TNV - Thầy PGS.TS. Nguyễn Tấn Dũng – Trưởng khoa CNHH&TP, Trường ĐHSPKT TPHCM thường nói với đồng nghiệp, với sinh viên “Trong nghiên cứu nếu có đam mê và tình yêu đủ lớn, vượt qua nỗi sợ hãi, phá vỡ những giới hạn đã thiết lập thì chắc chắn sẽ có những kết quả bất ngờ".
Chính vì thế, Khoa Công nghệ Hóa học và Thực phẩm (CNHH&TP) trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TPHCM được thành lập 21-01-2007 đến nay đã trải qua 15 năm xây dựng và phát triển đã trở trung tâm nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ hàng đầu của Việt Nam. Hiện nay khoa có đội ngũ nhà giáo, nhà khoa học 40 ngưới, trong đó gồm 6 phó giáo sư - tiến sĩ, 24 tiến sĩ, 04 nghiên cứu sinh, 04 thạc sĩ, 01 kỹ sư và 01 cử nhân được đào ở các trường đại học nổi tiếng trong trong và ngoài nước (Châu Á, Âu, Mỹ và Úc), tất cả đều có trình độ chuyên môn sâu, rất đam mê và khát vọng nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ, để rồi tháng năm đi qua họ đã trở thành những nhà khoa học, những chuyên gia nghiên cứu hàng đầu trong lĩnh vực họ nghiên cứu khi tuổi đời còn rất trẻ.
Những công trình nghiên cứu đã được thực hiện Trong suốt 15 năm xây dựng và phát triển Khoa CNHH&TP, Trường ĐHSPKT TPHCM đã thực hiện 20 dự án khoa học công nghệ (KHCN), thuộc các dự án liên kết quốc tế, liên kết với doanh nghiệp, đề tài cấp bộ, cấp tỉnh thành phố và dự án sản xuất thử nghiệm (Xem bảng 1). Đồng thời, thực hiện trên 60 đề tài cấp cơ sở, hướng dẫn sinh viên thực hiện 150 nhiệm vụ khoa học công nghệ. Đó là những kết quả vượt ra ngoài sự mong đợi của khoa.
Bảng 1. Các chương trình/dự án/đề tài khoa học công nghệ cấp tỉnh thành phố trở lên khoa CNHH&TP thự hiện từ năm 2007 đến nay
Những nhiệm vụ KHCN đó đã có những đóng góp lớn cho sự nghiệp phát triển giáo dục và đào tạo đất nước, phát triển KHCN quốc gia và phát triển mối quan hệ và hợp tác quốc tế, góp phần phát triển kinh tế xã hội, như: Chương trình KHCN “Nghiên cứu ứng dụng công nghệ sấy thăng hoa tại Việt Nam”; Chương trình KHCN “Nghiên cứu ứng dụng và Phát triển công nghệ tiên tiến trong chế biến và bảo quản, chế biến nông thủy hải sản vùng ĐBSCL”; Chương trình KHCN Quốc Tế liên kết giữa Việt Nam & Bỉ: “Decentralized water treatment by waste – to – product approach using low-cost, high performance adsorbents and ion exchange”; Dự án sản xuất thử nghiệm “Nghiên cứu điều chế sản phẩm polyphenol từ hạt bơ (Persea americana Mill.) nhằm nâng cao hiệu quả nuôi tôm thẻ chân trắng (Litopenaeus vannamei)”; Nhiệm vụ KHCN cấp nhà nước “Nghiên cứu công nghệ mới sản xuất một số mặt hàng Chế biến Thủy sản xuất khẩu” và “Nghiên cứu hoàn thiện công nghệ sản xuất thức ăn công nghiệp chất lượng cao cho một số đối tượng nuôi thuỷ sản xuất khẩu (tôm, cá)”; Nhiệm vụ cập bộ “Nghiên cứu điều chế chất hấp phụ kim loại từ chitin/chitosan bằng công nghệ bức xạ”; Các dự án KHCN hợp tác với doanh nghiệp “Nghiên cứu quy trình công nghệ sản xuất nước ep thanh long”, “Nghiên cứu quy trình công nghệ sản xuất sữa chua sấy thăng hoa”, “Nghiên cứu sản xuất ly cà phê ăn được thay thế ly nhựa giảm rác thải môi trường”, …v.v.
