Ngày nay, mạng xã hội trở thành một phương tiện thông tin, “món ăn tinh thần” không thể thiếu của mọi người trên toàn thế giới. Mạng xã hội đã mở ra điều kiện, cơ hội cho con người giao lưu, kết nối, chia sẻ thông tin, tư liệu, sở thích, sự quan tâm...vượt qua trở ngại về không gian, thời gian, khoảng cách giữa các thế hệ. Bên cạnh đó, cùng với sự phát triển thì những hệ lụy của mạng xã hội ngày càng tác động mạnh mẽ,sâu rộng đến mọimặt của đời sống xã hội cả về kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội, quốc phòng - an ninh. Việt Nam là một quốc gia đang khai thác và sử dụng có hiệu quả mạng xã hội.Với thời đại chuyển đổi số hiện nay, việc thiết lập một trang web hay tạo một tài khoản facebook chỉ mất vài phút và phần lớn mọi người chỉ cần một chút kiến thức về tin học là cũng có thể thiết lập được một tài khoản email hay vào bất cứ một trang web nào trên mạng.
Lợi dụng các thành tựu của cách mạng công nghiệp lần thứ tư, các thế lực thù địch gia tăng hoạt động chống đối, xâm phạm an ninh quốc gia Việt Nam với nhiều phương thức, thủ đoạn ngày càng tinh vi, xảo quyệt hơn. Các hoạt động chống phá của chúng được diễn ra trên diện rộng, với mật độ dày đặc cả ở trong và ngoài nước. Về nội dung, chúng tập trung tuyên truyền, xuyên tạc, bôi nhọ chống phá Đảng, Nhà nước ta; tung ra các luận điệu sai trái, thù địch phủ nhận vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, đối lập Đảng với Nhà nước, tiến tới xóa bỏ Đảng Cộng sản Việt Nam, xóa bỏ chế độ xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam; lợi dụng một bộ phận cán bộ đảng viên yếu kém về năng lực công tác, suy thoái về đạo đức lối sống để đánh đồng với số đông. Từ đó, tác động đến tư tưởng, tình cảm, ý chí, niềm tin của thanh niên đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Đặc biệt, các thế lực thù địch phát tán những ấn phẩm văn hóa xấu độc tràn lan lên mạng xã hội, kích thích sự tò mò của lứa tuổi thanh niên. Đây là những âm mưu hết sức nguy hiểm và thâm độc của các thế lực thù địch chống phá cách mạng nước ta nhằm vào thế hệ trẻ, những chủ nhân tương lai của đất nước.Chính vì vậy, cuộc đấu tranh nhằm chống lại các quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng hiện nay bản thân tự nó đang đặt ra nhiều vấn đề mới cần được nhận thức sâu sắc và đầy đủ hơn.Để chủ động đấu tranh phòng, chống có hiệu quả các quan điểm sai trái thù địch trên không gian mạng, tạo nên sự lành mạnh hóa môi trường không gian cho thanh niên.
Lãnh đạo cấp ủy, tổ chức đảng và chính quyền định kỳ gặp gỡ, đối thoại, nắm bắt tâm tư, tình cảm, định hướng tư tưởng, giải quyết kịp thời nhu cầu, nguyện vọng chính đáng và chăm lo, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của thanh niên. Chủ động, kịp thời cung cấp thông tin chính thống về tình hình trong nước và thế giới cho thanh niên.Thường xuyên tuyên truyền các phong trào thi đua yêu nước, gương người tốt, việc tốt trên các lĩnh vực của đời sống xã hội. Đấu tranh phòng, chống “diễn biến hòa bình”, phản bác các luận điệu, thông tin sai trái; tăng sức đề kháng cho thanh niên trước sự chống phá của các thế lực thù địch trên không gian mạng.
Tăng cường công tác quản lý nội bộ, nắm chắc tình hình quản lý, sử dụng, hoạt động trên Internet nói chung cũng như tham gia mạng xã hội của thanh niên; kịp thời chấn chỉnh, nhắc nhở, xử lý, ngăn chặn những hành vi tán phát các thông tin, hình ảnh... có nội dung tiêu cực, phản cảm và các biểu hiện lơ là, mất cảnh giác của thanh niên khi tham gia trên mạng xã hội; hạn chế các tác động tiêu cực của mạng xã hội đối với tư tưởng, nhận thức, hành động của thanh niên, góp phần tạo sự “miễn dịch” cho thanh niên trước các tác động, ảnh hưởng tiêu cực của thông tin trên mạng xã hội, làm trong sạch môi trường không gia mạng.
Các cơ quan chuyên môn cần chủ động triển khai đồng bộ các biện pháp ngăn chặn, bóc gỡ các thông tin, tài liệu có nội dung phản cảm, sai quy định ảnh hưởng tới nhận thức, tư tưởng, tình cảm, ý chí, niềm tin của thanh niên. Kịp thời phát hiện, chấn chỉnh, xử lý nghiêm các hành vi sai trái của thanh niên khi tham gia mạng xã hội. Khi có vụ việc, tình hình liên quan đến vi phạm các quy định trên mạng xã hội, cần kịp thời chỉ đạo cơ quan nghiệp vụ chủ động báo cáo, phối hợp với các cơ quan nghiệp vụ cấp trên và cơ quan chức năng có liên quan tiến hành các biện pháp xử lý, ngăn chặn, bóc gỡ, không để các thông tin, tài liệu, hình ảnh xấu liên quan đến bí mật an ninh quốc gia tán phát rộng rãi trên mạng xã hội, Internet.
