bảo an toàn tối đa cho người bệnh. Trong trường hợp này, nếu không có sự hỗ trợ kịp thời từ Bệnh viện Răng Hàm Mặt TP.HCM, ca mổ có thể phải hoãn lại hoặc đối diện nguy cơ nghiêm trọng khi gây mê".
Mở rộng hợp tác – nâng cao chất lượng điều trị đa chuyên khoa
Trong bối cảnh y học hiện đại, không một chuyên khoa đơn lẻ nào có thể bao quát toàn bộ vấn đề sức khỏe của bệnh nhân. Những trường hợp như bà H. cho thấy rõ vai trò của hợp tác liên chuyên khoa – đặc biệt giữa các bệnh viện đầu ngành tại TP.HCM – trong xử trí những ca bệnh đặc biệt, phức tạp hoặc vượt ngoài chuyên môn chuyên biệt của một đơn vị.
Hiện nay, mô hình hội chẩn đa chuyên khoa đã được triển khai thường quy tại nhiều bệnh viện lớn trong thành phố. Các bác sĩ không ngần ngại "cầu viện" chuyên môn từ những đơn vị bạn để cùng tìm ra giải pháp tối ưu nhất cho bệnh nhân – đúng như tinh thần y học hiện đại: "Đặt người bệnh làm trung tâm".
Nhỏ nhưng không hề nhỏ
Khít hàm – nghe tưởng là một tình trạng "nhỏ", nhưng trong thực tế phẫu thuật, nó có thể là trở ngại "khổng lồ" nếu không được phát hiện và xử trí đúng cách. Trường hợp bà H. không chỉ là một ca phẫu thuật thành công, mà còn là bài học quý giá về tầm quan trọng của đánh giá tiền mê kỹ lưỡng, phối hợp liên chuyên khoa, và tinh thần sẵn sàng học hỏi – hỗ trợ lẫn nhau giữa các bệnh viện.
Đó là y đức, là trách nhiệm, và là minh chứng cho sự tiến bộ không ngừng của y học TP.HCM – nơi luôn đặt sự sống và an toàn của người bệnh lên trên hết.
Tấn Tài