Những thành tựu đã đạt được
Kết quả nghiên cứu trong 15 năm qua tập thể nhà khoa học khoa CNHH&TP đã tạo ra trên 60 sản phẩm công nghệ, gồm hệ thống máy móc thiết bị, quy trình công nghệ nhằm phục vụ cho công nghệ chế biến và bảo quản thực phẩm, công nghệ bảo quản sau thu hoạch giúp ích cho cộng đồng, cho xã hội, ứng dụng vào thực tiễn sản xuất tại các doanh nghiệp, tại các nhà máy trên toàn quốc, góp phần không nhỏ trong sự nghiệp phát triển nền nông – ngư nghiệp đất nước, phát triển kinh tế xã hội, phát triển kinh tế quốc gia. Đặc biệt là một số sản phẩm như sau:
- Sản xuất chất bảo quản chống oxy hoá từ thiên nhiên, lấy từ hạt của trái bơ, để bảo quản tôm, an toàn và bảo quản được lâu hơn các hoá chất công nghiệp do nhóm nghiên cứu của PGS.TS. Phan Thị Anh Đào sáng chế;
Nhóm nghiên cứu của cô PGS.TS. Phan Thị Anh Đào khoa CNHH&TP đã nhận giải thưởng KHCN đề tài "Giải pháp sử dụng chất bảo quản chống oxy hoá từ thiên nhiên, lấy từ hạt của trái bơ, để bảo quản tôm, an toàn và bảo quản được lâu hơn các hoá chất công nghiệp".
- Sản xuất Giấy xanh cho cuộc sống xanh do nhóm nghiên cứu của TS. Hoàng Thị Tuyết Nhung thực hiện;
- Sản xuất ly cà phê ăn được thay thế ly nhựa giảm rác thải môi trường do nhóm nghiên cứu của TS. Vũ Trần Khánh Linh phát minh;
- Hệ thống sấy thăng hoa DS-xx khoa CNHH&TP trường ĐHSPKT TPHCM nghiên cứu rất thành công và đã tiên phong triển khai công nghệ này trên toàn quốc và các nước Đông Nam Á mang hiệu quả kinh tế cao cho cộng đồng, cho doanh nghiệp và cho đất nước.
- Hệ thống sấy chân không nhiệt độ thấp, hệ thống sấy lạnh (sấy bơm nhiệt kết với các phương pháp khác nhau tăng hiệu quả truyền nhiệt, tách ẩm), hệ thống sấy hồng ngoại, hệ thống sấy đối lưu thông mình, hệ thống sấy nướng đa năng, hệ thống sấy bằng năng lượng mặt trời, hệ thống sấy bằng hiệu ứng nhà kính, hệ thống chiên chân không, hệ thống lạnh đông sâu, hệ thống sản xuất đá khô, hệ thống cô đặc lạnh, cô đặc chân không, …, v.v cũng được khoa CNHH&TP trường ĐHSPKT TPHCM nghiên cứu rất thành công và đã tiên phong triển khai công nghệ này trên toàn quốc.
Nhờ những kết quả nghiên cứu xuất sắc đi vào cuộc sống, phục vụ cho cộng đồng và xã hội mà các công trình nghiên cứu đã đạt những giải thưởng lớn về khoa học công nghệ do các tổ chức phi chính phủ và nhà nước trao tặng.
- Năm 2017 Khoa CNHH&TP rất hân hoan và hạnh phúc khi nhóm nghiên cứu của PGS.TS. Phan Thị Anh Đào đã sản xuất thành công chất bảo quản chống oxy hoá từ thiên nhiên, lấy từ hạt của trái bơ, để bảo quản tôm, an toàn và bảo quản được lâu hơn các hoá chất công nghiệp, được các công ty chế biến thủy hải sản ứng dụng, công trình nghiên cứu này đã đoạt giải thưởng “Aquaculture Innovation Challenge”, có thể xem Hình 1.
Hệ thống sấy thăng hoa DS-9 do nhóm nghiên cứu của thầy PGS.TS. Nguyễn Tấn Dũng khoa
CNHH&TP trường ĐHSPKT TPHCM chế tạo và chuyển giao công nghệ cho doanh nghiệp.
