Ngày 9/9/2025, Ban Chấp hành Trung ương đã ban hành Nghị quyết số 72-NQ/TW về một số giải pháp đột phá nhằm tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân. Theo lộ trình, từ năm 2026, người dân được khám sức khỏe định kỳ miễn phí hằng năm; đến năm 2030, viện phí cơ bản trong phạm vi bảo hiểm y tế (BHYT) sẽ được miễn cho toàn dân.
Chính sách này được nhận định là một bước ngoặt lịch sử, không chỉ giúp giảm gánh nặng chi phí y tế cho người bệnh mà còn góp phần chuyển đổi mô hình chăm sóc sức khỏe, từ trọng chữa sang trọng phòng bệnh.
Tiếng nói từ các bệnh viện tuyến đầu
"Chính sách rất nhân văn" – BSCKII Trần Văn Khanh
BSCKII Trần Văn Khanh – Giám đốc Bệnh viện Lê Văn Thịnh (TP Thủ Đức) – cho rằng chính sách miễn viện phí cơ bản là rất nhân văn và đúng với mong đợi của người dân. Theo ông, hiện nay có nhiều bệnh nhân nghèo khi nhập viện vẫn lo lắng khoản đồng chi trả, thậm chí có người bỏ điều trị giữa chừng vì không kham nổi chi phí.
"Việc Nhà nước quyết định miễn phần viện phí cơ bản trong phạm vi BHYT sẽ giúp giảm gánh nặng tài chính, để mọi người đều có cơ hội tiếp cận điều trị. Đây cũng là bước khẳng định quan điểm lấy sức khỏe nhân dân làm trung tâm trong mọi chính sách", ông Khanh nhấn mạnh.
"Cứu sống nhiều bệnh nhân ung thư" – lãnh đạo Bệnh viện Ung bướu TP.HCM
TS.BS Diệp Bảo Tuấn – Giám đốc Bệnh viện Ung bướu TP.HCM – nhìn nhận, điểm nổi bật của Nghị quyết 72 là tổ chức khám sức khỏe định kỳ miễn phí từ năm 2026. Theo ông, trong lĩnh vực ung thư, việc phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm là yếu tố then chốt, giúp tăng khả năng điều trị khỏi, giảm biến chứng và giảm chi phí rất lớn so với khi bệnh đã tiến triển nặng.
"Hiện nay, không ít bệnh nhân nhập viện khi bệnh đã ở giai đoạn muộn, điều trị phức tạp, tốn kém và tiên lượng xấu. Nếu toàn dân được khám sàng lọc hằng năm, sẽ có rất nhiều người bệnh được cứu sống. Chính sách này thực sự là cứu cánh cho hàng ngàn gia đình", ông Tuấn nói.
Ông cũng cho rằng, khi viện phí cơ bản được miễn trong phạm vi BHYT, gánh nặng đồng chi trả sẽ không còn là nỗi ám ảnh của bệnh nhân ung thư – vốn là nhóm bệnh có chi phí điều trị cao bậc nhất.
"Cần lộ trình tài chính rõ ràng" – Bệnh viện Chợ Rẫy
BS Phạm Thanh Việt – Phó Giám đốc điều hành Bệnh viện Chợ Rẫy – đánh giá cao chủ trương miễn viện phí cơ bản, nhưng ông lưu ý đến bài toán tài chính. Hiện nay, BHYT đã chi trả phần lớn chi phí khám chữa bệnh, tuy nhiên người bệnh vẫn phải đồng chi trả một phần. Nếu miễn hoàn toàn phần này, nguồn lực BHYT và ngân sách nhà nước sẽ phải gánh thêm rất lớn.
"Chính sách nhân văn cần đi kèm với cơ chế tài chính minh bạch, lộ trình cụ thể. Việc khảo sát giá dịch vụ y tế, cơ cấu chi trả, cơ chế bù đắp cho các bệnh viện là vô cùng quan trọng, nếu không sẽ ảnh hưởng đến hoạt động thường xuyên của các cơ sở y tế", ông Việt phân tích.
Theo ông, đây là cuộc cải cách lớn, đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng, đặc biệt trong quản lý quỹ BHYT và điều chỉnh chính sách viện phí.
"Cơ hội bình đẳng trong chăm sóc sức khỏe" – Bệnh viện Thống Nhất
PGS.TS.BS Lê Đình Thanh – Giám đốc Bệnh viện Thống Nhất – cho rằng chính sách miễn viện phí cơ bản là bước tiến quan trọng để mọi người dân đều có cơ hội bình đẳng trong chăm sóc sức khỏe.
Ông nhận định, trong nhiều năm qua, vẫn còn tình trạng một bộ phận người bệnh chưa tiếp cận được dịch vụ y tế chất lượng vì rào cản chi phí. "Khi chính sách này được thực hiện, nhất là với người nghèo, người hưu trí, người mắc bệnh mạn tính, họ sẽ an tâm hơn rất nhiều. Đây là minh chứng cụ thể cho tinh thần công bằng và nhân văn của hệ thống y tế", ông Thanh nhấn mạnh.
Những thách thức cần giải quyết
Các lãnh đạo bệnh viện đều thống nhất rằng, để chính sách trở thành hiện thực, cần giải quyết đồng bộ nhiều vấn đề:
1. Nguồn lực tài chính: Bảo đảm quỹ BHYT đủ mạnh, có sự hỗ trợ từ ngân sách nhà nước, tránh nguy cơ mất cân đối.
2. Tăng cường y tế cơ sở: Đầu tư cho trạm y tế xã, bệnh viện huyện, giúp thực hiện tốt việc khám sức khỏe định kỳ, giảm tải tuyến trên.
3. Hạ tầng công nghệ và quản lý: Xây dựng sổ sức khỏe điện tử, dữ liệu y tế liên thông, giám sát minh bạch.
4. Nâng cao nhận thức cộng đồng: Người dân cần hiểu lợi ích của khám định kỳ và chủ động tham gia BHYT để được hưởng đầy đủ quyền lợi.
Tầm nhìn dài hạn
Theo mục tiêu trong Nghị quyết 72-NQ/TW, đến năm 2030, tuổi thọ trung bình của người Việt sẽ đạt 75,5 năm, số năm sống khỏe mạnh tối thiểu 68 năm. Đến năm 2045, Việt Nam hướng tới hệ thống y tế hiện đại, công bằng, hiệu quả, ngang tầm với các nước phát triển trong khu vực.
Chính sách miễn viện phí cơ bản cùng khám sức khỏe miễn phí định kỳ chính là nền tảng để đạt mục tiêu đó. Đây không chỉ là giải pháp giảm chi phí cho người bệnh, mà còn là bước đột phá để nâng cao sức khỏe toàn dân, góp phần vào sự phát triển bền vững của đất nước.
Ý kiến từ các lãnh đạo bệnh viện lớn đều cho thấy sự đồng thuận và kỳ vọng vào chính sách miễn viện phí cơ bản. Từ góc nhìn thực tiễn điều trị, các bác sĩ khẳng định đây là chính sách nhân văn, giúp cứu sống nhiều người bệnh, giảm gánh nặng chi phí cho gia đình, đồng thời tạo ra cơ hội công bằng trong tiếp cận y tế.
Dù còn không ít thách thức về tài chính và năng lực hệ thống, nhưng với quyết tâm chính trị cao và sự chuẩn bị đồng bộ, chính sách này hứa hẹn sẽ trở thành bước tiến lớn trong hành trình xây dựng một xã hội khỏe mạnh, nơi sức khỏe thực sự là vốn quý nhất của mỗi người dân.
Tấn Tài