Kỷ niệm 61 năm thành lập 15/10/1962-15/10/2023: Tạp chí Thanh niên xác định mục tiêu gắn công tác lý luận nghiệp vụ với nghiên cứu khoa học trong giai đoạn mới

Chủ nhật, 15/10/2023 - 09:00

TNV - Ra đời vào ngày 15/10/1962, Tạp chí Thanh niên trong 61 năm qua không những luôn nỗ lực cải tiến, đổi mới, sáng tạo, thực hiện tốt tôn chỉ, mục đích, chức năng, nhiệm vụ tuyên truyền các chủ trương, đường lối, của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, mà còn đóng góp có ý nghĩa trong hoạt động tổng kết thực tiễn, phát triển lý luận về công tác thanh niên, gắn công tác lý luận nghiệp vụ với nghiên cứu khoa học đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ ngày càng cao trong tình hình mới, xứng đáng là cơ quan lý luận, nghiệp vụ của Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh.

Đảng ta luôn coi trọng công tác lý luận

Công tác lý luận có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc dẫn dắt, lãnh đạo, dự báo, mở đường và dẫn dắt phong trào cách mạng, bởi tính hệ thống, khái quát cao, logic chặt chẽ, phản ánh được bản chất sự vật, hiện tượng từ những tri thức kinh nghiệm thực tiễn. Như V.I.Lênin từng nói, “Không có lý luận cách mạng thì không có phong trào cách mạng, chỉ đảng nào được một lý luận tiên phong hướng dẫn thì mới có khả năng làm tròn vai trò chiến sĩ tiền phong”; Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định, “Lý luận như kim chỉ nam, nó chỉ phương hướng cho chúng ta trong công việc thực tế. Không có lý luận thì lúng túng như nhắm mắt mà đi”; tại Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII của Đảng cũng chỉ rõ, “Nhận thức sai lệch về ý nghĩa, tầm quan trọng của lý luận… chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, đường lối, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước” là biểu hiện của suy thoái về tư tưởng chính trị.

Trên cơ sở đó, trong gần 94 năm lãnh đạo cách mạng Việt Nam và hơn 37 năm thực hiện công cuộc đổi mới, Đảng ta luôn coi trọng công tác lý luận, không ngừng phát triển, vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong điều kiện, hoàn cảnh cụ thể của Việt Nam, và đó chính là một trong những điều kiện quyết định đối với những thắng lợi to lớn của cách mạng nước nhà trong từng thời kỳ lịch sử.

Để đạt được những thành quả đáng tự hào đó, Đảng ta luôn đặt công tác lý luận, nghiên cứu, phát triển lý luận là một bộ phận cấu thành đặc biệt quan trọng, là mặt công tác thường xuyên trong hoạt động lãnh đạo của Đảng, nhất là công tác giáo dục chính trị tư tưởng, tuyên truyền, dân vận, thực hiện vai trò đi trước, mở đường trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, trên cơ sở sự tham gia đồng bộ của hệ thống chính trị và dĩ nhiên, có sự góp sức đáng kể của hệ thống báo chí cách mạng Việt Nam, trong đó, có Tạp chí Thanh niên, cơ quan lý luận nghiệp vụ của Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh.

Từng bước nâng cao công tác lý luận

Ra đời trong bối cảnh đất nước đang đối mặt với điều kiện khó khăn, thách thức, khắc nghiệt của chiến tranh, nhưng Tạp chí Thanh niên đã nhanh chóng cùng với hệ thống báo chí cách mạng Việt Nam thực hiện tốt vai trò tiên phong trên mặt trận văn hóa, tư tưởng, lý luận của Đảng, tích cực cổ vũ, lan tỏa, tuyên truyền sâu rộng phong trào “Ba sẵn sàng”, “Năm xung phong” trong cả nước, vận động hàng triệu đoàn viên, thanh niên hăng hái lên đường phục vụ cho tiền tuyến, “quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh”.