Hệ thống chiên chân không DVF-03 do nhóm nghiên cứu của thầy PGS.TS. Nguyễn Tấn Dũng khoa
CNHH&TP trường ĐHSPKT TPHCM chế tạo và chuyển giao công nghệ cho doanh nghiệp.
- Năm 2019 chương trình “Nghiên cứu ứng dụng công nghệ sấy thăng hoa tại Việt Nam” do nhóm nghiên cứu của PGS.TS. Nguyễn Tấn Dũng thực hiện trong 20 năm (1999 – 2019) và đến bây giờ đã trên 20 năm. Công trình đã chế tạo ra hàng loạt các phiên bản hệ thống thiết bị sấy thăng hoa DS-1 đến DS-12, hệ thống thiết bị này dùng để tạo ra sản phẩm thực phẩm cao cấp, mang lại giá trị kinh tế cao cho nền nông nghiệp, phát triển nông nghiệp, phát triển công nghệ sau thu hoạch, chế biến thực phẩm, phát triển công nghệ sinh học, dược, mỹ phẩm… phát triển kinh tế đất nước.
Sau hơn 20 năm nghiên cứu và tiếp tục phát triển, hiện công nghệ sấy thăng hoa đang được chuyển giao cho nhiều doanh nghiệp, viện nghiên cứu trong cả nước và nhiều nước Đông Nam Á. Chương trình KHCN này đã được Bộ Giáo & Đào Tạo, Hội đồng khoa học nhà nước đánh giá rất cao trong sự nghiệp góp phần phát triển giáo dục đào tạo, phát triển KHCN, phát triển kinh tế đất nước và đã được chọn trao tặng Giải Thưởng Bảo Sơn 2019. Có thể xem Hình 2, 3 &4.
Nhóm nghiên cứu của thầy PGS.TS. Nguyễn Tấn Dũng đã thực hiện Chương trình khoa học công nghệ “Nghiên cứu ứng dụng công nghệ sấy thăng hoa tại Việt Nam” sau 20 năm nghiên cứu và nhận Giải Thưởng Bảo Sơn 2019 do Bộ Giáo Dục &Đào Tạo – Tập Đoàn Bảo Sơn trao tặng.
Bên cạnh đó, các hệ thống sấy lạnh, hệ thống sấy hồng ngoại, hệ thống sấy đối lưu có tiệt trùng bằng tia cực tím và có hỗ trợ sóng siêu âm, hệ thống sấy chân không, hệ thống sấy đa năng, hệ thống cô đặc chân không, …v.v; các quy trình công nghệ như: Công nghệ biến tính tinh bột; công nghệ sản xuất nước ép thanh long; công sản xuất nước sữa gạo, gạo lứt; …v.v đã được các nhà khoa học khoa CNHH&TP trường ĐHSPKT TPHCM nghiên cứu và chuyển giao thành công cho doanh nghiệp.
- Năm 2020 thành công nối tiếp thành công, Khoa CNHH&TP tiếp tục đón nhận tin vui khi nhóm nghiên cứu của cô TS. Hoàng Thị Tuyết Nhung đã nghiên cứu thành công về dự án sản xuất giấy xanh cho cuộc sống xanh, nguyên liệu sản xuất giấy xanh là từ rác thải nông nghiệp bẹ và thân cây chuối, dự án ra đời đã giải quyết được một lượng rác thải nông nghiệp rất lớn gây ô nhiễm môi trường, đồng thời tạo ra những sản phẩm có giá trị phục vụ cho cuộc sống. Hiện nay nhiều tỉnh thành trên cả nước đã ứng dụng kết quả nghiên cứu này. Chính vì vậy, dự án sản xuất giấy xanh cho cuộc sống xanh được Hội đồng khoa học Bộ Giáo dục và Đào tạo đánh giá rất cao và đã đoạt giải nhất cuộc thi Khởi nghiệp & Sáng tạo Quốc Gia do Bộ Giáo Dục và Đào Tạo tổ chức năm 2020. Có thể xem Hình 5.
Nhóm nghiên cứu của cô TS. Hoàng Thị Tuyết Nhung khoa CNHH&TP thực
hiện dự án "Giấy xanh cho cuộc sống xanh" đã đạt giải nhất cuộc thi Khởi nghiệp
Sáng tạo Quốc Gia do Bộ Giáo Dục và Đào Tạo tổ chức.