Việc đấu tranh phòng, chống các quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng không phải là việc riêng của một vài người, một vài cơ quan, tổ chức, tuy nhiên để giữ thế chủ động, đấu tranh có hiệu quả, cần xây dựng một lực lượng chuyên trách để đấu tranh chống lại các quan điểm sai trái, thù địch, phản động. Đồng thời, chủ động cung cấp thông tin, tuyên truyền đường lối, quan điểm của Đảng, pháp luật Nhà nước đến mọi người dân và lực lượng thanh niên. Tích cực đổi mới phương thức tuyên truyền của các cơ quan báo chí, phát huy lợi thế của mạng Internet, tăng cường cung cấp, cập nhật thường xuyên các thông tin, quan điểm đúng đắn của Đảng, Nhà nước trên các báo điện tử, trang thông tin điện tử, mạng xã hội. Qua đó, nâng cao nhận thức, ý thức chính trị, nhiệm vụ đấu tranh chống quan điểm sai trái cho mọi cán bộ, đoàn viên, thanh niên. Tổ chức và tăng cường hoạt động của lực lượng tham gia đấu tranh chuyên sâu phản bác các quan điểm phản động, sai trái trên mạng Internet, nhất là trên mạng xã hội. Theo đó, các tổ đoàn cần thường xuyên quan tâm, tạo điều kiện về thời gian, cơ sở vật chất, bồi dưỡng nâng cao trình độ, kiến thức cho thanh niên tham gia đấu tranh trên không gian mạng.Lực lượng này phải có bản lĩnh chính trị vững vàng, có kinh nghiệm trong đấu tranh phòng, chống “diễn biến hòa bình” chủ động đấu tranh với các quan điểm sai trái phản động, tránh bị động, bất ngờ và không để các thông tin sai trái đó lan truyền, làm thất bại mọi âm mưu và thủ đoạn của các thế lực thù địch lợi dụng không gian mạng để chống phá cách mạng Việt Nam.
Xã hội phát triển, lượng thông tin đa chiều, đặt ra yêu cầu thu thập, xử lý, định hướng thông tin giữ vai trò rất quan trọng. Bởi vì, thông tin thuận lợi và định hướng đúng đắn sẽ giúp cán bộ, đoàn viên, thanh niên có tư liệu đầy đủ, chính xác, kịp thời, kể cả các thông tin phản diện.Từ đó, định hướng cho việc thu thập, khai thác, xử lý thông tin, phát hiện vấn đề của thực tiễn, góp phần nâng cao năng lực đấu tranh tư tưởng, lý luận trên không gian mạng. Các vấn đề đấu tranh tư tưởng, lý luận trên không gian mạng hiện nay hết sức phức tạp, nhạy cảm và tinh vi, để giành thắng lợi trên mặt trận tư tưởng, lý luận, đòi hỏi người tham gia đấu tranh phải nắm thông tin một cách chính xác, khách quan, đầy đủ và kịp thời, tránh bị lạc hậu. Đây cũng là cơ sở để hệ thông đoàn các cấp phân tích, nhận diện, định hướng, đặt ra mục tiêu, yêu cầu và biện pháp tổ chức lực lượng tiến hành đấu tranh tư tưởng, lý luận mang lại hiệu quả cao.
Trong thời đại bùng nổ công nghệ thông tin, mỗi người không có bản lĩnh chính trị vững vàng, tri thức khoa học toàn diện và định hướng của trên thì rất dễ xảy ra tình trạng nhiễu thông tin, mất niềm tin, mất phương hướng. Do đó, định hướng thông tin sẽ bảo đảm cho sự thống nhất về nhận thức và hành động, tạo niềm tin cho mỗi thanh niên tham gia đấu tranh trên không gian mạng. Trong cuộc đấu tranh tư tưởng, lý luận hiện nay, thông tin còn bao hàm cả hoạt động nắm địch, thông tin phản diện; nếu không có thông tin về đối tượng thì không thể hiểu rõ từng luận điểm, âm mưu, thủ đoạn của kẻ thù, dẫn đến không thể đấu tranh kịp thời và hiệu quả. Vì vậy, hệ thống tổ chức đoàn các cấp cần tiến hành định hướng thông tin, định hướng dư luận, nhất là những thông tin phản diện về quan điểm của Đảng, Nhà nước, hay những vấn đề chính trị nhạy cảm, phức tạp. Qua đó, giúp thanh niên có cách nhìn nhận, xem xét, đánh giá đúng âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch, làm cơ sở lựa chọn vấn đề, nội dụng đấu tranh phù hợp, mang lại hiệu quả cao./.
ThS Phạm Hồng Hải