Khi miền Nam hoàn toàn giải phóng, Tạp chí Thanh niên ra sức tuyên truyền, hiệu triệu, cổ vũ lớp trẻ cả nước tiên phong thực hiện các phong trào thi đua yêu nước, có thể kể đến như phong trào “CKT – Chất lượng, Kiểu dáng, Tiết kiệm”, “Năng suất, chất lượng, hiệu quả”, “Xóa đói, giảm nghèo”, “Thanh niên tình nguyện”, “Tuổi trẻ sáng tạo”, “Toàn dân xây dựng đời sống văn hóa”, “Thanh niên lập nghiệp”, “Đền ơn đáp nghĩa”, “Thi đua quyết thắng”, “Vì Hoàng Sa, Trường Sa thân yêu”, “Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới”, “5 xung kích phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ Tổ quốc”, “4 đồng hành với thanh niên lập thân, lập nghiệp”… đóng góp có ý nghĩa trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa.

Có thể thấy, từng bước phát triển của phong trào thanh niên cả nước đều có dấu ấn đậm nét của Tạp chí Thanh niên trong việc phát huy tốt chức năng tuyên truyền những chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước đến thế hệ trẻ cả nước thông qua các tuyến bài, loạt bài, phóng sự, chuyên mục Lý luận trẻ... Đặc biệt, Tạp chí Thanh niên luôn xác định tầm quan trọng và không ngừng nâng cao hiệu quả của một tạp chí lý luận, đóng góp có ý nghĩa cho hoạt động tổng kết thực tiễn, phát triển lý luận về công tác thanh niên, qua từng giai đoạn lịch sử.

Bên cạnh là diễn đàn lý luận, tiếng nói của tuổi trẻ, Tạp chí Thanh niên luôn quan tâm thực hiện tốt nhiệm vụ lan tỏa thông tin chính thống, tích cực, những thông điệp tốt đẹp, “lấy cái đẹp dẹp cái xấu”, ngày càng thể hiện rõ nét trong việc giáo dục đạo đức, xây dựng lối sống văn hóa, có hoài bão, lý tưởng, ước mơ bỏng cháy của tuổi trẻ; đồng thời, có những tuyến bài mang tính phản biện, phân tích sâu trước những vấn đề nóng đặt ra đối với tuổi trẻ, tuyên truyền tích cực đoàn viên, thanh niên cả nước tham gia đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, các tin bịa đặt, xấu độc, xuất hiện ngày càng nhiều trên không gian mạng xã hội, góp phần bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.

Bên cạnh việc thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị là Cơ quan lý luận nghiệp vụ của tổ chức Đoàn, Tạp chí Thanh niên còn xây dựng các diễn đàn truyền thông và phát huy mạnh mẽ các hoạt động sau mặt báo, đăng cai tổ chức nhiều mô hình, hoạt động phong trào có ý nghĩa quan trọng đối với đoàn viên, thanh niên cả nước, đơn cử như: Diễn đàn Lý luận trẻ, Cuộc thi viết Gương sáng thanh niên tình nguyện và bình chọn những thương hiệu thanh niên yêu thích; Tọa đàm Tuổi trẻ Việt Nam – Nhật Bản vun đắp tình hữu nghị; Diễn đàn Thanh niên khởi nghiệp; Thanh niên với giáo dục nghề nghiệp; Thanh niên với giáo dục sức khỏe sinh sản; Thanh niên với sở hữu trí tuệ; Tọa đàm Tuổi trẻ Việt Nam học và làm theo lời Bác; Cuộc thi viết Tuổi trẻ Việt Nam với tình yêu biển đảo quê hương; Cuộc thi viết Những công trình thanh niên tiêu biểu, hoặc chuỗi “Hành trình SV - Ok” đến với nhiều trường Đại học, Cao đẳng trong cả nước và gần đây nhất là cuộc thi viết “Vượt lên số phận” lần thứ VI được tổng kết nhân dịp kỷ niệm 61 năm thành lập Tạp chí Thanh niên (15/10/1962 – 15/10/2023), với hàng nghìn bài dự thi từ khắp mọi miền đất nước, nhằm lan tỏa sâu rộng thông điệp tốt đẹp, nhân văn và đầy ý nghĩa, thông qua những tấm gương sáng, có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn nỗ lực vươn lên trở thành những người có ích cho xã hội.