- Năm 2021 nhóm nghiên cứu của cô TS. Vũ Trần Khánh Linh đã nhận giải thưởng URI Awards Ceremony khi thực hiện dự án eProject - UTE hợp tác Hoa Kỳ (USAID). Dự án BUILD-IT, Trường Đại học Bang Arizona, và Công ty Dow Việt Nam. Giải thưởng đã nâng cao vị thế ngành CNTP trường ĐHSPKT TPHCM. Có thể xem Hình 6.
Nhóm nghiên cứu của TS. Vũ Trần Khánh Linh khoa CNHH&TP nhận giải
thưởng URI Awards Ceremony khi thực hiện dự eProject - UTE hợp tác Hoa Kỳ
(USAID), Dự án BUILD-IT, Trường Đại học Bang Arizona, và Công ty Dow Việt
Nam
Ngoài ra, trong 15 năm qua khoa CNHH&TP đã có trên 500 công trình nghiên cứu công bố trên các tạp chí uy tín trong nước và quốc tế, trong đó hơn 200 bài WoS/Scopus và hơn 300 bài tạp chí trong nước và quốc tế thường, góp phần phát triển KHCN cho Quốc Gia và cho nhân loại, nâng cao chất lượng đào tạo và hợp tác quốc tế của khoa của nhà trường, góp phần làm tăng thứ hạng của trường trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học. Hàng năm số bài báo xuất bản trên các tạp chí WoS/Scopus của khoa CNHH&TP chiến tỉ trọng cao của trường ĐHSPKT TPHCM.
- Năm 2022 nhờ có những công bố quốc tế trên WoS/Scopus xuất sắc, những sản phẩm ứng dụng vào đời sống mà thầy TS. Nguyễn Duy Đạt được Hội đồng khoa học nhà nước đánh giá rất cao và bầu chọn 10 nhà khoa học trẻ tài năng của đất nước năm 2022 để trao tặng Giải thưởng Quả Cầu Vàng, đây là một vinh dự to lớn đối với khoa CNHH&TP trường ĐHSPKT TPHCM, vì từ xưa đến nay trường ĐHSPKT chưa từng có một nhà khoa trẻ nào đạt được giải thưởng uy tín như giải thưởng này. Thầy Tấn Dũng hay nói với các đồng nghiệp, với các sinh viên: "Chỉ có đam mê, những đam mê lớn lao mới nâng chúng ta tới những điều vĩ đại" và hôm nay thầy TS. TS. Nguyễn Duy Đạt đã có những thành quả lớn là do sự đam mê của mình trong NCKH.
TS. Nguyễn Duy Đạt khoa CNHH&TP nhận giải thưởng Quả Cầu Vàng năm 2022, giải thưởng dành cho các nhà khoa học trẻ tài năng Việt Nam.
Trải qua 15 năm xây dựng và phát triển khoa CNHH&TP đã đạt những thành tựu trong nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ đáng khích lệ. Kết quả đó đã đưa đến cho khoa đạt nhiều giải thưởng lớn, nổi bật là giải thưởng “Aquaculture Innovation Challenge”, giải thưởng Bảo Sơn 2019 (mệnh danh là giải Nobel về KHKT Việt Nam), giải nhất sinh viên sáng tạo toàn quốc 2020, URI Awards Ceremony 2021, giải thưởng Quả Cầu Vàng năm 2022, giải thưởng Euréka dành cho sinh viên nghiên cứu khoa học, … v.v, tạo ra nhiều sản phẩm công nghệ phục vụ cho cộng đồng. Với những thành tích đã đạt được, Khoa CNHH&TP đã được Bộ GDĐT công nhận danh hiệu Tập thể Lao động xuất sắc nhiều năm liền.
Trong thời gian tới khoa CNHH&TP sẽ tiếp tục phát huy những thành quả đạt được phát triển mạnh hơn nữa để mãi mãi là một đơn vị giáo dục và đào tạo, một trung tâm nghiên cứu khoa học có uy tín có thương hiệu hàng đầu, được cộng đồng xã hội tin tưởng và tín nhiệm.
Khoa CNHH&TP – Trường ĐHSPKT TPHCM