Tất cả những thành quả đạt được của Tạp chí Thanh niên qua từng giai đoạn phát triển là sự phấn đấu, nỗ lực không ngừng nghỉ của tập thể các thế hệ cán bộ, phóng viên, cộng tác viên qua các thời kỳ, tạo nên nét đẹp đậm chất tuổi trẻ của Tạp chí Thanh niên; bên cạnh đó, nhờ sự tin yêu, ủng hộ, đồng hành của đông đảo độc giả và không thể thiếu vai trò lãnh đạo, chỉ đạo, định hướng của Ban Bí thư Trung ương Đoàn qua từng giai đoạn phát triển của Tạp chí Thanh niên. Ngày 15/10/2022 nhân dịp 60 năm thành lập, tập thể Tạp chí Thanh niên vinh dự được đón nhận Bằng khen của Ban Bí thư Trung ương Đoàn, Bằng khen của Ban tuyên giáo Trung ương, Bằng khen của Bộ thông tin và truyền thông có thành tích xuất sắc trong công tác lý luận nghiệp vụ của tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, nhiều cán bộ phóng viên được nhận kỷ niệm chương của Hội nhà báo Việt Nam, Kỷ niệm chương của Bộ thông tin truyền thông có thành tích trong công tác báo chí.

Góp mặt trong danh mục tạp chí khoa học tính điểm

Tạp chí Nghiên cứu khoa học thanh niên ra đời là một trong 5 ấn phẩm của Tạp chí Thanh niên (Tạp chí Thanh niên in, Tạp chí điện tử Thanhnienviet.vn; Tạp chí Người phụ trách, Tạp chí Tuổi trẻ hạnh phúc, Tạp chí Nghiên cứu khoa học thanh niên), với mã số ISSN 2734-9039 do Cục Thông tin Khoa học và Công nghệ quốc gia Bộ Khoa học và Công nghệ cấp; và hiện là tạp chí khoa học duy nhất của Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh có tên trong danh mục được Hội đồng Chức danh Giáo sư Nhà nước tính điểm (0,5 điểm) đối với các bài báo khoa học thuộc ngành Triết học, Xã hội học và Chính trị học.

Thông qua việc đăng tải, giới thiệu các công trình, kết quả nghiên cứu khoa học về lý luận, thực tiễn đối với công tác thanh niên, hoạt động Đoàn, Hội, Đội; chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và các lĩnh vực khác được giới trẻ trong nước và quốc tế quan tâm, gắn với nhiệm vụ giáo dục, đào tạo thế hệ trẻ, Tạp chí Thanh niên đã khẳng định là một địa chỉ tin cậy, diễn đàn chính thống, là kênh truyền thông giao tiếp học thuật của cộng đồng nghiên cứu khoa học của các nhà khoa học trẻ, giảng viên trẻ, các nhà nghiên cứu đam mê hoạt động nghiên cứu khoa học; thúc đẩy công bố các đề tài khoa học, vận dụng tri thức khoa học, khái quát thành những lý luận sắc bén, sát thực tiễn để giải quyết kịp thời, hiệu quả những vấn đề phát sinh trong cuộc sống xã hội.

Bên cạnh đó, tạp chí còn tập trung xây dựng các tuyến bài báo khoa học như Thanh niên với công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; Tuổi trẻ Việt Nam học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh... Ngoài ra, thường xuyên học hỏi các tạp chí uy tín và các chuyên gia trong hội đồng biên tập; thực hiện ký kết hợp tác với các cơ quan, tổ chức có uy tín. Có thể thấy, bên cạnh vai trò kiểm định độ tin cậy, chất lượng các nghiên cứu, cung cấp các luận cứ khoa học đối với các công trình, đề tài nghiên cứu, Tạp chí Thanh niên còn giữ vai trò tư vấn, định hướng, gợi mở các chủ trương, đường lối, chính sách, định hướng phát triển của Đảng và Nhà nước ta đối với công tác thanh niên và hoạt động Đoàn, Hội, Đội.

Để góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của Tạp chí Thanh niên trong thời gian tới, Tạp chí xác định mục tiêu tiếp tục nâng cao chất lượng, đổi mới hình thức, nội dung, nâng cao hàm lượng khoa học, chú trọng tổng kết thực tiễn, phát triển lý luận trên các ấn phẩm của Tạp chí Thanh niên, trên cơ sở nắm bắt nhu cầu, ý kiến đóng góp của bạn đọc và cán bộ Đoàn, Hội, Đội các cấp. Ngoài ra, nghiên cứu xây dựng các chuyên trang, chuyên mục mang tính dẫn dắt, định hướng, phản biện đối với các vấn đề của xã hội, có tác động đến giới trẻ; đồng thời, đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền, giới thiệu những nhân tố mới, các gương điển hình tiên tiến, gương tuổi trẻ sáng tạo làm chủ khoa học, công nghệ, các tấm gương khởi nghiệp thành công, cùng với những mô hình, đề tài… có ý nghĩa thiết thực trong thực tiễn cuộc sống, nhất là trong hoạt động chuyển đổi số, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ XII, nhiệm kỳ 2022 – 2027 và chủ đề năm 2023 “Năm chuyển đổi số các hoạt động của Đoàn”; qua đó, góp phần nâng cao nhận thức, trách nhiệm của hệ thống chính trị, các ngành, các cấp và toàn xã hội về tầm quan trọng, ý nghĩa, chiến lược lâu dài của việc giáo dục lý tưởng cách mạng đối với thanh niên.

Trước xu hướng phát triển khoa học công nghệ toàn cầu, Tạp chícần tiếp tục tập trung cải tiến số hóa các ấn phẩm tạp chí, xây dựng cơ sở dữ liệu lưu trữ, tòa soạn tích hợp đa nền tảng, đa phương tiện, số hóa theo hướng báo chí hiện đại quốc tế; sớm ra mắt ứng dụng đọc trên nền tảng số, được cài đặt miễn phí trên điện thoại thông minh dành cho đội ngũ cán bộ Đoàn, Hội, Đội.

Đặc biệt, tiếp tục tăng cường việc nâng cao năng lực, trình độ nghiệp vụ, kỹ năng làm báo, đạo đức nghề nghiệp cho đội ngũ phóng viên, biên tập viên, cộng tác viên của Tạp chí theo hướng chuyên nghiệp, bài bản, sáng tâm và vững tầm. Song song đó, phát huy vai trò lãnh đạo toàn diện của chi ủy Tạp chí đối với hoạt động các tổ chức công đoàn, chi đoàn, chi hội nhà báo Tạp chí; Tiếp tục chăm lo tới đời sống vật chất, tinh thần, tăng cường quan tâm chế độ phúc lợi, đảm bảo Lương, thưởng cho cán bộ theo quy định Nhà nước.

Nhân dịp kỷ niệm 61 năm ngày thành lập tạp chí, Ban Biên tập Tạp chí Thanh niên xin gửi lời tri ân sâu sắc tới Ban Bí thư Trung ương Đoàn, Ban Lãnh đạo Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam luôn quan tâm tạo điều kiện, ủng hộ Tạp chí Thanh niên; đồng thời, gửi lời cảm ơn trân trọng đến các cấp ủy Đảng, lãnh đạo các bộ, ban, ngành, các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, trường học, các nhà nghiên cứu, nhà khoa học trẻ... đã hợp tác tích cực, hiệu quả đối với Tạp chí Thanh niên; đặc biệt, chúng tôi bày tỏ lòng biết ơn chân thành đến đội ngũ cán bộ, phóng viên, biên tập viên, cộng tác viên các thế hệ, các thời kỳ, đội ngũ bạn đọc trong và ngoài nước đã luôn nỗ lực đồng hành, yêu thương, gắn bó, đóng góp chí tình, giúp tạp chí luôn vững bước tiến lên trong từng chặng đường phát triển.

Trong thời gian tới, tập thể cán bộ, phóng viên Tạp chí Thanh niên xác định ý thức quyết tâm nỗ lực, khắc phục mọi khó khăn, tiếp tục đổi mới, xây dựng Tạp chí phát triển hơn nữa, nhất là tranh thủ sự ủng hộ lãnh đạo các ngành, các cấp trong các mảng hoạt động, gắn chặt công tác lý luận nghiệp vụ với nghiên cứu khoa học, để xứng đáng là diễn đàn lý luận tin cậy của tuổi trẻ cả nước, là nơi để phổ biến, giới thiệu, công bố các kết quả nghiên cứu khoa học uy tín, có tầm ảnh hưởng lớn đối với toàn xã hội, xứng đáng là cơ quan lý luận, nghiệp vụ của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh trong xu hướng hội nhập toàn cầu.

Nhà báo Nguyễn Toàn Thắng

Bí thư chi bộ, Tổng Biên tập Tạp chí Thanh niên